Al rastèl dal nonu

Stampa questo copione

Al rastl dal nonu

COMMEDIA IN DIALETTO MANTOVANO

DUE ATTI

DI

FRANCO ZAFFANELLA

GABBIANA 1988 - 1998

PERSONAGGI :

Carlo Misoni - Agricoltore di anni 64. Persona molto testarda, ha frequenti scatti dira dovuti alle contapposizioni che si creano in famiglia, sopratutto con la moglie e la sorella.

Pina - Ha 57 anni ed la moglie di Carlo. Una donna dal carattere forte e determinato che inevitabilmente si scontra con il marito in accesi duelli verbali.

Marta - E la figlia di Carlo e Pina, pi tollerante e poco incline ai litigi, non assomiglia certo ai genitori. Nata e cresciuta in campagna ha iniziato presto ad aiutare la famiglia nei lavori agricoli, attivit con la quale si poi molto legata, tralasciando il tempo libero e il divertimento. Ed cos che si ritrova passati i trentanni senza essere nemmeno fidanzata.

Lisa- E la sorella di Carlo, ancora molto giovanile nonostante i suoi 55 anni, ama vestire in modo elegante e appariscente, non sposata.

Rosa - E lanziana di casa, dai modi un po trasandati, non molto considerata nellambito familiare, tanto che le sue attenzioni sono rivolte prevalentemente ad un gatto.

Ha 85 anni.

Mario - Vicino di casa, amante del vino, passa molto tempo delle sue giornate in casa della famiglia Misoni, veste sempre molto trasandato ed ha una certa difficolt nei dialoghi per una accentuata sordit. Ha 70 anni.

Contessa Martini - Nota figura nobile della zona, dopo essere rimasta vedova si occupa personalmente dellamministrazione dei suoi beni. Altezzosa e distinta parla con la r moscia. Ha 48 anni.

Gianni Sartori - Trentaquatrenne benestante di Mantova, veste molto elegantemente ed sempre pronto a nuove avventure amorose.

***

La vicenda ambientata in una cascina di campagna nellinverno del 1963

I ATTO

La scenasi apre nella stanza soggiorno della famiglia Misoni

con Pina che seduta sta rammendando alcune calze, mentre

Carlo sta entrando in casa.

Scena I - Pina e Carlo

PINA - Sat s bela che Carlo?

CARLO - A su bela che?!......... A gh an fred ca s pl mia resistar, at vedr che al rival

al fnir da scalv natar de, a voi mia dvent an candlot.

Dicendo questo si toglie la giacca , i guanti e il cappello.

PINA - A levi mia det che an fred cume inc me lu mai sent, e tu surela chla vul and listes al merc.

CARLO - Figurat, varda sla perd al merc, ma ta schersar mia, gnanca sagh vegn al cagot, varda se cun tti i mester cha gh da fa in na ca, na dona la pl esar sempar in gir!

PINA - Varda che per la spesa in na manera u clatra a gh sempar ad fala.

CARLO - Ma cara la me spesa, al merculd a Castloc, al giuvid a Mantua e la dumenica varda sla perd quel ad Campdel ! Ma gh bisogn ad fa la spesa cun al cuntagosi?... Do banani che, na camisa la, an per ad mudandi ins, ma cusa soma dvent.

Carlo si siede.

PINA - Al so Carlo, ma cuma fet a digh qul, tra che cun al fat cla se mia spusada las porta dr sempar an gran dispiaser.

CARLO - An dispiaser? A quel chala tuleva agh gneva al dispiaser v!

PINA - Che discurs, par furtuna chl tu surela.

CARLO - Apunto, va chla cunosi ben, val che Giuan l sta pran furtun quand me surela

al la p vul, l gni na sera cal pianseva cume an putin,.... Tu surela la ma las, cusa faghi ades?... Ma tasi cujon, st mia chl la tu furtuna, cusa vt piansar cha the vins al lot

sensa metar.

PINA - La ghavr vi li su rasun tu surela slha las Giuan.

CARLO - Chil chal sa, vala cap te, che pu par sunta gh da di che sa savevi na roba

acs, ma chla sa spuses! Ca ghlevi po in mesa i pe.

PINA - Va Carlo chat s sempar dre a critic tu surela, ma parch that varda mia te ogni

tant.

CARLO- Me!? Ma dim cuma as fa and dacordi cun me surela, prova vard par esempi se a la su et as pl and vestida acs cun toti cli sutani streti, tta atilada, ma cusa ghala ad fa vedar a la su et, la gha tot ca casca.

PINA - Ma Diu cuma at s, che pu l am na bela dona, da suvna i la ciamava mia la miss di Gabbiana.

CARLO - Se, la miss, e dopu la sfilava in dla stala! ... E pu sta mia fam vegnar in ment quant a lera uvna v, a ghevi vargogna chla fos me surela.

PINA - Ben ma parch, ma varda che le la mai fat gninte da mal, e pu tti li dumenichi la va a mesa, l mia cume te ca thagh v par Nadal e Pasqua par piaser! Da quel se a duvresi vigh vargogna!

CARLO - Oh ach siom cun la fla ad la ciea, ma set parch la va sempar a mesa?!

1

parch la gha sempar da fas vedar tota tirada e ben vestida.

PINA - Certu la fa ben, parch davanti al Signur bisogna andagh sempar cun al

vest pus bel.

CARLO - Sl par quel davanti al Signur som tti precis, ogni cuma at sia vest, atar ch!

PINA - A vedi che par Pasqua e Nadal par and a mesa that meti sempar al vest pus

bel, l vera u no?

CARLO - A vt ca vaga a mesa cun i vest dand in dla stala.

PINA - Se ogni cuma s vest, davanti al Signur a som tti precis, at p tegnar anca chi

vest le.

CARLO - Asculta Pina su gni in casa par scaldam, cun chi discurs che sta mia fam vegnar fred.

PINA - No te al fred al tha dat a la testa, va che pus thadventi vec pus thadventi vilan.

CARLO - Vilan?! Me?!.....Ghan fos ad la gent acs.

PINA - Cherasa, e pens che pena spus at sevi tta na gentilesa, tt an cumpliment alura ta tinsugnavi mia ad parl acs, in particolare prema dand a let.

CARLO - Alzandosi - Ma chi! Ma va che me su sempar quel, te v at s cambiada, in particolare prema dand a lt .

PINA - Eh me a su cambiada! Ma val caru, l trentani chat faghi da magn, cha lavi,

cha stiri, e te at s gnanca bun ad ricunosal.

CARLO - Ma cusa duvres ricunosat? Parch me lavuri mia alura, e te cusa an

ricunosat ah? Tu mai sent di, oh Carlo che bela munida ad vachi ca te fat inc,u sin,

che bela arada, bela fonda, met det am acs? Ma fam al piaser val, inveci da cusar i calset prova a cusat la boca, chis chat tasa an po!

PINA - Ah se, prova a cusati te alura i tu calset!

Dandogli le calze e tutto loccorrente per aggiustarle, Carlo prende il tutto con una

certa disonvoltura.

CARLO - Parch cusa credat ca sia mia bun!

PINA - Vardoma alura, su propria curiusa ad vedar cume at f.

Pina alzata sta guardando Carlo che inizia a rammendare le calze, il quale ovviamente si trova in difficolt .

CARL - Va se me su mia bun d cusar di calset!

PINA - Sa at s gnanca bun ad fat al grop ad la cravata!

CARL - Ma chi!?

PINA - Ma te! Che ogni volta chat gh ad metat la cravata a tham ciami sempar

a fa la grop.

CARLO - Te tham far al grop ad la cravata, e al grop ca mandi o me quant a vegn

o tu surela da Milan, la burla gi la, quel agh dit mia gnint!...... Aiii ! che furun, ma ciapa

chi calset che chl roba da doni!

Pina riprende il lavoro e torna sedersi.

PINA - A ma ghera da savil, a l gni ad sesantani sensa esar bun ad fas al grop ad la cravata e in cinc min al vuleva impar a cusar i calset.

Scena I I - Rosa e detti

Carlo sbuffando verso la moglie si va a coricare sul divano nel frattempo entra la zia di Carlo, con in mano un piccolo bastone.

ROSA - Pina, t mia vest al gatin?

PINA - No, stamatina lu mia vest.

ROSA - Ma induva l and alura, te Carlo lt vest? 2

CARLO - Cun tti i mester cha ghu ad fa sia, a vt cha staga dr al gat.

ROSA - A ved cume at lavuri, puvrin al me gatin, lu bela serc in toti li camari, chis

cusa gh suces, mi mi Fufi mi mi, ma ind st, Fufi ve che ad la tu mamina ...mi mi.. ...

bel micin tira fra al testulin.

