Chì giogh malè, tòca savei fè…!!

Stampa questo copione

“Chì giogh malé,

    “Chì giogh malé,

      tòca savéi  fè…!!”

commedia in due atti

di Franco Ferri

in dialetto pesarese

         


1° Atto

                                               ********

Sulla musica iniziale (a gradimento del tecnico del suono) si apre il sipario.

Germano (padone di casa) su di una sedia o scala è intento a battere con un martello un chiodo nel muro. ( Ha un dito visibilmente fasciato)

Filomena, moglie di Germano dirige i lavori in controscena.

Dopo un po’ di martellate….

Germano – Toh…!! El chiod o bèn o mèl a l’ho piantèd…(alla moglie)…Vàra ‘n po’ s’lè drétt…

Filomena – Co’…??!!

Germano – El chiod…chisà co’…??!!

Filomena – El chiod t’ha méss…??

Germano – (Con Ironia)…No…Ajò dat do’ martlèd t’el mur acsé vè…Tant par fè ‘n qualco’…!!

Filomena – A voj dì…T’ha piantèd el chiod t’el mur…??

Germano - …Madòna…SE…!!

Filomena – L’è drétt…??

Germano – Ann’el so….A l’ho dmandèd ma te…Va bèn…L’è drétt…??

Filomena – S’el stà su…l’è drétt de sigur…

Germano – Giust…Alora adèss dàmm el guèdre ch’al tach …

Filomena non si muove e con un dito controlla l’esattezza del lavoro.

Germano – Oh…ma te…el guedre…

Filomena – Che guedre…??

Germano – Com che guedre…el guedre da tachè maché no…

Filomena – Ah…Mo miga el c’è ancora…

Germano  - Com sarìa a dì ch’an c’è…?? Alora par co’ fè t’m’ha fatt tachè su ste chiod…

Filomena – Parchè acsé el sarà un lavor de men da fè quand ce sarà el guedre…

Germano – Toh…me pièc…Me so fatt anca mél t’el déd…

Filomena – E capìrà…par na martlèda t’un déd…Co’ sarà mèi…!!??

Germano – Se…Se…dai fémla fnida…che s’no a fém nott…Va bèn acsé…?? L’è tutt a post adèss…?? A me poss finalmènt méta a séda par léggia el giurnèl…??

Filomena – Se…se..Lègg pur el tu giurnèl…

Germano – Grazie…

Filomena – Prego…E scusa tant sa t’ho disturbèd…

Germano – An t’ha disturbèd…an t’ha disturbèd…sol che me a digh…se’l guèdre ancora an c’è…par cò fè gì a piantè ‘n chod t’el mur…Me an capisc…

Filomena – E carén…C’è tant rob ch’an te capisc te…??

Germano – Ecte lia…Co’ te vréss dì adèss…??!!

Filomena – Me…?? Gnènt… E che quand le rob le sucéd c’è sempre un motiv…

Germano – Madona… Filomena quand t’me parlè acsé…T’me fa v-nì un nervos…an so se  t’dic par davér o t’me chiap par el nès…me an capisc…

Filomena – E ardaj…Gambiém discors cl’è méj…

Germano – Se…Gambiém discors valà…I fioj in do’ jè…??

Filomena – E co’ t’vò c’ha sava me…I sarà scapèdi…

Germano – Ecch…Se sa no…I sarà scapèdi…E senza manca saludè…Com è solit….Ja almanch lascièd détt ‘n do’ i giva…sa ch’i i gìva e quand i arturnèva…???

Filomena – E na maténa tla fa longa…manca i fossa in galera sa la libertà condiziunèda…

Germano – Alora…Chi è che cmanda déntra stà chèsa…

Filomena – Mo te…Te se sa…

Germano – E alora sicom el padron de chèsa sino a prova contraria a so me… a voj savè in do’ jè co’ i fa, sa chi i stà…Inoltre…Inoltre…Quand i scapa da chèsa…i m’ha da saludè…parchè me a so sempre el pèdre…T’ha capìd …El pèdre…

Filomena – El pèdre…padron…

Germano – NO…El padron no…Prò el pedre se…(Pausa)…O no…?!

Filomena – O se se…quest l’è sigur…Prò Madona santa t’lamènt sempre…t’si sempre preocupèd…, e lasci goda no…I è do ragazz a post ..e i t’ha sempre dat dle gran sodisfazion…dì de no…!!

Germano -  Se…Se… Anca quést l’è véra…Ajavém dò fioj in gamba…e anche sa la testa in tle spall. Mo quést, arcordte bèn, l’è mèrit nostre ch’ajavém arlevèd i nostre fioj come i nostre genidor i c’ha arlevèd.

Filomena – Va bèn…Prò te te si esagerèd…catto…Stefano tra do més el chiapa la laurea…Dottore in legge… Catt l’è gnènt…L’ha ormèi venticinq ann…E lascle fè quél chi pèr una muliga…lascle in pèc…invéc no…Do’t’va…?? Sa chi t’và…? T’vo’ savé tutt… t’vò savé…E na maténa ragazi…!! Te si na svanziga da rida…!!

Germano – Te t’el difènd sempre ma ch’èl ragazz…

Filomena – Apunt…E vara ch’ann’è piò ‘n ragazz…Te a l’età sua t’avév già moj e fioj…

Germano – I tèmp jèra diferènt, e noiatre ajermi diferènt…Adèss me an voj dì…Prò, se t’amanca do més par la laura…studia no…!! E invéc se…Va a tò micléna…’N do’ l’è gìd..?? Booo..!! An se sa…!!

Filomena – Da la murosa…L’è gìd da la murosa…T’si cuntènt adèss…??

Germano – E te paréva…!!!? L’è gìd da la murosa…Tant par gambiè…Manca i l’avésa da spusè dmèn…

Filomena – Germano…lascia gì par piacér…T’m’ha fatt la testa com un palon…

Germano – Se…se… a lasc gì tant…E la  Sara in do’ l’ajè gida…??

Filomena – La Sarina invéc l’ajè gida a studiè da na su amiga…Soddisfatto…??

Germano – Ohhh…!! T’véd…T’véd che lia la studia sempre pora coca…Lia la se da da fè più de Stefano, l’ajà più volontà…Ehhh…Chèra mia…T’avoja a dì te…T’avoja a fè…Ah, mo la Sara l’ajà chiapèd da me de sigur…Nun par gnènt l’ajè mi fiòla…L’ajè seria, volonterosa…e po’ l’an pensa ma i muros lia…

Filomena – Mo co’ t’savrà te…??

Germano – Al so…Al so parchè i m’l’ha détt lia de persona…La s’è confidèda…

Filomena – Sa te…??

Germano – Se…Sa me…Parchè…?? Co’ c’è ‘n qualco’ ch’an va…??

Filomena – No…No…anzi…è bèll se na fiola la se confida sa’l pèdre…E…Co’ la t’avrìa détt s’an so indiscreta…??

Germano – Alora…me ajò détti acsé de chiopp…” Sara, mo te un muros tl’ha o no…??”…Lia l’ha m’ha guardèd in tle pall d’i occh e po’ purtinéna l’ajà détt…” No babbo…ann’ho el tèmp par ste rob…préma ajò da studiè par chiapè el diploma e po’ s’vedrà…”

E me alora tutt cuntènt ajò détti…” Brava Sara…te coca del babo tuo t’ha capid tutt dla vita…” Vara Filomena ajèra tant cuntent ch’ajò dat anca cinquanta euri…!!

Filomena – …Par me l’ha t’ha fatt quaion…

Germano – Noo caréna…L’ha m’ha détt la verità trachè…Parchè me a capisc al vol quand i fioj i m’arconta na pala…Se no che raza de pèdre a sarìa dì te…??

Filomena – Un pèdre come chiatre…

Germano – Già…un pèdre come chiatre…Mo me an so un pèdre come chiatre…per piacere..!!

Filomena – E no va…te si specièl…

Suonano alla porta.

Filomena – I sòna…ipra la porta valà…pèdre specièl…

Germano va ad aprire ed entra Berta, la portinaia.

Germano – (Apre)…O Berta a si vo…ni dentra…

Berta – (Entrando) …Germano bongiorne…An si gìd a lavrè ancora…??

Germano – Ogg an vagh, ajò fatt meza giurnèda parchè…??

Berta – Gnènt …Acsé par savé…

Germano – Berta, a si na muliga cacianèsa o me sbaj…??

Berta – Me cacianésa…No…de sigur…e che a vegh c’ha si ancora machè…alora a me so’ dmandèda…com’è che Germano ann’è ancora gìd a lavrè…??

Germano – Apunt…a si un po’ cacianèsa…

Filomena – Lasciè perda Berta…Che quél dle volt l’è rustigh com la carta vetrèda…Ajavévi bsogn d’un qualco’..??

Berta – Se…Donca… a ve vléva dì dò rob…la préma e che ajò bsogn dle chièv del fond par ardè in dria le cass dle buttilli d’aqua svoid…la seconda roba an la poss di adèss parchè c’è Germano…

Germano – Toh…me pièc…e co’ c’è i segret…??

Berta – Bo…me ann’èl so…comunque l’è acsé…

Filomena – Mo che segret anca te…sarà…sarà un schèrz no…!!

Germano – Me invéc ann’ho voja da scherzè par gnènt…Berta…Spighèv par piacér…

Berta – An c’è gnènt da spighè…Filomena sa ‘m dè le chièv  me a vagh via…

Germano – Mo gnanca par l’antigambra del cervèll….

Filomena intanto frettolosamente ha preso le chiavi del fondo e le da in mano a Berta.

Filomena – Ecch maché le chièv Berta…

Germano – Brava…adèss  prò a v’ meté a séda a me spighè la seconda roba…

La fa sedere di forza.

Berta – Che seconda roba…??

Germano – La seconda roba che javévi da dì…

Berta – Mo me an m’arcord…

Germano – A vlé ‘n cazot tla testa Berta…??

Berta – Meee…?? No de sigur…

Germano – Alora Berta l’è méi c’ha parlè..

Berta – Ehhh…A la fè fècil vo…Ambasciator non porta pena…E po’ miga a me vlé mnè …no..?? Una donna non si mena neanche  con un fiore…

Germano – Sa ‘n fior no…mo sa’n baston se…a vagh a to’ el baston…?

Filomena – Madona Germano, mo co’ t’si immatid…??!!

Germano – A voi savé la seconda roba cl’ajà da dì…Berta guardè che sa m’incagn a facc brutt…!!

Berta – Va bèn…Va bèn al digh…

Germano – Oh…Ann’è poch…!!

Berta – Mi fiola, la Pamela, l’ajà da fè ‘n ambascèda ma vostra fiola…

Filomena – (Pronta) Ah, mo la Sara l’an c’è…

Berta – Alora fnisc la discusion…E bonanott…

Germano – Parchè ?? An pudém parlè noitre  sa la Sara…Sarà cumpagn… no..??

Filomena – Berta an fa gnènt…E po’ la Sara e la Pamela le s’incontra dop in portineria….Gi…Gi…

Fa per andare ma Germano la rimette seduta bruscamente.

Germano – Mo manca par gnènt …Nostra fiola l’ann’ha gnent da nasconda…L’è méj par  vò sa parlè…

Berta – E na maténa…E quant a si narvos…Madona Santa…(Pausa)…A l’ho da dì…??(guardando Filomena)

Germano – Se…!! A l’avé da dì ma me no ma lia…

Berta – (Preoccupata)  Me veramènt an savrìa…E po’ Germano a m’avé fatt na confusion in tla testa che adèss miga a m’arcord più co’ javéva da dì…(fa per alzarsi)

Filomena – ( la invita  ad andarsene) S’véd ch’ann’era na roba important…Gì giò…Gì giò… chisa ch’an v’artorna in mènt…!!

Germano – (Alla moglie) …Te stà zétta…( rimette bruscamente e sedere Berta) E vò ma chi credé d’incantè ma me…?? Spudè el rosp e de prescia eh…!!

Berta – E par fortuna ch’ajèra me cacianèsa…

Germano – Quést ann’è caciè ‘l nès chèra mia…Mo l’è interèsèss de quél chi combina i fioj…Se mèi i combinasa un qualco’…Avé capid…??

Berta – Ajò capid…na maténa s’ajò capìd…Comunque me an so gnènt par davér…Parchè La Pamela…Mi fiola…L’ajà parlèd sa vostra fiola…me ajavèva da sol da véda se vò ancora ajervi a chèsa…punto.

Germano – Alora chiamè ma la Pamela par piacér…

Berta – Se pòra coca e miga a la poss fè ni so maché…L’ajè in cinta…

Germano – E sa quést…Un po’ de movimènt i fa trachè bèn no…??!!

Filomena – L’an po’ fè le schèl invurnìd…

Germano – Cla chiapasa l’ascensor …mo davér davere…!!

Voce da fuori.

Pamela – Mamma…!! Oh Maaa….Mama…!!

Germano – Toh sènt…Manch a fè’l aposta…Vostra fiola la vè chièma vè… gente trista nominata e vista…Fèla v-nì so subit…

Berta – (impaurita) Se…se…(fuori)

(Voci fuori campo) – Berta – Pamela a so’ maché…  

                                  Pamela – Mama…Porca paletta…e ‘n do’ te si                 

                                                  cacièda…an c’è nisciun in portineria

                                 

                                   Berta -     A so maché…A l’ultim pièn…Dagli   

                                                   Anselmi….Vèn so sa l’ascènsor…

                                                   Che c’è Germano ch’el t’ha da

                                                    parlè!!

  

                                   Pamela -  Germano..?? Mo ancora l’è a chèsa ?

                                                …E co’l vò da me…??

