Biniditta la stigliola di cummari Rosa

Stampa questo copione

BINIDITTA LA STIGLIOLA DI CUMMARI ROSA

BINIDITTA LA STIGLIOLA DI CUMMARI  ROSA

DI  GIUSEPPE TOSCANO

COMMEDIA IN DUE ATTI

IN DIALETTO SICILIANO

 

CON SCENA FISSA

-------------------------------------------------------------

                PERSONAGGI                                                                              LA VICENDA

     MASSARU PIPPINU                                  ----- Anni 50               Si svolge in un qualsiasi paese dell'entroterra                          

     GNURA CUNCETTA (moglie di Peppino)----- Anni 48                siciliano, scorre delicatamente senza mai 

     TONINU (figlio di Peppino)                        ----  Anni 25                scadere nel volgare, affronta un tema serio

     MARIUCCIA (figlia di Peppino)                ----  Anni 23                 con ironia e ilarità.

     DON  PASQUALI                                      -----  Anni 48                 Ne consegue un'opera di eccezionale

     DONNA NINA (moglie di Pasquale)         -----  Anni 42                 contenuto etico e morale.

     GINU (figlio di Pasquale)                           -----  Anni 25

   

     SUOR CLEMENTINA (sorella di Nina)   ------  Anni 38                                      LA TRAMA

     MICHELI (amico di Peppino)                    ------  Anni 46

     PINIDDU (garzone)                                   ------  Anni 24                 E' la storia di una famiglia benestante angustiata

     CUMMARI ROSA (voce dal cortile)                                                dalla oppressiva presenza di un padre padrone

     VOCI                                                                                                  che ritrova la giusta dimensione a seguito di un…

 

     VOCE                                                                                                 sogno molto premonitore.

E' IMPLICITA L'AUTORIZZAZIONE PER LA EVENTUALE RAPPRESENTAZIONE IN PUBBLICO

 QUESTA OPERA E' PROTETTA DALLA SIAE  (SOCIETA' ITALIANA DEGLI AUTORI ED EDITORI)

LE CARATTERISTICHE

MASSARU PIPPINU E' la tipica figura del padre-padrone, prepotente, non lascia spazio alle idee degli altri, corporatura robusta.

GNURA CUNCETTA Ha perduto ogni aspirazione, cerca di farsi valere solo per difendere i figli dalla prepotenza del marito, figura minuta, invecchiata precocemente, dimostra più anni di quanti ne ha.

TONINU Stravagante, indelicato, completamente insensibile all'arroganza del padre, provocatorio, corporatura normale.

MARIUCCIA Fine, delicata, soffre della situazione familiare, corporatura normale.

DON PASQUALI E' un galantuomo, aperto di mentalità, non gli dispiace sfoggiare la sua posizione borghese, longilineo, asciutto.

DONNA NINA Gentile, garbata, veste elegantemente senza ostentazione, corporatura normale.

GINU E' un ragazzo normale, nessuna particolarità.

SUOR CLEMENTINA Religiosa convinta, corporatura robusta.

MICHELI Amico sincero, la sua galanteria lo coinvolgerà suo malgrado nel sogno di Peppino, corporatura pesante, pancia accentuata.

PINIDDU Disadattato, cerca di inserirsi in ogni situazione, caratteristica particolare è il suo modo di ripetere sempre "Ccà sugnu!".

CUMMARI ROSA E' la voce di una popolana abituata a fare vita di cortile.

VOCI Sono le voci di persone che chiamano Peppino all'inizio del sogno.

VOCE E' la voce che si può attribuire: alla propria coscienza, al passato che ritorna, ad un'ammonizione Divina.

SCENOGRAFIA

Elementi indispensabili sono: una porta sulla destra che è l'ingresso dall'esterno e una porta sulla sinistra che indica

L'ingresso alle altre stanze, al centro della stanza una finestra da dove s'intravedono i tetti delle case vicine.

Arredamento povero e scarno: una credenza a parete, un tavolo con due sedie, altre due sedie a parete.

PREMESSA

Il dialetto che viene espresso in questa commedia è almeno in parte diverso dal dialetto in uso nella Sicilia Occidentale,  

così come quello in uso nella Sicilia Orientale. La scrittura che risulta difficoltosa anche per la mancanza di testi univoci per tutta la Regione, fanno sì che alcune espressioni o parole possono essere di difficile comprensione, qualora ciò dovesse verificarsi, potrete richiederci per via e-mail le delucidazioni del caso.

      DURATA     min. 90

       AMBIENTAZIONE   ANNI  60

ATTO PRIMO

 (L'apertura del sipario trova Concetta seduta a rammendare calzini, dalla finestra aperta si sente la voce di comare Rosa che canta :"Cumu si li cugliru li beddi pira", Concetta si alza, chiude la finestra, riprende a cucire).

TONINO (entra in pigiama, sbadiglia, si stiracchia) Mamà, pronti sunu stì pidunetta?

CONCETTA Un mumentu ca staju spiddinnu figliu mè! Ma propija stì pidunetta t'aviva mintiri oj….Ora aspetta tanticchia l'aju quasi spiddutu. Cci lu dici a la tò matruzza unni ti nni và ora?

TONINO Mamà, ma cchi sugnu sempri un carussiddu? Ora sugnu cchiù rannuzzu; ora aju antri esigenzi, mamà…. (alludendo e mimando la guida di un'auto).

CONCETTA (capisce l'allusione) Figliu mija binidittu, ma pirchì nzisti sempri ccù ssà storia di la machina, sparti ca lu sa precisu cumu la pensa tò pàtri.

PINIDDU (entra) Ccà sugnu! Ssà bbanadica, gnura Cuncè, bonciornu Tunì.

TONINO Pinniddu, cci vulivi sulu tu, oj...!

CONCETTA (A Tonino) E lassalu perdiri stù poviru nnuccenti. (A Piniddu) Cchi cc'è, Pini? Cchi vinisti a fari?

PINIDDU Ccà sugnu! Passava avadi ccà, allura mi dissi…..

TONINO Mamà, lu sà benissimu ca vinni pirchì vò lu solitu bicchiri di vinu.

CONCETTA Davéru, Pinì?

PINIDDU Ccà sugnu! Gnura Cuncè, fori cc'è 'na calura ca fa viniri 'na siti…

CONCETTA Nni capìmmu, Pinì. (Gli riempie un bicchiere di vino) Teccà.

PINIDDU Tanti grazii, gnura Cuncè (beve bagnandosi). Ccà sugnu! Gnura Cuncè, si tutti forranu cumu a vossija….

TONINO Forratu sempri mmirijacu 'na fezza.

PINIDDU Ora minnaja jri, ssà bbanadica, gnura Cuncè (esce).

CONCETTA Ciau Pinì.

TONINU Tu m'a jutari! Sugnu tò figliu….A' lu doviri d'aiutàrimi.

CONCETTA E ssu doviri ca aju ccu tija dici ca m'aja sciarrijàri ccu to patri? Dici anchi ca m'aja fari viniri lu diluri di testa?…… Cca pua a vulirilu diri onestamenti nun jè ca avi tutti li turti si nun ti vò dari la machina, 'na vota ca ti l'a detti, mancu si l'avissitu fattu apposta, ti va nfili nti lu gaddinaru di lu zà Cunu; e tutti li gaddini ca scappavano a destra e a manca, ppi nun parlari di li danni ca facisti! (Gli porge i calzini che ha finito di rammendare) Teccà li pidunetta.

TONINO (Giustificandosi) Cchi cci puzzu fari si lu zà Cunu avè lassàtu lu purtuni apirtu…. (Deciso) Vidi ca chistu capita propija pirchì nun mi la puzzu pigliari mai, cumu mi l'aja nzignari a guidari di ssà manera! E pua cuminu guai… Ppi forza! Talija sti pidunetta: sunu tutti chini di pirtusa cumu un sculapasta, li canzi tutti arripizzati, la cammisa…

CONCETTA Tonì, ti mintisti a ffari 'na sfilata di moda, ora?

TONINO Mamà, gneca mi lamintu ppi sti cosi, (accenna al vestito) ma sugnu l'unicu, ntra tutti li mè amici, ca intra nti mija nun cunta nenti, ca nun pò dispòniri di nenti. Ora, perisimpiu, aju n'appuntamenu ccu la figlia di lu farmacista. Cumu mi cci vàja prisintu a Filippina?….Mamà tu cci l'a diri a lu papà ca mi servi la machina! Penza cchi bedda figura ca cci facissi, cumu mi vidissi arrivari ccù la machina!

CONCETTA Ma pirchì nun ci lu dici tu?

TONINO Pirchì? Mamà, j’ socchi cci dicu cci dicu a lu papà, sacciu già ca la risposta jè sulu no!…Mamà! Avà, mamà!…..

CONCETTA Uh! Ma cumu si pitulanti! Va beni, cci lu dicu. Ora va vistiti e mintiti lu vistitu grigiu.

TONINO Mamà, mi mintu lu vistitu grigiu, o vù ca mi mintu la giacca blu di la prima cumunioni ca m'arriva ccà? (fa segno a mezzo braccio). Mi mintu lu vistitu grigiu pirchì nun aju antru di mintirimi! (esce).

CONCETTA Figliu binidittu, ma lu sà quanta genti nun avi mancu chissu?

ROSA (Chiama da fuori) Cummari Cuncetta……Cummari Cuncetta…..

CONCETTA (Apre la finestra, si affaccia) Cummari Rosa, cchi cc'è?

ROSA Cummari Cuncetta, vi vuliva spijari siddu vi piacì la stigliola ca vi mannavu ajri.

CONCETTA Nenti!…. Ancora nunni l'ammu manciatu; ma pua mi scantu c'avissa  essiri pisanti d'addicerìri.

MARIUCCIA (Entra, sistema dei fiori sopra la credenza).

ROSA Cchi diciti, cummà? Nun vi scantàti ca s'addicerìsci sula sula. Ata sapiri ca mi lu dissi la zì Stillina, chidda ca stà a lu varbacani e sparti cci’aju misu vudedda d'agnidduzzu, no di crastu.

CONCETTA La staju tininnu a lu friscu pirchì oj nunni la putimmu manciari, c'avimmu mmitati.