La zia Rosa aiutandosi con il piccolo bastone cerca il gatto anche sotto i mobili e abbassandosi per guardare sotto la vetrina si blocca con un dolore improvviso alla

schiena.

ROSA - Ahiiii! Che mal, ma Diu che dulur a la schena, a su p buna dindrisam, aiutm

par piaser.

A questo punto Carlo e Pina si avvicinano alla zia per aiutarla a radrizzarsi.

PINA - Bisogna chla staga atenti sia.

CARLO - A ghla cavat a indrisat?

ROSA - Mah ..... an fa pran mal.

PINA - Cal sia sta an strap?

CARLO - Pensa sia sat resti acs at s a laltesa giosta.

ROSA - Ma a laltesa gista par cosa?

CARL - Par and a lev jov in dal pulr.

Udendo questo Rosa si alza immediatamente.

ROSA - Ma varda, me sa pas, ma st cam fa p mal.

CARLO - Me madar la gheva propria ragiun quant la diseva che jov i va ben par guar na mcia ad malatii .

ROSA - Cusa vuresat di? Sa me pas al dulur, cusa vt ca sagueta a sta sbasada al me gatin putost, quel se cam fa sta in penser.

Nel frattempo Pina torna a sedersi continuando a rammendare le calze, mentre Carlo si siede sul divano a sfogliare un giornale.

CARLO - Sentat o sia, e lasa le ad pens al gat.

ROSA - E chi ach pensa alura, sa ghu daspet vuatar.

PINA - Ma al saltar fora sta gat.

ROSA - A l che tti li matini apena levavi so, am gneva sempar incuntra, inc no, bisogna chagh sia suces qul, ades a vaghi fra a sercal.

E si appresta a uscire mettendosi uno scialle in testa.

PINA - Ma la schersar mia, cun al fred cha fa.

ROSA - A minteresa mia sa fa fred, fin cal cati mia stagh mia ben.

CARLO - Quant las met an testa na roba, a gh gnint da fa, listesa ad me padar, sta mia fra tant n sia, che oltre al gat dopu ghabioma mia ad sercat anca te .

PINA - Puvreta la sia, cun chal gat le a l sempar a mester, Carlo am par ad vi sent na machina cha s ferma in curt, prova and a vedar chi gh.

CARLO - Ma chi vt cach sia.

PINA - Ma dai prova and a vedar chat s le chat f gnint.

CARLO - Come faghi gnint, su dr lesar al giurnal, at vedr che sa gh an qualdun as far sentar.

Infatti si sente bussare alla porta.

PINA - Et vest ca ghra an qualdun!

CARLO - Et vest chal s fat sentar!

Scena I I I - Martini - Carlo - Pina

3

Carlo si alza per aprire la porta, e si presenta la contessa Martini .

CARLO - Ah, l la siura Cuntesa, la vegna pr dentar.

MARTINI - Buongiorno, scusate se vi disturbo ma dovrei parlarvi.

Nel frattempo Pina si alza anche lei ponendo il lavoro che stava facendo e va a prendere il cappotto e il cappello della Contessa Martini.

PINA - Ma la sacomuda, am dagha pr a me.

CARLO - Lasenta, lasenta ...

MARTINI - Si grazie, ma che giornata eh?

CARLO - Propria, a bevla an caf acs la sa scalda.

MARTINI - Ma si, tutta mattina che sono in giro ne ho proprio bisogno.

PINA - A vaghi subit a fal, al bevat anca te Carlo?

CARLO - Ma se.

Pina esce dalla stanza ed entra in cucina, mentre la contessa e Carlo si siedono.

MARTINI - Ho visto sua zia fuori, mi sembrava anche preoccupata, ma con questo freddo

pu prendersi qualcosa.

CARLO - Al so, a ghlom det su mia quanti volti, l pe che na putina, la pensa cha l fra a serc l gat.

MARTINI - Cosa vuole una persona anziana e avr le sue stranezze, comunque un freddo cos io me lo ricordo solo nel quarantanove, pensi che stamattina la mia macchina non voleva saperne di partire, ma poi arrivato il mio stallone, . . . cio il mio stalliere! E piano piano me lha avviata cos bene, ma cos bene che il motore non si voleva pi fermare!...... Ah che emozione!

CARLO - Ah se? Ma che brau stalun, ciu staller cla gha, ma le sl gnida

cun na giurnada acs bisogna cla gabia qul dimpurtant da dim?

MARTINI - Si si, sono qui perch ho sentito che vuole smettere di fare lagricoltore, e se voleva vendere il suo terreno io sarei interessata .

CARLO - Eh su propria dr a pens da vendar, sa, me a ghu bela na certa et, li doni se lim da na man, ma cun rispetu parlando n siura cuntesa na dona la gha mia li vesti e la forsa cha gha nom in campagna, am dispias, ma daltronde bisogna ca pensa a qul.

MARTINI - Ho capito cosa vuol dire, e credo che sia giusto cos, una donna si deve occupare

di ben altro, ma sua figlia non ha intenzione di maritarsi?

Entra velocemente Pina con il vassoio e le tazze, e ponendo tutto sul tavolo interviene

un po indispettita .

PINA - Ma certu chlas maridar, quant la catar lom giost, l sul questiun ad temp!

Detto questo se ne ritorna in cucina frettolosamente.

CARLO - Me mujer la gha am dli speransi, ma am digha le cume a fala a catas al

murus chle sempar a ca, e pu la gha da sav che li doni li me tti a cuntra, li vures mia cha ghs da vendar.

MARTINI - Spero che non se la prendono con me visto che sono venuta per comprare.

CARLO - Las preocupa mia, tant li pol metas al cor in pace che ad la tra andom o,

putost a ghu da pens induva and a sta, am piasar na casa in paes, ma cun la crisi ad casi ca gh a Casadac - Gabbiana al sar mia facil.

MARTINI - Lei faccia pure le sue scelte quando vorra discutere della vendita basta solo

che me lo faccia sapere.

CARLO - Certu, certu,.... ma ad quel cu cap a le a ghintersa sia la casa che la tra? MARTINI - Si, si a me interessa tutto.

Entra di nuovo Pina con la caffettiera che pone sulla tavola e piuttosto imbronciata

si rivolge alla signora Contessa. 4

PINA - Inveci cla sinteresa ad tt l mia mei cla sinteresa di su afari!

La Contessa che ha perso la pazienza si alza in piedi e risponde.

MARTINI - Signora, guardi che questi sono i miei affari!

PINA - Bei afari!

CARLO - V Pina! Ma cusa dit! Cun la siura Cuntesa! A su mia me, la la manera ad parl!

Tt s e va in cuina par piaser!

PINA - Varda Carlo umenti than dighi na!

Pina arrabbiata torna in cucina mentre Carlo inizia a versare il caff.

CARLO - La ma scusa, ma l fata acs, cusa gontia ad fagh, tra laltru, su anca pien ad

dulur e fagh fadiga a mand avanti la baraca, ma chestu lal capes mia e las rabes anca.

MARTINI - Ah come la capisco signor Carlo.

CARLO - La beva val, prema chal vegna fred.

MARTINI - Speriamo che non sia avvelenato .... hheeee ...hhhe ( risatina ) .

CARLO - A gh mia ad dil do volti .

MARTINI - E le altre donne dove sono?

CARLO - Me surela l andada al merc, e me fjola la sar dr da da magn a li galini, ades quant li scata tti e tre, quel li cumincia an cuncertu siura Contessa.

MARTINI - E meglio che mi sbrighi allora , non vorrei crearvi ulteriori problemi.

La contessa appena beve un sorso di caff si alza disgustata tossendo.

MARTINI - Ahhhhh!.... Hgggg!......... O Dio! Ma cosa c dentro in questo caff?!!!

Hmmmm!! ........Hgggggg!!......... Mi viene da star male!

CARLO - Parch cusa ghal cal caf che, ghhhhhh!...... Oh che brt savur, ma chusel?

MARTINI - Hmmmmmmmm!.... Ma cosa ha messo dentro sua moglie!?... Hmmmmm!

CARLO - Pinaaa!! .... Pinaaa!! ..... Cusa ght mes dentar in dal caf?!

Carlo alzatosi piuttosto arrabbiato guarda minaccioso Pina che entra nella stanza,

mentre la Contessa appoggiata alla tavola e continua a tossire.

PINA - Cusa vot chat sia dentar.

Carlo assaggia quello che si crede zucchero, scoprendo che invece sale.

CARLO - Ma chestu l sal!

E prendendo il contenitore lo porge alla Contessa.

CARLO - La prva sentar anca le.