                                   Berta – El vò savé de cla telefunèda par la

                                                Sara…

                                    Pamela – Ajò da v-nì su par quest?…Che

                                                     rotura prò…Va bèn a véng so…

Berta – (Rientrando)…Ecch adèss l’ajariva…acsé la v’arconta tutt lia…

(a Germano)…A si cuntènt…

Germano – Se…A so cuntènt…Acsé se chiarisc la situazion na bona volta…

Berta – Bèh…Adèss me prò aiartorne de sotta…C’è s’arvéd…Bongiorne…

Germano – (scontroso)…Bongiorne…Bongiorne…

Filomena – C’è s’arvéd Berta…Avé pacènza…!! (A Germano)…Cèrt che te si na gran rotura de scatol…Gì a rompa l’aniama acsé ma la gènt par…par na sciapèda…

Germano – E co’ t’sa te cl’ajè na sciapèda…??

Filomena – Mo lascia gì valà…

Pamela – ( E’ in avanzato stato di gravidanza – entrando) -  E parméss…

Germano – (premuroso) Oh Pamela…Vèn otra…Vèn otra do minùd…Me-ttè a séda…

Filomena – (Aiutandola nel sedersi)…Cum va Pamela…??

Pamela – Ah…va tant bèn…Sol che a so un cuncinén in cinta…Porca paletta…!!

Germano -  Eh Pamela mia …me al digh sempre…” Ch’i giogh malé toca savéi fè”…

Pamela – E difati me ajò fati propi par bèn…tant’è che…quést l’è ‘l risultèd…Alora…Co’ vlé savé…??

Filomena – Mo gnènt…

Germano – Com gnènt…!!?? A voj savé de sta misteriosa telefunèda par la Sara…

Pamela – Mo guardè ch’an c’è nisciun mistér…Vostre fiol l’ha chiamèd de sotta in portineria…

Germano – Stefano…??

Pamela – E chi se no…?? De maschi ajavé sol quéll..

Germano – Mo parchè la telefunèd de sotta…??

Pamela – Parchè a v-nèssa su machè par avisè ma la surèla che lò, Stefano, el sarìa arivèd subit, e che lia i l’avéva da aspetè…

Filomena – Mo…la Sara l’ann’ha ‘l telefunèn…??

Pamela – Se, mo l’era sempre ocupèd…

Germano – E l’ha telefunèd de sotta in portineria  par dì quést…??

Pamela – E’ già…!!

Germano – Mo el telefon a l’avém anca noiatre…

Pamela – Germano…Me più de quést an so…Comunque sicom che me ann’è c’ha me poss mova tant ajò mandèd su ma mi mèdra…

Filomena – Sarà sigur na stupidagin da ragazz…

Pamela – Mo certamènt…Filomena…’na stupidagin da ragazz…T’ant’è che Stefano al m’ha anca détt da nun fè savé gnènt ma’l pèdre…!!

Germano – Ahhh …T’ha capìd…Me ann’avéva da savé gnènt…T’ha capìd…me a sarìa acsé un ch’ann’ha da savé  gnènt…Un ch’an conta gnènt…A sarìa un stupìd  adiritura…!!!!???

Filomena – Mo no…Mo co’ t’và pensand adèss…

Germano – Co’ jò da pensèè…?? Che me, el pèdre…ann’avéva da savè gnènt ecch…E co’ sò, forsi, ‘n imbecèll…??

Pamela – Mo co’ v’incagnè Germano…!! L’avrà qualca bèla sorpresa da fè ma vò no…??

Filomena – Ecch se…pudrìa essa com dic la Pamela…

Germano – Se…Quaion…!! A m’l’imegìn le sorpres de mi fiol…

Filomena – E mo Madona…Te si sempre agitèd par senza gnènt…(A Pamela)…Pamela t’vò bèva ‘N bichìr d’aqua acsé t’arfà da la pavura…??

Pamela – E se…magari……

Filomena – Te Germano t’vo béva..’bichìr d’aqua…??

Germano – (Brusco) NO…!! In tl’aqua c’è le ranocch..béla te..!!

Filomena fuori.

Pamela – Oh…Germano…Miga a ve si incagnèd sa me no…??

Germano – No…No..Anzi a te ringrèzi par avé sputèd el rosp…

Pamela – Me veramènt ann’ho sputèd gnènt…ajò détt sol quél ch’c’era da dì….Piutost Germano…quand’è che dentra sta chèsa se magnerà finalment i confètt…??

Germano – Che confétt..??!!

Filomena  - (Rientrando con l’acqua)…Mo quéi de Stefano no…!!

Germano – Se…va a tò Micléna…!! Préma l’ha da fnì i studi…Po’ l’ha da truvè da lavrè…E po’ la chèsa…e po’…

Entra Stefano dal fondo si blocca di scatto. E contrariato nel vedere Pamela e soprattutto il padre Germano.

Stefano – Oh…Bongiorne ma tutti…Belli e brutti…!!

Germano – Propi ma te a vléva vè…Parchè t’ha telefunèd de sotta in portineria par cerchè ma la Sara…??...E po’ parchè me ann’avéva da savé gnènt..???

Filomena – Stefano spìga sta facénda ma tu pèdre che s’no madona an lascia gì piò…

Stefano – E na maténa…calma…calma…Co’ sarìa sucèss??

Filomena – (A Stefano)…Te, t’ha telefunèd de sotta par cerchè ma la Sara…??

Stefano – Se…

Germano – E parchè an t’ha chiamèd maché…??

Stefano – Mo parchè ajavéva da chiamè maché scusè??…Ajò chiamèd ma la Sara  in t’el celulare…Mo era sempre ocupèd…

Germano – Alora…??

Stefano – Alora ajò chiamèd de sotta ma la Pamela par avisè ma mi surèla s’la vléva v-nì al cine sa me e la Milena…Tutt maché…

Pamela – Me el discors del cine an l’ho sentud afatt..!!

Stefano – Com an t’ha sentìd…ha t’ho détt anca da nun dì gnènt a chèsa mia parchè tant mi pèdre an c’era de sigur…E mi mèdra al cine sa noiatre an vén…L’è véra ma…??

Filomena – Ah…Quést l’è poch mo sigur…

Stefano – Oh…prò ba…ste vò v-nì te al cine sa me e la Milena…Ann’ho gnènt in contrèri eh…!!

Germano – E no va…!! Sta a véda che adèss a vengh al cinema sa te e tu murosa…Chèsi mèi a vagh sa tu medra no…??

Stefano – E difatti l’è ‘l discors ch’ajò fatt me!!…Ah…Pamela…Tu mèdra l’ajà détt che l’ajà bsogn de te de sotta subit subit clè arivèd el murador…

Pamela – Ah se…Porca loca bsogna ch’a vaga giù …Bonasera ma tutti…(Fuori)

Filomena – (A Germano)…E’ tutt chièr adès…?? Te si un po’ più calme se…

Germano – Se…Se …

Stefano – A proposid ba…Com’è che ogg an t’va a lavrè…??

Germano – Eccne ‘n antre…!! Ajò lavrèd stamaténa e ogg a facc meza giurnèda…Mo s’ajò da gì via a vagh via…!!

Si siede e riprende a leggere il giornale.

Stefano – No…No… a dciva acsé par dì…stà…Stà pur a chèsa…

Germano – Grazie eh…!!(Pausa)…Aproposid…machè sa stè giurnèl c’era l’inserto…’N do l’è gid a fnì…??

Filomena – Co’ c’era…??

Germano – L’inserto…N’atre giurnèl ch’ì te dà sa ste giurnèl…de merculdè…

Filomena -  Ah…se…Va’l a toh…a l’ho lascièd  soprà el lett dla gambra nostra…

Germano – Ecch… te paréva…Tl’ha guardèd préma te…!!

Filomena – Eh…madòna ajò dati ‘n uchièda…an sarà la fén del mond…!!

Germano – Se invéc…parchè te t’i fa tutt le urécch e ma me da fastidi leggia un giurnèl tutt sa le urécch…(Uscendo)

Filomena – E na maténa che svanziga te si…(vede uscire Germano poi a Stefano con apprensione)…Stefano…Stefano…Co’ sarìa sarìa sucèss…??

Stefano – Ah…me ann’el so de sigur…L’ha m’ha chiamèd la Milena  par dim ch’ì cerchèva ma la Sara da San Lorenz…

Filomena – Madòna…Andrea…sta mèl Andrea…

Stefano – Mo no…na maténa…sta calma…!! Tra ‘n po’ la Saral’ajè maché…E lia la ce spigarà tutt an te preocc…(si ferma di colpo perché rientra Germano.)

Germano – Ecch maché l’inserto…Mo ann’era tla gambra nostra…No,no…L’era t’el cèss…Par tèra…Tutt ciachèd e sa le d’urécch…

Filomena – (uscendo)…Mo va in candia te e le urécch…A vagh a fè la spésa ch’è méj…(fuori)

Germano – (A Stefano)..Echh tu mèdra l’ajà la coda de paja…Préma la fa i dann e dop, se un i dic qualco’ la s’incagna…

Stefano – Anca te prò ba…Tla fa longa par un giurnèl…

Germano – Ann’è par el giurnèl porco boia…L’è ‘l principi catto…Tu mèdra sa ch’an poss véda i giurnèi sa le urecch…

Stefano – C’è tant rob ch’en t’po véda te…

Germano – Se…Se…te dic propi bèn…’n antra roba ch’an poss véda presempi l’è te che te stà senza fè gnènt tutt el giorne…mentre invéc t’avréss da studiè…

Stefano – Ba… An arcmincè par piacér..

Germano – Se..Se…An arcminciè…Sol tu surèla la me da dlè sodisfazion in t’un sta chèsa…sol lia…parchè lia l’ajè stèda tirèda su sa tutt i crisme…e l’ajà imparèd da me cum sa da tè t’el mond…

Stefano – Catt…sol lia l’ajà imparèd…parchè me no…!?

Germano – Un qualco’ t’ha imparèd anca te se sa…Prò te te si più selvatigh ecch…Te Stefano t’ha chiapèd de sigur da tu mèdra…

Stefano – (Piano)…E par fortuna…

Germano – Com te dic…??

Stefano – Gnènt…Gnènt…Adess prò a scapp ‘n antra volta ch’ajò da fè…Ciao (fuori)

Germano – Ecch…Brav…fugg, fugg…Che tant maché sta chèsa l’è dventèda ‘n albergo vè…Gèm avanti acsé ch’a gém bèn…(Tra se)…Che gioventù…Me a l’età sua a saltèva i foss par lungh a saltèva…(si appresta a leggere il giornale, accomodandosi ben bene su divano e sfogliando e risfogliando e passando da un giornale all’altro. Poi si alza e accende la radio si sofferma su di una stazione poi torna a sedersi e riprende la lettura.)

Entra Sara.

Sara  – (Chiama) …Stefano…Stefano…..!!

Germano – Madòna che stolz… mo co’ t’entre com i spirit…??

Sara – Oh ba…Mo com’è che t’si a chèsa ogg…an t’va a lavrè…??

Germano – Eccne ‘n antra…!! Che giorne l’è ogg…??

Sara – merculdè…

Germano – Alora…A vlé capì tutti che me al merculdè a lavor sol la maténa… se o no…??

Sara – E madòna… an t’arabì…Stefano an c’è…??

Germano – L’è scapèd…

Sara – Alora an c’è…!!

Germano – Sarina del babbo tuo…Tu fradèl l’è com la primula rossa,  c’è e an c’è…Tutti il cerca mo nisciun il trova…

Sara – E ‘n do l’è gid…??

Germano – Ah…me ann’èl so de sigur…Tu mèdra l’ajè gida a fè la spésa, mo tu fradèl chèra mia…Chi lo sa…??Mistero…!!

Sara – Lascia gì da scherzè ba, ch’ann’ho voja da rida par gnènt…

Germano – E na maténa…Co’ te sucèss…??

Sara – Gnènt…E ch’ann’ho voja ecch…(Fuori)

Rientra Stefano.

Stefano – (Chiama)…Sara…Sara…!!(Al padre) …‘n do l’ajè la Sara…??

Germano – L’ajè gida tla gambra sua…

Stefano fuori.

Germano – (Tra se interdetto)…Bo…Che chèsa de matt…Chi va chi Vèn…Un porto di mare…A stagh a chèsa meza giurnèda, mo l’è pégg che gì a lavrè…Alora cosa fa Germano…?? Esce…El va a fè ‘n gìr…El va a toh un po’ d’aria bona…Aria…Aria…(Prende la giacca)…Oh ragazi…me a scap…se la mama l’ajartorna dci pur che me a so’ gìd a fè ‘n gir…e che ajartorne par cèna…Va bèn…?? Ciao…(Fa per uscire ma non ottiene risposta)…Ohhh…!! Ajò détt ciao…!! Se…Bonatott…Che raza de fioj zégnè ch’ajò…Un pòr pèdre el scapa da chèsa e nisciun el saluda…mo gì a l’inferne tutti quanti quant a sit…(Fuori)

Sara e Stefano entrano in scena con circospezione.

Stefano – Sara vén otra…

Sara – El bà l’è scapèd…

Stefano – Se l’è gìd via…Adèss a pudém parlè…Spo’ savé che diavle sarìa sucèss…??

Sara – (In lacrime) …Un disastre Stefano…Un disastre…!!

Stefano – Mo com un disastre…Sara…spigte na muliga…!!

Sara – La m’ha telefunèd la Maria…la balia d’Andrea…

Stefano – Co’l stà mel..??

Sara – No par fortuna…Sol che la Maria l’an po’ téna più a balia ma’l pcén…

Stefano – Jè gìd via el latt…?!!

Sara – Mo che latt anca te…L’ajà da partì al’improvis par la Svizzera…Acsé la pianta tutt e la va via…

Stefano – O  porca boia…!!

Sara – Adss com a fém…?? ‘N do è ch’al métt ma Andrea…Aiudme te Stefano…!!

Stefano – Calma…Su…Sta calma…E an piagna che sa i piant an s’risolv un bèl gnènt…E po’ se’l ba el te véd in ste condizion…a sarismi a post…V-nirìa fora un casén da rida…V-nirìa fòra…!!

Sara – Ma me an m’importa più gnènt ecch…An poss più gì avanti acsé…Ann’i la facc più a dì un sacch e mézz de bugì…E po’ Andrea l’è mi fiol…E me al voj téna sa me…sempre…Basta da tenle nascost…Una mèdra l’ajà da ste sa la su creatura giorne e nott…E po Luca co’l dcirìa..??