ROSA A la scumissa ca nzirtu? Ca sunu li soggiri di vostra  figlia?

CONCETTA Nasì, cummari Rosa, nzirtastivu: oj amma festeggiari lu zitaggiu di Mariuccia, perciò la vostra stigliola nni la manciammu dumanni.

ROSA Cumu sugnu cuntenta ppi Mariuccia! Vitti lu zitu…Oh, cchi beddu picciuttu! Sunu accussì scioqquati tutti dui….Ata èssiri cuntenta, cummà, jè un carusu d'oru.

CONCETTA E j’ sugnu cuntenta, cummari Rosa, sugnu cuntenta. Vah, ora mi trasu ca aju ancora cosi di fari primu ca vinu. Arrivederci, cummà.

ROSA Arrivederci e tanti agurii.

CONCETTA (Chiude la finestra, riprende il suo lavoro).

SUONANO ALLA PORTA. 

MARIUCCIA (Entra) J’ cci vaju, mamà; muviti dducu, ca cci vaju j'. (Esce e da fuori scena) Oh, lu zì Micheli ! Bonciornu…..

MICHELE (da fuori scena) Mariuccia, bongiornu; cchi jè intra tò patri?

MARIUCCIA (da fuori scena) Sissi, jè dda d'intra; ora cci lu chiamu, ma vossì trasi! (Entrano) Ss'aspetta un mumentu ca cci lu chiamu (esce).

CONCETTA (Durante la discussione fuori scena di Mariuccia con Michele, ha rassettato la stanza, si è riordinata i capelli, si è sciolto il grembiule) Bongiornu, Micheli.

MICHELE Cara Cuncetta, cumu jammu?….Propia beni nun mi pari, pirchì aviti  'na brutta cira.

TONINO (Entra) Mamà, sarbala ssà cira, ca quannu manca la correnti, anchi si jè brutta, tanticchia di lustru sempri lu fà.

MICHELE Sempri spiritusu stu picciuttu… E sempri rispittusu.

CONCETTA Toninu, saluta lu zì Micheli, lu sà ca nun sta beni fari accussì!

TONINO (insofferente) Bonasira, (alla madre mostra il collo della camicia).

CONCETTA (lo abbottona) Tutti cosi j’ aja fari, quannu ti lu nzigni a mpumittariti lu collettu?

PEPPINO (entra) Ajai… Cchi jurnatazza, chi jurnatazza ca aja passari oj! (vede Michele) Oh, Michè, ccà si? Lu purtasti lu vinu? Vidi ca oj tocca a tija.

MICHELE  E cchiffà mi lu putiva scurdari? (mostra la bottiglia che ha in mano).

PEPPINO (nel frattempo si è accorto che Concetta abbottona la camicia al figlio) Ma talija chi cosi… Ma chi bellu quatrettu! Avimmu ospiti … E tu chi fa?

CONCETTA Chi fazzu Pippinu?

PEPPINO Chi  fa?… Visti a tò figliu! A vintanni ancora l'a  vestiri! (a Michele) Lu sta rovinannu, lu sta criscinnu senza criteriju, senza spica dorsali! (a Tonino) Ma veramenti tù a statu sempri senza gnegnu, di quannu nnascisti a statu senza gnegnu.

TONINO Mamà, la ntisu cchi mi dici? La ntisu cumu tratta lu sò stessu sangu?

CONCETTA Pippì, veramenti nun mi pari cosa giusta…

PEPPINO Certu, nun ti pari cosa giusta, ppi tija nun jè mai cosa giusta, tu l'a proteggiri sempri, cumu un puddicinu sutta l'ali di la sciocca.

TONINO Mamà, cci lu dici ppì la machina?

CONCETTA Va beni, ora cci lu dicu.

MICHELE (imbarazzato) Passava avadi ccà e mi dissi nzenzu mija… Ora fazzu ‘na scappatedda nti Pippinu e Cuncetta, ‘na scappatedda lesta lesta.

TONINO Cumu nò! E ppi ‘na scappatedda lesta lesta si porta apprissu li carti ppi jucari e lu vinu ppi  nciuciari, (si nasconde dietro la madre).

PEPPINO ( minaccia di dargli un ceffone).

CONCETTA Pippinu, t'aja parlari.

PEPPINO E pirchì nun parli? Ti staju attintannu, lu vidi ca t'attintu?

CONCETTA Ti  vulissi  parlari a sulu.

PEPPINO Ma chi storija mi stà cuntannu… Ora chi avimmu cosi d'ammucciari a lu nostru migliu amicu? Parla…  Parla liberamenti.

CONCETTA (seccata) Pippinu, avissita dari a Toninu li chiavi di la machina.

PEPPINO E lu sapiva, lu sapiva ca prestu o tardu aviva passari di la parti di lu nnemicu.

CONCETTA (arrabbiata) Pippì, Toninu nun jè lu tò nnemicu e mancu mija… (accomodante) Jè nostru figliu… (decisa) E  tu cci’à dari sti biniditti chiavi.

PEPPINO Cci’aja dari li chiavi?… E stà mposizzijoni di unni veni? Cci l'aja dari… Accussì la vada spascia ntre quarchi vadduni!

TONINO Ma quali vadduni papà… Ma quali vadduni!

PEPPINO Tu statti mutu, nun ti l'aju datu lu permissu di parlari… Pizzu di delinguenti ca nun si antru.

CONCETTA (a Tonino)  Biddu figliu mija,  nnisci senza machina ppi oj,  nnisci,  vatinni e addivirtiti a la facci di cu dicu j.

TONINO Nnisciu mamà, nnisciu,tantu stà sunata nun cancia mai, (esce).

PEPPINO (mordendosi la mano, a Concetta) Tu mi sta rovinannu.

MICHELE (imbarazzato) M'ata scusari, ma m'aju arricurdatu ora ora ca aju n'impegnu…

CONCETTA Ma no… Pirchì vinni jti? Gneca a succissu nenti… Siddu nuantri nun facimmu ’na discursijoni accussì ogni tantu… (non regge più la finzione e scoppia a piangere coprendosi il viso).

PEPPINO Minni vaju ddà dintra pirchì sti buffunati m'abbuttanu, mi siddijanu, Michè, jamunì, ah!… Nun ti scurdari lu vinu, (esce sulla destra).

MICHELE (tra l’ìndecisione e l'imbarazzo lo segue).

SUONANO ALLA PORTA

MARIUCCIA (entra ) J' cci vaja grapu mamà, (esce dall'altra porta).

CONCETTA (si asciuga le lacrime, si ricompone) Mariuccia, cu jè?… (non ottiene risposta) Mariuccia!!! (si alza, si avvicina alla porta e guarda dentro) Ue! Ue! E chi sunu sti cosi? Giovanottu, tinimmu li manu a lu sò pustu. (ritorna indietro) Mamma mija… Ata stari sempri mpataccati cumu li franchibulla, (fa il segno con le mani).                                                                                                                        

GINO (entra) Bongiorno signora… (impacciato) Sapi… Mariuccia aviva… Si! Aviva ‘na cosa ntre n'ucchiu…

 CONCETTA  Giovanottu!

MARIUCCIA (entra, si aggiusta i capelli) Ma nzumma, nn'avivama salutari…

CONCETTA Si salutari! Jera propija un bellu salutu chissu.

GINO Signora, aju vinutu ora ppi diricci ca mè patri e mè matri si scusanu, ma nun punu viniri ppi manciari oj.

CONCETTA Oh, cchi piccatu, ma avivamu tutti cosi pronti…

MARIUCCIA (preoccupata) Ma pirchì? Cchi successi? Pirchì nun vinu?

GINO Nun ti scantari no! Jè sulu ca stamatina amma ricivutu ‘na visita ca propija nunni l'aspittavamu, me zijana, la suru di mè matri… Chidda monaca ca stà a Roma (a Mariuccia) tu la canusci, ti l'arricurdi?

CONCETTA Gesù Gesù! Na zijana monaca… Cumu ada essiri bellu!

GINO Ora datuca sta zijana mija… Suor Clementina, si chiama accussì, ada partiri missionaria ppi nun sacciu unni… Un paisi di chissi sottosviluppati, chissi del terzo mondo, allura a vinutu ‘na para di jorna  ppi salutarinni.

MARIUCCIA Ma jè meravigliusu!… Jè ‘na persuna propija… Ca quannu la canuscivu intra nti tija, l'antra vota, mi fici ‘na simpatija… Pirchì nu mmitammu anchi a idda, mamà?

CONCETTA Ma certu… Cchi nn’amma cumpunniri ppi ‘na persuna di cchù, va chiamali tutti tri ca nuantri cuminciammu a sistimari burcetti cucchiareddi… E tutti cosi.

GINO Cci vaju subbitu, (a Mariuccia) to matri jè n'ancilu, nun ci spirava propija ca oj avivama manciari tutti, pirchì…  Canuscinnu a tò patri…

MARIUCCIA Nun ti scantari ppi mè patri ca cci pinzammu nuantri, (esce velocemente con Gino sulla destra).

CONCETTA (li guarda uscire, con un breve sorriso) Biniditti carusi.

PEPPINO (entra dalla stessa porta da dove sono usciti Mariuccia e Gino) Si po’ sapiri cchi stà succidinnu? Chista nun jè ‘na casa, chistu jè un manicomiju, picca cci vò ca mi fanu cadiri stinnicchiatu lungu nterra.

CONCETTA Sunu carusi, Pippì… E sunu cuntenti.

PEPPINO E si sunu carusi e cuntenti sparti mi punu jttari nterra? E pua cchi jè tutta sta cuntintizza? Nu lu sanu ca facinnusi ziti stanu spiddinnu di essiri cuntenti? Tu ca si matri e soggira cci l'avissa spiegari.

CONCETTA (arrabbiata) Si nun ce di stari cuntenti facinnusi ziti, penza cumu mi sintu j’ ddoppu vintisè anni  ca sugnu maritata ccù tija! (accomodante) Lu zitaggiu jè ‘na festa, lu zitaggiu di tò figlia jè ’na festa ca tu t’avissa sentiri nti lu cori.

PEPPINO Festi, sempri festi nti sta casa, mai un mumentu ca unu po’ stari tranquillu, sempri festi.