MARTINI - Noo! ...Noo! Ci credo sulla parola, ho pensato anche che poteva essere

veramente avvelenato, gi immaginavo la prima pagina della Gazzetta di domani : Giovane Contessa, nel fiore della vita avvelenata per amore.

PINA - Ma qual amore!?

MARTINI - Amore! Amore per la terra!

PINA - Se, quela da chiatar!

CARLO - V! Pina ! Tasi ades ne! ..... Pensa putost cusa t fat!

PINA - Am sar sbagliada.

CARLO - Eh sbagliada! Te t fat a posta!

PINA - Ma no l che inveci ad to so la chichera dal sochar u tolt so quela dal sal.

CARLO - Va via val! Chat veda mia!

PINA - Varda Carlo, umenti than dighi ona.

Carlo fa la cantilena a Pina dicendo insieme a lei le ultime parole, Pina quindi ritorna

in cucina e Carlo cerca scusarsi con la Contessa Martini.

CARLO - Agh dagh an po dacqua, chis chagh pasa?

MARTINI - No grazie mi gi passato. 5

CARLO - Agh fagh parci natar caf?

MARTINI - Nooo! Per carit!

CARLO - Su mia cusa di, urmai l suces, ma as pl metar al sal al post dal sochar.

MARTINI - Lasci perdere signor Carlo, adesso per meglio che vada, prima che arrivino

le altre donne.

CARLO - Am dispias, comunque la ringrasi par al su interesament, a sentarom alura?

MARTINI - Non ne sono poi cos tanto sicura sa, io comunque lo spero.

CARLO - La ma scusa am, arvedas.

MARTINI - Arrivederci.

La contessa dopo essersi messo il cappello e il cappotto esce di casa e subito dopo

rientra dallaltra stanza Pina.

CARLO - Eli robi da di chesti! Ala siura Cuntesa p! ........ L inotil tant, bisogna chandoma o dla tra! ..... Ma varda ca ghu mia po vint ani v! Al capesat mia insoma!

Vedendo Pina che non risponde.

CARLO - E ades st dventada mta!?

Scena IV - Marta - Carlo - Pina

Con distacco Pina prende il vassoio e senza dire nulla torna in cucina mentre dopo

pochi istanti entra in casa la figlia Marta .

CARLO - Ma vard che robi, as pl mia fa dli figuri acs, cuma as fa mia tac da lit!..... A stagh pran ben quand a su an dla stala, la an mesa li me vachi, che sli fa mia mt agh dagh do pachi!

MARTA - Pup cusla gnida a fa la siura Cuntesa?

Prima ancora che Carlo abbia la possibilit di rispondere entra Pina.

PINA - V!! Varda che tu padar al vl vendar al sit, a ghinteresa mia se nuatar a som

mia dacordi, t vest cume as calcula!

CARLO - A gh turn la parola v.

MARTA - Ma schersat pup, e dopu nuatar induva andom? Cusa fom? Mal dit?

CARLO - Ma Marta serca ad cap che lavur in campagna l mia an mester par te, prva vard a gh nisuna dona ca lavura in campagna cume at f te.

PINA - Varda che tu fjola la lavura pus che nom e la se mai tirada indr, e sl an mester chagh pias, parch ghala mia ad fal!

A questo punto la discussione viene interrotta da una voce che chiama dallesterno,

si tratta di Lisa che tornata dal mercato.

LISA - Marta!

MARTA - Cusa gh sia?

LISA - Ve a dam na man a purt dentar li bursi dla spesa.

MARTA - A vegni sia.

Detto questo Marta esce di casa mentre Carlo si siede a tavola a sfogliare

un giornale, anche Pina rimane in scena a braccia conserte con il broncio.

CARLO - Ades v som a post! Val cha t gni na bela lengua, ohh general!

E mai na volta cha tham daga ragiun,. . . oh la pers la parola am!

Scena V Lisa e detti

Pina non da retta al marito quasi voltandogli la schiena, mentre rientrano

in casa Marta e Lisa con la borsa della spesa.

6

LISA - V Carlo at sar mia gni mat n!! Sat v vendar la casa bisogna chal sapia

anca me t cap!

CARLO - Ecu ades as pl tra s!

PINA - Et sent Lisa tu fradel cusa al vol fa, dopu tt quel ca fom, l cume sac fsum gnanca.

LISA - Pian, pian, e al me parer a cuntal gninte? .....Ahhhh!? ....Sa thal s mia thal

ricordi me, parch an toc ad tra l mio, e anca an toc ad casa, se te at vendi me a resti che listes, va ben!

CARLO - Se in dal pulr! Alzandosi.

LISA - Lasa l val!

MARTA - Pup parch st acs cativ inc?

PINA - Se l propria dvent cativ tu padar.

CARLO - A ghi an bel curagiu da di ca su cativ, ma vuatar al tc pus bun induva a

ghliv? .... Taga al cul!

Le tre donne offese vanno nellaltra stanza portando le borse della spesa.

CARLO - Ohh sperom da sta un pace an po,che sat v mia o da brt, li mola mia los v!

Ma non fa in tempo a finire di parlare che ritorna in scena la sorella Lisa .

LISA - V Carlo! Me su mia parch at voja and o dla tra, adr a li besti at dma na

man, in di camp as pl di ca fa quasi tt tu fjola, e me che par sta an famiglia an su mia maridada.

CARLO - Te that s mia maridada parch a gh sta nisun ca tha tlt, ansi agh n sta un cat vuleva, ma te no! Varda cuma at s furba!

Sentendosi ferita dalle parole di Carlo Lisa esce di casa.

LISA - Chestu duvevi mia dil!

Ritornano in scena Pina e la figlia Marta .

MARTA - Pup cusa ght det a la sia par fala scap fra ad ca.

PINA - Ma che robi!

MARTA - A vaghi vedar induva l andada, cun cal fred ca gh la s mesa gnint ados.

PINA - Se Marta va a vedar val, me l mei cha cumincia a parci ad disn, l bela li ondas pasadi.

Marta si mette una giacca, prende uno scialle per la zia ed esce di casa.

CARLO - Oh l mei che na qual volta at faga lavur li man inveci dla boca!

Pina stringendo i pugni verso il marito ritorna ancora in cucina.

CARLO - Quant a ghdmandi qul la fa la mta, quand la gha ad taar la par na machineta e pens che me madar puvreta prema da digh qul a me padar, la ghva ad fa dumanda in carta da bol, alura se jera bei temp e im jera rispet, ades pian pianin li doni lis met i pe in testa.

Si sente bussare alla porta .

Scena V I - Mario - Carlo

CARLO - Avanti.

MARIO - Permesso?

Ed entra in casa Mario vicino di casa, indossando una giacca piuttosto malandata con cuffia molto grande.

CARLO - V dentar Mario .

MARIO - U vest tu surela sta al portac chla sigava, th mort na qual vaca!

CARLO - No l che li doni limet in crus

MARIO - A s sc la nus!? ..... Acredi ben cun al fred ca fa.

Intanto Mario si siede. 7

CARLO - A cuminciom la fola Mario?

MARIO - Cosaa!?

Carlo alza la voce.

CARLO - Quant a gh ad parla cun te a gh sempar da sbrai!

MARIO - Al so, . . . ma ades a su dre impar anca a vard i muviment dla boca, e alura ma scapa po gnint a l na tecnica nva, americana.

CARLO - Oh as ved, ma sta mia di dli stupidadi Mario, ades at vuresi di che dal muviment ad la boca at capesi cusa dighi!?

MARIO - Se, propria, prova di qul, at vedr ca ma sbagli mia.

CARLO - Va ben, se propria at v, st prunt?

MARIO - Se dai parla .

Carlo cercando di scandire le parole sottovoce dice :

CARLO - Va da via al cul ........

MARIO - Prova dil am.

CARLO - Va da via la cul!!

MARIO - Ah se, ades u cap, th det ca vegn fra al sul.

CARLO - Se, e la luna, ma va che tacadi e me chasculti.

MARIO - Parch ontia mia induvin?

CARLO - At piasares, te junic muviment dla boca chat capesi j i segn dla briscula.

MARIO - I vend la picula?

CARLO - Ma alura at s propria an marturel!

MARIO - Balsanel!? Ma salha pena tolta!

Carlo a questo punto congiunge le mani e scuote la testa in segno di sopportazione e Mario lo guarda sorpreso per il suo atteggiamento.

MARIO - Ben cusa fet that metat a preg?

CARLO - Ma quela at ha cun!! Agh nu mia as da sbrai, anca cun te, ma cuma fet a

discorar te cun tu mujer, a mal dit?