Stefano – Luca…Luca…Te e’l ‘tu muros javévi da pensèi préma…Parchè…parchè ch’i giogh malé toca savéi fe…me al digh sempre…sa stèvi un po’ più calme tutt’i do…An saria sucèss gnènt…E invéc…Quand s’métt la paja vicéna ma’l fogh…

Sara – …Se brugia tutt…D’atra part co’ t’vo pretenda Stefano…Luca el lavora a l’estero…Ormei l’ha bell’è fnid e l’avrìa d’arturnè…Mo cla volta …L’era quatre més ch’ann’el vedéva più…e quand l’è arturnèd… ajavém dati giù e…daj che te daj…

Stefano –…Da la cpolla dvénta l’aj…Comunque an te preocupè cha ma Luca a i telefon me…Mo an pudevi aspetè na muliga…

Sara – Me e Luca a ce vlém bèn da bestia… e a ce vlém spusè ecch…

Stefano – A se..se…Adèss anca par forza…!! Me Sara a t’ poss anca capì…Prò toca ragiunè bèn…Prém parchè el ba an sa ancora gnènt de sta facénda…E i pudrìa anca chiapè ‘n colp…E donca toca gì sa i pìd de piomb…E sgond…Toca pensè anca ma nostra mèdra cla c’ha aiutèd a manténa el segrét…Pora dona…Lia la tribola el doppi par te e par nostre pèdre !!

Sara – A sém gid tropp avanti Stefano…

Stefano – Mo co’ t’dic sciaplona…Quand te t’si armasta in cinta e po’  t’ha partorid el bà el fèva avanti e indrìa tra chèsa e  uspèdel par via del còr…T’arcord ??…E an se savéva bèn com giva a fnì…!! I dutor i dciva ch’l’ avéva da stè calme e bon… E senza nisciuna emozion…me te e la mama ajavém fatt tutt quést par salvei la pèll miga par fèi dispétt…

Sara – Sarà com te dic te…Prò intant ma mi fiol adèss in do l’è ch’al cacc…t’el befetrofi…?? No eh…!! Magari a scapp…Magari a vagh via da chèsa e chi s’è vist s’è vist…!!

Stefano – Mo sent ma questa…?? Sènt co’ la va pensand…Da fuggia…Sta quaiona…Mo com t’ragion dì…??

Sara – A ragion com sa da ragiunè ecch…A ragion da mèdra…!!

Stefano – Stà a sentì Sara…Me v-nud ‘idea…lascia fè ma me…Tu fiol el sarà in t’un sta chèsa fra tre quatre giorne al masim…Promess…

Sara – Me an voj arcuntè più le bugi ecch…

Stefano – Quél ch’ajò in mènt l’ann’è propi na bugia…Odio…L’ajè na bugia a metà…T’el sa col’è ch’a facc…??

Sara – No..Co’ vò fè Stefano…??

Stefano – A digh ma’l ba che Andrea l’è mi fiol…!!

Sara  – Tu fiol…???

Stefano – Se…Mi fiol…Nostre pèdre l’è antigh com el brodétt e anca se a sém t’el domélla e sett na “ragaza mèdra” par lò l’è un scandol gross un gran bèl po’…Se po’par chèsi el vén a savé che la ragaza mèdra t’si te, s’an i chiapa un colp el sarìa bon da butè fòra de chèsa ma te e ma tu fiol…Senza po’ pensè co sucedrìa ma me e ma la mama ch’ajavèm tnud  elsegrét…

Sara  – Alora..??

Stefano – Alora..se invéc a fém finta che ìl fiol l’è ‘l mia…la facenda la gambiaria aspétt…Magari el ba el vedrìa sta facénda com na bravéda mia…Un sbaj de gioventù ecch…Cèrt ann’è ch’el me darìa na mdaja quést l’è sigur…prò sotta sotta’magari el sarìa cuntènt…In fin d’i cont par lò el maschi l’è ‘l maschi…l’è l’om…E ma ‘n om s’po’ perdunè tutt…anca un fiol fora via…

Sara – Stefano quést l’è ‘n antre imbroj…Acsé la matasa la s’ingavéna sempre de piò…

Stefano – Te an te preocupè…E lascia fè ma me…La mama l’ajè da la part tua donca sém in tre contra un…

Sara – Se mo cl’un el fa par dic…

Stefano – Abbi fede sorella…Adèss quand la mama l’ajartorna te ti parle e t’i spigh tutta la facénda par fil e par ségn…E me invéc a vedrò da discorra sa’l ba…

Sara – Stefano me ajò paura…

Stefano – Mo che paura e paura…in tla vita bsogna avé coragg …No paura..

I due escono di lato e la scena si fa buia con musica.

Dalla porta d’ingresso entrano Filomena e Germano a seguire con le borse della spesa.

Germano – E na maténa ragazi…le pèsa stè bors…e co’ t’ha cumprèd i…i elefant… da magnè…

Filomena – An c’è sol la roba da magnè invurnid…C’è anca i detersiv, la carta geniga…

Rientrano i ragazzi.

Germano – (Vede i figli)…Oh che bela sorpresa…Sara da ‘n po’ na mén sa la spésa  ma tu mèdra…

Filomena – Se Sara…aiutme a portè tutt tla cucéna valà…

Sara – Se mama…

Le due escono per la cucina.

Stefano rimane solo con il padre.

Si siedono.

Germano – Oh finalmènt…Che fatiga sa cla roba…ann’è pudéva più, par fortuna che c’è l’ascensor…(Prende il giornale)

Stefano – (cercando di intavolare un discorso)…Ajàvé cumprèd molta roba…??

Germano – Me pèr de se… Tu mèdra l’ajè sempre esageredà la compra da magnè che vara… manca ce fossa la guèra…

Stefano – Par fortuna…

Germano – Par fortuna co’…??

Stefano – Ch’an c’è la guera…

Germano – Maché no…almanch me pèr…

Stefano – C’è…C’è la pèc e l’armonia…??

Germano – ‘N do’…??

Stefano – Maché…dentra chèsa nostra…

Germano – Se...An spo’ neghè che dentra chèsa nostra ce sia la pèc e l’armonia…Se…

Stefano – Ba…Ste dentra sta chèsa com te dic te c’è la pèc e l’armonia…E se me a te dovéssa dì na roba un po’ delichèda…Te t’me sta a sentì…da om a om..??

Germano -  Bsogna véda…

Stefano – Bsogna véda co’…??

Germano – Bsogna véda da quanti quadrén t’vò stavolta…

Stefano – No ba…Ann s’trata de sold….

Germano – Ann’è poch…

Stefano –Ecch… A t’ho da spighè na roba…

Germano – Ecch…Brav…Spiga…Spiga…Te spiga che me intant a légg el giurnèl…Eh…?

Stefano –SE…alora…Te t’el sa méj de me che i ragazz…quant iè giovin…ann’è ch’java tanta esperienza…

Germano – Ah…Quést l’è véra…Dle volt jè incantèdi dur…

Stefano – A voj dì che magari un …Un l’è convint da fè le rob bin bén e invéc…

Germano – El se sbajà…Mo sucéd…na volta me quand ajèra ragazz te an te po’ créda…

Stefano – Se…Prò ba lascme parlè che s’no a perd el fil e po’ an capisc più gnènt…

Germano – Stefano…A me sbaj o me per che t’me vò dì un qualcò…??

Stefano – Se…donca a dciva…Che un magari… no…El scapa da chèsa…Par gì in gìr sa i amigh sua…Maschi e femne…tutti asiém ..ecch..E i decid da fè un gir in campagna…

Germano – In campagna…??

Stefano – No…No.. subit in campagna…préma i va  a magnè la pizza…E po’ dop i va a balé…Co’ so…A Ricion toh…

Germano – E i ba i pega…

Stefano – No…

Germano – Ah nooo…E chi pèga…!?

Stefano – A vléva dì da nun interompa sempre…Già ch’ann’è fècil par gnènt…E lascme parlè no…

Germano – Parla…Parla…S’a m’astuff a vagh via…!!

Stefano – Oh…Alora…A dciva che magari dop che un l’è gid a magnè la pizza e dop clè gid a balè…Un, a dciva, un  el và sa na ragaza…Una bèla ragaza…A fè un gir un po’ più longh…Co’ so…fin ma San Lorènz…presémpi toh…

Germano – Alora…??

Stefano – Alora…L’è nott…C’è la luna…Le stèll le sbrilucciga t’el cél…e c’è l’aria féna…E po’ c’è anca i gréll…Se…I gréll ch’i canta…

Germano – Che impresion…

Stefano – Co’..??

Germano – I gréll chi canta…ma me i me fa impresion…

Stefano – Insomma ba, maché c’è la natura cla chièma…E quand la natura la chièma…??

Germano – Quand la natura la chièma…??

Stefano – L’om el rispond, e acsé un l’incmincia a smaniè…a sentì un cèrt rusighén…fa’ cont…Un l’è malé sa na…ragaza…na bèla ragaza…t’èl bèl mèzz de tutta sta natura imbirìda…S’al còr ch’ el sbatt sempre più fort…a stè punt struscia malé…struscia malà…la pasion la va a tutta birra e…patatrach...!! la fritèda l’ajè fata !

Germano – …alora…??

Stefano – Com alora…?? T’ha capid…??

Germano – Mo se sa ch’ajò capìd…an so miga stupid…Anzi vara a t’ho da dì che com te lavor sa la fatasia te fiol mia an lavora nisciun…Te t’ha più la stofa del scritor che dl’avuchèd…Vara…Stefano…t’si propi brav…la sera, le stell in t’el cél…I gréll chi canta…Prò t’ha lascéd na roba…sa poss dì..

Stefano – Co’ ajavrìa lascèd ba…

Germano – Mo t’ha lascèd el susur del vènt…vara el ce stèva propi bèn..

Stefano – (Serio) Ba…Vara ch’ann’è propi el momènt…Quést ann’è un schérz…

Germano – Ch’an sia un schérz me pèr da capill…Prò, par dì la verità…an t’si stèd tant chièr quand t’ha parlèd de st’un…E chi sarìa st’un…

Stefano – Me…

Germano – Tee??...E te t’si gid a spass fin ma San Lorenz…??

Stefano – Se..

Germano – E propi mentre c’era tutt clè stèll in t’el cél…E i gréll i cantèva… sa’l rusighén e po’ el còr ch’èl sbatéva fort…Struscia malé…Struscia malà…???

Stefano – SE…!!

Germano – Se…Se…Se…Mo t’sa dì sol se…??

Stefano – Ba…Porca l’oca…A voj dì che quand un ragazz l’è sa na ragaza…na bèla ragaza in mèzz a tutta sta natura cla chièma…patatrach…!!

Germano – Patatrach …Co’???

Stefano – Ba…l’è néd…!!

Germano – (Stordito)…Eh…??

Stefano – ( Si alza e si mette a passeggiare nervosamente)… SE…l’è nèd…da sei més…

Germano – (Capisce)…Oh…Quésta po’…adèss ajò capìd co’ sarìa ste patatrach sa la fritèda…E te t’el dic acsé..?? Sa cla facia da imbecéll…?? Com fussa la roba più naturèl de ste mond…???

Stefano – Ormèi è sucèss…!!

Germano – Mo sènt ma quést…!! E sicom è sucèss…sicom el fatt l’è ormèi compiud…avanti parla…’n do’ t’vò arivè…???

Srefano – Mee…?? An voj arivè da nisciuna part! Quél ch’ajavéva da dì a l’ho détt…Adèss basta…!!

Germano – Com sarìa a dì “basta”…vara carén che t’m’ha parlèd sol del contorne…San Lorenz…le stèll…Il grìll…e dop del patatrach…alt…Va avanti par la tu madunèla…an t’ha gnet’atre da fè savé e d’arcuntè…

Stefano – No…

Germano – No…e che risposta la saria no…E fermte un cuncinén…e met-te a séda…malé…Sta ferme malé…(Indica una poltrona).

Stefano lentamente si siede.

Pausa.

Germano – Adèss ‘n do l’è…??

Stefano – Chi…??

Germano – Com “chi” imbecéll…Ste patatrach…tu fiol no…!?

Stefano – L’è…L’è sempre malé…a San Lorènz…A balia…

Germano – (Sorpreso) A balia…??…Mo parchè, forsi la Milena l’ann’avéva el latt…??

Stefano – La Milena…!?

Germano – Se…me pèr che’l materièl par alatè ann’è ch’ì amanca…

Stefano – (offeso)…Mo ann’è miga el fiol dla mi murosa…Ce mancaria…La Milena l’an c’entra gnènt…

Germano – (Sconcertato)…Cum l’an c’entra…  !! Stè fiol , alora, sa chi è che t’la fatt…???

Stefano – Sa…’N antra..!!

Germano – Un…Un’ antra…Mo co’ t’dic Stefano…Co’ t’si insciapìd…t’fa l’amor in chèsa sa la Milena…T’si sempre sa lia …a chèsa sua da la maténa a la sera…ci ci ci ciò…tachédi cum la saraghéna…e te un giorne acsé par sfizi…t’và a san Lorènz par fè ‘n fiol sa ‘n antra.!!! Mo l’è roba da mate…!!

Stefano – L’è stèd un chèsi…

Germano - …E già…Parchè i fioj adèss i nasc acsé…par chèsi…s’incontra ma na ragaza…anca bèla…o brutta che sia…’n uchièda…na streta d’mèn…struscia malé…struscia malà…e quella nov mès dop la t’reghèla un fiol…E’ véra…???

Stefano – L’ajè na mi compagna d’università…ajavém fatt amicizia e dop…t’èl sa com sucéd…

Germano – No…ann’el so…magari la te caschèda in tla bracièda ve…piagnénd cla vlèva un fiol da te…E te…inbecéll t’si caschèd…com un tord in tla rét…Quella l’ajè de sigur un gran pèzz de putt…Oh Signor co’ a stèva par dì…E…in do’ l’ajè adèss…Co’ la fa…’N do la sta…??

Stefano – L’ajè partida…

Germano – Partida par do’…?? Insomma s’po’ savé un qualco’ de precis…??