CONCETTA Ma di quali festi parli? Quannu mai ammu pututu fari ‘na festa ppi quarchi cosa? Ca ppi ssi sordi sopiddu cchi facissi… Ca t’ana divintari tutti piducchi… Ma lassammu perdiri, chiutustu vidi di cumpurtariti beni cumu arrivanu don Pasquali ccu la muglieri.

PEPPINO Maja cumpurtari beni! Pirchì mi cumpurtu mali forsi? Ti fazzu fari brutta figura? A cinquantanni m’aja nzignari a cumpurtarimi beni… E datuca maja nzignari sti cosi, spiegami anchi sta storia di li sordi ca m’ana divintari piducchi… Cumu siddu la manciata, ca a n’antru tanticchia ssi lupi affamati, ca sunu lu patri e la matri di tò jenniru, s’ana fari nu la pagassi j. Ora arrivanu don Pasquali e donna Nina, ccù tutta la sciusciata ca fanu, ca parinu baruna, s'assettanu, nniscinu tantu di dinti e mancianu cumu li vastasi… E j’ pagu.

CONCETTA E ti stà spurzannu tuttu, tò figlia si fa zita e tu cchi ffa? Ci accatti n'anidduzzu? Ci accatti un raloggiu a tò jenniru? Mi fa accattari ‘na vistina nova a mija? Ca sunu se anni ca aju stu strazzu ppi la festa e ppi la simana, nooo! Tu l'unicu spurzu ca fà ca l'ammiti a manciari, (si calma) a propositu di manciari… Vidica veni anchi suor Clementina, la zijana di tò jenniru.

PEPPINO Ma cchi ffà, sta babbijannu? Suor Clementina… Anchi jdda si cci minti ora?

CONCETTA Pippinu, ma tu la canusci?

 PEPPINO Cci mancassi sulu chissu ora, ca canuscissi a suor Clementina… Ma chi razza di nnomu… Suor Clementina, Mmah!

PINIDDU (entra con un pacco) Cè parmissu? Ccà sugnu! Bonciornu gnura Cuncè, bonciornu massaru Pippì, cci lu purtu nti la cucina stu paccu?

CONCETTA Si, Piniddu, li purtasti tutti li cosi?

PINIDDU Nonzi, gnura Cuncè, ora purtavu chisti, pua purtu l'arristu (esce).

CONCETTA Pippinu, dùnaci tanticchia di vinu.

PEPPINO Ma cchi ssì di lu tri? Nu lu vidi ca lu fa apposta a fari tanti viaggia pirchì ogni vota ca veni, tu cci duni un bicchiri di vinu? Cchiù viaggia  fà e cchiù vivi. Dicica jè scemu, ma mi pari ca a l'antri vò pigliari ppi scemi! Ccà nun si vivi.

PINIDDU (Entra) Ccà sugnu! Lu paccu lu misi ncapu 'na seggia, minni puzzu jri?

PEPPINO Ccà sugnu e tinni po’ jri.

CONCETTA Vatinni Piniddu, ca pua quannu spiddi di purtari tutti cosi, lu massaru Pippinu ti duna un biddu bicchiri di vinu.

PINIDDU Allura si simmu d'accordiu minni puzzu jri.

PEPPINO Piniddu ti nn'a jri.

PINIDDU Sissi, j minni vaju; ccà sugnu! Però vossìa s'ada arricurdari ca jè cumu 'na cambiala ca m'a firmatu, e pua, nunni chiamammu tutti dui ccu lu stessu nnumu? Nun jè veru, massaru Pippì? (Ride, esce).

PEPPINO Ma sinti stu pizzu di babbu: nun vastava la monaca, cci vuliva anchi iddu.

CONCETTA Si po’ sapìri pirchì cci l'à ccu suor Clementina siddu mancu la canusci?

PEPPINO Sulu una duci cumu a ttija, nun lu capisci: 'na monaca intra…..Vasà cumu nn'ana sparlari la genti e chi ana diri li mè cumpagni.

CONCETTA Vù ca ti lu dicu quantu mi ntaressa di li tò cumpagni?

PEPPINO A la scummissa ca nn'ada purtari lu malaguriju? E pua macari nni inchi la casa di santuzzi.

CONCETTA Pippì….(Gesti come dire: "come rompi").

MICHELE (Entra) Mi lassasti sulu! Nun sapiva cchiù cchi fari; fici dù sulitarii ccu li carti ca sparti  nun  m'arriniscìru, perciò aju vinutu ccà bbanna, ma sulu ppi ssalutarivi, pirchì lu timpu passa senza ca unu  sinn'adduna e jè l'ura ca minn'aja  jri. Cara donna Cuncetta, cci fazzu l'agurii cchiù sinceri ppi lu zitaggiu di sò figlia.

MARIUCCIA (Entra) Dda d'intra jè tuttu prontu mamà.

MICHELE Oh!….Ccà cc'è la nostra Mariuccia, ca jè la zita cchiù bella di tutti, (cava un pacchettino dalla tasca) chistu jè un rigaliddu ppi tija.

MARIUCCIA Tanti grazii, zì Michè, ma nun s'aveda  disturbari.

MICHELE Ma j' nun mi disturbu affatto, chistu ppi mija jè un piaciri e n'anuri. (Gli porge il pacchetto) Spiru sulu ca ti stà giustu.

MARIUCCIA (Apre il pacchetto: è un anellino) Oh!….Ma jè propia bellu.

MICHELE Sugnu cuntentu ca ti pijaci. Ora rinnovu a tutti li migli agurii e a tija Mariuccia, ti auguro di essiri felici ppi sempri. Arrivederci Pippinu, arrivederci donna Cuncetta… Siti sempri cchiu bella, (esce).

MARIUCCIA L'accumpagnu zì Michè! (esce).

CONCETTA L'a vistu Pippì, l'a vistu?

PEPPINO E l'aju vistu, l'aju vistu!

CONCETTA Però lu tò rrigalu jè migliu

PEPPINO (spiacevolmente sorpreso) Lu mè rrigalu? Quali rrigalu? (vede Concetta che gesticola come per dire: "figurati se è vero" e si riprende) Cumu si spiritusa, si propija spiritusa

SUONANO ALLA PORTA

MARIUCCIA (fa capolino dalla porta) Ristàtivi, ca j' cci vaju a grapiri, (esce).

PEPPINO Vulissi vidiri ora ca anchi lu patri avi bisugnu di fari li rrigala a ‘na figlia, cumu si nun vastassi ca l’a crisciuta, ca s’a sbinatu… E pua senza ricavaricci nenti.

CONCETTA (sta per replicare).

PASQUALE (entra) Cc'è permissu… Vasammu li manu a la bella cumpagnija… (saluti a soggetto).

NINA (entra) Cuncetta cara… Cchi pijaciri di vidirivi… cchi pijaciri di vidirivi… (saluti a soggetto).

CONCETTA Lu pijaciri jè tuttu nustru… Benvenuti intra nti nuantri… Assittativi… Assittativi… Mariuccia, piglia li seggi…

MARIUCCIA (entra seguita da suor Clementina) Trasissi suor Clementina, cci vugliu prisintari mè patri e mè matri.

CLEMENTINA (entra).

MARIUCCIA Mamà, chista jè suor Clementina, (a Clementina) chista jè mè matri.

CLEMENTINA Sono veramenti felici di canusciri la mamma di sta piccilidda tantu duci.

CONCETTA Sugnu commossa, jè propija gentili (si baciano).

MARIUCCIA (a Clementina) Chistu jè mè patri.

PEPPINO (si discosta, va a sedersi al tavolino)

CLEMENTINA (si era avviata per salutare a Peppino, ritorna al gruppo delle donne).

PASQUALE (dopo poco raggiunge Peppino al tavolino, si siede, parlotta, Peppino lo ascolta di mala voglia).

GINO (entra) Bongiorno a tutti.

MARIUCCIA (si avvicina a Gino, assieme si appartano in un angolo).

NINA Cuncetta, v’aja fari vidiri la tovaglia da tavolo ppi dudici ca aju arraccamatu a Mariuccia, avi li tuvaglieddi ca sunu n'amuri, cci l'aju fattu tutto ccu li mè manu… Tuttu a puntu croce.

CONCETTA Oh, ma vasà quantu travagliu  ca cci’à vulutu!

NINA Acuamu! Lu travagliu a statu daveru assai ppi fari tutti li disigna ca si cci pinzu m'acchiana lu sdilliniju… Però nun mi l'aju ntisu a passari pirchì cci’aju misu tuttu l'amuri di ‘na matri.

CLEMENTINA Ma nun sarà mancatu a la cara Concetta di fariccinni quantu jè jè di cosi ppi la dote.

CONCETTA (imbarazzata) Scusatimi un mumentu, quantu taliju mpazzica s'abbruscianu li pignati ncapu lu luci, (esce).

CLEMENTINA (a Nina) Nina, ma parsu ca s'avissa arranciduta, a succissu quarchi cosa? Aju dittu quarchi cosa sbagliata?

NINA No Clementì! Nun jè curpa tò, jè sulu ca sa ntisu mortificata cumu tu cci parlasti di la doti  ppi Mariuccia.

CLEMENTINA Ma pirchì? Nun capisciu chi vò diri.

NINA Lu fattu jè ca di doti  nun  ci’anu datu nenti.

CLEMENTINA Ma cumu po’ essiri, mi parinu accussì perbeni…

NINA Cuncetta cci dassi mari e munnu, ma lu maritu jè accussì zinircu ca li teni a pani e cipudda.

CLEMENTINA Nina mi stà facinnu scantari.

NINA (alterata) Sapissi quantu cci nni stà facinnu passari, povira Cuncetta ca a mmicchiutu primu di lu timpu! Ppi nun parlari di ssi figli: a Toninu lu tratta piju di un garzuni e Mariuccia, povira figlia… Ma appena si maritanu idda ccu Ginu, cci’amma stari a livarila di intra sta casa…

CLEMENTINA Pijetà e misiricordia.