MARIO - Me mujer? La parla sempar le, e me agh digh sempar da se.

CARLO - At s mes ben alura, ma te almen ats surd, ........... a l me chagh senti ben, e

cun li doni ca ghu in ca that po immagin, ma pus che atar l m surela, la ga na testa varda, quant po las met chi vest tti stret, as pl a la su et and in gir cun di vest acs stret!?

Ma gh gnint da fa agh pias stret!

MARIO - Dabun?

CARLO - Se se, igh pias stret.

MARIO - Ahh, ades u cap parch la s mia spuada.

CARLO - Cusa centra?

MARIO - Eh sagh pias al pret!

CARLO - Ma Mario alura at s propria dur.

MARIO - Cusa vot chagh faga sagh senti poc.

CARLO - No a l cha thagh senti gninte.

Scena V I I Rosa e detti

Entra di nuovo in casa la zia Rosa dopo essere andata fuori alla ricerca gatto, tutta infreddolita con il sacchetto del pane in mano.

ROSA - Brrrr, che carga ad fred cu cat s, t mia sent Carlo ca ghra al furner ca sunava?

CARLO - Varda se cun tti i sunadur ca gh che in ca, a senti anca quei ca suna fora.

8

ROSA - L mia par casu ca sia gni in casa al gatin?

CARLO - Ma no sia lu mia vest, e lasa le cun sta gat.

ROSA - Ma chis induva l and fn? ....... avvicinandosi a Mario con sospetto e te Mario

t mia vest al me gatin?

MARIO - Chil ?

Rosa alzando la voce .

ROSA - Al gatinn!!

MARIO - Ma qual gatin, me u mia vest nisun gat.

ROSA - Parch na volta u vest tu mujer chlagh cureva dre cun la mansarina.

MARIO - Ma parch al tu gat tti li volti cal gha ad fala al vegn mia sempar in dal

me ort!

ROSA - Par forsa, at gh nort cha par an cesu.

MARIO - Cosa?!

ROSA - Eh, cosa,.... chis induva l and fn .............. mi mi ....... Fufi ......... mi mi.

Rosa si mette a cercare il gatto battendo i mobili con il solito bastone .

CARLO - Sia ma va a scaldat, chat vedr che al gat al saltar fra.

ROSA - Ma bisogna chagh sia suces qul,............... v Mario l mia che stanot

thabia las mul al cagn?

MARIO - Ma cusa vt dam dal pan, l quasi ura ad magn!

ROSA - Alha magna!!? Ma me thal masi chal brot cagn le!! Varda sl vera

na roba acs su mia cusa agh faghi!

Rosa alzando minacciosa il bastone verso Mario le scivola il sacchetto del pane

che aveva in mano rovesciando tutto il contenuto.

Carlo intanto si mette la testa tra le mani per quanto vede e sente, e mentre

la zia Rosa si abbassa per raccogliere il pane si blocca ancora con il

dolore che ha alla schiena.

ROSA - Ecu ades a me casc tot al pan ........ aiaaaaaa! ........ La me schena ........ la s

blucada am!........... Aiiiii !!

Carlo si alza per aiutare la zia ad alzarsi.

CARLO - Am la schena sia! ma basta!

ROSA - Che mal cha ghu, ah che brota roba dvent vec, che dulur, tta culpa ad

Mario!

MARIO - Cusa centri me cun la tu schena.

CARLO - Sia ve via dadl val, al pan al cati o me.

ROSA - Pian, pian.

Ed entrambi entrano in cucina, con zia Rosa tutta curva sostenuta da Carlo.

MARIO - Ma va che sclerosi, ads l culpa mia sagh fa mal la schena, meno male che Carlo al la purtada via, sin a ghan disevi do, ............. che per u gnam vest al butigliun dal vin, quel se a l an dispiaser, atar ch al gatin ad la Rosa.

Rientra in scena Carlo.

MARIO - Cusa ghala tu sia Carlo?

Carlo raccogliendo il pane.

CARLO - Mario tasi che inc l mia la su giurnada!

MARIO - Ah, la s sbagliada!......... Infati cusa centri me cun la su schena.

Scena V I I I - Pina - Carlo - Mario

9

Entra in scena Pina dalla cucina .

PINA - Sat s che Mario?

MARIO - Ciau Pina.

PINA - Ciau, bevat an gusin?

MARIO - Ma nooo.

PINA - Ma dai Mario che an gusin al so ca thal bevi vulentera.

E mentre Pina prende la bottiglia e il bicchiere dalla credenza ponendo

tutto sulla tavola, continua a parlare.

PINA - ....puvreta la sia che fred cla ciap, ades a l la visin a la stua cla

sagueta ciam al gatin, ...... to Mario servat te, at se than vdi quel ca thag n voja.

Carlo raccolto il pane lo porta in cucina mentre Mario si versa da bere.

Di li a poco si sente bussare alla porta.

POSTINO - Postaa!! .... C qualcuno?

PINA - Chil ca ciama?

E va sulla porta a vedere chi c, trovandosi il postino riceve la posta.

MARIO - Th riv posta Carlo.

CARLO - Ah ma al so chi l, soma a la fin da snr, ga scumeti cl me cugnada cla dis che

par Pasqua la vegn , la manda la prenutasiun.

MARIO - La vegn in prucesiun!

Rientra Pina che ringraziando il postino sta gi aprendo la lettera .

PINA - Grasie Claudio, ciau chil ca va in prucesiun?

CARLO - Ma nisun, l Mario che cume al solit al capes gnint.

PINA - Chis chih scret?

CARLO - Ma chis.

PINA - Ma varda l me surela da Milan, la dis cla vegn par Pasqua.

CARLO - Cusvi det! ... Va che quant la riva tha mal di ca vaghi via me ne!

PINA - At faresi sul quel chat s, an malduc!

CARLO - Val, a chal agh vures an legn!

PINA - Varda Carlo, umenti than dighi ona!

Anche Carlo scimiotta questa frase di Pina.

CARLO - Umenti than dighi ona! Umenti than dighi ona! ........ Ma dila che

almen that meti al cor in pace!

PINA - Ma val! Cusa vot ca diga, che cun te as pl gnanca ragiun!

CARLO - Ragiuna cun tu surela alura, quela se l fina, che cuma lariva che la cumincia

li critichi, parch gom mia al riscaldament, parch goma al csu fora, parch che parch

le, ma la siura Pierina, quand as trata da magn di salam e di cudghin nustran lu mai sentida

fa di parch, sensa parl da tt quel chlas porta via, l vera u no! Ma vistu cla gha na casa acs bela, cun tti li cumodit cusa vegnla fa che a Gabbiana,..........cla burla gi la!

PINA - E cusa vt chagh faga? La mandar mia via !? Al so anca me cuma l, pensa che lultima volta chl gnida la vul adr a dli galini bela pulidi e tt, varda su restada mta.

CARLO - Ma Diu che grasia ca mavres fat al Signur!

PINA - Ma te al fred al ta dat dabun a la testa.

MARIO - Induvl chi fa na festa?

CARLO - E la festa SantAntoni,.......... e ads cusa fala la sia.

Scena I X - Rosa e detti

10

Infatti nella stanza entra la zia Rosa con il solito bastoncino e un vaso da notte in mano.

ROSA - Va se a la m et am tca ad fa chi mester che.

PINA - Ma l vera am su dismengada, da che sia chagh pensi me.

ROSA - No l listes, lhu fat par tanti ani, ps fal ancor.

E dicendo questo Rosa si avvicina a Mario tenendogli il vaso da notte quasi sotto il naso.

ROSA - E te belu sta mia preocupat che se al tu cagn al ga fat qul al me gatin at la pasi mia liscia v! ..... L inotil chat faga finta da gnint, va ca parli cun te!

Mario risponde alquanto disgustato per la vicinanza di Rosa con il vaso da notte.

MARIO - Va chu cap chat parli cun me, va ben ca sia surd, ..... ma al me nas ach sent ben, sta an la cun chlurinal le!

CARLO - Ma sia cusa vt chlabia fat al cagn da Mario ca l le cha sta gnanca in p

ROSA - Par forsa agh da mia ad magn! E cun la fam cal gha a vt vedar chal s

magn l me gatin!

PINA - Ma cuma al fat sia ca l lig.

Avvicinandosi a Mario Rosa dice.

ROSA - E alura cume mai a l spar, l mia mei ca thagh daga da magn al tu cagn!

MARIO - Ma ancora at v che, ma sta indr, as pl gnanca bevar an piculin in pace.

ROSA - Verament chal al gha pus la cera dan quint!

PINA - Las sta al Mariu sia, che lu al gha mia nisuna culpa.