Stefano – (Inventa)…la se laureda préma de me…acsé l’ajè arturnèda a chèsa sua…da le par de Turén…

Germano – (Incavolato nero)…E…L’ajà lascèd el pcén ma te…???

Stefano – Se…

Germano – Imbecéll…!!!

Stefano – Mo ba…

Germano – Se..t’si ‘n imbecéll…!! Un gnocch…Un incantéd e un papalocch…(è furioso)…Mo me a digh…(pausa, applauso)…T’va a San Lorenz sa sta ragaza…

Stefano - …na bèla ragaza…

Germano – Se…se ajò capid…po’ dop sa la luna…le stèll i gréll i furnarén  e tutt el rèst …c’è ‘l patatrach…Lia…la parturésc un fiol…i t’el lascia ma te…e po’ dop l’aiartorna a caséna sua cum fussa gnént…com béva un bichìr d’aqua…??

Mo digh…Co’la t’ha chiapèd par quaion…?? Dam l’indirézz…Com la s’chièma…chi l’è ‘l pèdre …la mèdra …i nonn…Par me la t’ha freghèd bèn bèn…

Stefano – Mo popi par gnènt…!! El fiol l’è ‘l mia…a so sigur…

Germano – Par tu norma e regola, l’uniga roba sigura l’è cl ‘è ‘l fiol dla mèdra…El pèdre l’è sempre sa’l benefizi del dobbi…(calmandosi) Mo almanch…t’la guardèd bèn ma stè fiol…el t’asméja…Ti assomiglia…almanch quést…!!

Stefano – Ma me no…Prò l’ha le tu fatézz…

Germano – Le mi cooo’…??Mo lascia gì valà…S’vedrà a temp debìt ma chi l’è somigliant…(pausa)…Com s’chièma el pcén…?? Tant ti avrà méssi un nom..??

Stefano – Andrea…

Germano – Andrea…?? E parchè propi Andrea…??

Stefano – Acsé…L’è un nom no…!! Miga l’è ‘n nom brutt…

Germano – E st’Andrea in do’ l’è adèss…’N do’ t’el tén arpost…

Stefano – A t’lho détt, l’è a San Lorènz…a balia…Prò sicom adèss la balia l’ajà da partì par la Svizzera…

Germano – (Interrompe)…T’ha fatt bèn a métta ma na balia svézra..Che malà el latt l’è più bon…

Stefano – No..ba…L’annè na balia svézra…Mo la va in Svizzera…la part…e acsé l’an po’ più badè ma’l pcén…

Germano – Porca paletta…questa an ce vléva…!!

Stefano – Apunt…Acsé ajò pensèd da purtè ma mi fiol  maché …a chèsa nostra…

Germano – maché…?? E par el latt…??

Stefano – Quéll artificèl…Tant ormèi l’è svezèd…E po la Chiara l’ajà détt ch’i pensa lia…Com fussa la mèdra naturèl…

Germano – Mo…la Chiara la sa tutt…???

Stefano – Tutt…A i l’ho détt subit apéna è sucèss el fatt…!!

Germano – Bèi esempi ch’te da ma tu surèla…L’ajè ancora na ragazéna…Par fortuna che lia l’ajà chiapèd da me e l’ajà la testa in sle spall…Madona…E tu mèdra…ma tu mèdra i chiaparà ‘n colp…!!

Stefano – Ba…la mama la sa tutt…

Germano – Ajò capìd…Te te sta maché a parlè sa me…Tu surèla dlà cla parla sa tu mèdra… e i genidor i arman sempre incastrèdi…E’ véra..?? (Chiama) …Filomena…Filomena vèn otra…!!

Filomena entra mestamente seguita da Sara.

Filomena – Co’ c’è…??

Germano – No a digh…T’ha savud…T’ha savud le bravézz de tu fiol…??

Filomena – Ajò savud se…

Germano – E alora…?? Co’ t’ha da dì adèss…??

Filomena – A digh ch’t’avév ragion te Germano…Ecch…La colpa l’ajè anca la mia parchè Stefano  l’ha chiapèd tutt da me…e me dle volt…propi come lò a digh le bugì…Cerca da perdonèl  Germano… e…scusme tant anca ma me… mo ann’è colpa nostra..a sém fatti acsé…purtropp…!!

Sara – (corre di scatto in lacrime e va ad abbracciare la madre)…Ann’è véra …mama Ann’è véra…te t’si la mama più bòna e più santa…

Germano – (Indica a Stefano)…Vàra un po’ malé…(Indica le donne)…Quéi jè i sentimènt véra…Quéi…Impèra…Impèra com se stà t’el mond…Impèra…Brutto disgraziato d’un dilinguente…Che mi farai morire di crepacuore…Ecc. Ecc..

                               Sipario

                        Fine del 1° Atto

  

 

                   “Chi giogh malé

                      tòca savéi fè”

                         2° Atto

                           

                          ****

E’ il giorno dopo, la scena è vuota, musica, silenzio, squilla il telefono.

Entra Stefano velocemente e risponde.

Stefano – Pronto…?? Prontooo…?? An se sènt bèn…Mo chi parla…?? Ah t’si te Luca…?? Madona mo da ‘n do te chièm…? Sembra che t’parle dentra ‘n pitriol…Se…Se…Ajò capìd…Sabot…Dmeniga e lundè…?? Alora a sém a cavall…Com te dic…?? A cavall d’un sumar…T’ha propi ragion…Burlon…!! No…No…la Sara adèss l’an c’è…Mo stà tranquill che adèss l’è tutt a post…Ajò armedied tutta la situazion in quatre e quatr-ott  an te preocupè…(ode rumori da fuori)…Aspeta…aspeta un minud…me pèr da sentì aprì la porta…(Posa il ricevitore e va verso l’uscita mentre stanno entrando Sara e Filomena)….Sara curr…C’è Luca al telefon…

Sara – (Corre al telefono)…Pronto…Luca…Pronto…(rivolta a Stefano)…An rispond…Luca…Pronto…!!

Stefano – (Riprende in mano il telefono)…Pronto…Luca…Pronto…?? Gnènt…E’ caschèda la linea…Sperém l’an se sia fata mèl…!!

Sara – (preoccupata)…Madòna Stefano an scherzè sempre…Co’ i è sucèss…?? El sta mèl…??

Filomena – (Tranquillizza la figlia)…Mo..no…Co’ t’dic…L’avrà vlùd fè ‘n salud…

Stefano – Calma…calma e sangue giacc…Mo l’è mèi posibil che quand un el telefona l’è sempre par qualco’ de brutt…Ste calme no…!! Ann’è sucèss gnènt…anzi el m’ha détt na roba bèla…

Sara – Co’l t’ha détt Stefano..dai an la fè longa prò…

Filomena – Tu surèla l’ajà ragion…e parla na bona volta…

Stefano – E na maténa che prescia…Comunque…notizi bèli…

Sara – Alora…??

Stefano – Tu marid…

Filomena – Germano adèss co’l c’entra…?? Co’l’ha cumbinèd…??

Stefano – Mo no mama…El marid sua…Luca…tant ormèi l’è question de do o tre més…

Sara – Sperém…

Stefano – Uffa..!! Luca l’ha avud tre giorne de permèss in do’ el lavora. Acsé el ce sarà anca lò a San Lorènz par to’ el pcén, purtèl a chèsa e aprofitè par fè cnoscia Luca ma’l ba…

Sara – Mo an po’ essa…Ajò parlèd  sa Luca tre giorne fa mo an m’ha détt gnènt…

Stefano – L’è stèd una roba improvisa…da un giorne par cl’atre…acsé Luca el fa festa da Venerdè a lundè compres..

Filomena – (A Chiara) …te sarà cuntènta…

Sara – ( salti di gioia)…sa so cuntènta…An stagh più in t’i pagn vara…Anca parchè adèss finalmènt a podrò dì tutt…sa Luca vicén a me facc coragg e digh ma’l ba che Andrea l’è mi fiol…

Stefano  – E me finalmènt a i dirò che…

Filomena – Calma…ragazi calma…Sa vostre pèdre par piacér a parle préma me…Parchè me a so la moj…Che tra l’atre ajò da spighéi ‘n antra muchia d’roba otre che quésta…A so me com sa da parlè sa’l ba…E donca ai parlè préma me…!!

Stefano – Se…Anca quèst l’è giost…Cèrt che sta comédia l’ajè dventèda sempre più complichèda…Pensè che iri par poch an cumbén un disastre…Ajèra a séda malé no…Quand l’entra el ba…El me guarda brutt po’ a brugiapél el me dmanda…”Cum s’chièma la mèdra d’Andrea..??”…

Filomena – Oh…Signurén del paradìs…!!

Sara – (preoccupata) …An’ t’avrà miga fatt el nom mia…??

Stefano – Mo va la…!!  Ajò tirèd de scaj…”Francesca” ajò détti…

Filomena – Oh… Meno mèl… Signurén a te ringrèzi…!!

Stefano – Sol che préma, quand el ba l’è scapèd…E m’ha détt…” T’ha mèi chiamè la Francesca…??” Me…Ch’an m’arcurdèva più gnènt del discors del giorne préma a i facc…” Francesca…Chiii…???”

Sara – Acsé t’i a rispost…??

Stefano – Propi..

Filomena – E lò…??

Stefano – L’è gìd in bestia…L’urlèva com un matt…” Cum Francesca chi…!! Imbecéll…la medra de tu fiol no…disgrazièd…” Po’  l’ha tachéd na prediga sòra i giovne d’ogg…sòra stè mond ch’l’è tutt un sfragèll…Che noiatre a sém senza còr…senza un briciol de coscienza…E avanti de ste pass…L’avrà durèd un quart d’ora bon…e po’ l’è scapèd com el vént sbaténd al porta…

Filomena – Por Germano…a sém stèdi propi tristi sa’l ba…E po’ me sopratutt ch’a so la moj…

Sara – Mo mama co’ t’dic adèss…?!

Filomena – Se..Se..me par préma ajò tradid la su fiducia ecch…Dop guèsi ventiséi ann de matrimoni…Me ch’ajavéva sempre detti tutt préma…Guèsi..

Stefano – T’ha ragion mama…Prò se ajavém agid acsé…l’è stèd anca par el ba…che stèva mèl…

Filomena – Sopratutt l’è stèd par quést…che s’no me ma vostre pèdre ajavria arcuntèd tutt e subit…

Sara – T’ha ragion mama…Prò te t’l’ha fatt anca par me…An so’ s’èl ba l’avrìa capìd la situazion…

Stefano – Adèss i l’ajà da capì par forza…Sperém bèn…

Filomena – Se…Sperém propi bèn…Anca parchè…C’è ‘n antra roba important ch’ajò da dì…

Sara – (la abbraccia)…te t’si la mama più bona che c’è in t’un ste mond…

Stefano – Oh …Sol ma lia i beg…?? E ma me…??

Filomena – Te vat a fè bagé da la Milena…

Stefano – Oh …Porca paletta …la Milena…A m’era scordèd…Ormèi sarà più de mez’ora cla m’aspèta…mama me a scapp de corsa…po’ darsi ch’a tarda na muliga…ajò da véda anca  ch’i ragazz par la festa de dmèniga…roba grosa…(Fuori)

Filomena – Vèn sa me Sara…dam una mèn tla cucéna valà…

Entra Berta.

Berta – E parméss..A poss entrè…??

Filomena – (Torna indietro)…Chi è…?? Oh a si vo Berta…

Berta – Scusè Filomena s’aiétre senza sunè …mo c’era la porta aperta…

Filomena – Quand scapa Stefano el lascia sempre tutt apèrt…Capirà l’è sempre de corsa

Berta – Ah…Sa’n stagh atènta el ma’arugola giù par le schèl…El fugiva cum na lascia…

Filomena – L’avéva do impégn, la murosa e i amgh…Mo Berta, parchè an chiapè l’ascensor par v-nì su…??

Berta – No…No…acsé a facc un po’ de movimènt… A ve vLèva dì ch’jà lascièd de sotta na damigèna de vén…me ha l’ajò lascièda tla portineria…mo ma lé la da fastidi…alora me alajò spustèda sotta le schèl…na fadiga…!!

Filomena – Oh Berta…Me dispiec…Al digh ma Germano quand l’ariva…E’ tutta roba sua…El vén in t’un sta chèsa el bé sol lo…

Entra Sara.

Sara -  Bongiorne Berta…

Berta – Oh…Bongorne…Madona Sarina…te si sempre più bléna…Mo posibil che ancora an t’ha truvèd un stracc de muros…

Sara – A l’ho truvèd…a l’ho truvèd…

Berta – A so’ cuntènta…alora prèst s’magnarà i cunfètt…

Filomena – Sperém…

Berta – E co’ vlè aspetè…E miga t’vò fè com l’ajà fatt mi fiola  cl’aspèta ‘n fiol senza avé ‘l marid…va bèn che ogg funziona anca in t’un stè mod…Comunque sposte Sarina…Sposte…Che s’no t’arman par Sant’Antoni…Come mi fiola vè…

Sara – Be…Adèss…Propi propi come su fiola no…par piacér…

Filomena – (Tra se)…Pégg…

Entra Germano .

Berta – (non ascoltando)…Oh Bongiorne Germano…

Germano – Bongiorne Berta…

Berta - A ve vléva dì che la damigéna vostra l’ajè de sotta, sotta la schèla…

Germano – Grazie Berta… Dmèn a la métt a post…

Berta – Ah…Nun c’è prèscia eh…Chesimèì…A ve’l véngh a dì ‘n antra volta…Rentrè dentra sta chèsa me da ‘n gust…E po’ se sgambia do parol…Parchè voiatre a si propi na faméja a post…Vo Germano a si ‘n om in gamba un gran bèl po’… Vostra moj l’ajè sempre gentil…la Sara l’ajè ‘n angiol de ragaza…E Stefano…

Germano – Un gilli…Stefano l’è ‘n gilli…!!

Berta – La vostra l’ajè na famèja da portè d’esempi…Trachè…!!

Germano – Se…D’esempi…se…comunque grazie Berta par la damigèna…e scusè el disturb…

Berta – No…No…Nisciun disturb…capirà…!! Bongiorne ma tutti…(Fuori)

Pausa.

Germano – E….Stefano…?? ? n do’ l’è gid…a sbata i corne…ste mostre…

Filomena – Germano…Par piacér an cminciè eh…!!  Stefano l’è gìd da la Milena…E po’ el gìva da i amigh sua, parchè i avéva da organizè na festa…So’ un bèl po’ me…

Germano – (brusco)…T’ha capìd…?? El pènsa ma le fest lò, el pènsa…

Filomena – Mo dai Germano…si na muliga comprensiv…Jè ragazz…!!

Germano – (Aggressivo)…Mo i atre ragazz miga jà i fioj in gìr par el mond…Miga jè gìd a San Lorènz a sentì cantè i gréll…!!

Sara – Che gréll…??

Germano – (Pronto)…Te Sarina manch roba te sa …e méj l’è…T’un stà facénda par fortuna , t’si fòra…Anzi…Parchè an t’va a fè qualca facendéna in cucéna che me ajò da discorra sa tu mèdra…

Filomena – Sarà méj valà…Va a preparè la tavla e cundisc lacarna…camenna…!!

Sara – Se…A vagh…(Fuori)

Filomena – (A Germano)…Adèss co’ t’ha…Co’ è sucèss ancora…??

Germano – Ah gnènt vè…Tutta roba vechia…Com se fossa poch…!! Ma me prò quél ch’me scocia de più l’è incoscienza d’tu fiol…”Ormei è sucèss”com el dic lò…E va bèn…Adèss prò c’è de mèzz un  fiol…da proteggia, arlevè, costudì, curè…Un sacch e mèzz d’impégn…par un…cl’un…clè dvèntèd pèdre…E po’ in che mod pèdre…!! E lò col’è che’l fa…?? Gnènt…Ann’è gambièd gnènt…Cum se al post d’un fiol fussa nèd na bestia…Un gatt…

Filomena – An dì acsé Germano…!! L’è’l fiol de nostre fiol in fond…Nostre nipod …Miga in animèl..

Germano – Ah…Quést al so anca me…Mo Stefano i’l sa…?? Me pèr de no…Booo…!!...Me an capisc…El continua a fè l’amor sa la Milena…I la porta a spass al cine…a balé…e tant par fè ‘n qualco’ d’atre, i arvanza anca el tèmp da organizè le fèst sa i amigh…(Pausa)

Filomena rimane silenziosa.

Germano – (Riprende)…Mo el tèmp par badè ma’l fiol sua ann’el trova…quést è cèrt…(guarda la moglie)…Te com tu solit an t’i dic gnènt…!! Tant ann’avrò tort anca stavolta no…!!??

Filomena – No Germano stavolta t’ha tutt le ragin del mond…Prò te t’ha da stè calme…

Germano – Calmeeee…Co’ vo’ di ch’ajò da stè calme…!!

Filomena - …Nostre fiol ann’ha capìd bèn bèn la situazion cla s’è creèda…An sènt la responsabilità…

Germano – Tant an savrà d’aspetè che nostrè nipod al vaga al’università par responzabilizè ma’l pèdre…

Filomena – Ehh…Adèss te si esagerèd…

Germano – Ah…me a sarìa esagerèd e véra…??  An créd propi…Comunque toca parlè sa nostre fiol…e parlèi bèn bèn…Parchè l’ha da savé qual è ‘l dovér sua d’om e com s’ha da comportès d’ora in avanti…Par la su madunèla…l’è dvéntèd pèdre miga no…!!

Filomena – Va bèn…Toca parlèj…va bèn…Prò an s’po’ aspete ancora un po’ de giorne senza fè sempre le rob de prèscia com te fa te…??

Germano – Oh…caréna stà a sentì…me an poss più aspetè ecch…par intant adèss vén maché la Milena…la murosa de Stefano…Quéla uficèl …a voj dì…!!

Filomena – Com la vèn maché…Mo…S’l’ajavéva apuntamènt sa Stefano…

Germano – Mo alora te si dura de comprendoni…Nostre fiol…I la porta in “gir”…No a spass…T’ha capìd adèss se o no…??

Filomena – Germano…te sbaj…ann’è com te pèns te…

Germano – Ah no…Ann’è com a pèns me…??!! Par intant adèss ma la Milena a i  parlè me…da sol…

Filomena – Madòna Germano…Mo co’t’ha in mènt da fè adèss…

Germano – E dovèr mia…Ajò in mènt da fè…El dovér mia…Par dinci…Me a sènt la responsabilità d’éssa pèdre…E par un pèdre, l’è semplicemènt schifos tratè d’acsé ma na ragaza onesta…

Filomena – Aspèta..Germano…Anzi…aspetém tutt’i do…me e te ajavém bsogn da ragionè e da riflèta bèn…

Germano – Mo co’ t’vò riflèta più ormèi…Maché bsogna parlè subit e chièr…Catto…C’è ‘n fiol de mèzz…E miga ‘n animèl…un fiol véra…E po’ la Milena l’an créd cla sia propi na quaiona…la capisc pòra coca…!!

Suona il campanello d’ingresso.

Germano – Toh..Ecch la Milena…Mo davér davér…!!

Filomena – Germano…A t’el dmand par piacér…Ann’i dì gnènt ancora…Préma l’è méj a parlè sa Stefano…e dop sa lia…Par piacér…

Germano – E..va bèn…Par adèss a stagh zétt…Prò…

Filomena va ad aprire uscendo dal fondo.

Filomena – Ssssshhhttt….!!

Germano – (parla tra se)…Porca paletta…me toca stè zétt anca stavolta…E va bèn a starén zétt…mo miga par molt…ma me in me chiud la bocca…Mo quaiussi maché…!!

Milena – (da fuori)…Bongiorne Filomena …

Filomena – (da fuori)…Ciao Milena…Com’è da stè part…??

Milena – (Da fuori)…Mo gnènt…Vostre marid el vléva sgambiè do parol sa me…

Filomena – (Entrando con Milena)…Se l’è maché va…Mo ann’è roba important…véra Germano…??

Germano – No…No…Sol che l’èra un pèzz ch’an te vdéva alora…

Filomena – Sara…?? Vèn otra…C’è la Milena…!!

Milena – C’è anca la Sara…??

Filomena – Se…L’ajè t’la cucéna…

Germano – (indica la poltrona)…Vén a séda maché Milena…

Sara – (Entrando)…Oh Milena…Co’ t’fa maché…??

Milena – Gnènt…Tu pèdre el m’ha da dì un qualco’…

Filomena – (Al volo)…Se mo ann’è gnènt d’important…an te preocupè…E’ véra Germano cl’an sa da preocupè…L’è véra…??

Germano – No…Ajò da dì sol do parol …e basta…

Sara – Alora Milena…a me vagh a gambiè…acsé dop a gém a fè ‘n gìr…(Fuori)

Filomena – Se…Se..A véngh anca me sa voiatre…ch’ajò da gì in lavanderia…(Fuori)

Milena e Germano si trovano seduti uno accanto all’altra.

Imbarazzo.

Milena – (Rompe il silenzio)…Germano…Co’l m’ha da dì…??

Germano – Com te sta Milena…?? Te sta bèn se…??

Milena – Me…se…parchè…??

Germano – No…Gnènt…Acsé …par savé…E i tua…?? I sta bèn se…??

Milena – Se…Se…E anca la nona e  el nonn i sta bén…

Germano - …A so’ cuntènt…A so’ propi cuntènt…

Pausa.

Milena - …No…Digh…a m’avévi da dmandè un qualco…??

Germano – Bè…Veramènt …se…

Milena - ...L’è un qualco’ che riguarda…Stefano…??

Germano – In t’un  cèrt qualch sèns…a dirìa de se…

Milena – Ah…Mo a podé dmandè liberamènt…Che tant ann’avém gnènt da nasconda…

Germano – (tra se) …Te forsi no…Mo lò…!!

Milena – Com…??

Germano – Gnènt…A vléva savé se te e Stefano a givi sempre d’amor e d’acord…!?

Milena –( Con una risatina)… Mo a vlévi savé quést…

Germano – Se…S’an so tropp indiscrét…

Milena – Mo se sa c’ha gém sempre d’acord…Stefano po’ l’è sempre pén d’atenzion…L’è ‘n amor de ragazz…Ann’i sfugg mèi gnènt…

Germano – No eh…??

Milena - …El complenn…Le fèst particolér…I aniversari…Persin l’onomastigh…ann’e scorda mei una…isomma par Stefano ogni giorne..ogni giorne l’è un motiv par festegiè un qualco’…E par fém un regalén…’Na volta

l’è ‘n libre…’na volta l’è ‘n mazz de fior…e sempre cumpagnèd da ‘n biglietén…

Germano – Anca i biglietén…E …co’l scriv…Co’l scriv…??

Milena - …El scriv…Ch’el me vo bèn…Che senza de me an po’ campè…Ech presémpi…irlatre el m’ha mandèd na scatola pena zeppa de ciocolatén…

Germano – (Tra se)…tant a pègh me…!!

Milena – E savé co’ c’èra scrétt t’el biglietén…??

Germano – Co’ c’èra scritt…??

Milena – “ A  Milena…per ricordare la gita a San Lorenzo”

Germano – (Sorpreso)…Ehhh…!! …L’è stèd a San Lorènz anca sa tee…??!!

Milena – Com “ Anca sa…”

Germano – (Si riprende)…No…a vléva dì ch’a si gid a San Lorenz anca voiatre…Me an capisc sta mania di muros da gì a San Lorènz…Mo co’ c’è malé…??

Milena – An c’è gnènt…Prò c’è tutt…C’è i prèt…El silenzi…le stèll…la luna…

Germano – Quand i grill i canta o in canta..??

Milena – (Continua)…Noiatre…Co’ so’…A c’metém a séda in t’l’erba alta…e po’ a parlém…

Germano – Se…se…Struscia malé…Struscia malà…

Milena – Com…??

Germano – Gnènt..Gnènt…va avanti…

Milena – Insomma a cmincém a dicorra par dlè or intér…Stefano po’ an lascia gì piò…

Germano – E de co’l discorr..?

Milena – Ah…De tutt…In che chisa a ce spusarém…in do’ s’girà a ste de chèsa…com ce piac-ria l’aredamènt…i mobil…la gambra da lètt…Pensè Germano…El pènsa anca ma’l nom da dè ma’l nostre prém fiol…

Germano – (sobbalza)…Eh…E…Che nom la pensèd..??

Milena – Oh Dio…adèss è dificil dill…parchè ogni volta el pènsa ma ‘n nom nov…!!

Germano – Prò sòra ‘n nom…ma sa tant che Stefano jà fatt un pensìr de sigur…

Milena – Ah bo…me an so’ propi…

Germano – Prò al sò me…Andrea…!!

Milena – (Finta di nulla)…A…Andrea…?? Se…Pudrìa anca essa…Préma prò tocarà véda se ste fiol l’è maschi o fémna…

Germano – Maschi…L’è maschi…!!

Milena – Germano…S’vedrà quand sarà el momènt…

Germano – E …Chèl post malé…

Milena – San Lorènz…??

Germano – Se…San Lorènz…ma …Ma Stefano…Inn’arcorda più gnènt…??

Milena – Oh…Stefano ‘n arconta tantle…Quand l’ariva malé…L’incmincia a fè ‘l sentimentèl…el parla..elparla..el parla..An lascia gì più…

Germano – Signurén…L’è fossa soltant parol…

Milena – (Continua)…An so com el fa…Mo malé Stefano el se trasforma…El dvénta ‘n artista…un poeta…!!

Germano – E…basta…??

Milena  – Basta…parchè…??

Germano – No..No..Gnènt…L’era un pensìr mia acsé…

Il discorso viene altresì interrotto dall’entrata di Sara e Filomena.

Sara – (Entrando)…Alora Milena…A vlém gì…??

Milena – Se..Se..

Filomena – T’ha fatt ste do parol sa la Milena…??

Germano – Se ajò fatt..Va …va pur Milena…E grezi tant par el bèl discors…

Milena e Sara escono per prime.

Filomena – (A Germano)…Germano…Sta a sentì…Quand ‘è tre quart met’so l’aqua par la pasta…

Germano – T’el sa Filomena…ma me cla ragaza la me fa pena…pora fiola…l’an sa gnènt d’Andrea e de quél ch’è sucèss…inn’ja detti gnènt ch’è mostre de nostre fiol…gnènt…!!

Filomena – An te preocupè adèss… S’armedia tutt…da retta…(Fuori)

Germano – Com saria a dì “S’armedia tutt”…Filomena…Filomena…(E’ uscita e Germano fa il verso)…S’armedia tutt…an te preocupè…S’armedia tutt…Mo co’ l’è avrà tla testa le donn…I brostulén de sigur…!!(Fuori)

La scena rimane un attimo vuota. Poi suona il campanello di casa.

Germano – (rientrando)...A vengh…e na maténa…aiarìv…(fuori scena)…Oh..Pamela…T’si te…vèn otra…

Entra Pamela.

Pamela – A vo arpurtèd le chièv del fond…L’ejèra de sotta tla porta vostra…

Germano – Grazie Pamela…mo an t’avév da disturbet…bastèva che tle dèv ma tu mèdra…ch’i penseva lia…

Pamela – Se…mi medra…a par el fatt cl’an c’è…po’ lia l’an s’arcorda…

Germano - …Bèl punt mi moj l’ajè scapèda adèss…st’le dév ma lia…

Pamela – A dì la verità a l’ajò incuntrèda…l’ajèra va la Sara e la murosa de vostre fiol…Com s’chiema..??

Germano – La Milena…

Pamela – Se…la Milena…Comunque le bagajèva tra d’lori e po’ le ridéva…le bagajèva e le rideva…acsé ann’ho volud disturbè…

Germano – Ah…le ridéva…St’incoscènt…

Pamela – Com el dic…??

Germano – Mo gnènt…Gnènt…L’era un pensìr mia…met-te a séda Pamela do minud…

Pamela – Grazie…(Siede)…Cèrt… che vò Germano a sì ‘n om fortunèd…Ajavé propi do fioj in gamba…E prèst a so sigura ajavrè anca di bèi nipudén …

Germano – Se…Se…mo l’ajè na fortuna moscia la mia valà…

Pamela – Parchè…an sarìssi cuntènt da dventè nonn…??

Germano – (Guardingo)…E chi t’l’ha détt..??

Pamela – De co’..??

Germano - ..Del nonn…!!

Pamela – I’l sa tutti…

Germano – Com il sa tutti…??

Pamela – Parchè ann’è véra chè ‘n pèdre préma o dop el dvénta nonn…

Germano – Ahhh…te vlév dì quést…

Pamela – Mo se sa ch’a vlèva dì quést…Mi mèdra presempi l’ajè tutta cuntènta da dventè nona…

Germano – Sarà…

Pamela – No…No…L’ajè la verità…L’è véra se, ch’an so ancora spusèda…Mo apèna fatt el fiol a me spos…

Germano – E sa chi…??

Pamela – Mo com sa chi Germano… sa’l pèdre de mi fiol…

Germano – El pèdre de tu fiol…??

Pamela – Mo se sa…E co’ credé…??

Germano – Me…an créd gnènt…sol che…

Pamela – Germano…an stè a sentì co’ l’ha dic la gènt…ste a sentì ma me invéc ch’avarcont com è gida…Donca…vo a savé che me a studièva in Urbén…se..

Germano – Se…a l’ho sentid a dì…

Pamela – Ohh…malé in Urbén ajò cnosciud ma ‘n calabrés che s’chièma Caino…

Germano - …Un bon om de sigur…

Pamela – (Continua il discorso)…E lè par lè…ste calabrés, a vdégh la verità…Ste Caino insomma el m’èra anca antipatig  e ma me an me piacéva par gnènt…un giorne…l’era de giugn…Ste Caino el me dmanda sa vléva gì sa lò in t’un post malé vicén a fè ‘n gìr…e me par gentilezza…sol par gentilezza ajò détti de se…E lò, el m’ha purtèd a San Lorenz…

Germano – Noooo…!! Anca te a San Lorènz…!!

Pamela – E no…E malé…Germano…Caino el m’è diventèd subit simpatigh…An so parchè…E po’ l’eradvéntèd  bèll.. bèll com el sol …Moro..sa do’ occh..do’ occh  neri com el carbon…insomma a ce sém inamurèd…

Germano – Mo s’po’ savè co’ c’è in t’un ch’èl post malé…El zuccre…!!

Pamela – Ann’el so…So sol che malé…malé…in cla natura incontaminèda…tra mezz a le frasch…ajavém consumèd…

Germano – La merénda ??

Pamela – Se…La merénda…Propi…(Indica la pancia)…Guardè maché che merénda ch’ajò fatt…Ancora a l’ajò da digerì…Prò a so armasta acsé cuntènta…

Germano – S’véd…Cuntenta te…E…Tu mèdra…??

Pamela – Mi mèdra l’ajè cuntènta più ch’a ne me…

Suonano alla porta d’ingresso.

Germano si appresta ad aprire.

Pamela – No…No…Germano…a vagh me che tant ajò da gì via…

Pamela Va ad aprire.

Entra  Jolanda Rossi.

Pamela rientra seguita da una signora.

Pamela – Germano…Germano…C’è na signora…

Jolanda  – E parméss…Si può…??

Germano – (tra se)… E chi è…Prego…

Jolanda  – Lei l’è el signor Germano  …S’an mè sbaj…!?

Germano – No…an sé sbaja…

Jolanda – Jolanda Rossi…Piacere…!!

Germano – Germano Anselmi…El piacér l’è ‘l mia signora…Mo prego…(Indica la poltrona)…Prego senza complimènt…

Jolanda– (Sedendo ed Indicando Pamela)...Mo questa co’l’ajà da stè maché…Co’l’ajè na parént…??

Germano – (Sorpreso)…No…L’ajè la Pamela…la fiola dla purtira de ste palazz…

Pamela – (Piccata)…Eh…madòna…a vagh via…An so miga na cacianèsa…Bongiorne…(fuori)

Jolanda – A véngh subit ma’l punt…La mi v-nuda maché l’ajè dovuda ma na quistion piutost delichèda…Par comudè, se s’po’ dì acsé…Un debit d’onor…L’è chièr…??

Germano – No…!!

Jolanda – Alora a i schiarésc subit tutt me sa’n nom…”Andrea”..!!

Germano – (Sobbalza)…Ahhh…Lei la saria la mèdra dla…

Jolanda – Mo che mèdra e mèdra …me a so la nona…

Germano – Eh già…An po essa diversamènt …Lei l’ajè la nona…La nona d’Andrea…

Jolanda – Precisamènt…Capìd adèss…?? A sém i nonn…A essa sincéra, el fatt d’essa nonna a l’ho  savùd sol quatre giorne fa…Par telefon…e lè par lè a so armasta anca scucèda…e molt…!!

Germano – Catt…ma chi è ch’èl dic…ma me..??

Jolanda- …Prò…Sicom noiatre Rossi i debit d’onor a i paghém sempre subit e senza gnanca la più pcéna discusion…Ajò chiapèd el toro par i corne com dic el provèrbi,  e ecme maché pronta par stabilì el giorne del spusalizi e tutt el rèst…Resta sotintés che ste spusalizi l’ha da essa intimo e privèd…Senza tanta gènt d’intorne e tanti sbandieramènt…Anzi…me ajavrìa pensèd da combinè tutt tra na venténa d’giorne al masìm…!!

Germano – E parchè…?? E co’m saria tutta sta prescia…??

Jolanda – Prescia…?? Me propi an d-cirìa…anzi…me fa propi spéc che propi lei el digga quést…

Germano – Ma lei i po’ fè spéc quant i pèr…Mo me ajò da pensèì…parchè anca me a so’ v-nud a conoscènza dla facénda sol da iri…Co’la créd…!!

Jolanda – Iri…?? Mo com…?? Lei an savéva gnènt…??E com i ha fatt a téna arpost na roba acsé propi sa lei…??

Germano – Com i ha fatt sa lei…

Jolanda – Veramènt… An sarìa la stésa roba…mo t’antè…i genidor jè sempre i ultim a savé le rob …!!

Germano – Propi Vera…

Jolanda – E pensè…Che na volta c’è se spusèva par avé i fioj…Ogg invéc ce se sposa parchè c’è i fioj…

Geramano – Signora mia…Ste mond el va a l’arvèrsa…

Jolanda  – E gia…Comunque, apéna a sò v-nuda a  conoscènza dla facènda, a sò partìda par San Lorènz…

Germano –  Anca Lei …A San Lorènz…?? ??

Joilanda . Parchè??…’n do’ javéva da gì??…Andrea l’è a balia malé…Germano…ajò da dì na roba…Andrea…(mano all’altezza del viso)…da maché in so l’è tutt dla faméja mia…Mo da maché in giò…L’è lei sputèd spicighèd…in pitura…

Germano – Ohhh…Signurén del Paradis…da maché in giò l’è come meee…!!

Jolanda – (Estrae di tasca un agendina)…Propi…Propi…Mo quésta l’ajè na roba secondèria……parchè tant se sa che i fioj mèn mèn ch’i crésc i gambia…

(Riprende)…Alora..me ajavrìa pensèd che ste sposalizi s’posa fè…Donca…nov e sett fa quindic…più trè dicdott…Giuvdè venticincv…va bèn…??

Germano – A bo…!! Me an savrìa…L’è sol da iri ch’ajò imparèd tutt e capirà…Parlè de sposalizi in stè momènt…me pèr prmadur…!!

Jolanda – Seee…Premadur…!! Chèsimèi  a sém in ritard…C’è ‘n fiol de sei més fnìdi, e se agiungém anca i nov dla gravidanza i dvénta quindic…e lei el scapa fora dicénd ch’èl sposalizi l’è premadur…me fa spéc propi…anca parchè, in fin di cont, t’un sta facénda, la part più interesèda l’è lèi e tutta la su faméja…

Germano – (sicuro)…E no…Signora cara…me dispièc mo an ce sém propi par gnènt…

Jolanda – Se lèi el vò armudernè le usanz…padronissim…Prò in sti eventi “illegali”…Chi avrìa tutt l’interèss morèl…a digh morèl…da regularizè la posizion, e préma posibil, l’ajè propi la dona…La…Com s’dic…la “sedotta”…

Germano – Giustapunt…

Jolanda – Oh…Donca el véd…??...El véd che me par scanclè tutti i dubbi , tutti i sospètt a so corsa machè da lei… a chèsa sua…nella tana del lupo…!! Germano …Ch’èl s’arcorda bèn…par noiatre Rossi la parola l’ajè sacra…E a digh quést sa’l còr sincér e sa la coscienza pulida…

Germano – Anca par noiatre Anselmi la parola l’ajè sacra…Mo davér davér…!!

Jolanda – Donca…Vìst che la ragaza l’ajè bona, seria e onesta…an ce vrìa da essa nisciun intralc…

Germano – Mo certamènt…ne da part mia, ne da part sua…

Jolanda – Oh…Germano…Quést se chièma ragionè bèn…!!

Germano – C’è …C’è sol na roba che me ancora an capisc…Mo com i fa do ragazz ch’i s’incontra acsé…par la préma volta a…pensè d’métta almond un fiol in quatre e quatr’ott…

Jolanda – Mo che préma volta Germano…Sveglia…!! Noiatre genidor an s’avémi gnènt ch’i fèva l’amor…mo quéi d’chèsa…i amigh…e toh… forsi anca qualch parént il savéva e come…!!

Germano – Me per d’insuniè …ma me…

Jolanda – E ma me noo…!!?? Quand l’è arivèda cla telefunèda e a m’sènt a dì…”Mama…a t’informe che da sei més t’ si dventeda nonna…”An so caschèda lunga  par tèra parchè ajèra a séda parchè s’no…

Germano – Mo… acsé jà detti… senza nisciun preambol…!!??

Jolanda – Papale…Papale…E alora…?? Co’ ti vo fè…?? Ti vò mazé…No…Bsogna lasciè perda tutt e chiapè sora le spall anca st’atra croc…Che saria po’ el fatt d’essa dvéntèdi nonn al’improvis…Impreparèdi a voj dì…

Germano – E véra… se…D’altrapart ste nipod el c’è…e an me pèr onèst a tenle distant dal pèdre, da la mèdre dai nonn specialmènt…!!

Jolanda – E gia…a proposid…apéna ch’i ragazz i s’è sarà spusèd…se lei l’è d’acord…i pudrì a v-ni a stè a chèsa nostra…

Germano – E do’…?? In piemont…??

Jolanda – In piemonte??…A cu fè…?? A coja l’ua…?? Ajavém la chèsa maché, vèrs Santa Veneranda…

Germano – (Interdetto)…Mo alora voiatre an si piemontés…

Jolanda – Piemontese…?? Mo Co’jò l’acént piemontés par chèsi…A Sèm bsarési…me, mi marìd bon’anima …e Luca…

Germano – E ste Luca adèss chi sarìa…??

Jolanda – Com chi sarìa…?? Luca l’è ‘l pèdre…

Germano – El pèdre de chi…??

Jolanda – Mo d’Andrea no…??

Germano – Mo s’èl s’chièma Stefano…

Jolanda – Mo che Stefano e Stefano…S’chièma Luca…catt sta a véda adèss ch’an sò com s’chièma mi fiol…

Germano – (Comincia a capire)…E…Lia…la…la ragaza…co’ la s’chièma…S…Sara ???

Jolanda – Mo certamènt…Su fiola no…!!

Germano ha un mancamento.

Jolanda – Mo…Germano…Germano…Co’ i sucéd…??...Madona co’l sta mele…??

Germano – (riprendendosi)…No…No…A pensèva ma mi nipod…Andrea…Ajò un so che adoss…pensand ch’al vedrè girè par chèsa alora…

Jolanda – Da la facc cl’ha fatt paréva guèsi che lei an savéssa gnènt…

Germano – No…No…c’mancarìa…!!

Jolanda – Com s’gambia davanti ma i pcén è véra…??…A  sém nonni…Fnisc la vita da genidor  e cmincia quella di nonn…!!

Germano –(Rassegnato)…El dic propi bèn…anzi te dic propi bèn…Parchè tra nonn…ce se da del te no…??

Jolanda – Del te..del cafè…com te pèr ma te…Germano mia…!!(Lo abbraccia)

Germano – (frastornato)…Alora…Par che giorne a vLèm fisè stè spusalizi…???

Jolanda – (pronto)…Ahhh…a pensèva che’l venticinq de ste més giria bnon……Prò préma tocarà sentì anca ma ch’i ragazz in fin di cont jè lori chi se sposa…E’ giust Germano…??

Germano – (In trance)…A se..se jè lori…lori…lori…

Jolanda  – Via…Via…via…adèss ajavém da scapè…c’è  da fè un sacch e mèzz de gìr ancora……Piutost…e tu moj…?? A la vléva cnoscia…

Germano – Se…bonanott…l’ajè fora par la spésa…chisà quand l’aiartorna…!!

Jolanda  – An fa gnènt…an fa gnènt…a farém la conoscenza sti atre giorne, quand Andrea la Sara e Luca i sarà maché…Bè…(Stringono la mano a Germano)…Adio nonn…(Fuori)

Germano rimane solo.

Monologo.

Dopo aver accampagnato fuori i due “parenti” Germaniosi arrabbia di brutto.

Geramano – “ Boia d’Neron i m’ha chiapèd par el nés…ma me..i m’ha chiapèd par el nès…ch’a so el pèdre …el padron…ch’ajà cumprèd tutt maquà dentra ..tutt…tutt me…c’ajò dati magnè par na vita…ajò fai studiè… elori co’ i fa,,,?? I me chiapa par el,nés (Ci ripensa)…par el nès…Par el nès…I m’ha chiaèd par el cul no par el nès…Co’ i facc…a i mazz…a vagh a chiapè el schiop e po’ ai tir in tla front..No…No…an fa fa tropp chiass…e dop i brontola quéi dl’apartament de front…già ch’i ne palos…Allora a i mazz sa un cortèll…se …a i dagh sa ste cortèl a destra e mancéna…no…anca quést an fa…se spataca tutt par tera sal’ sangue…dop chi la sènt ma mi moj…Madona…co’ i poss fè ma sti mostre…(pausa)…Germano… sta calme…pensa sa la testa…ragiona…Tu fiola…la Sarina…l’ajà già parturid un fiol…chj’èl se chièma Andrea alla facia tua che ti ha dati cinquanta euri parchè lia l’ann’avéva manca el muros…Ah mo ajarvoj…Se…Se…Préma de tutt l’ha m’ha d’ardè i cinquanta euri e un sora cl’atre vè…Tra chè…Iè tutti d’acord …tutti d’acord…Mi moj…Mi fiol…Tutti d’acord…i s’è alcolizèdi contra de me…I tutti d’acord…anca la Berta l’ajè d’acord…No…Quélla magari no…l’ann’è tanta birba…Prò la fiola l’ajè birba e com…Porca boia…Che situazion e che figura ch’ajò fatt…(Rimugina tra se)

Entra Stefano

Stefano – (tranquillissimo)…Ciao ba…!! La mama e la Sara l’’è ariva tra un momènt…( Si siede e legge il giornale)

Germano – Se…Se..

Stefano – Porco boia a me so scurdèd na roba de sotta..(fa per uscire)

Germano – Sta malé Stefano e an te mova sa…

Stefano – Mo…

Germano – Maléééé…!!

Entrano le due donne.

Filomena – E na maténa ragazi…C’è sarà anca l’ascensor …mo l’è sempre ocupèd…le schèl ch’ajò fatt ogg, an le facc più par na vita…(Vede il marito)…Oh…Germano t’si maché…??

Germano – (Serissimo)…Se…

Sara - …Ciao ba…!! Com te sta…??

Germano – Mèl…a stagh propi mèl…!!

Filomena – E adèss …an esagerè sempre…t’ha méss su l’aqua par la pasta…??

Germano – No…Ann’ho méss so gnènt …va bèn…!!

Sara – Mo ba…Co’ te si incagnèd..??

Germano – Be…se…na mulighèna…

Stefano – E sa chi…??

Germano – Sa chiiiii…?? Provè a indvinè sa chi…??

Sara – (Si avvicina alla madre)…Ba…Mo..è sucèss un qualco’…??

Germano – Se…è sucèss un qualco’ …se…!!

Filomena – (Timorosa) Co’ è sucèss Germano…??

Germano – Ajò…ricevùd na visita préma…

Filomena – Una…Una visida…?? E co’ c’è qualca novità…??

Germano – Se…Indvinè ma chi ajò cnosciud…??

SILENZIO DI TOMBA

Germano – An pruvè manca a indvinè…Alora a vè’l digh me…(Va verso Sfetano che è seduto)…C’è sted la mèdra dla mèdra de tu fiol…!!

Filomena  – Chi c’è stèd…??

Germano – T’ha capìd…?? Mi moj…st’imbecélla la me dmanda se c’è stèda qualca novita…(sarcastico)…No…NO…Nisciuna novità…Tutta roba vechia …Sta tranquilla…Vechia…de séi…Anzi no…Vechia de quindic més…A digh bèn…

Stefano -  Ah…me ann’èl so an so mèi stèd portèd par i cont…aposta a studi da avochèd…

Filomena – Insomma  Germano…Spo’ savé chi c’è stèd maché…??

Germano – Ancora ann’avé capìd…?? Alora a sarò più precis…C’è sted la mèdra dla “ Francesca”…Quèlla d’San Lorènz…

Stefano – Ba…!! Lascia gì da schèrzè…

Germano – Scherzèè…Lia l’an  scherza par gnènt…L’ajà  già fisèd la data par  el sposalizi…

Stefano – No…

Germano – E invéc se…Déntra ste més…El venticinque…

Filomena – Germano…

Germano – Di…Filomena mia di pur…

Filomena – Germano…Par piacér…spiga bèn bèn co’ è sucèss…La verità ecch…

Germano – (Esplode in crescendo)…Mee…?? Mee ajò da dì la verità…?? Mee…?? Sta comedia…Scandalosa, schifosa, brutta che più brutta l’an po’ essa al’ajò inventèda me e véra…???!!...Me ajò inventèd la storia d’San Lorènz…me ajò incuntrèd par chèsi ma la Francesca…e sempre me…sempre me…ajò dì che mi nipod Andrea…ann’è fiol sua…Mo l’è fiol de sta sgrazièda…(Assale la figlia che si ripara tra le braccia della madre mentre Germano è a stento trattenutoda Stefano)…Brutta disgrazieda…me a t’hofatt e me a t’amazz…ecc.ecc. imprecazioni varie apiacere.

La scena si oscura e partirà la musica tutti fuori nel trambusto.

Poi lentamente luce di scena.

Suona il campanello d’ingresso nessuno però va ad aprire…allora Berta entra facendo capolino dal fondo.

Berta -….E parmèss…E parmèss… An c’è nisciun…Ohhh.. a so’ entrèda…c’è nessuno…

La famiglia Anselmi si stà preparando.

Filomena – (entra velocemente da una parte per uscire dall’altra)…O Berta…a si vo…metéva séda…

Berta – Filomena … Ajò sunéd …mo c’’era la porta aperta alora a so…(Non finisce la frase che Filomena sparisce)

Entra Stefano idem di Filomena.

Berta – Oh Stefano…a dicéva adèss ma tu mèdra che c’èra la porta aperta… 

Stefano fuori.

Berta – (Continua)…Boooo…!! Mo co’ i avrà tutti stamaténa…!! El ball de san vit..??

Rientra Stefano che finalmente vede Berta.

Berta – Stefano…

Stefano – Berta co’ajavè vist ma mi mèdrra par chèsi…??

Berta – Se…L’ajè gida…

Stefano fuori.

Berta  - Maché jè tutti matt…!!

Entra Sara.

Sara – Mammaaaaa…mammmaaaaaa…!!

Berta – Ah…Sara me a vléva dì…

Sara fuori.

Entra Filomena e va di fretta.

Filomena – No… Cla gravata an va bèn…!!

Berta – Oh Filomena…

Filomena – Berta…!! A si ancora maché…??

Berta – Se ve…

Filomena – Metév a séda…Metév a sèda Berta…!! (Fuori)

Berta – (sedendosi)…Bo…me an capisc più gnènt…

Ancora un passaggio di Stefano.

Poi entra Germano che si sta facendo il nodo alla cravatta.Vede Berta seduta.

Germano – Oh…Berta…a vlévi un qualco’..??

Berta – E’ già…

Germano – Aspetè un moment…(Fuori)

Berta – Se ve…tant ann’ho gnènt da fè…

Rientra Stefano che chiama al cellulare.

Stefano – Pronto…?? Bongiorne…A so Stefano…la Milena l’ajè arturnèda  a chèsa…??...No…ma’l telefunén l’an rispond.. ajò lascièdi anca do mesagg…mo ancora l’ann’ha archiamèd…Se..Se…La v-nìva da me…?? Acsé l’ajà détt..?? parchè ancora l’an se vista…!?...va bèn a i vagh incontre me alora…se…bongiorne…(chiude il cellulare e chiama)  …Mamaaaaa….Mamaaaaaa…!!

Entra Filomena.

Filomena – Co’ c’è…Co’ t’urle…!!

Stefano – Mama…me a scap un momènt …

Filomena – Mo do’ t’va adèss…

Stefano – A vagh incontre ma la Milena…l’ajà dètt cla nìva maché mo ancora l’an se vésta sta mostra…(Fuori)

Filomena – An tardè che ormèi i ariva…!! (Vede Berta seduta)…O Berta …e co’ fè malé…??

Berta – (Tranquilla) A stagh a séda ve…

Filomena – ecch…se…brava..brava…(Fuori)

Berta – E na maténa…sa tutt sti avanti e ndrìa…me cmincia a girè la testa miga no…

Entra Germano vestito di tutto punto.

Berta – (Si alza)  Oh…Germano …a ste ferme maché sa me un momènt…??

Germano – Se parchè…??

Berta – Ah…ann’el so de sigur…c’è na confusion maché…Chi scapa…chi corr…chi fugg…chi va via…Mo digh…sta mèl qualch’d’un…??

Germano – Mo no Berta…Tutti in salute…

Berta – E’ già…L’è véra…s’ì curr tutti in po’ stè mèl…

Pausa.

Berta – Alora…Germano..??

Germano – Alora co’..??

Berta – E co’ so’ me…Mi fiola l’ha m’ha détt da v’nì su a chèsa vostra che a m’avèvi da parlè…

Germano – mee..??

Berta – Se..Vo…L’ha m’ha dètt anca  cl’ajè na roba important e alora me a so corsa…

Germano – Ah se…Donca Berta…par intant metév a séda..

Berta siede di nuovo.

Germano – Alora Berta…me a ve vléva dì quést…Préma ch’a v-nì a imparè certle rob da chiatre e prema ancora da tirè de scaj par cerchè d’indvinè co’ sucéd a chèsa mia…

Berta – (Risentita)…Intant me an tir mèj de scai…e po me an invént mèi gnènt…

Germano – Méj acsé…parchè i fatt i sarìa questi…Alora..mi fiola…cl’ajè fidanzèda da guèsi do ann…prò no uficialmènt…

Berta – Ah…Mo quest al so…lo l’è ‘n ragazzch’èl lavora fora d’Pesre…?? Me pèr ch’el schièma Rossi…Se…Luca Rossi…

Germano – Però…!! A si infurmèda bèn…!!

Berta – A l’ho sentìd a dì da vostra moj o da vostra fiola…an m’arcord de precìs…

Germano – Laciém pèrda valà…Comunque ste…ste  Luca Rossi adèss l’artorna a chèsa…parchè finalment l’artorna a lavrè a Pesre…

Berta – A so’ cuntènta…mej de chèsa an se sta da nisciuna part…

Germano – Se…Prò c’è ‘n antra roba...

Berta – A so tutt orécch…!!

Germano – Ecch se…Brava…Donca a diciva…Mi fiola e ste..Luca Rossi…stè muros insomma…i s’ha da spusè alla svélta…t’el gìr de quindic, vènt giorne al masim…

Berta – i prém d’otobre alora…Anca mi fiola la se sposa in otobre…buff l’è véra…?? Ah…mo quéll l’è ‘l més ideel par i spos…ne cald e ne frédd e par i spos l’è più mèi…

Germano – Anca su fiola se…Prò Berta lascém parlè par piacér…

Berta  - Se…

Germano – Donca…El fatt ch’i se sposa acsè de corsa…l’è parchè…c’è de mèzz un fiol…

Berta – (Sorpresa)…Toh…!! Quésta an la savéva propi…e com’è che me ann’avéva savud gnènt…?? L’ha ancora da nascia véra…?? E quand..??

Germano – L’è già nèd…!!

Berta – Noooo…Daveré…?! E in do’ l’è ch’al tnè arpost…me an l’ho mèi vést…?!

Germano – Mo ann’è machè…L’è a San Lorènz…

Berta – Adèss ajò capìd de tutt chì viagg cle fèva vostra fiola e vostra moj…

Germano – Le  giva dal’ pcén…L’èra a balia…

Berta – Oh…Porca paletta…A si stèdi propi in gamba a manténa el segrét…me an me so mèi incorta de gnènt…E quést par me l’è ‘l colme…

Berta – Ecch…Brava…adèss a vé pudé arfè…A pudé gì a arcuntè ma tutti co’ è sucèss déntra sta chèsa…Acsé quand el pcén l’ariva nisciun i vara più chèsi…

Berta – Ajavé propi ragion Germano… an végh l’ora da di’l ma tutti…!!

Germano – Sa tutt i riguard Berta…a m’arcmand…Guardè che s’ha sènt a dì un qualco’ de divèrs da com i fatt i s’è svolt… a farì i cont sa me…

Berta – Mo…Germano…Co’ d-dcì…A me cnoscé bèn no…??

Germano – Apunt…

Suona il campanello d’ingresso.

Berta – A stè pùr comod Germano…Ste pùr comod…Che tant ajò da scapè…A ipre me…Germano…alora auguri doppi…par el spusalizi e po’ anca parchè a si dventèd nonn..(da fuori)…Se…el c’è…bongiorne…!!

Milena  – E…parméss…??

Germano – oh…t’si te Milena…Vèn avanti…met-te a séda…

Milena  – No..A stagh bèn in pìd…!

Germano – Oste… e t’si seria…e com’è…!?

Milena  – Mo gnènt…ste garbén el me fa v-nì un mèl de testa…

Germano – Anca ma me t’el sa…!!..Prò ogg…Milena mia …Ogg a so anca cuntènt…

Milena  –  Catt a i créd…La Sara ormèi l’ajè a post…la se sposa e par vò l’è ‘n pensir cavéd…

Germano – Quést è véra…vara…fin a tre giorne fa ajavéva na rabia adoss…Mo da ogg…è pasèd tutt…Tra ‘n po’ l’entrarà dentra sta chèsa Andrea…mi nipod…Me par dì la verità an l’ho ancora vist…prò i m’ha détt che( porta la mano el viso)…da maché a maquà l’asméja tutt ma me…Germano sputèd, spicighèd in pitura….mo met-te a séda dai…

Milena – (siede)…Mo…Stefano an c’è..??

Germano – L’è scapèd un momènt…mo miga al so in do’l gìva…

Milena  - …A poss..aspetè maché se…ann’è ch’a disturbe…?

Germano – Mo co’ t’dic sciaplona…Tant ormèi anca te te si de chèsa no…e prèst te dventarà mi nora…Quand sarà ora prò eh…??

Milena  – Alora…Ve dispièc sa incminc a chiamèv…Ba…??

Germano – Mo se sa fiola mia…e co’ t’me vò chiamè nonn…??!!

Stefano – (Entra)…Bongiorne ma tutti…belli e brutti…Oh…te t’si già maché..?? A t’ho cerchèd anca a chèsa…

Milena  – Se…Stefano..a so’ gida e…

Stefano – (Tronca  il discorso e si rivolge al padre)…Ba , t’ha méss so la tenda t’la gambra da’Andrea…??

Germano – No…

Stefano – E chi l’ajà da métta so me ch’an so bon…??

Geremano – Ajò capìd…Dentra sta chèsa ajò da fè tutt me…Ah…mo è fnida ragazi la pacchia..e’ fnida…(fuori)

Stefano – (A deborah)…Alora…??

Milena  – Alora…a so’ stèda…L’è com a pensèva me…

Stefano – Sigùr…??

Milena  – Sigùr se…A so in t’i do’ més e mèzz…!!

Stefano – No…!!

Milena  – E invéc l’è propi acsé…

Stefano – Porca boia…Anca questa ce vléva…Calme…cerchém da stè calme…ragiuném…Adèss te va de sotta…e fa finta ch’an sia sucèss gnènt…

Milena  – L’è na parola…Fè finta…ma me me vèn da piagna trachè…Ajò na paura…

Stefano – E de co’ t’ha paura…di bamblona…da retta ma me…adèss va de sotta che dop, me a vengh parlè sa tu pèdre e tu mèdra…e m’arcand…zitti e mosca par adèss…

Milena – Stefano co’lè ch’a fém adèss…??

Stefano – A farém com i ha fatt tutti… e te ant’ha d’avé nisciuna paura…Arcordte caréna che par tu norma e regola il qui presente Stefano dottor Anselmi, l’è guèsi avuchèd…e ‘n avuchèd el sa el mod par chiapè la gènt…T’ha vist com ajò comudèd tutt sa Luca e la Sara …Va…va tranquilla donna di poca fede…

Milena  – E…Po’…E po’ t’avrà da dì anca ma tu pèdre…

Stefano – (meno sicuro)…E quéll l’è ‘n antre discors…

Milena  – E…co’ t’i dic…??

Stefano – Co’ i digh…co i digh ??…Bo…!! a I dirò che c’iavém da spusè anca noiatre…

Milena  – Che vergogna…

Stefano – Com che vergogna…Scèpa…ha da essa na festa invéc…Anzi vara a fém un spusalizi sol…Me sa te e Luca sa la Sara…

Milena  – Mo te Stefano ancora an t’ha ne art e ne part…Cum s’farà a campè…??

Stefano – Oh…caréna…sta a sentì…De fèm in t’un sta chèsa ann’è mèi mort nisciun…Un mod al truvarém..Adèss va giù de sotta…che tra ‘n po’ Andrea l’ariva…E an te preocupè sempre..porca paletta…ajò sistemèd el fiol da mi surèla figurte s’an sistém el mia…sarìa el colme sarìa…

Milena  – (Esce)…A m’arcmand…

Stefano rientra e rimugina tra se.

Entra Germano in agitazione.

Germano - ..(al figlio)…La Milena  l’ajè gida via…??

Stefano - …Chi…??

Germano -  – La Milena …Tu murosa no…!?

Stefano – A se…l’ajè gida de sotta…

Filomena – (Entrando)…Me an vagh…

Stefano – Parchè mama…??

Germano – Parchè c’è la tradizion no…?? La mèdra dla sposa l’ajaspèta a chèsa, e me el pèdre sla porta par dèj el benvenud…e par véda finalmènt ma ste nipod …ch’e ora…!!

Filomena - …T’ha ragion Germano …!!

Germano - ....I dic cle spicighèd ma me …(Indica)…da maché a maché…!!...Vàra…ajò n’ agitazion adòss..!!

Stefano – (Afferra al volo l’appiglio)…Alora ba…in sti chèsi maché…Ce vo’ na bèla camomilla…Che adèss la mama la t’è  va a prepèrè…(acompagna la madre all’uscita per la cucina)…Una bèla camomilla mama eh…!! Mo propi bèla …e t’vedrà che passa tutta l’agitazion…e fala calchèda eh…

Filomena  - A vagh…(fuori)

Germano – Ah…Filomena …a me scurdèva…Tira fora dal frigo le buttilli di aperitiv e le past…che la roba troppa glèda l’ann’ha nisciun sapor…

Stefano – E po’ la fa mèl anca…!!

Germano – (sempre agitato)…Stefano…dai ipra el purton acsé a i sentém arivè…Movte…piutost…parchè an t’va giò te…??

Stefano - …Adèss a vagh…

Germano – Eh…ragazi…!! In t’un sta storia…sol Andrea ann’ha nisciuna colpa…

Stefano – (Arringa)…Beh…an dirìa che s’possa parlè de colpa in ste chèsi…

Germano – Ah no…?? E com s’avrìa da dì…??

Stefano – (Solenne)…Fatalità…!!

Germano – Ciufla…Che bela parola…!! “Fatalità”…L’ajè na bona scusant valà…(in farsetto)…”Meee…?? Me ann’ho nisciuna colpa…l’è stèd el fato…el destén…Quést l’è quéll che d-cì voiatre…Mo che Andrea el sia nud al mond par colpa del destén ..Me ann’el poss créda…

Stefano – (Arringa)…Alora…signori…a darém la colpa ma l’istint…Ma la diversità naturèl ch e c’è tra om e donn…Spinte naturali, dicevo, istintive che da sempre coinvolgono gli esseri viventi, umani e fatti di ciccia…Una lotta continua tra domanda ed offerta, tra accettazione e rifiuto…Tutto va visto in un ottica primordiale che si confonde con l’origine dei tempi…Sarìa com quand una sentinèla la véd ma’l nemich…da distant…parchè s’no…l’ajè na guèra continua e senza quartiere…Mo prò…sicom che questa l’ajè na guera che a fèla da gost un gran bèl po’…Donna e uomini…State  lontani…par nun caschè tlè trapol preparedle dal còr…(posa oratoria)

Germano – (sorpreso)…me ann’è ch’ajava capìd un gran bèl po’…Dle spinte naturali e tutt el rèst..Prò Stefano…te si brav un gran bèl po’ a parlè…T’ha propi la stofa dl’avuchèd…

Stefano – E ba…Bsogna essa convint par convincia ma la gènt cla sta a sentì…Convint par convincia…!!

Germano – Se…Se…t’ma convint…(guarda l’orologio)…

Stefano – (Continua)…A vléva dì…Che oggigiorne po’ capìdè ma molti quél ch’è capitèd ma la Sara…

Germano – T’ha propi ragion Stefano…ogg el mond l’è tutt gambièd…

Stefano – T’véd alora…?? E…Se…presémpi…un fatt cumpagn fussa capitèd anca ma la Milena..???

Germano – (Allarmato)…Co’ t’dic…???!!

Stefano – …Che magari…pudrìa anca capidè che  la Milena …

Germano – (interrompe)…Stamm a sentì bèn Stefano…La storia de San Lorènz, del fiol dla Francesca del pèdre d’lia piemintés  e tutt el rèst l’era ‘n imbroi tua par coprì le purcarì de tu surèla…Mo adèss se tme vén a dì che anca te t’ha ‘n fiol in gìr da qualca part…vara…me a t’facc un mostre, a t’mand al’ospedèl sa la testa rotta…a te cinciangol tutt sa ste mi mèm che i becamort i t’ha da tirè su sa’l cuchiarén…Acsé a poss véda se dentra la testa tua c’èra ‘n cervèll o c’èra le patèd…!!!

Stefano – Mo no..ba…sta calme…!! An c’è nisciun fiol ne maché ne da ‘n antra part…

Germano – Alora co’ l’è tutt sti manigh…tutt sti sotintés…!?

Stefano – (rapido)…L’è ancora in viagg..!!

Germano – L’è do’…????

Stefano – In viagg…L’ha d’arivè …mo miga subit…la Milena  l’ajè in cinta de do mès e mèzz…

Germano – (Si infuria)…te si un baghén…un purcacion…Un..Un…se,te si un purcacion …te e clatra sgrazièda…purcacioni tutti dò…!!

Stefano – Oh…ba sta a sentì…an gì avanti ancora sa i insult…Eh…!! La Milena  me a la spos e prèst, e an te permètt d’insultèla in t’un ste mod…

Germano – Ahhh..T’ha capìd…?? L’ho an permétt..E me…?? E tu mèdra..?? An sém stèdi insultèd…?? Ann’avé tradìd la nostra fiducia…te si un purcacion te e lia…!!

Enta Filomena.

Filomena – Mo co’ è tutt sti urlatécc…?? Co’ sucéd…??

Entra Jolanda.

Jolanda – (Agitato) Mo co’ fè ancora maché…?? Ormèi i ariva…!! Germano …Filomena movév…(Fuori)

Stefano – (Approfitta)…me a vagh giò…(Fuori)

Germano – Fugg…Fugg…an’arparlarém più tardi…tant an t’me po’ scapè…Purcacion…!!!

Filomena – Mo co’ t’si immatidè…?? Mo parchè t’ofénd acsé ma  tu fiol…??

Germano – Parchèèè…?? Parchèèè???...A t’el digh me el parchè…Ch’ì do…Stefano e la Milena …Jà fatt quél ch’i avéva da fè dop…dop del spusalizi cum sarìa tla logica dle rob…!!

Filomena -  Mo Germano…Co’ t’dic…??

Germano – La Milena …L’ajè in cinta…!!!

Filomena – ( Cade a sedere)…Noooo…!! Questa po’…E adess…??

Germano  Adèss a fém com s’è fatt sa tu fiola…O i se sposa a s’manda ma st’atre nipod a San Lorènz…A balia…tant malé ormèi a sém de chèsa…I aprirà ‘n asilo nido sol par noiatre…!!

Filomena – (preoccupata)…No…an pensèva par lori…Madòna….Quésta an c’è vléva…Com a facc adèss..??

Germano – Ahhh…me pièc…te t’pèns par te…?? E  me…?? An t’pèns che anca me a’m’trov in tle dificoltà…Catt e co’ so’ la Banca d’Italia…?? Un nipod ariva tra poch…Un’antre l’è par la strèda…

Entra Jolanda Rossi

Jolanda - …Insomma…Mo co’lè c’ha fè ancora maché…Chiatre jè tutti de sotta sa’ Andrea…Manchè sol voiatre…V-ni giò dai…!! (Fuori)

Germano – Se..Se…Jolanda…A v-ném giò subit…Do minud…

Filomena – Germano…Germano va giò te par piacér…me ann’ì la facc…ajò ‘n so chè tla boca del stomigh…

Germano – E ma me…?? La bilia la me rod el fegte …miga no…

Entra Berta con delle valige in mano.

Berta – …A pogg tutt maché……Che dop a ne vagh a to’ dle atre… Mo a digh voiatre an gì incontre ma vostre nipod…?? Savé…C’è ‘n sacch de gènt de sotta par la strèda…Sembra la festa de Sant’Terenzi…E apéna ch’ì ragazz i è smuntèda da la mechina c’è stèd dle gran sbatud de mèn…

Germano – Sa savéva a chiamèva la banda…

Berta –  Me ajò tirèd anca do mancièd de ris…Dic che porta bèn…

Germano – Se…porta bèn na muchia…!!

Berta  - A vagh giò…Acsé a facc un antre viagg sa le valig…(Fuori)

Germano – Sarà mèi ch’a vaga giò anca me…par el bon nom dla fameja…Bléna se…!!

Rientra Jolanda.

Jolanda – (Affannata)…Germano…Filomena…Mo co’ va chiapèd l’incant…??...de sotta s’aspèta sol ma voiatre do…Germano…T’ha da véda che fiol…CHE FIOL…!!! (Indica)…da meché in so…me…da maché in giò…Te…dai prò movév…E lasciè gì da fem fè sempre le schèl ch’ann’i la facc piò…(Fuori)

Germano – Ecme..Jolanda …Ecme…Ajò na voja da fe festa che vara…a balaria par le schèl…dai gém valà…

Filomena – (Dolce)…Germano…aspèta un momènt par piacér…

Germano – Mo co’ c’è ancora…?? T’véd ch’in ce da pèc…Ogni tant i ce vén a chiamè…” V-nì giò…V-nì giò…” Svruchte anca te co’ fa a séda…?

Filomena – Germano..a t’ho da dì na roba…

Rientra Berta  con altre valige.

Berta – (A seguire)…E quést l’è l’ultim viagg…An c’è più gnènt da purtè so…!!(Fuori)

Germano – Ecch se brava…dop a v-dagh la mancia…

Di nuovo Jolanda.

Jolanda – (affannatissimo)…me an voj la mancia…a voj sol ch’a v-nì de sotta, che s’no ch’ì ragazz in vèn so…dév ‘na smosa par piacér…(Uscendo)…E na maténa le schèl…Ann’i la facc piò…!!

Germano – ( A Filomena)…So Filomena…Adèss an pensé più ma tutt i disastre cumbinéd dai fioj nostre…Un a l’avém sistemèd…A sistemerém anca ma clatre…i genidor jè fatt aposta par techè le pèzz…na volta chi rompeva paghèva…E salèd…Ogg invéc…basta adèss dai…gém incontre ma’l nipod cl’è gia néd che par clatre c’è ancora tèmp…

Filomena – Germano…Tra sei més…

Germano – Se…Filomena…l’è tra séi més cla da nascia clatre fiol…se…

Filomena – No…A voj dì che tra séi més c’è ‘n antre fiol in arìv…!!

Germano – Al so…Quel de Stefano…

Filomena – (Rassegnata)…No…Germano…el nostre…a so in cinta anca me…!!!

Germano dalla sorpresa cade a terra svenuto.

Musica.

                                            S I P A R I O

                                               F  i  n  e

 

                                                                                                                                                                                                 

                                                                                                                                                                                                  Memento audere semper

                                                                                                                                                                                                       Franco Ferri fecit

                                                                                                                                                                                                           Anno Domini

                                                                                                                                                                                                                 2007

12 ottobre 2006                                                          Franco Ferri Fecit                                                   MEMENTO AUDERE SEMPER