NINA Ma lu sa quantu cci’a datu di doti a la figlia?… Nuantri nunn’avimmu bisugnu di li sò sordi e nunni ntaressa nenti, pirchì Mariuccia jè ‘na carusa d'oru e simmu cuntenti ca Ginu si marita ccu idda, ma siddu avissima stari spranza d'iddu ppi la doti… Li mannassi a stari ntre ‘na stadda! Lu sa quantu cci’a datu?…

CLEMENTINA Nina, nun fari accusì, carmati.

NINA M'acchina na rraggia, ca siddu forra poviru unu dicissi va stoccati li vizzii…

CLEMENTINA Oh… Poviri carusi e povira Cuncetta, quantu mi dispijaci ca cci dissi ppi la doti, mi tagliassi la lingua.

NINA Mi raccumannu nun ci fari capiri ca lu sa, pirchì a iddu ccu ssà facci tosta ca avi, nun ci ntarissassi nenti, ma Cuncetta, jè accussì senzibbili ca vasà cumu s'avissa sentiri corriva!

CLEMENTINA No, no! Mamma mamma! Siddu oj nun viniva jera migliu, e jera accussì cuntenta di viniri ccà…

NINA Fallu parlari… Vidi siddu lu po’ fari arraggiunari.

CLEMENTINA No! Ppi carità, nun mi fari fari sti cosi!

NINA Avanti… E si nu lu fa tu cu l'ada fari?

CLEMENTINA Oh ma chi  mperni, (titubante a Peppino) come va… Signor Peppino?

PEPPINO Va beni, va propija beni, pirchì… Lei avi quarchi cosa ncontrariju… Suor Celestina?

CLEMENTINA Mi chiamo suor Clementina, non Celestina e mi rallegro ppì lu sò ottimo stato di saluti.

CONCETTA (entra).

MARIUCCIA Nni vulimmu jri ddà dintra? Vinissi suor Clementina, cci vugliu spijari tanti cosi, (esce con Clementina).

CONCETTA Si nuantri jammu ddà d’intra, vuantri umini assitttativi  ccà tranquillamenti, vi chiamammu quannu jè tuttu prontu. Ginu, tu fa l'onori di casa, dunacci a tò patri un bicchirinu di liquori… Tantu tu oramai si di casa, (esce).

GINO Ma certu… Volentieri, (va alla credenza) chi ti pigli papà?

PASQUALE Socchi jè jè! Grazzii.

GINO E lei signor Peppino?

PEPPINO J’ nenti! J' aja sparagnari!

GINO Cumu vò, vordiri ca chiddu sò mi lu vivu j’, (versa da bere in due bicchieri, ne dà uno a Pasquale, bevono).

PASQUALE Mi pari tanticchiedda liggiuliddu stu liquori.

GINO Liggiuliddu? Ma chista jè acqua.

PEPPINO Acqua?… Pezzu di delinguenti!

PASQUALE Cumu?!!

PEPPINO Mè figliu! Capiti? Si vivi lu liquori e pua cci minti l'acqua e facinnu accussì iddu penza ca nun sinn’avissa dunari nuddu.

GINO Ma nun avi mportanza, fazzu  ’na scappata ccà sutta ntre ’na putija, accattu ‘na buttiglia e arriggiru, (esce).

PASQUALE E allura, caru Pippinu, mi pari ca l'affari vi vanu buni.

PEPPINO (tra sé) Acchì! J' lu sapiva c'aveda viniri a parlari di sordi! Chistu jè capaci ca mi vò fari crisciri la doti ppi mè figlia. (a Pasquale) Ma nzumma… Vanu accussì accussì… Sulu ca mi dispijaci ca nun ci puzzu dari cchiossai di doti a mè figlia… Eh… Aja pinzari anchi a l’antru  figliu.

PASQUALE Socchi diciti mi pari giustu, st'amuri paternu vi fa onuri.

PEPPINO E a vuantri cumu vi vanu …L'affari?

PASQUALE Caru Pippinu, vi lu puzzu diri pirchì simmu quasi parinti, pirchì ccu stì timpi  ca stammu passannu… Jè migliu stari mpumittati, li cosi mi vanu buni, mi vanu buni forti! Li vacchi aguannu nona vutu mancu ‘na malatija, lu furmintu a statu bunu e tutti l'antri cosi ca sapiti… Ma j’ mi sintu  stancu e appena Ginu s’a fattu tanticchia di pratica cci lassu tutti cosi nti li sò manu.

PEPPINO (ironico) Aviti ‘na stima ranni di vostru figliu.

PASQUALE Jè un picciuttu a pustu e si lu mirita e pua jè l'unicu figliu mija e tutti li cosi ca pussidu sunu sò. Caru Pippinu cci’aju datu la possibilità di talijari sirenu l''avveniri, iddu ccu la sò Mariuccia ca jè ‘na carusa magnifica, brava… La perfetta muglieri ppi mè figliu… Ma lu sapiti caru Pippinu ca nun viju lu mumentu di vidirimi firrijari nturnu picciliddi ca vramanu e mi chiamanu nannò… Nannò…

PEPPINO Eeh! Nannò nannò! Jammucci pijanu, jammucci pijanu.

PASQUALE Avanti caru Pippinu, oramai li carti s'allurdaru, sunu cosi fatti, anzi j’ dicissi ca nn'avissima strinciri la manu, considerarinni parinti ora, (gli tende la mano).

PEPPINO (stentato gli  da la mano, tra sé) Chistu armenu nun costa nenti.

PINIDDU  (entra con una scatola) Cca' sugnu! Massaru Pippì, vinni a purtari l'arristu di li cosi.

PEPPINO Va beni, va beni, ora portalu ddà dintra.

PINIDDU Sissi, però vossija s’ada ricurdari ca mi firmà ‘na cambijala, (esce).

PEPPINO Jè un poviru disgrazzijatu orfanu ca fa quarchi surbizzu, nun jè veru nenti di la cambijala, veni  sempri ppi vivirisi un bicchiri di vinu, jè un vizziju ca cci’a datu mè muglieri.

PINIDDU Ccà sugnu! Pusavu tutti cosi, massaru Pippì, allura j’ minni vaju… Cci serbi quarchi cosa?… Minni puzzu iri?…

PEPPINO Piniddu, tinni po’ jri.

PINIDDU Allura minni vaju… Arrivederci, j’ minni vaju, ccà sugnu!… Passu pua ppi riscotiri socchi m'attocca, (esce).

CLEMENTINA (entra) Ccè permissu? Chi ffà posso viniri a parlari un poco con voi? Ddà nun mi fanu fari nenti pirchì nun mi vunu fari stancari e accussì…

PEPPINO (tra sé) Ccà jè la pighira! (ironico) Pirchì, si stanca anchi lei? J’ sacciu ca tutti li missijonarii sunu belli robusti.

CLEMENTINA Si dovrebbe! S’avissa essiri robusti, ccu tuttu chiddu ca ccè di fari… Ma purtroppo non tutti cci la fanu, tanti cadinu malati.

PEPPINO Veramenti lei nun mi pari di chiddi ca punu cadiri malati.

CLEMENTINA Accussì vò lu Signiruzzu e j’ ppi ringraziarilu, ora minni vaju missionaria, povira ntra li poveri.

PEPPINO E perciò lei jè ‘na missijonarija! Ma lu sapi cchi jè ca m’aju sempri spijatu?

CLEMENTINA Dica… Dica…

PEPPINO J’ maju sempri spijatu siddu a li voti li missijonarii nun si vana mancianu tutti cosi e chiddi restanu sempri murti di fami.

CLEMENTINA (ride forzata) Ma lu sapi ca lei jè daveru simpaticu. Je propija spiritusu.

PEPPINO  J’ veramenti… Diciva daveru.

TONINO (entra) Bonasira a tutti, Ueh!! Ma chi bella cumpagnija.

PASQUALE Toninu, cumu jammu? Simmu sempri ngamba, eh?

PEPPINO Va benissimu iddu! Mancia vivi e dormi, l'unicu travagliu ca fa jè chiddu ca mi vò comminciri a daricci la machina, mi pari un missijonariju anchi iddu.

CLEMENTINA Buonasera giovanotto.

TONINO A la scummissa ca lei jè suor Clementina! La vuliva propija canusciri, mè suru nni parla sempri di lei!

CLEMENTINA Anchi a mija mi fà pijaciri di canusciriti, in quanto a lei signor  Peppino, mi pare ca nutre dubbi circa la validità del mio ministero, spero che avrà occasione di ricredersi.

TONINO Siddu papà a parlatu sulu di dubbii, vò diri ca va beni.

PASQUALE (giustificando) Sugnu sicuru ca jè uno spijacevole malinteso e nun jè mancu lu casu di parlarinni cchiù.

GINO (entra con una bottiglia) Ccà ccè lu liquori, (a Tonino) ciau Tonì!

TONINO Ti viju cuntentu cugnatu mija, nun mi pari mancu unu ca si sta mintinnu la catina cumu li vua… (gli prende la bottiglia, comincia a versare nei bicchieri, canticchia una canzone allegra, tutti  ridono  tranne Peppino che va a sedersi sulla sua sedia) E perciò vulissi  fari un sbringhisi ppi sùu pazzu e ppi mè suru pazza armenu quantu a iddu, (porge agli ospiti i bicchieri, tutti si servono).

CLEMENTINA (alzando il bicchiere) Con la speranza che la vita in comune che vi attende sia serena e decorosa.

GINO Scusatimi n'attimu, vuantri mi permittiti? (si affaccia alla porta della cucina e chiama) Mariuccia, vò viniri n'attimu ccà? (agli altri) Vugliu ca ppi lu sbringhisi cci’ada essiri anchi la sposa.

MARIUCCIA (entra).

PASQUALE Eccola ccà, la nostra sposina, figli mija sugnu felici e commosso ppi vuantri.

CONCETTA e NINA (entrano e restano in disparte a guardare, si scambiano cenni d'intesa).

TONINO Agli sposi! (alza il bicchiere).

TUTTI  (alzano il bicchiere).

MARIUCCIA (prende il bicchiere e lo porta a Peppino, glielo porge, Peppino la ignora, lentamente si inginocchia con le braccia protese in avanti col bicchiere) Papà, tu nun vò brindari ppi mija? (Peppino la ignora, nel silenzio assoluto lentamente si porta le mani al petto e resta immobile).

CONCETTA (dopo un silenzio pesante) Jamunì,  lestu… Tutti a tavola ca lu pranzu s'arrifridda, (LENTAMENTE TUTTI POSANO IL BICCHIERE, ESCONO).

GINO (aiuta Mariuccia a sollevarsi, la conduce fuori).

CONCETTA Tu  nun  vini Pippì?

PEPPINO Nò, jè migliu di nò, nun sugnu di cumpagnia oj, e pua m’aju manciatu la stigliola ca mannà tò cummari Rosa. Vacci tu ccu l'antri, j’ ristu tantì ccà.

CONCETTA (si avvia stanca).

PEPPINO Cuncè!

CONCETTA (speranzosa) Si?

PEPPINO Astuta la luci.

CONCETTA Si Pippì, (spegne la luce, esce).

PEPPINO (resta nella penombra, reclina lentamente la testa, dalla finestra si vedono i tetti delle case di fronte).

FINE  1°  ATTO

2° ATTO

      (L'apertura del sipario trova Peppino nella stessa posizione di prima, dalla finestra non si vede più alcuna luce, in  crescendo si sente il battito del cuore, il rumore diventa sempre più forte, assordante, Peppino si agita nel sonno).

VOCI (Si sentono sempre più forti delle voci lontane che chiamano mentre scema il rumore del battito)  Pippinu… Pippinu… Sbogliati Pippinu…

 UN LAMPO E UN TUONO VIOLENTISSIMI SQUARCIANO L'OSCURITA', QUANDO SI ESAURISCONO LASCIANO LA SCENA ILLUMINATA DI ROSSO)

VOCE Pippinu…..Sbogliati Pippinu…

PEPPINO Cu jè?….Cu jè ca mi chiama?….Cchi succedi?…Cchi cc'è?…

VOCE Pippinu…Jè la to uraaa…..

PEPPINO Pirchì, chi ura jè?

VOCE Jè l'ura di lu tò giudiziuuu…..!

PEPPINO Lu Giudiziu?…Lu denti di lu giudiziu?..

VOCE J' sugnu lu tò passato ca ritornaaa…

PEPPINO Lu  mè passatu?...E cchi cci fà intra nti mija?

VOCE Intra nti tija? (Ride) Ah! Ah! Ah! Ma si tù intra nti mija. (Ride) Ah! Ah! Ah!

PEPPINO Intra nti tija? Aspetta un mumentu ca addumu la luci; cci vugliu vidiri chiaru nti stà storia. (Prima che possa muoversi,UN LAMPO E UN TUONO VIOLENTISSIMI lo bloccano sulla sedia).

VOCE Pippinu, nu l'a caputu ancora? Spartica quannu jri vivu mi parivi spirtu.

PEPPINO Quannu…Jera vivu?…Cchi vordiri quannu jera vivu?

VOCE (Ride) Ah! Ah! Ah! Vordiri ca si…Murtu…(UN TUONO E UN LAMPO VIOLENTISSIMI) Ah! Ah! Ah! Vordiri ca si murtu, Pippinu… Ah! Ah! Ah!

PEPPINO Ma…Nun ci staju capinnu nenti…Cumu pò essiri ca sugnu murtu si ' sugnu picca vivu? (Si tasta il corpo) Mi sintu bunu, nun aju mancu un dIluri di panza, lu cori pari un ralogiu, antura mi manciavu la stigliola di cummari Rosa …Chidda ca stà  mmuru mmizzu ccù nuantri; perciò, cumu pò essiri ca sugnu murtu?

VOCE Tu si  murtu, Ti  ficiru lu funerali e ti ncruvicaru. Ora, doppu sé misi, a statu sbugliatu, a statu giudicatu e ppi curpa di lu tò malu campari, a statu cunnannatu a la dannazzijoni eterna. Ah! Ah! Ah! (ride mentre UN TUONO E UN LAMPO VIOLENTI  squarciano il buio).

PEPPINO No…Nun Jè possibili… Nun pò essiri; j' nunn’aju piccati; nun mi lu miritu di jri a lu mpirnu…Mannàtimi mparadisu!

VOCE Pazzu! Mparadisu ci vanu antri persuni, e no genti cuma tija! Sinti…Sinti…

(LA LUCE ROSSA SI ATTENUA, MENTRE SI ACCENDE LA LUCE AZZURRA, CONTEMPORANEAMENTE SI ODE UN CANTO MELODIOSO DI BAMBINI)

VOCI (bambini che chiamano) Pippinu… Pippinu… Vini ccà…. T'aspittammu…

PEPPINO (estasiato cerca di raggiungere la fonte delle voci che cerca ora in un lato del palcoscenico, ora in un altro lato).

VOCE Tu nun si dignu di chistu, ppi tija cc’è un pustu prontu ccà! A lu mpirnu.

(UN TUONO E UN LAMPO VIOLENTISSIMI  MENTRE SI ABBASSA LA LUCE AZZURRA E TORNA  LA LUCE ROSSA).

PEPPINO (Urla) No! Nu lu putiti fari, nun mi putiti cunnannari! J' nun sugnu un delinguenti! Lassatimi parlari, vi puzzu spijegari tutti cosi, lassatimi parlari.

VOCE Pippinu tu vò parlari? Va beni, parla! Timpu nn’avimmu quantu iè jè; avimmu l'eternità davanti. (Ride) Ah! Ah!                                                                                                                           

PEPPINO Mi stati dicinnu ca sugnu piccaturi e mi cunnannati; ma j' nunn’aju piccati; j' aju statu sempri un bonu cristijanu: ogni duminica a la missa, aiu avutu dù figli c'aju vulutu beni e cci’aju nzignatu tutti li migli cosi; aja vutu ‘na muglieri c'aju amatu e rispittatu…

VOCE Tutti farfantaria, tu no vùlutu beni a nuddu, no  talijatu  nfacci a nuddu, ta mpaiatu e a pidijatu tutti l'affetti di chiddi ca ti stavanu vicinu, pirchì a statu egoista e tistardu cumu un pùtru.

PEPPINO Ma nun jè veru… Nun jè veru… J’… Cci’aju vulutu beni… J’ vugliu beni a mè muglieri, a  mè figlia, mè figliu… E anchi a Micheli.

VOCE Perciò tu nun ti rinni cuntu di lu mali ca  a  fattu a tutti ddi poviri scintini ca appiru la sbintura di stariti vicinu…Mpazzica mi sta bbabbijannu…

(UN ACCENNO DI LAMPO E DI TUONO)

PEPPINO No…No…Dicu sulu ca staju patinnu ‘na ngiustizzija: nun criju ca aju statu accussì tintu! Siddu mi vò dari ssà pena, dammìlla; però la stà dannu a u nnuccenti.

VOCE Uhm!…Criju ca ccu tija aja fari quarchi cosa ca nunn’aju fattu mai ccu nuddu: ti mannu arriri nti la terra, accussì tu talij e ti  rinni cuntu di socchi jri, di lu ricordu ca lassasti. Vidi ca staju  facinnu chistu, pirchì nun vugliu ca oj dumani quarcadunu avissa diri: Talè e talè. Accura però, iddi nun ti vidinu, tu ammizzu ad iddi… Sì cumu n’ummira.

PEPPINO Va beni, accittu, sulu sulu  ppi  fariti vidiri ca ta sbagliatu e ca m'anu vulutu beni armenu quantu j' vugliu beni a iddi.

VOCE Ora vidimmu…Ora vidimmu… (LENTAMENTE  SI ATTENUA LA LUCE ROSSA  MENTRE SI ACCENDONO LE LUCI DI SCENA) Di quannu tu muristi anu passatu quasi sé misi.

PEPPINO Sé misi? Ma cumu pò essiri…Mi pari ajri ca mi manciavu la stigliola ca nn'arigalà cummari Rosa.

VOCE Tu lu sà cumu vanu sti cosi… Unu aspetta tanticchia ccà, tanticchia ddà e nti stu mentri lu timpu passa…Ad ogni  mudu, talija che succissu mentri tu nun ciri… Ccà cc'è tò figliu…

TONINO (entra fischiettando, cerca qualcosa nei cassetti, sopra i mobili) Vasà unni jè finiri.

PEPPINO A però! Si tratta beni lu signorinu, cammisa di sita, cauzi di villutu…

GINO (entra) Tonì si prontu? Allibbirtammunni ca nunnni puzzu cchiù, ah!… Dù picciuttazzi ca sunu…

TONINO Sugnu prontu. Però Ginu, mi raccumannu…

GINO Lu sacciu, stà tranquillu.

TONINO Ti lu ripitu pirchì mali nunni fà, allura c'è Carmillina ca jè vasciulidda (fa segno con la mano) e c'è Lucijuzza ca jè bedda anta, tu ti pigli a Carmillina e j’ mi pigliu a Lucijuzza… Pirchì a mija mi pijacinu li fimmini anti ca nun si speddi mai di tantijari! (fa segno con le mani come per scalare una montagna).

GINO (ripete assieme a Tonino) Mi pijacinu li fimmini anti ca nun si speddi mai di tantijari! Oramai la sacciu a menti, chiutustu piglia li chiavi di la machina.

TONINO (mostra le chiavi) Chiddi nun mancanu mai, li tignu sempri nzacchetta.

PEPPINO La machina? La mè machina! Cu ti la datu lu permissu, ah?

VOCE  Pippinu! Ti sta scurdannu ca nun si cchiù mortali! Tutti li valura di la terra nun cuntanu cchiù ppi tija.

PEPPINO Ma cu sunu ssì dù picciuttazzi vasci e anti? Ginu jè lu zitu di mè figlia Mariuccia, cumu po jri a circari antri fimmini?

VOCE Antru sbagliu! Ppi miritu tò, to figlia e Ginu scunchiujru e ora siddu lu vidi ccà, jè sulu pirchì jè amicu di tò figliu.

GINO Sinti ccà Tonì, j’ cuminciu a caminari, allibbertati e piglia ‘na pucu di sordi di chiddi ca sparagnava dda zzicca di tò patri, (esce).

TONINO Nun ti scantari ca li mè sacchetti sunu sempri chini.

PEPPINO Nun si spusaru cchiù… Mariuccia e Ginu scunchiujru… Ma pirchì?… J’ mancu la sapiva chista.

VOCE Tò jè la curpa, ca cci mintisti sempri lu vastuni ammizzu li roti e la sira di la tò morti, quannu tu t'addrummiscisti ncapu ssa seggia ammeci di iritinni ccu iddi ppi faricci tanticchia di festa, s'azzuffaru e si sciarrijaru definitivamenti e tuttu ppi  curpa di la tò testa di sceccu ccu li cufina, ma nu speddi dducu, tò figlia doppu la sciarra ccu lu zitu… Ppi ripicca jurà ca s'aveda maritari a lu primu omu ca ncuntrava… E… Nzerta cu fù lu primu omu ca ncuntrà?… Nzerta cu jè lu maritu di tò figlia?

PINIDDU (entra) Ccà sugnu! Mugliera unni sì? Mariuccia pirchì nun jè ancora prontu  lu manciari?

PEPPINO Piniddu??? Lu maritu di mè figlia jè Piniddu?

MARIUCCIA (entra, sciatta, malvestita, spettinata) Pinì, picca cci vò, un minutu precisu, assettati, assettati.

PINIDDU Ccà nun si cumina nenti! Ccà sugnu! Tu e dda scioualla di tò matri nun cuminati nenti. E lu sa ca quannu vignu vugliu truvari  la varliredda di lu vinu ccà, ncapu lu tavulinu?

TONINO Ti la putissi anchi pigliari tu la varliredda.

PINIDDU Ccà sugnu! La varliredda ada stari ccà, ncapu lu tavulinu.

TONINO E siddu ammeci jè dintra la cridenza cchi fà, nchiui lu sceccu carzaratu?

PINIDDU Tu statti  mutu  ca ccà cumannu j', ccà sugnu! (a Mariuccia) Ora nnisciu e cumu trasu vugliu truvari la varliredda ccà, (batte un pugno sul tavolo, esce e da fuori urla)  ora trasu, cu ccè ccè  e cu nun cè nenti.

TONINO Ma chistu gneca jè u scimunitu normali, chistu jè…

MARIUCCIA Mutu ppi carità, (prende la varliredda, la mette sopra il tavolino).

PINIDDU (entra) Bonasira a tutti, ccà sugnu! Finarmenti aja rrivatu intra, ora mi vivu tantì di vino e pua mi vaja curcu, (beve avidamente bagnandosi, a Tonino) E tu pirchì nun tinni và di intra nti mija? Ah? Pirchì nun tinni và? (esce con la varliredda sottobraccio).

PEPPINO Ma nun po’ essiri… J' nun vugliu… Chissu jè scemu! (urla a Mariuccia) Mariuccia, ti ordinu di lassarilu subbitissimamenti!

VOCE Jè inutili, nun ti senti! Perciò Pippinu, cchi vò diri ora?

PEPPINO Ma cumu mi la putiva sunnari mai ’na cosa di chista.

VOCE E ora aju ‘na sorpresa ppi tija caru Pippinu, talija…

CONCETTA (entra con indosso un bel vestito, ben pettinata, ringiovanita) Toninu, ancora ccà si? (parlotta con Tonino).

PEPPINO  La vistina nova! S’accattà la vistina nova! Scanciu di vestirisi di niuru cumu fanu tutti, idda si vada accatta la vistina nova.

VOCE No! Idda nun si l'ada accattatu la vistina nova, cci l'ana rrigalatu la vistina nova! Ma aspetta, ora ada viniri lu migliu e lu cchiù, j' ora ti lassu e ti vigna pigliu a n’antru tantì, ricordati Pippinu ca ccà tu si n’ummira, iddi nun ti vidinu e nun ti sintinu.

CONCETTA (a Mariuccia che nel frattempo si era seduta piangente) Figlia mija, pirchì cianci? Tantu jè inutili, ti spardi mmatula. Ti vulisti maritari ccu Piniddu ppi puntigliu… E sbagliasti e ora jè tardu ppi  rimiddijari,  perciò nun cianciri figlia mè ca mi fa ‘na pena…

MARIUCCIA Mamà, lassami stari, mamà lassami stari, lu sa benissimu ca mi maritavu ccu Piniddu pirchì mè patri "bonanima" mi fici sciarrijari ccu Ginu e j' juravu ca lu primu ca ncuntrava mi l'aveda maritari.

CONCETTA E lu primu ca ncuntri cu jè? Piniddu! Ca veni sempri ccà ppi fari quarchi surbizzu e ppi vivirisi un bicchiri di vinu e accussì zitaggiu e sposalizziju a quattru e quattruttu. Tu si pazza figlia mè.

MARIUCCIA E propija ppi stu motivu  m’a lassari stari mamà, pirchì t'aveda fari pena prima, no ora ca lu papà mi fici scunchiuiri ccu Ginu… J' lu vuliva beni capisci? Lu vuliva beni… (urla) Lu vuliva beni, (esce).

CONCETTA Povira figlia mija, chi duluri! Cumu lu sta ciancinnu n'attimu di sbantamintu.

TONINO Eh!… Mamà, ppi quantu arriguarda lu sbantamintu… Tu nn’a pigliatu unu sbantamintu…

CONCETTA J'? Ma chi dici Tonì? Siddu nun aju mancu la patenti!

MICHELE (chiama da fuori scena) Si po’? Ccè parmissu? Ccè quarcadunu?… Unni jè dda bedda picciuttetta?

CONCETTA (mostra evidenti segni di piacere alla chiamata di Michele).

TONINO Mamà, lu sbantamintu ca diciva j'… jè chistu!

MICHELE (entra, cerimonioso, molto colorito, capelli con tirabacio) Bongiorno a tutti, (a Concetta) a li belli… (a Tonino) E a il brutti! Ppi vui aju scrivutu questi bellissimi versi: (declama) Quannu il soli vasa  li vostri capilli essi addiventanu d'oru, quannu li stelli…

TONINO Ueh! Mamà, avimmu tuttu l'universu intra.

MICHELE Ehm!… Ehm!…

CONCETTA Nun ci badati, diciti, diciti puri…

MICHELE (ricomincia a declamare la poesia).

PEPPINO E chistu chi cci fà vicinu a mè muglieri?… Ma già ca nun jè cchiù mè muglieri.  J' sugnu murtu, nun aju cchiù diritti ncapu d'idda.

MICHELI Permittiti, bedda picciuttedda d'ammitarivi a 'na festicciuola ca m'aju permittutu di priparari ppi vui.

TONINO 'Na festa? Ueh! Cche bellu! Mamà, li puzzu ammitari l'amici mia? A Vicinzu però nò, a iddu nu  l' ammitu, jè accussì antipaticu.

CONCETTA Toninu…Toni! La festa nun jè ppi tija, tu ti nn'a jri. (Fa segno con la mano).

TONINO Ma pirchì, mamà? Siddu jè ppi Vicinzu, vidica lu puzzu anchi ammitari!

MICHELE Ti nn'a jri! (Fa segno con la mano).

PEPPINO (A Michele) Micheli, nun ti permittu di parlari accussì a mè figliu! (Gli si para davanti vicinissimo). Ccà si intra nti mija!

MICHELE (A Tonino ignorando Michele) Ti nn'a jri!… (Fa segno con la mano).

PEPPINO Jè inutili, nun mi vidinu, nun mi sintinu.

TONINO (Offeso) J' minni vaju, ma…Ritornerò. (Esce solenne).

MICHELE Finarmente simmu suli. (Versa da bere, dà un bicchiere a Concetta, mette della musica). Facimmunni sta ballata, accussì ccu la scusa… (esageratamente galante, si inchina per  invitarla).

PEPPINO Ccu la scusa… Bruttu carignuni! Teccà, pigliati chistu. (Gli dà un calcio sul sedere che manda Michele lungo disteso per terra).

CONCETTA (Ride euforica).

MICHELE (Cela il suo imbarazzo) Oh! Stava truppicannu, ma ora nun ci pinzammu cchiù, guadimmunni sta bella festa. (Ballano ridendo).

PEPPINO Intra nti mia… ‘Na festa intra nti mija veni a fari chistu! Ma cchi beddu amicu c'aja vutu ppi tantu timpu… Si piglia a mè muglieri, manna fori a mè figliu, fà li festi intra nti mia… Un lucirtuni, mi pari precisu un lucirtuni di chiddi gialli e virdi.

MICHELE Ma jè accussì stranu, jè cumu si mi friscassiru li gricchi,  Avi ‘na bedda rrancata ca sintu cumu "uuuuu" nti li gricchi.

CONCETTA (Beve e ride). Li gricchi? Ccà friscanu tutti cosi…(Ride) Nun ci la fazzu cchiù. (Si siede ebra su una sedia a fondo parete).

PEPPINO Cuncè, ma cchi ti stà succidinnu? Nun t'a pijaciutu mai abballari; nun t'aju vistu mai accussì; ti stà anchi mmiriacannu. (Si siede al fianco di Concetta).

CONCETTA Vivu a la facci di Pippinu. (Beve e ride).

MICHELE (Ride e beve). Pippinu, poviru vicchiu sciamunitu! (Si siede sopra a Peppino).

CONCETTA Vasà siddu mi vidi di lu mpirnu unni jè, quantu mi nni fici passari! Ma ora si spiddì, sugnu libbera.

MICHELE Sì! Libbera!…  e anchi j' sugnu libberu: Finarmenti nun l'amma suppurtari cchiu… e ora cci facimmu li corna. (Fa segno con la mano).

PEPPINO (Si alza di colpo mandando Michele e rotolare per terra).

CONCETTA (Ride divertita).

MICHELE (Cela il suo imbarazzo) Oj vaju cadinnu cumu un sceccu truppicaluru.

MARIUCCIA (Entra triste, li guarda, poi si mette a piangere).

PEPPINO (Gli si avvicina). Figlia mija, cchi cc'è? Pirchì cianci?

CONCETTA (gli si avvicina) Figlia mija, cchi cc'è? Pirchì cianci?

MARIUCCIA Talija! Talija! (mostra una pistola giocattolo di plastica).

PEPPINO Jè ‘na pistola di gumma.

CONCETTA Jè ‘na pistola di gumma.

MARIUCCIA Noo! Chistu jè lu rrigalu ca m’a fattu Piniddu ppi lu mè compleannu, (piange).

CONCETTA Povira figlia mija, cchi duluri, cchi duluri.

MARIUCCIA Papà mi sinti? (urla) Papà mi sinti? Tutta curpa tò papà! (piange sguaiata) Tutta curpa tò, ti odiu papà! Ti odiu! (Concetta l'accompagna fuori).

MICHELE Eh! Cchi guaju c’a cuminatu Pippinu mija! Va beni ca aju la comodità ca m’aju sistimatu intra nti tija.

PEPPINO Cchi bell'amicu ca sì!

MICHELE Va beni ca mi pigliu li tò vistita e manciu nti lu tò pijattu.

PEPPINO  Cchi amicu affittusu ca sì!

MICHELE Va beni ca mi pigliu a tò muglieri.

PEPPINO Ada divintatu accussì antipaticu chistu…

MICHELE Ma però nni putivi lassari cchiù picca di guai… E chi schifiju… J' dicu sì sì, ma mancu siddu l'avissi fattu apposta… Dici tantu aja muriri, ora cci lassu ‘na piddata di guai accussì Micheli ca jè lu migliu amicu mija si dispera tanticchia, Pippinu Pippinu, sti cosi di tija nun mi l'avissa spittatu mai e pua mai.

PEPPINO Ma j' sugnu stunatu precisu, ma j' nun sacciu  chi diri! ( ironico) Ma scusari, ma nun pinzava ca t'aveda fari sòffriri di sta manera.  Aju sempri pinzatu ca jeramu ‘na famiglia felici, ca li mè figli m'avissiru vulutu beni, ca anchi tu jri n'amicu sinceru… E ammeci vidi cchi mi truvu… Mè muglieri mi disprezza, mè figlia mi odija, mè figliu… Mè figliu nun jè capaci d'aviri sintimenta… E tu, l'amicu mija carissimu, lu migliu amicu mija, ca viniva sempri intra  nti mija ppi jucari a li carti… Ammeci vinivi ppi farimi beccu… E vasà di quantu avi ca dura la nguesta, (mima) donna Cuncè cumu siti eleganti, donna Cuncè cumu siti bedda! Ora capisciu tutti cosi, tuttu ccu lu farsu  scopu e appena j' murivu, arrivasti ccà prima ancora di li beccamurti.

CONCETTA (entra) Mata scusari! Cchi cci vuliti fari? Rimannammu ppi n'antra vota, chista nun jè la jurnata giusta.

MICHELE Daveru jè e anchi j' nun mi sintu tantu bunu, mi sintu un chirchiu ntesta ca jè ‘na cosa… Si nun forra ppi socchi forra, dicissi ca quarcadunu sta parlannu mali di mija.

CONCETTA Arrivederci e scusatimi ancora.

MICHELE Arrivederci, nni vidimmu prestu… Prestissimu, (esce).

PEPPINO Cuncè, anchi tu mi ti mintisti contru? Ma cumu la pututu fari?… Ccu Micheli! J' jera ancora callu nti lu littu di morti e tu già pinzavi a fariti bella ppi iddu, a mintiriti lu russettu… Lu sà ca ti stanu buni li capiddi spicciati accussì? Ti fanu cchiu carusa, (gli sfiora i capelli con la mano).

CONCETTA (con una paletta schiaccia mosche glielo dà sulla testa) Mamma mija chi muschi siddijusi cci sunu oj.

PEPPINO Acuamu! J' nunn’aja vutu timpu ppi curari lu beni cchiù prizzijusu c'aviva… La mè famiglia! Sempri pigliatu di lu mè ogoismu e nun vaju datu lu caluri, l'affittu ca vulivavu di lu patri, di lu maritu. Cu simina vintu, arricogli timpesta si dici e j' ora mi sintu un pisu ncapu li spaddi ppi tutti li cosi ca avissi pututu fari ppi vuantri e ca ammeci nunn’aju fattu…

CONCETTA (piange) Pippinu, pirchì tinni jsti? Pirchì nun murivu anchi j' ccu tija… quantu mumenti brutti ammu passatu nuantri dui, ma quantu belli… Ti l'arricurdi Pippì? Ti lamintavi sempri quannu jri intra… Però capitava versu l'urtimi anni, forsi jera l'età e ora ca nun ci sì cchiù, cumu mi mancanu sti cosi, nun jri mai cuntentu di nenti… E quannu spiddivamu di manciari, t'assittavi ccà nti sta seggia, (Peppino si siede) ti l'arricurdi Pippì? E ccà t'addrummiscivi mentri  j' dda dintra lavava li pijatta e cusiva… E j' sapiva ca tu iri ccà ccu mija… Pua, doppu tanticchia, viniva ccà, muta muta a vidiri si durmivi, ti ncupinava li gammi ppi nun ti fari arrifriddari, (prende una coperta e gli copre le gambe) Ti l'arricurdi Pippinu? (piange).

ROSA (chiama da fuori) Cummari Cuncetta… Cummari Cuncetta…

CONCETTA (si asciuga le lacrime, apre la finestra) Cchi cc'è cummari Rosa, cchi cc'è?

ROSA Cummari Cuncè, staju jnnu a fari tanticchia di spisa, vi serbi quarchi cosa?

CONCETTA No!… No! V'arringrazziju cummari Rosa.

ROSA Lu sapiti ca nun mi porta nuddu disturbu e lu fazzu ccu tuttu lu cori, si vi serbi quarchi cosa dicitimillu.

CONCETTA Nun mi serbi nenti cummari Rosa, lu sacciu ca siti tantu gentili, vinitivi a pigliari ’na giammella nti mija cchiù tardu.

ROSA Va beni cummà, vordiri ca vi purtu ‘na buttiglia di vinu di chiddu bunu.

CONCETTA (si ritira, chiude la finestra, spegne la luce, dalla finestra si vedono i tetti delle case di fronte) Arriposati tranquillu Pippinu, (esce).

PEPPINO (seduto, resta immobile).

MARIUCCIA (entra seguita da Gino, è l'allegra ragazza del 1° atto, ridacchiano, sottovoce) Tini li manu a lu sò pustu.

GINO (E’ il ragazzo del 1° atto) Pirchì l'avissa fari?… Jè ca li manu s'arriminanu suli suli quannu vidinu a tija…

MARIUCCIA Sst!… Parla cchiù adasciu! Eccu ccà jè, anchi a lu scuru l'aju truvatu la borsa, nni putimmu jri.

TONINO (entra rumoroso,  è il ragazzo del 1° atto) Cu cc'è ccà! (accende la luce) Ueh! Papà, ti sbugliavu cumu addumavu la luci? Nu lu sapiva ca durmivi.

MARIUCCIA Lu sa, Tonì ca mi veni di pinzari ca la fattu apposta!

TONINO Fattu apposta cchì?

GINO ( a Peppino) Sintissi… Nn'ada capiri si nun ci l'ammu dittu, ma sapi… Cci sunu amici nustri ca vulivanu fari u sbringhisi ppi mija e Mariuccia e nuantri avivamu pinzatu di jricci.

PEPPINO (resta seduto immobile, sorpreso).

MARIUCCIA Nni scantavamu ca tu nunnicci mannavi, ppi chissu nun ti l'ammu dittu, papà, ppi fauri nun t'arrabbijari, ti prumittu ca vinimmu prestu… Cci putimmu jri?

GINO Nun jè giustu, lu sacciu… Cci stavamu jnnu senza diricci nenti, ma… Simmu ziti… Avimmu bisugnu di tantì di libertà!

MARIUCCIA  Papà… Ppi fauri… (Peppino resta immobile, rassegnata posa la borsetta).

PEPPINO (lentamente si alza, prende la borsetta, gliela porge, la accarezza dolcemente sul viso).

MARIUCCIA (felice) Oh! Papà…

GINO (di impeto gli stringe calorosamente la mano).

MARIUCCIA (a Tonino passandogli vicino) Spija! (esce con Gino).

TONINO Papà t'aju circatu pirchì ti vugliu parlari, vidi jè mportanti, papà… Papà mi la puzzu pigliari la machina? (Peppino dice di sì con la testa). Lu sapiva j' ca dicivi di no…Lu sapiva ca mi dicivi di…Si?… Mi sta dicìnnu sì papà? Daveru papà? Si n'amuri papà! Tu si ca sì un papà, ciau papà. (Esce velocemente).

PEPPINO (Si tasta stupito il corpo) Un sunnu… A statu tuttu un sunnu…  ma chistu jè un miraculu…Un miraculu. A statu n'avvirtimintu di lu cilu. Tuttu chiddu c'aju vistu, tuttu chiddu c'aju ntisu, aju fattu un sunnu ca m’a fattu capiri cumu j' stava sbagliannu, ma ppi fortuna sugnu ancora ntimpu ppi rimiddijari. (Esce a sinistra).

SUONANO ALLA PORTA

CONCETTA (entra dalla cucina, esce dall'altra parte).

MICHELE (Da fuori scena) Bonasira, cara Cuncetta, cumu jàmmu? Vi truvu beni, aviti un bellu coloritu di facci!

CONCETTA (da fuori scena) Siti sempri tantu gentili, grazii, trasiti. Pippinu jè ccà ca si sta arripusannu. (Entrano) Pippinu, cc'è lu tò amicu  Micheli ca t'à vinutu a truvari.

PEPPINO (Entra)

MICHELE Pippinu, bonasira. Passava avadi ccà e mi dissi: nza siddu acchiànu a salutari a Pippinu?

PEPPINO Ecculu ccà 'stu dongiovanni, l'amicu fideli ca si cala cumu n'avvoltoio ncapu li mè disgrazzii.

MICHELE Ma veramenti nun capisciu…Vidica si pinzi ca quannu jucammu a li carti ajri ti mbrugliavu, bè…Ti sta sbagliannu di grussu.

PEPPINO Nun lu capisci ca staju sgrizzannu? Jè sulu ca oj nun mi la sintu di jucari ccu tija : oj vugliu stari intra ccu la mè famiglia, ccu mè muglieri ; perciò ti prigassi siddu…

MICHELE Ehm!…Mi sta vininnu a menti ora ora ca aju n'impegnu urgenti. Allora nni vidimmu dumani. (A Concetta) Nun vi scummadati ppi accumpagnarimi, canusciu la strata. Ma sapiti ca siti sempri cchiu bedda? Arrivederci, perciò. (Esce).

CONCETTA Pippinu, mi lu vò spiegari cchi sta succidinnu? Prima to figlia tutta cuntenta mi dici ca cci’à datu lu permissu ppi jri nti l'amici di Ginu, pua to figliu, ca stava mpazzinnu addirittura pirchì cci’à datu la machina, ora à mannatu lu to amicu… Sti cosi nun l’à fattu mai, nun ti canusciu cchiù. Cchi ti succedi Pippinu, ti sinti mali?

PEPPINO (Gli si avvicina, gli scioglie i capelli). Lu sa ca stanu migli accussì?

PINIDDU (Da fuori chiama) Nun c'è nuddu? Donna Cuncetta, nun c'è nuddu? (Entra con un pacco) Ccà sugnu! La truvavu finarmenti.

CONCETTA Cchi cc'è, Piniddu, cc'à vinutu a fari?

PINIDDU Ccà sugnu! Aju purtatu stu paccu ppi vossija.

CONCETTA Un paccu ppi mija? Piniddu, t’à sbagliatu; j' nunna spittu pacchi.

PEPPINO Pirchì nun lu grapi e talij cchi cc'è d'intra?

CONCETTA (Apre il pacco, tira fuori il vestito nuovo che aveva addosso durante il sogno di Peppino, stupita e meravigliata).

PINIDDU Ccà sugnu! Lu massaru Pippinu mi dissi di purtaricci la vistina.

PEPPINO Sacciu ca ti piaci tantu!

CONCETTA Pippinu, cchi succedi? J' mi staju scantannu: tutti sti cosi strani! Cchi succedi Pippì?

PEPPINO Succedi ca aja vutu fattu un miraculu. Succedi ca mi truvavu a un passu di essiri dannatu e aju caputu ca nti la vita ci sunu tanti così belli ca vasta spinciri  ‘na manu ppi putirili acchiappari e guadirisilli. Succedi ca nun minna viva addunatu di lu munnu a firriari ntunnu. Pua mi misiru facci a facci ccu la virità.

PINIDDU Ccà sugnu! J' minni vaju pirchì mi stà girannu la testa.

PEPPINO Aspetta Piniddu aja pagari la mè campijala. (Gli versa da bere, poi ancora). Chista jè la campijala… E chistu ti l'arrigalu j' e quannu fori fà callu e tu à la gula sicca trasi e tinni vivi n'antru bicchiri, nunni chiamammu tutti dui ccu lu stessu nnomu? Nun jè veru Pinì?

PINIDDU Ccà sugnu! Massaru Pippì, j' nu lu cànuscivu a mè patri; ma a la scummissa c'assimigliava a vossija. Arrivederci, Donna Cuncè. Ss'abbanadica, zi Pippinu. (Esce).

CONCETTA Ma tu t'a fattu un sunnu bruttu; ti l’à sunnatu tutti sti cosi, tu nun t'arriminatu di ssa seggia.

PEPPINO Forsi sì e forsi nò, nun avi nesssuna mpurtanza oramai: chiddu ca cunta jè ca oj, aju nnasciutu arrìri.

CONCETTA Lu sacciu j' cc'à ssuccissu: accamora ti ristà nti lu stomacu la stigliola di cummari Rosa.

PEPPINO E si anchi forra cumu dici tu, lu sà cchi ti dicu: "Biniditta la stigliola di cummari Rosa".

PASQUALE (Entra) Pippinu, sintiti, vi vulissi parlari un mumentu…

PEPPINO Ma certu… Viniti ccà… Assittativi! (A Concetta) Ti lu vò pruvari, Cuncè?

CONCETTA Ma…Ora?

PIPPINO Sì…Ppi fauri!

CONCETTA (Lo guarda stupita ed esce col vestito).

PASQUALE Sintiti…Prima vi vitti cuntrarijatu e mi vinni di pinzari siddu putiva essiri curpa mia o di mè muglieri, o…Di mè cugnata Clementina. L'urtima cosa ca vulissi: jè di cuntrarijarivi ppi lu beni di li nostri figli ca s'ana maritari, capiti?

PEPPINO No…M'ata scusari…Aju statu un pazzu ca nun sapiva ca li cosi belli di la vita sunu chisti ca nni duna jurnu ppi jurnu! Aju offisu a tutti ccu la mè priputinzija, aju pidijatu tanti sintimenta; sugnu mortificatu e spiru ca mi putiti pirdunari.

PASQUALE Ma no, caru Pippinu, nun jè lu casu. Tutti avimmu li nostri difitti! Cchiutustu…Ora simmu parinti e nni putimmu dari di tu.

PEPPINO Grazii Pasquali, daveru di tuttu cori. (Si danno la mano e si abbracciano).

NINA (Entra con Clementina) Ada rrivatu l'orariu ca nn’amma jri. Vi vulivamu salutari. Unni jè Cuncetta?

PEPPINO Aspittati un mumentu. Gnieca vinni vuliti jri accussì, senza fari ‘na bella festa ppi lu zitaggiu di li nostri carusi?

NINA Ma… Ammu manciatu…

PEPPINO Chissu nenti jè, tra ‘na para d'uri vinu Mariuccia e Ginu e fina tannu avimmu lu timpu di pripararicci ‘na bella mprovvisata.

NINA Ma veramenti…

PEPPINO Viditi, j'… Primu…

PASQUALE (l'interrompe) Pippinu ma spiegatu tutti cosi, mi dissi ca primu nun si sintiva bunu, ma ora à passatu tuttu e vulissi ca l'ajutassimu a priparari ‘na bella sorpresa ppi li carusi e j' ca sugnu cuntentu cci dissi di si ccu tantu pijaciri.

PEPPINO (accenna un sorriso a Pasquale) Lu matrimoniju c'ana fari li nostri carusi jè ‘na cosa mportantissima, lu ricordu, pua, resta ppi tutta la vita.

CONCETTA (entra con indosso l'abito nuovo).

PEPPINO (continua) E nuantri avimmu lu doviri di fari tuttu chiddu ca putimmu pirchì stu ricordu ada essiri lu cchiù bellu ca pozza essiri… Talijati la mè vecchia… Anchi mè muglieri s'a misu la vistina nova ppi st'occasijoni! (a Concetta) Ti sta propija bunu!

PASQUALE Putissima ccattari ‘na pucu di durci…

PEPPINO Ccà cci mintimmu ‘na bedda scritta ranni ranni: viva li sposi!

CONCETTA (a Nina e Clementina) Cchi diciti, cci la vulimmu dari ‘na manu d'ajutu?

NINA Ma certamenti! Si li lassammu suli… Vasà chi nni cuminanu, (ridono).

CLEMENTINA (da parte a Nina) Veramenti nun mi pari ca li cosi stanu cumu m'avivi dittu tù, j' staju vidinnu un patri e un maritu esemplari.

NINA Ma cchi t’aja diri Clementì, j' sugnu sbalordita pirchì staju vidinnu un cambijamentu ca ancora nun ci puzzu cridiri.

CLEMENTINA Nina attentami, vidi ca lu tò doviri nti stu casu jè chiddu di fari finta di nenti… Macari ddi crijatura ana vutu probblemi cchiù ranni di jddi stessi ca li marturijava e li obbligava a cumpurtarisi di ssà manera… Tanticchia sgarbati, chiddu ca cunta jè ca ora li cosi s'ana bbirsatu e di chistu j' nun mancherò di ringrazijari lu Signiruzzu.

NINA Ma j', cara suruzza, sugnu accussì cuntenta ca finarmenti staju vidinnu a Cuncetta accussì sirena ca mi pari n'antra tanta, perciò figurati siddu puzzu jri a diri cosi e cunti.

CLEMENTINA (a tutti) Ah… Chi cosa bella, chi cosa nobbili! Mariuccia e Ginu quannu arrivanu ana ristari spanti.

NINA Mi stà acchianannu n'alligrizza ca quasi quasi mi vinissi lu disiju di pigliari arriri lu tombolo e arraccamaricci nun dicu ‘na tuvaglia di tavula ccu li tuvaglieddi, ma armenu ‘na cuperta matrimonijali ccu li cuscina… Vugliu jri a talijari quarchi modellu nti lu giornali "mani di fata" , m'allibbirtu primu ca mi passa la fantasija,(esce).

PEPPINO (da parte a suor Clementina) Suor Clementina, vulissi ca mi scusassi… Ppi primu, aju statu ‘na bestija!

CLEMENTINA J' la scusassi volentieri, ma vede… Nun mi ricurdu nenti di cosi ca s'ana scusari.

PEPPINO Avi raggiuni Mariuccia a vuliricci beni.

CLEMENTINA Ma lu sapi ca primu nun ci’avè vistu la talijatura ca avi nti l'ucchi… Accussì aperta e leali.

PEPPINO Forsi primu nun ci l'aviva.

CONCETTA Nni vulimmu accomodari ddà dintra? Accussì cuminciammu li preparativi.

PASQUALE Pippinu, vini anchi tù?

PEPPINO Lu primu di tutti, (si avviano ridendo).

CLEMENTINA Jè fantasticu! Vasà cchi sorpresa ppi li carusi ca nun si l'aspettanu, (esce con Nina).

ROSA (chiama da fuori) Cummari Cuncetta… Cummari Cuncetta…

CONCETTA (apre la finestra, si affaccia) Cchi cc'è, cummari Rosa?

ROSA Cummari Cuncè, staju jnnu a fari tanticchia di spisa, v'abbisogna quarchi cosa?

CONCETTA Nun m'abbisogna nenti, v'arringraziju, tantu cc'è Piniddu ca nni porta la spisa, cchiutustu, passati pua nti mija, quannu arriggirati ca vi vinita pigliari un pasticciuttu, (sta per chiudere la finestra) Ah!… Cummari Rosa…

ROSA Cchi cc'è?

CONCETTA Quannu viniti… M'ata fari un fauri, m'ata diri cumu facistivu la stigliola ca si mancià Pippinu… (al pubblico) Nun si sapi mai… A li voti.

FINE