ROSA - Val che chestu che me al cunosi ben, lu al capes mai gnint, ahhhh? .... Cosa? .... Quant ta ga dmandi da bevar alura se sa ghindresa jureci v!

Mario si alza per uscire.

CARLO - Induvt Mario?

MARIO - Ma cusa vt ca staga che, con chesta chla sagueta turmentam con

sta gat, e in po a chiurini le urmai a ghu bela fat ianalisi!

ROSA - A vegni anca me, a voi vedar se al tu cagn l lig dabun.

MARIO - Ma soma a post, vem anca dre ades! .... Av salot.

Mario e Rosa escono di casa salutati da Carlo e Pina.

PINA - At vedr cha va a fn chla smala tu sia a forsa dand dentar e fra.

CARLO - Ma lurinal a pudevat mia purtal via te? Inveci ca duv fal la sia.

PINA - V an su dismengada, a pl mia capit, porti o te na qual volta, no lu al ha fa e

pu alha pianta l!

Carlo che non sa cosa rispondere si alza cambiando discorso.

CARLO - Ben, ades intant ca vegn ura ad disn a vaghi a fa an gir in dla stala.

PINA - At cambi discurs n !?

Mentre Carlo sta per uscire, entrano in casa la figlia Marta e la sorella Lisa.

Scena X - Marta e Lisa - Pina Carlo

CARLO - Thla pasada v?

MARTA - Pup lasa sta la sia chla vuleva butas an dla fpa.

PINA - Ma Diu Signur sta mia gnanca pensali chli robi le, tha m fat ciap an spavent!

CARLO - Ma mai ca thal ciapa in dla lengua al spavent!

Carlo esce quindi di casa.

PINA - L mei chat vaga an po in dla stala, acsta a respirom an po, e te Lisa sta

mia ttla at s cuma l fat tu fradel.

LISA - Al so, al so ....

11

MARTA - Andom dadl sia, a gh anca ad parci la tavula.

PINA - No lu a parciada, a ghu sul da buta li fujadi, ades quand a boj lacqua .....

FINE PRIMO ATTO

12

SECONDO ATTO

La mattinata movimentata aveva reso tutti un po nervosi e anche se le cose a pranzo

si erano un po riappacificate, Carlo non voleva recedere dalla sua decisione

nonostante le continue insistenze dei familiari.

La scena si riapre nella stessa stanza nel tardo pomeriggio della stessa giornata,

Pina sta facendo il burro nella bottiglia, Marta sta scopando, mentre Lisa

nellaltra stanza, che canticchia una canzone.

********************

Scena I - Marta - Pina

MARTA - A sentat mama la sia cuma la canta?

PINA - Ah senti, stamatina la vuleva butas in dla fpa, inc l la cla canta cla

par gnanc le.

MARTA - Ma l mei acs, vl di cla gh pasada.

Marta mentre sta scopando si ferma guardando fuori dalla finestra come

incantata, e Pina vedendola cos dice:

PINA - Cume at s incantada, cusa st dre a pens?

MARTA - Pensavi che se al pup al ghs da cambi idea, a sares pran cuntenta.

PINA - Magari,mah, sperom, per sat ghesi ad catat al murus saria mei, prova

vard li tu amighi li s bela tti spusadi, chis cusa pensar la gent?

MARTA - Ma la gent la pl pens quel cla ghna voia mama, e ades sta mia cuminci

am cun al murus e mia murus, . . . e parch a gavria da spusam, . . . e se me

stagh ben acs!?..... Da me vansa gnint nisun!

PINA - Ma nanu l mia chestu al discurs, sat dighi acs l parch nuatar a vuresum

chat ghesi ad furmat la tu famiglia, e cun natr om in ca tu padar la tra al la mulares mia.

MARTA - Al su mia!........... E pu at parli cume se la culpa la fs mia.

PINA - A ma sbagli u s ferm na machina in curt.

Avvicinandosi alla finestra.

MARTA - Ach sar mia natar ca vol cumpr la ca, a vagh via parch a voi gnanca vedal.

Marta rientra in cucina.

PINA - Al gh se an qualdun, oh ma che bel putel,.... chi saral?

Scena I I - Gianni - Pina

Il ragazzo che vede Pina bussa alla porta.

PINA - Avanti, avanti . . .

GIANNI - Permesso posso entrare?

13

PINA - Avanti, al vegna pr dentar.

GIANNI - Buonasera signora, abita qui il signor Misoni?

PINA - Si.

GIANNI - Io mi chiamo Gianni Sartori, sono di Mantova, e ho saputo tramite un amico che il vostro terreno e la casa sono in vendita, vero o mi hanno dato un informazione sbagliata?

PINA - No al varda che chi ghla det bisogna chal sia sbagli, parch nuatar a ghom mia intensiun ad vendar, ansi a vuresum cumpr diatri biulchi, ag nal da vendar lu?

GIANNI - No, veramente non capisco perch chi me lha detto, lo ha sentito proprio dal signor Misoni.

PINA - A su mia cusa digh, i ghar fat an schers.

Scena I I I - Carlo - Marta e detti

In questo momento contemporaneamente entrano Carlo dalla porta digresso e Marta dalla cucina, tutti si salutano.

CARLO - U vest na machina in curt, a su gni a vedar chi gh, buonasera, an par mia dcunosal?

GIANNI - Non penso proprio, piacere Gianni Sartori.

E i due si stringono la mano, poi vedendo Marta .

GIANNI - Immagino che questa sia vostra figlia .....piacere.

MARTA - Piacere Marta.

CARLO - A gheval ad bisogn da qul?

GIANNI - Si avevo sentito che voleva vendere il terreno, ma ..........

Viene interrotto da Pina, che imbarazzata cerca una scusa per uscire.

PINA - Ah Marta tegni natim, a m and via dla ment cha som sensa acqua par

stasera.

Pina prende velocemente i due secchi dacqua ,dopo aver dato alla figlia la bottiglia

dove sta facendo il burro ed esce di casa.

PINA - Al ma scusa, ma l mei chag vaga a to lacqua prema cadventa scur.

GIANNI - Prego signora, le stavo dicendo che sua moglie mi ha detto che invece

non vero che volete vendere il terreno, probabilmente mi hanno fatto uno scherzo.

CARLO - No al schers agh la fat me mujer, certu che li nutisi li cor a la svelta, pus che la posta.

GIANNI - Vuol dire che intende vendere?

CARLO - Certu, Gh mo da decidar diversi robi, ma lintensiun a l quela.

GIANNI - E io sono proprio venuto per questo.

CARLO - Ma sal che stamatina gni natra persuna par la stesa roba.

GIANNI - Ah si, spero che ci possiamo mettere daccordo, perch io sono molto interessato,

sa la vita in campagna molto pi bella, pi sana, e poi qui a Gabbiana per la sua tranquillit mi piace molto.

CARLO - Parch l mai sta na giurnada in casa mia!

GIANNI -Di certo gli agricoltori fanno una vita sana allaria aperta, senza stress.

CARLO - Sensa cosa?

GIANNI - Volevo dire senza problemi .

CARLO - Sensa prublemi! Parch l mai sta na giurnada in ca mia, cumunque sa ghinteresa am dis induva sta che al su mument agh far sav qul.

In questo momento si sente Pina chiamare dallesterno.

14

PINA - Carloo!! ...Carloo!!

CARLO - Cusa gh!?

PINA - V a dam na man ca s l am la tromba!

CARLO - Am cla troba l, la ma bela fat gir li b........

Viene interrotto da Marta che seduta continua a scuotere la bottiglia del latte.

MARTA - Pup!!

CARLO - Al ma scusa natim ma as senta.

GIANNI - Grazie.

Carlo esce, mentre Gianni si siede e guarda con un certo interesse Marta .

GIANNI - Come mai signorina sua mamma mi ha detto che la casa non era in vendita?

MARTA - L che nuatar a vuresum mia and dla tra.

GIANNI - Ah capisco, . . . .sa che molto carina, immagino sia fidanzata?

MARTA - No me a ghlu . . . no io non ho il moroso.

GIANNI - Allora posso invitarla a ballare, qua vicino, ad Ospitaletto c una sala da ballo, ci potremmo andare qualche volta?

MARTA - Si, ..... mi piacerebbe, .... ma .......

GIANNI - Magari domenica prossima.

MARTA - Ah mal perd mia temp, e poi non posso perch devo aiutare mio padre nei lavori della stalla.

Nel frattempo Carlo spia dalla porta quanto avviene in casa tra la figlia e il signor

Gianni.

GIANNI - Che cosa? lei va nella stalla?!

MARTA - Certo, e chi aiuta mio padre altrimenti.

GIANNI - Ma come possibile, lei va a lavorare nella stalla, una dolce ragazza cos con le

sue candide mani ad insudiciarsi in una rozza stalla!? Ma lei merita ben altro.

Marta si guarda le mani .

MARTA - Ma io ci sono sempre andata, fin da quando ero bambina, per me una cosa normale.

GIANNI - Ma vorr scherzare, una ragazza nella stalla, e poi per una domenica potrebbe

fare festa, sarebbe unoccasione per conoscerci meglio, esca un po a divertirsi.

MARTA - Ma io veramente, non so neanche ballare.

GIANNI - Se per questo, non si preoccupi, tinsegno io, .....posso darti del tu?

MARTA - Si, si ......

E alzandosi prende Marta per una mano cercando di insegnargli a ballare.

GIANNI - Prova, guarda facilissimo .....

MARTA - Ma cusa ft !?

GIANNI - Devi solo seguirmi.

MARTA - Ma come?

GIANNI - Guarda, si mette un piede a destra e poi a sinistra, ancora a destra, poi si gira.

MARTA - Ma chestu l mat!

GIANNI - Seguimi, cos brava, ..............e vai col liscio.

Gianni inizia a canticchiare e i due ballano in scena ( musica di sottofondo ) poco dopo entra il padre, che era rimasto a spiare dietro alla porta.

Scena I V - Carlo - Gianni - Marta

CARLO - Ohhh !! Cusa gh che!? .. Na balera!!? 15

GIANNI - Ah, stavo insegnando a ballare a sua figlia.

CARLO - E parch?! Ma lu l gni che par al m sit, u par insegn a bal a me fjola, e te cusa ad salta in ment da bal cun uno chat cunosi gnanca?!

MARTA - Parch !!?

Carlo scimiotta la risposta della figlia.

CARLO - Parch!

GIANNI - Ma signor Carlo guardi che ci siamo conosciuti.

CARLO - E vuatar in cinq min av si bla cunus! Ma se me in trentacinq ani u gnam cunus me mujer.

Nel frattempo Carlo da un cassetto della credenza prende una biro con un notes.

CARLO - Ma va al citadin v! Am daga al su indires val!

GIANNI - Il mio indirizzo? Ma magari mi faccio sentire io, e poi pensavo di poter vedere la casa, se lei impegnato pu farmela vedere sua figlia!

CARLO - Ahhhh !!? M fjola lag fa vedar propria gnint! La casa agla fagh vedar me, ma ades l mia al su mument.

GIANNI - Va bene come vuole, allora le do il mio indirizzo.

CARLO - Se, am diga.

GIANNI - Gianni Sartori, via Frattini 15 Mantova, senta signor Carlo mi sembra di aver capito che non avete lacqua in casa.

CARLO - Se ma goma al cesu fora!

GIANNI - Volevo solo dire che questo andr ad incidere sul valore ......

CARLO - El bela dre a tir in sal presi.

GIANNI - No ci mancherebbe, la mia stata solo una constatazione, ah signor Carlo

con il suo permesso potrei domenica venire a prendere sua figlia?

CARLO - Pian, pian, al ma scusa ma m fjola la gha d jutam in dla stala.

MARTA - Pup par furtuna cha tha mal di sempar dand fra a divertum ogni tant.

CARLO - Ben ma che prescia th gni, e po at s che sa thach s mia te la Stla e lItalia

lis fa mia munsar! L mia chan fida mia da lu n, ma magari as presentar natra ucasiun.

GIANNI - Va bene come vuole, allora aspetto vostre notizie, ciao Marta, arrivederci.

MARTA - Arrivederci .

CARLO - Buonasera, as vedom.

Gianni esce di casa.

CARLO - Chal citadin le am pias mia tant, chal sintenda mia da to me fjola cun lintensiun ad bin la tra sensa pagala.

MARTA - Ecu te cusa at v a pens, e se cal putel le al ghs da piasum, e vistu

cha ghinteresavi, magari an de pudresum vigh lajot chat di te.

CARLO - Ma lasal perdar chal al gha mia la cera da uno che a la matina al leva so a li quatar par and dr a li vachi!

MARTA - E te cuma fet a savil ?

CARLO - Scultum me, chal l pus facil che inveci ad leva so, agh va a lt a li quatar.

MARTA - Pup te at la meti sempar cume thagh n voja, vur di che prema da fam murusa cun an qualdun, that dmandar prema a te sal va ben, a vaghi mai via, dumenica ca pudevi andagh, no te at vo mia!

CARLO - Ben ma ascultum, ades a va ben tot, ma va cha thl pena cunus, vt sa andagh a bal insiem! Su mia me! U gnint u sin al!!

Scena V - Pina - Carlo - Marta 16

Entra in casa Pina con due secchi dacqua.

PINA - Induva st and ca tu ciam a dam na man?

MARTA - Al s mes dadre ad la porta a bus!

PINA - E parch ?!

CARLO - E te parch ght det ca vendevum mia al sit !?

PINA - Parch me a voi mia vendar, va ben!!

CARLO - A vaghi fn in dla stala sin su mia cusa at faghi!

Carlo esce di casa .

PINA - Marta cusa ghal det tu padar a chal putel la? ( Posando i due secchi )

MARTA - Al gha det che quand a l prunt par vendar aghla fa sav, ma st mama chal ma dmand dand a bal insiem a lu.

PINA - Dabun!?

MARTA - Se, ma al pup l vl mia.

PINA - Come al vol mia, cusa gh salt in ment a tu padar.

MARTA - Pensa cal ma fin insegn cume as fa a bal al valser.

PINA - Ben ma senti.

MARTA - Se, a vt vedar, varda, an pas a destra, an pas a sinistra, pu as gira .......

Quindi dopo aver posato la bottiglia sulla tavola, con la madre inizia a ballare. ( musica

di sottofondo )

PINA - Ma pian, ca su mia al temp cha bali mia.

MARTA - Et vest che me u impar subit.

Scena V I Pina - Marta - Mario

E mentre le due donne ballano entra in casa Mario con il suo bastone e nellaltra un rastrello di legno.

Vedendo le due donne ballare anche Mario mima goffamente un ballo con il rastrello, finendo poi a cadere maldestramente a terra .

MARIO - Ahiiiii !

PINA - Ma Mario, tst fat mal?

MARTA - Me madar la det sa that s fat mal !!!

MARIO - Eh , a l la gamba, a su po bun da leva o.

PINA - Pian chat iutoma nuatar val.

Le due donne aiutano Mario ad alzarsi

MARTA - Cusa t salt in ment da metat a bal, cun an rastl po.

MARIO - A l che me quand a senti la musica a ghu bela li gambi cha fres ...ca su po

bun da sta ferum, ahhiii !

PINA - Dai val cha that colghi in slutumana.

MARTA - E cusa ght da fa cun cal rastel le?!

MARIO - Ma lu cat in cantina, e sicome l mia mio vulevi sentar al Carlo se

par casu lera su.

PINA - Me an par mia.

MARTA - Ma ... a vaghi purt lacqua in cusina mama.

MARIO - Ahhiii! Che mal!

PINA - Ma induvel chat fa mal Mario,a gontia da fat an masagiu .

MARIO - Ma magari ca gho an dulur.

PINA - Ela cla gamba che?

MARIO - Se quela. 17

PINA - El che chat fa mal?

MARIO - No, pus ins.

PINA - Che?

MARIO - Pus ins!

PINA - V Mario! Pus ins induva!?

MARIO - Ma le visin a snoc.

PINA - Elura dimal no.

Pina inizia a massaggiare la gamba a Mario .

MARIO - Ma va cusa me suces, tra cla am fa a mal par su cunt.

PINA - Sta pus atenti natra volta, varda cusa am toca ad fa, sam ved al me

om su mia cusa am dis.

MARIO - Ma cusa vot chal diga al sar mia par an masagiu.

Nel frattempo Mario aiutandosi con il suo bastone che era appoggiato

al divano, cerca di alzare la sottana a Pina per guardargli le gambe.

PINA - At fa ancora mal?

MARIO - Ma insoma cumincia a pasam.

PINA - Val Mario chats mes ben a gambi.

MARIO - Ah ma anca te Pina ts mia mesa mal.

PINA - Sl par quel varda, nunustante i me ani, a gh amo dli beli gambi.

MARIO - Ecome!!

Pina si accorge di quanto sta facendo Mario .

PINA - V!! ma cusa vardat! St Mario chat s dvent an bel spurcaciun!

MARIO - Ben ma cusa tu fat ? Varda Pina che me tu gnanca tuc .

PINA - E cusa favat cun al bastun ah? Me cha su che par fat an piaser, ght mia

vargogna!?

MARIO - Ma cusa u fat da mal Pina ... st per chat gh do beli gambi! ... dabun,

pensavi mia.

PINA - Lasa le Mario chat senta mia al me om.

Entra Marta.

MARTA - T pas al dulur Mario?

MARIO - Insoma.

PINA - Dagh an bicer da vin al Mario, chis chas meta chiet.

MARTA - Ma certu, an bel bicerin Mario at pasa tt.

Marta dalla credenza prende un bicchiere e la bottiglia da offrire a Mario.

MARIO - Sul an bicierin per.

PINA - Carlo al duvria esar che a mument l quasi li si.

MARIO - E la Rosa ala cat al gatin?

MARTA - Macch ! l propria spar.

MARIO - No parch stamatina la m gnida dr fin a casa, ma lasl mia tolta cun me.

PINA - Porta pasiensa Mario, cusa vt mai.

MARIO - Al so, ..... i vest cha s mes a fjuc?

MARTA - Seee!?

PINA - Ma val!

MARTA - L vera, ma varda sla vegn!

Marta versato il vino, va verso la finestra seguita dalla madre.

Nel frattempo entra in scena anche Lisa che dopo aver salutato Mario si porta

anchessa alla finestra.

18

Scena V I I - Lisa e detti

LISA - I vest cha fjoca? ..... ciau Mariu.

MARIO - Ciau Lisa, cuma vala?

LISA - Insoma, a sa sta mei in ca al cald, ades po ca fjoca.

Con le tre donne girate che guardano fuori dalla finestra, Mario ne aprofitta,

bevendo tutto in un fiato il vino che ha nel bicchiere e velocemente se ne versa

subito unaltro.

PINA - Et vest cume la vegn o fina!

LISA - At solit quant la cumicia fina an vegn o na mocia.

MARTA - Ma no sia, l quand la cumincia grsa chan vegn o na mocia!

PINA - Am vegn sempar in ment quand da putleta a li Crueti me e me surla curevum

sota la nev a boca vrta par serc da magnala, alura as diverteum cun poc.

LISA - Om pas dli beli festi, ades a vegn al brt.

Dicendo questo le tre donne si tolgono dalla finestra.

MARTA - Al beva Mario, al beva.

MARIO - Se se, a la salute!

LISA - Ma cusa ft Mariu cun chal rastl le?

PINA - Al dis cal la cat in cantina.

MARIO - No! Lra mia in dla vedrina!

PINA - Eh dmatina.

MARIO - Se in cantina!

LISA - A vaghi fn ad fa da sena val.

MARTA - A vegni anca me sia.

In scena rimangono Mario e Pina che sta ancora scuotendo la bottiglia per il burro.

MARIO - Sl gnam fat chal buter le Pina?

PINA - Quasi Mariu.

MARIO - Quela l na bla squasada.

Entra la zia Rosa dalla cucina con il suo solito bastone.

Scena V I I I - Rosa - Pina - Mario .

ROSA - Ma diu cha fjoca! al me gatin! Induva saral ades?!

PINA - Ma la vedr sia che al turnar a ca, i gat i cata sempar la strada.

ROSA - Al s, l i cagn chis perd mai. Guardando Mario.

MARIO - Ach siom v.

ROSA - ( Avvicinandosi a Mario ) Ma che spsa cha gh Pina, cusa saral? Oh ma che

sposa .

PINA - Ma me senti mia.

ROSA - Parch duvresi vegnar ins.

PINA - Ma no sia la sa sbaglia, agh n mia dl udur.

ROSA - No! No! A ma sbagli mia, a gh an bel spusur! As duvres dag an po daria n Marioo!!!

MARIO - Cusa vt am da me!?

ROSA - Induva am lt nascost al gatin!?

MARIO - In chal sit!! A lu nascost! Va cha thal dighi par lultima volta, anca in italian! io il tuo gatto non lo gnanca visto!

ROSA - Val furbin! Ca ghes mia da scapat via a te al cagn! al nimal! E la muier! 19

MARIO - V!! Atdagh na rastlada in sla testa! (alzandosi )

ROSA - Prova sat s bun! Alzando il bastone.

Pina si alza cercando di calmare la zia intenta a scontrarsi con Mario.

PINA - Ma sia las calma, la vegna dadl, dopu andom a vedar nuatar sal catom al gat.

ROSA - Parch chale al sa qul, e am la dis mia.

PINA - Ma no sia al sa mia gninte.

Pina riaccompagna in cucina la zia Rosa , mentre sta per entrare Carlo, subito dopo Pina rientra in scena .

Scena I X - Carlo - Mario - Pina

CARLO - Ma chil ca sbraia?!

MARIO - A l tu sia , ma che sclerosi!

PINA - Mario fag mia casu, la sia puvreta sensa al gat la capes po gnint.

CARLO - Chis induva al sar, ades a fjoca anca, sa sagueta acs, admatina agh

n trenta fenach. ( si toglie giacca e cappello ).

PINA - Ma sperom da no.

MARIO - Carlo, prova vard chal rastl che, par casu l tu?

CARLO - An rastl? .... Vardom, ma,.......... ma chestu l al rastl da me padar! Ma va

chl salt fora! Chlu serc acs tant, pensa chalh a fat cun li su man.

PINA - Chis quanti ani al gha?

CARLO - Sevi an putlet quant ala fat, am ricordi cusa sa fos ades, ma induva lt cat Mariu?

MARIO - In dla m cantina .

CARLO - In dla tu cantina!? Ma cuma faval a sar le?

MARIO - Ma cusa vt ca sapia me alavr bin me mujer, tals cuma l fata.

CARLO - Ah al so, ..... ma st Mario cha thm fat an gran regal, Chesta se chl na bela surpresa, oh varda su trop cuntent.

In questo momento si sente chiamare dallesterno la moglie di Mario .

Marioo !!! .......... Mario !!! .......... ma andom chl ura ad sna!

PINA - Mario gh tu mujer chlat ciama dand a casa a sna.

MARIO - a ura at sna! ... Pian pianin a snom quant chiatar i fa merenda, me cham pias fa an girin sotsera, no chas pol mia.

E si alza barcollante per uscire.

CARLO - Sl par quel Mario te i girin ti f sotsera, sotmesd, sotmatina.

MARIO - Se, as vedom dmatina, av salt.

PINA - ( alzandosi ) Pian Mario ca ghu da dat na roba par tu mujer.

MARIO - Ah ma ghu mia prescia.

CARLO - St che chal rastl che l cume al segn dal destin.

MARIO - No! Carlo an voi po dal vin, basta.

Carlo assorto nei suoi pensieri non si accorge nemmeno di quanto ha detto Mario,

mentre torna in scena Pina con un sacchetto da dare a Mario.

CARLO - Chi avres det che al rastl dal puvar pup al sares salt fora.

PINA - Daghi a tu mujer, j suquanti v.

MARIO - Da galina?

PINA - Da galel no! Ades inviat Mario che cun chla nev cha gh ad vaga mia a sgarbus.

MARIO - Ca vaga a sg?! Cun la nev?! Ma cusa dit!

PINA - L n bel fat, tra chl surd, quant po la bev al capes po gnint!

MARIO - A vaghi val, sin me muier am lasa sensa sena cume jersera.. 20

Mario sta per uscire quando si ferma sulla porta, mentre Carlo sempre in adorazione del rastrello.

MARIO - V sa gh piaser av vegni a cat dop sena?

CARLO - No Mario stasera andom a lt prest.

MARIO - Ben gnint, ciau.

Ma ancora una volta mentre si accinge ad uscire dopo che Carlo e Pina lo hanno

salutato, ritorna ancora sui suoi passi.

MARIO - Pina e sa fom na bela partidina a carti?

CARLO - Se cume la smana pasada che par fa quatar segn om tir mesanot!

PINA - E pu Mario, a me gni an gran mal da testa.

MARIO - Va ben, ciau.

Si risente di nuovo chiamare la moglie di Mario.

Marioo !!!! Ma alura ght mia vargogna !! ... Andom !!

MARIO - A vegni .... a vegni ...supadura.

Mario esce, in scena rimangono Pina che sta ancora facendo il burro, mentre

Carlo cammina su e gi per la stanza con il rastrello in mano.

PINA - Stasera ad gnar mia a lt cun cal rastl l?

CARLO - Ma Pina, capesat mia, che dli volti, certi fat i cunta pus che li paroli, e it fa versar joc, cal rastl che cal turna in ca nostra dopu tanti ani, agh dit mia gnint.

PINA - Cusa vuresat di?

CARLO - Cusa vures di, che sandesum o dla tra a faresum na gran stupidada .

PINA - Ma alura a vot po vendar al sit!?

CARLO - No pensi propria da no, chesta la restar la nostra casa par sempar.

Pina si alza contenta e va verso il marito abbracciandolo , poi chiama Lisa e Marta.

Scena X - Lisa - Marta - Pina - Carlo

PINA - Ma Diu, grasie Carlo!............... Marta !! .... Lisa !! ....... Al Carlo al vol po vendar

la ca!!

MARTA - Dabun pup! Ma che bela nutisia.

LISA - Meno male cha th cambi idea! E cume mai at v p vendar?

MARTA - Am piasares savil anca me.

CARLO - Ma parch as pol mia but via acs la tradisiun e la storia ad la nostra famiglia,

cla sempar lavur in sla tra, e ades la me famiglia si vuatri, ogni cume siga, e insiem bisogna chandoma avanti.

PINA - Ma grasie Signur cha tha me scult.

CARLO - Chal rastl che l cume sal parles, am vegn in ment tti i sacrifesi ca fat me padar e me madar par cumpr cal sit che, che s furm la me famiglia, che u vest par lultima volta me fradel lunga al stradel cal parteva par la gura, e lhom p vest turn indr.

LISA - Lasa l cha tham f sig, ........ ( e piangente ritorna in cucina ).

CARLO - E pu Marta ve che, ( Marta si avvicina al padre vicino alla finestra ) vedat la nostra ra tota cuaciada da nev,quant furment a ghom muci s, tt nas in di nostar camp, e la induva cumincia al stradl, sota lra dla piopa me madar lam purtava sempar a ug, e tu madar la fat listes cun te, quanti ani chom pas in cla ca che, e me cha vulevi vendar tt.

MARTA - Pup ma che bli paroli, lu sempar sav che in fond anca sat s nom da campagna an po testun e fat a tu mot, at gh an gran cor.

PINA - Dopu quel cha th det inco, an par gnanca vera.

CARLO - Quanti volti al penser ad la casa al ma fat sta mal, ghesu ad sav. 21

MARTA - Alura ghom da ringrasi al rastl dal nonu!

CARLO - L vera, cal rastl che l cume sal fos gni dal ciel.

Improvvisamente si sente urlare e sulla porta si presenta Mario tutto trafelato.

Scena X I - Mario - Carlo - Pina - Marta

MARIO - Carlooooo!! Pinaaaa!! Ohhh, ma cheeee roba chaaaaaaa me suces ........... maaaaaaaaaa ..... toti a me limmmmmmmmmmmm ......capita!!!

CARLO - Cusa th suces Mario?

MARTA - Ma calmat Mario.

MARIO - Maaaaaaaaaa .....

CARLO - Sta mia dim cha tha tntachi anca ades!

PINA - Puvret.

MARIO - Aaaaaaaaaa .......... l che a mmmmmmmmmmm scap ............m sssssscapa ..............

PINA - Mat sar mia scap la mujer cume diseva la sia!

MARIO - Mmmmmmmmaaaagari!! ............. A mmmm scap lllllllll nimal Carlo!!!

CARLO - Al nimal, ma cume al sucs?

MARIO - Aaaaaa llllllll su mmmmmmmmia, ma gnia aaaaaaaaaa dammmmmm nn man a ciapal paaaaar piaser!!

CARLO - Va ben Mario ades a gnom ( mettendosi giacca e cappello ) ve anca te Pina.

PINA - Se a vegni ( mettendosi uno scialle in testa ).

MARTA - Pian cha vegni anca me.

MARIO - Daaaaaaaai che siiiiiiiiin chisa nnnnndulv chal broooot nnnnnnnnnimal la!

E dopo che anche Marta si mette qualcosa adosso , tutti escono per riportare il maiale

nel porcile.

Poco dopo dalla cucina entra Lisa sorpresa nel vedere nessuno.

Scena X I I - Lisa e a seguire

LISA - Sa gh nisun, induva j and chl quasi ura ad sena!.......... I las al rastl che

( Prendendolo in mano ) m fradel l propria an bel mat cun tti li paroli cha ghom det

par mia vendar la ca, al sa mai scult, gh vul cal rastl che par fagh cambi idea, ah casa mia vita mia, me padar che om, anca ades chal gh po l gni a di la sua, grasie pup

cal rastl che as merita an basin.

In questo momento entra la zia Rosa che lentamente va verso Lisa arrivandole vicino proprio mentre sta compiendo il gesto.

ROSA - Ben ma cusa ft!?

LISA - Che spavent sia!

ROSA - Parch basat chal rastel le!

LISA - Ma sia chestu l al rastl cheva fat tu fradel, l grasie a chestu se Carlu al

vend po al sit.

ROSA - Tant par me.

LISA - Al so, te quand a gh Carlo at va ben tt quel cal dis, quant al gh mia at s sempar dre a digh so!

ROSA - Chi mee!!

LISA - Se! T at s cume an pipistrel, ne soragh e ne usl! 22

ROSA - V! At parli ts a tu sia ades, quant per a riva la pensiun tha thinsogni mia ad di certi paroli, putost t mia vest al me gatin?

LISA - Ma nooo sia! Ta ml bela det su mia quanti volti, at vedr cal turnar indr.

ROSA - Ma fosal vera!

LISA - Andom sia cha gh sa o li fujadi at vedr che si vol sn chiatar is far vedar.

ROSA - Ma amo fujadi!

LISA - Ma se amo, la smana pasada la Pina la na fat trent ov!

ROSA - Pian pianin dventom fujadi anca nuatar!

Ed entrambe entrano in cucina, Lisa tiene sempre in mano il rastrello. Poco dopo entrano Carlo Pina e Marta, togliendosi i panni pesanti e battendo i piedi a terra per staccare la neve.

Scena X I I I - Carlo - Pina - Marta e a seguire

CARLO - Ma che tribulada!

PINA - Per almen a l servida a qul.

MARTA - Chis cuma la fat and da dre dla fasinra.

CARLO - Menu male chl mia and fni in dal fos, sin chil ca la tiravi so.

MARTA - Al fat a l chas blisgava.

PINA - E pu om anca cat al gatin, ades la sia la sar cuntenta.

CARLO - Sal catavum mia stanot al mureva dabun dal fred.

MARTA - Puvrin chis parch al gneva mia in casa, su cuntenta par la sia, inc la sera mesa fin a pianar.

PINA - Siaaaaaa! Ve che com cat al gatin!

La zia entra nella stanza.

ROSA - Cosa!!? Ma i cat l gatin ?! Ma caru al me gatin, cl tta la me vita, tha m fat pas na brta giurnada, ma ind sevat insoma? Ca tu serc dapartt, varda cume at s moi.

CARLO - E l rastl induvl?

LISA - ( Entrando dalla cucina con il rastrello ) Valche al tu rastl, l mia scap via sta mia preucupat, e ades gni via chl ura ad sena.

MARTA - Ad gh ragiun sia ades a gnom.

PINA - Scusa Lisa ma m duv and a ciap al nimal dal Mariu , chlera scap dal pursel.

LISA - Alura l par quel cha si and via?

PINA - Ma se puvret, a som and a jutal, lu stava gnanca in pe, e su mujer, cla saguitava

digh s.

CARLO - Andom a sena val, e chagh sia mia li soliti fujadi n!!

FINE

Finiva cos la giornata di questa famiglia, una giornata importante, ricca di episodi da conservare in particolare per Carlo.

A volte nel cammino della vita si alla ricerca di un punto di riferimento, di un

appoggio, di un aiuto, e si talmente ciechi nel non vedere che questo lo possiamo

avere tra le proprie mura di casa.

****

23

Arredi, abbigliamento e oggetti occorrenti

- Un tavolo

- Un divano

- Quattro sedie

- Una vetrina

- Un crocifisso

- Un quadro

- Un calendario

- Un vassoio

- Un paio di guanti

- Una cuffia

- Un cappello nuovo

- Un Berretta pesante

- Tre scialli

- Occorrente per cucito con alcune calze

- Una giacca da donna

- Una caffettiera

- Una zuccherriera

- Due tazzine da caff con cucchiaini

- Una bottiglia con latte dentro

- Due borse per la spesa

- Due bastoni ( uno piccolo )

- Un sacchetto di carta con dentro il pane

- Una bottiglia di vino nero con due bicchieri

- Un vaso da notte

- Una scopa

- Due secchi dacqua possibilmente in metallo

- Un rastrello di legno

- Un gatto vero o in peluch

- Una lettera chiusa

- Un giornale

- Un macinino da caff

    Questo copione è stato visto: