“CU NESCI NUN SEMPRI ARRINESCI”
COMMEDIA IN DIALETTO SICILIANO
Di
Rosolino Randazzo
TRE ATTI
Carini 2/1/2018
PERSONAGGI: 9 Maschi;4 Donne;
Ciccio Marretta 65/70anni
Sulina sua moglie 55/60 anni
Pasquale loro figlio 35 anni
Maria moglie di Pasquale 30 anni
Giovanni fratello di Sulina 64 anni
Angelina sua moglie 55 anni
Nino loro figlio 32 anni
Tanino loro figlio 14/16 anni
Minicu sensale 55/60 anni
Comare Vita 55/60 anni
Commesso 1 25 anni
Commesso 2 25 anni
Attore
ATTO 1°
( Prima di aprire il sipario una voce fuori scena avverte:” Ogni riferimento a persone esistenti identificabili con ‘nciuri e/o soprannomi è puramente casuale”Fine anni ’80. Stanza- soggiorno arredata modestamente, ma con decoro, due uscite laterali di cui una come comune)
Scena 1
(Ciccio è seduto appisolato nella stanza e sogna, Con uno sfondo musicale adatto, si sente una voce: Cicciò, Cicciò, veni cca ‘a matri, va fammi stu sivviziu….pigghia menzu chilu di pani ni Mastru Jacuzzu, du sardi salati nu zu Paliddu, du ova na z’Annicchia radda, menzu chilu di filateddu e 15 liri di sassina ni mastru Tanu zarudda…’u capisti? Pi sordi, ci dici ‘nca scrivinu ‘nca appena to patri siggi si nni parra. Pari ‘a ttia ti nni vaj ‘a jucari ‘nta muntata e mi rumpi l’ova,,,(squilla il telefono; Ciccio si sveglia di soprassalto)
Cicciu Botti di Sali..l’ova ‘a me matri ci stava rumpennu …( risponde al telefono) Pronto, con chi parlo….si sugnu Cicciu, Ciccio Marretta….alò?...ma chi alò…comu?..si me cugnatu Giuvanni da ‘Merica? Ah, ‘nca chi t’aveva canusciutu?....’nca pirchì nun parravi cchiù chiaru?, avi menz’ura chi dici alò alò….
ah alò vol diri prontu? ‘nca pirchì nun dicisti prontu?....ah ddocu si dici alò?...’nca ju chi nni sacciu…..ma pirchì t’insignasti ‘a parrari ‘miricanu? Ti scurdasti ‘a parrari sicilianu carinisi?....Chi si dici? Comu siti?tò muggheri…i tò figghi?....ma ringraziamu ‘u Signuri, comu li vecchi…tutti boni…comu? Viniti all’Italia?...(tra sé) Tappu!.....ma chi mi dici? Quannu ‘a simana chi trasi?..chi prju ( mima il contrario)…ah cu tutta ‘a famigghia?..... tò muggheri, tò figghiu Tanu e tò figghiu Ninu…tu no?....’nca certu puru tu….nun l’avevu caputu….chi dici?....ma chi fai babbji ….quali disturbu (mima sempre il contrario) sti cosi nun l’hai propriu né diri né pinsari…..vidi chi cuntintizza…appena ‘u senti tò soru…..va beni, va beni ‘u capivi….’a simana chi trasi….’u vintottu…e deci e menza all’arioportu….certu chi fai babbji…ah aviti assai valigi? …nun ti preoccupari …vinemu cu dui machini ‘o affittamu un pulmaninu….Ochei Ochei ‘u capivu…ti salutu…ti salutu.(chiude il telefono) A postu semu!....’i Miricani arrivanu…(bussano alla porta e apre)
Scena 2
Sulina (torna dal mercatino) Bedda matri chi cunfusioni chi c’era oggi ‘o mercatinu, nun si puteva jttari un passu…..
Cicciu (guardando tutti i sacchetti pieni) ‘A chiddu chi vju……tù passi ‘nveci n’avisti ‘a jttari assai……’a ura di fari spisa nun ti fermanu mancu cu i bummi….arricchemu cu stu mircatinu ogni simana….addivintò ‘n’appuntamentu fissu….nun poi vidiri si ti fannu l’abbunamentu?....accussì ti fannu puru ‘u scuntu….
Sulina Talè, megghiu ‘ca ‘a finisci di strullichiari e m’aiuti ‘a sbarattari ‘nca sta vinennu to figghiu cu to nora ‘nca mancianu cca!
Cicciu (ironico) Nca certu….ccà semu di passaggiu…’a lucanna è sempri aperta….
Sulina Vidi chi cci scappa da vucca! Mancu si fussiru stranj….’ncuntrai ‘a Maria ‘o mircatinu….e ci dissi di veniri ‘a manciari ccà! Chi vuoi avanzu tu?
Cicciu Ma pirchì c’era bisognu di diriccillu tu? Nun si sapi ‘nca chista è storia d’ogni martiri….ci fussi di fari n’autru abbunamentu…ma ‘nsumma pirchì si maritò?..pi stari sempri menzu ì co….i confini familiari?….eh santu Diu….’u martiri c’è ‘u mircatinu….’a duminica è festa….’u sabatu è ‘a vigilia….e poi ci sunni tutti i festi cumannati….’nsumma ‘a tirata ‘i cuntu…chisti sunnu sempri ccà!
Sulina Ma ‘nsumma chi vulissi diri ‘nca ti fa ‘mpacciu to figghiu? Ma chi stai niscennu foddi? Jvi oh! Di quant’avi chi si misi ‘mpinsioni stu vecchiu arripuddutu nun fa autru chi dari ‘a marteddu!
Cicciu Brava! E chistu è ‘u puntu!.....’a pinsioni…cuntinuannu di stu passu ‘n’arridducemu ‘nmenzu ‘a strata…tra figghi sempri peri peri…mircatinu ogni simana…ora, pi junta arrivanu ‘i Miricani….e nni misimu propriu ‘a postu!
Sulina (sorpresa) Quali Miricani?
Cicciu Già veru…mu scurdai….vidi ‘nca telefonò tò frati Giuvanni….e ‘a simana chi trasi vennu ccà!...
Sulina Ma veru dici? Vennu all’Italia?.....
Cicciu (con sarcasmo) Ma quali veniri all’Italia…..ti dissi ‘nca vennu ccà….ccà…voli diri ccà…dintra ‘a casa nostra…ti pareva ‘ca facevanu i turista nta l’Italia? Nonzi….vennu ‘a fari i turista in casa nostra….
Sulina Ma quali turista…nun si capisci ‘nca vennu ccà….unni hannu a jri …. Si c’è so soru….
Cicciu Ma si capisci…unni hannu ‘a jri? ….’A lucanna…
Sulina (adirata) Oh ma chi staj niscennu veru foddi? Ma chi discursi fai?
Cicciu Ma tu ‘u capisci chi significa avilli dintra pi quindici jorna?significa darici ‘a manciari e biviri…e nun è nca li poi accuntintari cu pani e cipudda? Oh!!!chiddi vennu di l’America! Fannu tavulati di manciari can un finiscinu mai….e mancu putemu diri ‘nca tò frati è sicilianu!...oramai è tuttu Miricanu….ti devi figurari canun sapi parrari cchiù carinisi….e avanti ca pi telefunu mi fici capiri chiddu chi mi vuleva diri appi ‘a sudari….
Sulina Ma basta, chistu nun è ‘u mumentu di parrari di sti fissarii…quannu arrivanu?
Cicciu ‘U vintottu e deci e menza all’ariuportu…..eh…unni s’hannu ‘a curcari?
Sulina Nun ti scantari veni ‘u rimeddiu…..me frati e so muggheri si curcanu nto lettu ranni….
Cicciu (interrompendo) eh no!? Ju ‘u lettu miu nun lu lassu….è chista è campana chi suona..si ti nni voi jri tu si patrunissima di fari socchi voi….
Sulina Taliatilu ch’è beddu….mi pari un macingu….senti Cicciu….mettiti ‘a testa ‘n paci…e nun cumminari dannu…ti pari ‘nca m’avissi ‘a sciarriari cu me frati?....oh avi 16 anni chi nun lu vju…e megghiu ‘nca ti trasi nta mirudda…..si cci avi ‘a fari tantu di scichenza e basta!
Cicciu Ma si tu dici….appena arriva….’u facemu riceviri cu la banna musicali…le autorità…..l’arcipreti…..mittemu un beddu tappitu russu…senti Sulina, ti pari ‘nca mi lu scurdai cu è Giuvanni fasuledda?...ti pari pirchì veni d’America addivintò qualchi nobili? Fasuledda era e fasuledda resta…
Sulina Pi chistu ti vinisti ‘a pigghiari n’autra fasuledda….
Cicciu Alt! Un mumentu…c’è fasola e fasola…chi? Ti lu scurdasti chiddu ‘nca ni cumminò to frati quannu eramu ziti? Tu scurdasti ‘nca ni n’appimu a fujri pi culpa sua?
Sulina Ma chi vaj pinsannu ancora sti cosi? Acqua passata…doppu cinquant’anni chi cci atturri ‘u cafe!...
Cicciu Ragiuni hai! Oramai ha passatu tantu tempu…ma ‘ntantu stu ‘ruppu chi haiu ‘nto stomacu…nuddu mu fa livari da testa, ‘nca è stu cafe chi nun haju pututu addigiriri…
Sulina (persuasiva) Amunì ‘o maritu….finiscila…chi vaj pinsannu…e poi ti pari ‘nca me frati è schiavu selvaggiu?...’i cosi ‘a Merica c’hannu jutu boni…avi du pizzarii…ti pari ‘nca nun l’avi ‘u nasu?
Cicciu E comu? Avi un nasu….’nca i zicchi ci nescinu di fora…pi milli liri si facissi dari punti ‘nculu…..va vidi chiddu chi avi ‘a purtari…robi….sicaretti…cammisi…mutanni…dollari…dollari pi tutti…senti Sulina…’a mmia nun mi lu fa livari nuddu da testa….’nca chistu veni pi dda puntidda di sordi chi tò patri bon’arma avia ‘nta libretta….e si sbagghhiu chista…nun sugnu cchiù Cicciu Marretta.
Sulina Ma finiscila…nun diri fissarii…..chi n’avi ‘a fari cu sti rugni…iddu stissu mi dissi di pigghiarimi ‘a libretta…..
Cicciu ‘Nca certu pirchì sapeva ‘nca cu dda miseria di pinsioni chi aveva to patri nun n’aveva picciuli di latu…..e pagannu i spisi da sipultura …arristavanu sulu l’occhi pi chianciri. Ma conunqui stamu ‘a vidiriri….spiramu ‘nca sarà comu dici tu…po darisi ‘nca mi sbagghiu…’nsumma arranciati…’u frati è tuu…ju nun vogghiu sapiri nenti…basta chi nun mi tocchi ‘u lettu miu….’a chiazza vaju…
Sulina (mentre Cicciu esce) Nun ti scantari ‘o maritu, lassa fari ‘a tò muggheri.
Scena 3
Sulina (prende il telefono, fa il numero) Pronto, cummari Vita? Ju sugnu Sulina…’u sapiti ‘nca veni me frati Giuvanni? Si…’a simana chi trasi….cu so muggheri e i so figghi masculi….mu faciti un piaciri?....ci jti nni mastru Totò ‘u falignami e mi faciti purtari un divanu lettu?....nun tantu caru però, asinnò cu l’avi a sentiri ‘a me maritu….si…..’nca unni l’haju ‘a curcari…..a me frati…’u fazzu curcari nto lettu miu, e me niputi nta stu divanu e ju e me maritu n’addubbamu nto cammarinu unni si curcava me figghiu Pasquali….grazi cummari….mi raccumannu ‘u prezzu….(chiude il telefono)(bussano alla porta…è Maria la nuora) Vegnu vegnu…
Maria (anche lei carica di sacchetti) Bedda matri chi sugnu stanca! ‘U vitti chi cunfusioni chi c’era oggi ‘o mercatinu?
Sulina ‘Nca comu…, ma chi ura sunnu….a chi ura veni Pasquali?
Maria (guarda l’orologio) I dudici e un quartu….me marito veni versu l’una…..’a pignata misa è?
Sulina Ma quannu mai! (si da da fare) Mi misi a strullichiari cu ddu ‘ntontaru di tò soggiru e mu scurdai….senti Maria….vidi ‘nca veni me frati Giuvanni, cu so muggheri e i so figghi masculi….
Maria Ma veru? E quannu?
Sulina ‘A simana chi trasi….mercuriria…..
Maria Mercuriria……bonu è….accussì ‘u martiri jamu ‘o Mercatinu….e videmu d’accattari socchi ci voli!
Sulina Talè…. Maria…..pi oggi facemu pasta cu l’ogghiu e l’agghia, nca nun haju priparatu nenti….e pi secunnu du ova fritti………..
Maria Nun si prioccupassi …..me maritu s’accuntenta cu socchi e jè….chiuttostu me soggiru……
Sulina Ah nun ti scanmtari ‘nca nenti dici….pri ora è jttatu ‘o sparagnu….
Maria Nun facemu nca si siddia ‘nca manciamu ccà?
Sulina Ma chi ti scappa da vucca? Nun diri sti fissarii…ci senti un prju (mima il contrario) chiddu vi vulissi ogni jornu ccà……e quannu nun ci siti sempri chi m’addumanna……..ma to figghiu nun c’è oggi?....si t’avissi ‘ntisu iddu…t’avissi manciatu nte robbi…!
Maria Ma veramenti….parrannu cu ‘a virità tuttu stu prju…..nun mi pari di virilu…me soggiru ,quannu semu ccà, pari sempri vunciatu….
Sulina Ma chi vai pinsannu….è carattiri chi avi……ti pari stu fattu ‘nca si nni ju in pinsioni….pi iddu fu un corpu….abituatu sempri ‘a travagghiari……ora è sempri chi manu ‘nmanu…..e ogni pilu ci pari un ‘mpacciu….e nun fa autru chi ritichiari da matina a sira…..perciò livatilli certi pinseri di la testa….’nca to soggiru pi vuatri nesci pazzu…
Maria Allura ‘a vossia ci veni ‘u cori….avillu sempri dintra….
Sulina Mi veni ‘u cori e l’arma…..sempri peri peri e nun fa autru chi appricarisi a ogni cosa…..’nsoccu fazzu….e nsoccu cociu….e ‘nsoccu accattu…
Maria Nia chi beddu prju….(bussano: è Pasquale cu Cicciu)
Scena 4
Pasquali (saluta la moglie e la madre)Perciò chi mi dissi ‘u papà…’nca avemu cuntintizzi? (rivolto alla madre)
Sulina ‘U sintisti Pasquali……veni puru tò cucinu Ninu…..ci pensi chiddu chi cumminavavu quannu eravu picciriddi strati strati?.....
Pasquali E comu mu pozzu scurdari…eramu sempri jttati ‘a muntata, ‘a fari guerre e battagghi ‘a pitrati contro i picciotti di “San Larenzu”….na vota ‘nca nun jamu ‘a scola…nni vinni ‘a truvari ‘u ziu Giuvanni e me cucinu Ninu nni scippò corpa di curria, ‘nca ancora ci avi ‘a bruciari ‘u culu….nia quannu s’arrabbiava ‘u zio Giuvanni addivintava ‘na bestia..
Cicciu Sulu quannu s’arrabbiava?
Pasquali E veni puru Taninu?
Sulina Accussì dissi topatri…..’a chistu nicu nun lu canuscemu….nascìu ‘a Merica perciò avi a essiri miricanu finu….
Cicciu S’assimigghia ‘a so patri….avi ad essiri finu….troppu finu….’na fasuledda spicchiata…..
Sulina Senti Cicciu, quann’è nca la finisci? Arreri ti pigghiò ‘u maludiri? E siddu accuminci ora ‘nca nun hannu arrivatu…..vidi chi ci havi ad essiri quannu arrivanu…quannu dici tu, ‘a finisci cu stu smanciu…
Cicciu Bedda matri santissima e chi dissi? Mancu parrari si po' cchiù? Chiuttostu quannu si mancia?
Sulina Staju jennu ‘a calari ‘a pasta…..(a Maria) amuninni dda dintra e cunzamu ‘a tavula….(escono)
Cicciu (in tono confidenziale a Pasquale) Ma tu comu ‘a vidi sta trasuta ri Miricani?
Pasquale Ma chi c’è di vidiriri? Avi 16 anni ‘nca manca ..e voli veniri‘a vi dirò ‘a so soru….e so niputi….a so cugnatu….
Cicciu Sta tranquillu ‘nca tuttu stu desideriu di viriri ‘a mmia nun l’havi! Comu del restu, parrannu cu me figghiu, nun l’haju ju!
Pasquale Ma allura ragiuni avi me matri? Tuttu stu smanciu…tuttu stu rancuri……si po' sapiri pi quali mutivu?
Cicciu Ccà nun si tratta né di smanciu né di rancuri….si tratta nca cu to ziu Giuvanni n’amu scrivutu sempri picca….e parrannu cu tia, sugnu sicuru ‘nca iddu veni piaviri suddisfazioni di ddi quattru sordi chi lassò to nannu e pi ddi quattru munnedda di carrubbi du Palminteddu……Quannu to nannu era vivu…..mai si dignò di ‘nfurmarisi comu facevamu ‘a cummattiricci…..specialmentu quannu aveva l’attariscurusi……e mai ‘ntisi ‘u bisognu di mannarici qualchi dollaru pi Natali o pi Pasqua……e ora? Ci vinni tuttu st’amuri di veniri all’Italia dopu 16 anni……ju nunla vidu giusta…
Pasquali Ma chi vai pinsannu….a tia penza ‘u zu Giuvanni….nun lu sapi nca ‘u nonnò i lassò ‘a me matri?
Cicciu Ma tu ‘u sai comu dicevanu i latini? “ scritta restant….verba volant” i cosi scritti arrestanu, i verbi non scritti volano!...’nca ditta ‘a la siciliana significa:” nsocchi è scrittu leggiri si voli”
Pasquali Ma chi pensi ‘nca ‘u ziu Giuvanni si rimancia ‘a parola?
Cicciu Eh beddu miu, tu ‘a chiddu nun lu canusci!Ti pari pirchì addivintò Miricanu ci finìu ‘a ziccusaria? Appena chiddu s’adduna ‘nca ‘a nuatri ni mancanu i verbi, sta tranquillu che vorrà soddifazioni e ricurdatillu: CU NESCI, NUN SEMPRI ARRINESCI!(bussano) Vidi cu è?
Scena 5
Pasquali (apre la porta)Ah lei Don Minicu? Trasissi (entra don Minicu, sensale) Papà don Minicu Scaluneddu c’è…’u sensali…
Cicciu Don Minicu, quali piaciri…..s’assittassi…Pasquali va pighhia’na buttigghia di vermut ‘nca nni servi d’apiritivu….
Minicu Grazii don Cicciu, sempri gintili vossia…comu semu? Chi dici la vicchiaia?
Cicciu Ma?! Cca semu…oramai travagghiu pa strata da dda banna….ogni jornu chi passa, cci dicu ‘a me muggheri, è accanzatu…(a Pasquale) che rientra con la bottiglia e bicchieri) Pasquali damu ‘a biviri ‘a don Minicu! (Pasquale esegue e versa oltre che a Minicu anche per lui)
Pasquali Damu cumpagnia a don Minicu!
Cicciu E bravu! E ju c’haju ‘a fari e taljari?
Pasquali (ridendo) Ma tu mi dicisti di dari ‘a biviri a don Minicu…e ju detti ‘a biviri a don Minicu…(versa pure per Cicciu)
Cicciu Veru è! Ma mancu ti dissi di pinsari pi ttia! E puru tu futtisti!
Minicu Dunqui don Cicciu parramu di cosi serii
Cicciu Di cosi serii? C’è cosa?
Monicu Ma quannu mai…..vi vuleva dumannari si pi casu avissivu ‘ntinzioni di vinniri ‘du pizzuddu di tirrenu ‘o Palminteddu….haju un cumpraturi pi manu….dispunibili ‘a pagallu bonu…..
Cicciu (ironico)Ma vidi chi cumminazioni….cu me figghiu stavamu parrannu propriu di stu pizzuddu di tirrenu…grazie don Minicu, ma nun s’havi ‘a vinniri…..
Minicu Ma prima di dari ‘na risposta difinitiva…pinzaticci bonu….’u sapiti ‘nca ‘nta sti cuntrati si parra puru di trantamilaliri ‘o metru quadratu?
Cicciu Trentamilaliri ‘o metru quadratu? Ma chi nisceru foddi? ‘O postu unni si trova ju nul lu vulissi mancu rialatu….
Minicu Eh chi vuliti caro don Cicciu….oggi la munita firrja…. E nun si talja cchiù nenti….la genti voli campari cu na coscia supra n’autra e qualunqui postu va beni….basta ‘ncà si po’ fari ‘na casuzza pi villeggiatura…..’u vulissi un palermitanu…..’nca ’era ‘mpiatu ‘o municipiu di Palermu….ci dettiru ‘a bonuscita du travagghiu e si vulissi fari un villineddu..
Cicciu Signuri mei! Torno e replicu…..vidi chi cumplicazioni….. e vidi chi cumminazioni….giustu giustu……’a simana chi trasi…veni me cugnatu Giuvanni……e chidda ‘nca puteva essiri cunsiderata ‘na “rugna” ‘mbotta e ‘ntrambotta ….addiventa pica pi picca roba di miliuna
Minicu Chi dicistivu? Veni vostru cugnatu Giuvanni?
Cicciu Già….Merculidia chi trasi……ma viditi chi cumminazioni……
Minicu Vidi chi prju….quant’havi chi manca ora?
Cicciu Sidici anni…..e doppu sidici anni si prisenta il figlio prodigo…..
Minicu Turnamu ‘o nostru discursu….si po' cumminari st’affari?
Cicciu Don Minicu….chi vuliti ‘nca vi dicu…..mi stati truvanni spriparatu….videmu chi dici me muggheri…..’a patruna idda è!
Minicu Già…..è lassitu di vostru soggiru bon’arma…..parratinni in famigghia….e cu vostru cugnatu….
Cicciu E chi cci trasi me cugnatu?
Minicu Chi nni sacciu Ju……tuttu ‘a vostra muggheri fu lassatu?....’nsumma sunnu cosi ‘nca ‘a mia nun m’interssanu…….si l’affari si devi fari…priparati l’attu (si alza per andare) Ju tolgo il disturbo, ‘nca si fici tardu ed è ura di pinsari ‘a lu stomacu…..vi salutu don Cicciu
Cicciu Vi salutu don Minicu….ni parramu…
Minicu (a Pasquale) Ti salutu biddazzu…….
Pasquali Baciamu li manu don Minicu (lo accompagna)
Cicciu (a Pasquale) E chi ti dissi? Sta vinuta du Miricanu…nun mi cunvinci…tu diceva Ju?...chiddu vinni pi riscuotiri….sapi ‘nca ‘a nuatri nni mancanu i verbi……e chi nun c’è nenti scrittu…….e veni …..(ironico) doppu sidici anni…….pi sistimari tutta la situazioni….
Pasquali Ma no, papà…..Ju sugnu ancora cunvintu ‘nca nun c’entra nenti stu discursu cu ‘a vinuta du ziu….
Cicciu E scimunitu! Nca veru accussì ingenuu si?..Chiddu appi ad aviri ‘a sciusciata giusta….sapi stu discursu di la vinnita du tirrenu da parti di qualchi acidduzzu…e appi ‘a pinsari: Ora vaju all’Italia….mi va discurru cu me soru…’na pocu di cusuzzi…..nni vinnemu ‘o parminteddu……videmu comu è cumminata la libretta……e cu i sordi chi m’attoccanu….ni pagamu ‘u viaggiu….e puru ‘a vacanza……
Pasquali Va bene…chisti sunnu discursi chi nun putemu fari prima! (bussano alla porta)
Scena 6
Commesso Buongiorno…stà ccà Francesco Marretta?
Pasquali Si, chi cosa vuliti?
Commesso Amu ‘a cunsignari un divanu lettu
Cicciu Sbagghiastivu casa e destinatariu….ccà nuddu ha urdinatu nenti
Commesso Ma ‘ntantu ‘u patruni stu nomu e stu ‘ndirizzu nni retti…nun si po' sbagghiari...
Pasquali Un mumentu…quantu addimannu ‘a me matri (esce da sx)
Cicciu Ma nun c’è bisogni di dimannari (ai commessi) vi nni putiti jr inca nun c’è sbagghiu……nun è ccà! (nel frattempo arriva Sulina)
Sulina Ma no ‘o maritu, quali sbagliu……avanti avanti trasitulu du currituri e purtatilu dintra ‘u cammarinu (a Pasquale) accumpagnali tu…
Cicciu Ma si po' sapiri chi significa?....chi ‘nn’hai ‘a fari cu stu divanu?…..
Sulina Ma comi chi n’hai ‘a fari? Tu scurdasti ‘nca avemu ospiti? Unni l’amu ‘a mettiri i miricani?
Cicciu Ah i miricani?! ‘Nca s’arrancianu….ci metti un matarazzu ‘nterra e addubbanu….
Sulina (ai commessi che nel frattempo entrano con Pasquale) ‘u sistimastivu?
2 Commesso (rivolto a Cicciu) E chi don Cicciu….rinnuvamu….semi beddi pinsionati…e nni gudemu la vicchiaia a la facci di lu guvernu..
Cicciu Senti Bastianu…nun mi parrari di pinsioni…asinnò m’acchiana ‘u sangu ‘ntesta…e quantu mi costa stu rinnovu?
Commesso Mi dissi mastru Totò ….(è subito interrotto da Sulina)
Sulina Nenti nenti…poi mi la spirugghiu ju cu mastro Totò…grazie vi nni putiti jri
2 Commesso (che non si muove) Va bene comu vuliti…ora ni nni jamu….
Commesso (c.s.) Va bene…..nuatri socchi avevamu ‘a fari lu ficimu….
Cicciu (ironico) Vi vuliti accumudari?....nni facemu ‘na briscula?.....abbiamo capito(mette la mano in tasca)tiniti…per il vostro disturbo (dà la mancia)
2 commesso (mentre afferra il denaro) Grazie don Ciccio nun c’è bisognu ‘nca si disturba….buongiorno….e grazie (esce)
Commesso Don Cicciu nni puteva fari ‘a menu…grazie….buona giornata
Cicciu Chi facci di baccalaru strurusu….(imita) grazie…nun c’era bisognu di disturbarisi…..si nun ci dava qualchi cosa eranu capaci di starisi ccà finu ‘a dumani matina…
Pasquali E chi vaj pinsannu papà…si vuscanu ‘u pani….
Cicciu E già….si vuscanu ‘u pani……e spaddi di nuatri pinsionati….’nca (ironico) rinnovamu…..accattamu…..jamu ‘o mircatinu ogni simana….ricivemu miricani….tantu ci pensa lu Guvernu…..è veru? Sulinedda mia?....
Sulina Botti di Sali…mi fici scantari….
Cicciu Mischina….a ttia nun ti fa scantari nuddu, mancu ‘u bruttubestia…mi vuoi cunsumari?.....mi voi fari arridduciri a l’elemosina?.....ma tu….tu…appressu ‘a mia e caminari……ti fazzu mettiri davanti la chiesa du Carminu…e…arricogghi….(mima) fati la carità ‘a muggheri d’un pinsiunatu e ‘nca ju purtavi ‘a la ruvina…..
Pasquali (ride sonoramente) Ma la voi finiri?....pezzu di ziccusu….chi nn’hai ‘a fari chi sordi ‘a banca?
Sulina Nun ti cci ‘appricari ‘nca oramai è bedda caputa (fa il gesto che Ciccio è ammattito)
Cicciu Ma quali sordi ‘a banca…….chista (alla moglie) tutti i cosi s’asciuca…..
Maria (entrando)Amunì vuliti veniri ‘a manciari ‘nca ‘a pasta è cotta…(squilla il telefono, risponde Sulina)
Sulina Pronto?!....ah cummari Vita?.....Si ‘u purtaru!....bidduni….grazie….no chi c’entra ….facistivu bonu….quantu?....’nca picca custò….si si…..( a mezza voce) ‘a me maritu dicittici ‘a mità…..nenti nenti…poi ni parramu….vi salutu….vi salutu…..
Cicciu Vi juncistivu l’ogghiu fitusu e ‘a paredda sfurnata….mi l’aveva ‘a ‘mmaginari ‘nca c’era la manu di la cummari Vita….Si tu vai appreessu ad idda….nun c’è spiranza ….ti poi mettiri a priparari ‘a strata pu Carminu……
Sulina ma va curcati…..Và ‘a fari arricogghiri ‘a tò soru…
Tutti (ridono)
Pasquali Jamu ‘a manciari ‘nca è ‘a megghiu cosa! (si avviano)
FINE 1° ATTO
2° ATTO
(All’apertura del sipario, un attore, non tra gli interpreti, declama la seguente poesia , come metafora della prossima “trasuta dei miricani” anche se ambientata ai fatti successi al termine della seconda guerra mondiale, è uno spaccato realistico del territorio siciliano e carinese in particolare. Con l’avvento degli “americani” si è aperto un altro mondo e si sono aperti nuovi orizzonti , nel bene e nel male, come quello dell’emigrazione)
(scena vuota del 1° atto.Siano all’arrivo dei Miricani.Entrano a soggetto con grosse valigie in mano:Pasquale,Ciccio, Giovanni,Nino e Tanino. Le donne con delle borse più piccole da viaggio)
Scena 1
Cicciu (entrando) E chi ci misiru ‘nta sti valigia tistetti?....avi ad essiri china di dollari…..avanti….avanti….., cugnatu trasiti….(rivolto a chi porta i bagagli) mittemuli ccà per ora…’nca poi si nni parra…
Giovanni (deve essere vestito di tutto punto all’americana, in maniera sgargiante, camicia fiorata, cravatta idem, occhiali con fodero inforcati nel taschino…sigaro….etc..)Ah! Finalmentesemuall’Italia!
Cicciu Veramenti ccà semu ‘a Carini…..
Angelina (moglie di Giovanni…anch’essa vestita come sopra, all’americana) Oh jè…..ringraziannu ‘u Signuruzzu….semu arrivati sani e sarvi….
Cicciu E d’unni vennu da verra!
Pasquali (rivolto a Nino) Ninù comu semu? Chi si dici……chi fai ‘nt’America….??
Nino Travagghiamu da matina ‘a sira…e tu chi cummini….ancora ‘o municipiu travagghi?
Pasquali ‘Nca unni e jri?...orami ‘nca truvai stu pusticeddu…..
Giovanni Figheribari Pasquali……ragiuni hai! Datu ‘nc’avisti a furtuna di truvari ‘u travagghiu ccà…ti l’hai ‘a sapiri vardari….’nca ‘a Merica si jetta ‘u sangu pi vuscari e mettiri qualchi pezza di latu.
Cicciu (intervenendo) Ma oramai ‘a figghia fimmina nun la maritastivu?....ancora pezzi di latu mittiti?....’a cu l’aviti ‘a fari sta robba?
Giovanni Ma quali pezzi e robba ?Dissi pezza comu diri vha dollari….munì….sordi….’a merica dicemu d’accussì….deci pezza….centu pezza….
Cicciu Ah! ‘nca chi nni sacciu ju?.....scusati l’ignoranza….
Giovanni Nenti cugnatu figheribari…..
Cicciu Ma pirchì mi diciti figghiu di Bari?...
Giovanni (ride sonoramente) Ma chi capistivu?.....miricanu è…..significa….nun ci pinsati cchiù…..
Sulina Nuatri jamu dda dintra, cuminciamu ‘a priparari pi manciari…..
Angelina Oh jè….vegnu puru ju e vi dugnu ‘na manu (si alza)
Sulina Ma chi faj babbii, assettati….m’aiuta me nora Maria……
Angelina Scerap…..fammi travagghiari…..’a mmia mi piaci travagghiari…..asinnò m’addummisciu……’u sonnu c’è…..cu sta fusioni di l’orariu mi pari ‘nca semu di notti…….Tonì (Nino) ‘nta beiga mia ci sunnu ciunca e carameli…caman, pigghiali e li metti supra ‘a tavula ‘nca u ziu Cicciu ogni tantu si fa ‘a vucca duci (Nino esegue)
Giovanni Nca certu anticchia di sonnu c’è……avi chi semu ‘nviaggiu….12 uri…..Tonì ( che è rientrato) chi ura sunnu per ora ‘a merica?
Nino (guarda l’orologio) ‘i cincu di matina…..
Giovanni (rivolto a Tanino) hellò Tani’….yu laik Italy?....
Tanino Oh jes very good!
Cuccia Ma parra sulu miricanu?
Giovanni Miricanu e sicilianu , del resto nuatri dintra parramu sulu sicilianu (rivolto a Tanino)Uh vidi….’nca semu ‘a me casa?.....ju stava ccà quannu era baby….
Cicciu Oh jes, ma se pi chistu puru quannu nun eravati baby….e finu ‘a quanni eravu spuntuliddu eravati jttatu sempri ccà puru quannu mi maritavi e ‘a…..’a quota da casa mi l’aveva accattatu ju…….
Giovanni Oh jes! Ragiuni aviti…ma chi vuliti…..aveva sta soru sula…..e quannu vi la carricastivu…mi parsi arrubbata…..
Cicciu Mi la carricai? E chi era saccu di patati? Stamu attenti a soccu si dici…..’nca vostra soru si nni vinni cu li so peri……ubbligati di na certa situazioni…pruvucata pricisamenti di vui….ma ‘nsumma cugnatu Giuvanni…..figghiu di bari…..nun arriminamu l’acqua passata ‘nca feti…..
Giovanni Aranò…..chi vuliti diri…. Ragiuni aviti nun pinsamu ‘e cosi passati…
Cicciu Arasì…….’u sacciu ju chi vogghiu diri….
Pasquali (rivolto a Nino e Tanino) Niscemu nuatri…..arrivamu ‘nta chiazza…..Taninu ti facemu vidiri ‘u paisi…..
Cicciu Nun faciti tardu ‘nca ‘a mumentu è ura di manciari ( i ragazzi escono)
Giovanni Scusati cugnatu ‘u betti rum?
Cicciu Ma veramenti sti licuri forti ju nun l’haju,,,, anticchia di vermuth vi pozzu dari
Giovanni Ma quali licuri…’u betti rum….’u cabinettu vha….
Cicciu Ah ‘u cabinettu? O solitu postu,,,,’a finuta du currituri (Giovanni esce) Nia nun sapi cchiù parrari sicilianu….’u betti rum….mha….
Giovanni ( rientrando) Facitivu benfatti? Bagno….bidè…doccia….prima nun c’eranu sti cosi…
Cicciu Veramenti ora ni lavamu cchiù cu spissuliddu…. ’nca perciò…….chi mi cuntati?...’a Merica vi mittistivu ‘o firrju….’u pizzaiolu faciti?.....
Giovanni Ma ringraziamu ‘o Signuri…..nun nni putemu lamintari….i primi tempi…foru duri d’addigiriri….e si nun era pi me muggheri mi nn’avissi turnatu subitu…caru cugnatu….’a Merica si nun ti firrji e nun ti sai firriari…..s’affunna subitu……certu….partemu picchiati ‘ntesta….’nca ‘a Merica s’arriva…..scavi ….. e si fannu sordi….li primi tempi….truvai na giobba ‘nta ‘na chianca……e pi mettiri ‘a pignata supra….mi purtava ‘a casa qualchi ossu e qualchi attaccaggheddu……e signuri mei……ddu piatusu du bossu si li faceva pagari puru…….comu? pinsava tra mia e mia…..a Carini quannu mai Mignanu o amma longa mi facevanu pagari ossa e’attaccaggheddi…..
Cicciu Ma chi era mafiusu?
Giovanni Ma cui?
Cicciu Chi sacciu! Nun dicistivu boss?
Giovanni ‘U boss pi diri ‘u patruni unni travagghiava……’nmiricanu ‘u patruni di na jobba si dici boss!
Cicciu Bedda matri…..e chi è sta jobba?
Giovanni ‘a jobba è ‘u travagghiu…….
Cicciu E ‘nca comu jstivu ‘a finiri nta pizzaria si manciavavu attaccaggheddi?
Giovanni E chistu è ‘u bellu d’america……nca ci sunnu tanti pussibilità….e si unu si nni sapi apprufittari….allura po' fari l’America!....truvai un postu pi lavari piatta ‘nta ‘na pizzaria d’un paisanu…..
Cicciu (interrompendo) Carriera facistivu…..
Giovanni ‘a picca a picca m’insignai ‘a fari qualchi pizza….e accuminciai ‘a fari ‘u pizzaiolu…….Poi ‘u boss avia’ ‘a riturnari all’Italia e mi vinniu ‘a pizzaria…..pi trentamila pezza…..
Cicciu E l’avevavu tutti sti pezzi?....
Giovanni Ma quannu mai…cu mi l’aveva ‘a dari?......’a banca….fici ‘un muchiggiu cu ‘a banca….appruntai i picciuli…..me figghiu Tony java criscennu…facevamu tutti cosi ‘nfamigghia….e ringraziannu ‘u Signuri….a picca a picca ‘a forza di sacrifici…semu junti ccà…..ora rapemu n’autra pizzaria….’nc’affittamu….e nun ni putemu lamintari…….
Cicciu Megghiu d’accussì….quannu ‘i cosi arrinescinu….si scordanu tutti i sacrifici…..
Giovanni E tu? Chi mi cunti? Perciò ‘ntisi ‘nca ti mittisti ‘npinsioni?
Cicciu E già! Oramai semu fatti vecchi e ni tocca abbannunari ‘u frunti….
Giovanni Ma quali vecchiu? Chi jti dicennu? Ancora vi manciati quattru fila!
Cicciu Ragiuni aviti! Cu la pinsioni chi ni dunanu chiossai di quattru fila nun ni putemu manciari….
Taninu (affacciandosi dalla porta con dialettu americaneggiante) Deri….semu turnati semu ‘cca nna striitti…
Cicciu Chi dissi? ‘nca ci vennu stritti?, ma chi?
Giuvanni Ma no….stritti…. strata voldiri strata
Maria (entra seguita da Sulina) Amunì, cunzamu ‘a tavula ‘nca ‘a mumentu ‘a pignata vugghi e calamu ‘a pasta!
Sulina (rivolta al fratello) Chi pasta calamu? Magghietta o maccarruncinu?
Giovanni Aranò….soccu vuliti calari calati….basta ‘nca ci sunnu i milinciani ‘ncapu!
Cicciu Ma chi discursi su chisti? Certu ‘nca ci sunnu i milinciani ‘ncapu, asinnò chi pasta cu ‘a sassa è?! Chiuttostu, Sulina, visto ‘nca pi tò frati nun c’è prifirenza,
cala magghietta ‘nca mi piaci megghiu!
Sulina No! Me frati è ‘u fistiggiatu e jddu l’avi a dicidiri! Perciò, Giuvanni, magghetta o maccarruncinu?
Giovanni Ma no! Nun ti dissi di calari socchi vuliti?.....Cala maccarruncinu!
Cicciu ( tra sé) E ti pareva! Ju nun aveva dittu magghetta? E jddu pi farimi cuntentu dici maccarruncinu….è ‘nutili ! fasola era è fasola arresta! Cu nasci tunnu nun mori quadratu e…..CU NESCI NUN SEMPRI ARRINESCI!
Sulina Maccarruncinu va beni! Maria pigghia du chila di maccarruncinu e quannu vugghi ‘a calati!
Maria Ma me maritu e i picciotti unni sunnu?
Cicciu Cca fora sunnu nna stritti!
Sulina Pasquali, Tony, Taninu, caman, caman,….ura di manciari è!
Cicciu Taliati a me muggheri! Si ‘nsignò subitu …. ‘u miricanu….caman…(ironizza)
Sulina A facciazza tua!!!!
Giovanni (ride) Ah…ah….e caru cugnatu! ‘A Merica è Merica!...binirittu Cristofaru Colombo! Si nun fussi statu pi l’America, ‘u pitittu si putissi cogghiri ‘cu ‘a pala!
Cicciu Amunì Giuvanni, nun esageriamu! Ca ccà, rigraziannu ‘u Signuri nun ni putemu lamintari…Certu, nun semu ‘a Merica, ma un pizzuddu ‘i pani nu manciamu tutti!
Giovanni Ma chi stai schirzannu? Si nu fussi pi l’emigrati ‘nca mannassiru picciuli ccà,, l’economia nun girassi e putissivu moriri du pitittu!
Cicciu (si comincia ad alterare) Ma chi cabbasisi vaj dicennu? Ju nun canusciu a nuddu!Avi chi travagghiu di quannu aveva i causi curti! M’haju liccatu sempri ‘a sarda!, ma ringraziannu ‘u Signuri nun amu avutu mai bisognu di nuddu!
Giovanni Aranò, nun t’arrabbiari! Ju parrava in generali, nun è ‘nca parrava di tia…
Cicciu Ci mancassi autru, ‘nca parravi di mia! A ttia nun t’haju obbligu mancu di ‘na pezza!
Giovanni E no!? Chistu nun lu devi diri….me muggheri du annu n’arreri vi mannò un bellu paccu chinu di pezzi e di beni diDiu…..ciunca e sicaretti a tinchitè…
Cicciu Pezzi?....pezzi?
Giovanni Certu…pezzi di robba vha!
Cicciu Ah!?....pezzi di robba…pricisamu….pirchì di l’autri pezzi …..dollari vha….ju nun’haju mai vistu…..mi pari ‘a mmia ‘nca stu miricanu chi parrati è tuttu’a comu vi cunveni megghiu!
Giovanni Aranò cugnatu…figheribari! Nun crju ‘nca n’avissimu ‘a sciarriari pi sti fissarji…..( cambia atteggiamento)…chiuttostu….parramu di cosi seri…
Cicciu ( trasè) CCà semu! E di chi putemu parrari cugnatu…’nca semu vecchi e caminamu pì addabbanna?(segno di morte)
Giovanni Ma chi jti dicennu? Chi discursi faciti? (serio) Parrannu cu vui…..datu ‘nca c’è l’occasioni….’nca nni truvamu all’Italia…..vulissi spirugghiari qualchi cusuzza….pi nun lassari ‘nte ‘mbrogghi , cent’anni di saluti, me muggheri e i me figghi.
Cicciu Ma chi matassa aviti ‘a spirugghiari?
Giovanni ‘Nca c’è, per esempiu, ddu pizzuddu di tirrenu du Palminteddu….me patri nun lassò nenti scrittu…..e si avemu cosa ju o me soru….poi i cosi si ‘mpirugghianu chiossai…
Cicciu ‘U tirrenu du palminteddu?…ma nun dicistivu ‘nca di sti rugnu nun ni vulevavu sapiri nenti? Basta chi ‘a vostru patri nun si ci faceva mancarui nenti?
Giovanni Ma veramenti ju parrava da libretta….no du tirrenu!
Cicciu ‘A libretta? Ma quali libretta? Lu sapiti quantu c’era ‘nta libretta di to patri?
Giovanni Nun voghhiu sapiri nenti…nun mi ‘nteressa….certu me patri avia ‘na bedda pinsioni di braccianti agriculu ….
Ciccio ‘Na bedda pinsioni? Setticentu mila lire ‘o misi?.....E ‘u sapiti chiddu chi ci voleva pi tò patri ogni jornu? Sulu sulu l’ultimi tri misi….un lavaggiu ‘o jornu cincu mila liri…..pò parrari ‘u ‘nfirmeri….’u figghiu di Pippinu palummeddu…Antonio…Antonio Oliveri….’nca si futtju ‘na liggitima (comincia sempre più ad alterarsi) E basta?....e ‘u filettu? …un ghiornu si e unu no….e ‘a bombola d’ossigeno…. E i pannolona….E quannu avia l’attereddi scurusi e d’invernu mi facja susiri e dui di notti pi ghiri ‘a cogghiri aliva? E quannu facja ‘u tiru ‘a bersagghiu cu ‘a pastina sputannu ‘a destra e ‘a sinistra? (imita) li sai tutti sti cosi tu? ‘nca pi favuri, nu mi fari parrari….asinnò strogghiu ‘a curuna….
Giovanni Pi cortesia…..nun gridati…vi dissi ‘nca nun vogghu sapiri nenti…nun mi ‘nteressa…..chiuttostu haju sempri tanti mutivi di ringraziarivi di chiddu chi facistivu pi me patri….ma ‘u tirrenu du palminteddu….’a Merica si sapi tuttu e si sapi ‘nca i tirreni hannu pigghiatu valuri…..e ‘nca si parra di trentamila liri ‘o metru quadratu….
Cicciu (interrompendo) ‘U dicia ju ‘nca sta trasuta di miricani all’improvviso nun mi cunvinceva….’a chiddu chi vju Minicu ‘u sanzali ‘u so misteri lu sapi fari…e vistu ‘nca sapiti ‘nca cè cu si lu voli accattari….pi quantu mi riguarda ju nun haju ‘a vinniri nenti!
Giovanni Tu? E chi cosa c’entri tu? ‘U tirrenu di me soru è!
Sulina Ma chi aviti? Chi sunnu sti vuci? Trasiti ‘nca è ura di manciari!
Cicciu Ma quali vuci? Cu to frati stamu discurrendu di cosi seri…di libretta….di tirrenu….di lavaggi….di tiru ‘a bersagghiu….
Sulina Ma quali libretta e tirrenu?
Cicciu ‘Nca spiacci a tò frati!
Giovanni Lassamu perdiri….’nca oggi ‘a chiddu chi vju…me cugnatu sta pigghiannu pinni pi l’aria…
Cicciu Ju? Staju pigghiannu pinni pi l’aria…..aranò….sbagghiu c’è….si c’è qualcunu ‘nca sbattju ‘a testa si tu…..ma lassamu perdiri e jamu ‘a manciari ddu schifiu di maccarruncinu…
Giovanni Eh caru Cicciu mi para ‘a mmia ‘nca ora state esegerannu….ju ‘a testa nun l’haju sbattutu ‘a nudda banna…..e si parru…lu fazzu sulu pi tirari li me difisi….e si parru, parru di fari ‘i cosi giusti….
Angelina (entrando) oh ma chi schifia aviti cu sti vuci? (rivolta a Giovanni) Scummissa ‘nca ci parrasti du tirrenu? E….sintemu chi ti dissi?
Giovanni Tu nun ti mmiscari….sunnu cosi chi riguardanu ‘a mmia e ‘a me soru!
Angelina Figheribari! Comu nun mi miscu? Nun sugnu forsi tò muggheri? ( rivolta a Ciccio con aria minacciosa) Quantu sentu cugnatu Cicciu….quali discursi sbagghiati ti fici me maritu? Nun è giustu addimannari ‘nsocchi ci tocca?
Cicciu Oh? Ti pareva ‘nca ‘a figghia da za Pippina ‘a sciacquata nun nisceva ‘nto naturali? ( rivolta ad Angelina) E cu ci sta tuccannu nenti? ‘U tirrenu ddà è …nun si l’ha manciatu nuddu….ho semplicementi riferito ‘a vostru maritu Giovanni fasuledda….’nca ju la parti di me muggheri nun la devu vinniri azorrait?
Angelina Oh? Parrò ‘u figghiu du zu Pasquali piritaru…ma chi discursi faciti? ‘U tirrenu spartutu cu vuliti ‘nca si lu pigghia? Chi vi pari ‘nca è na sarma? Mancu un tumminu di rugna è! ….e spartutu ‘nnui nun avi nudda valuta né pi tia né pi nuatri…nun t’arriva ‘u ciriveddu?
Cicciu Figheribari! Scerap….ripetu ‘nca tirrenu ju nun n’haju ‘a vinniri! (entrano Pasquale, Nino e Tanino che sentono)
Pasquale Vulemu trasiri ‘nca ‘a pasta è ‘nto piattu?
Nino Deri, ma chi succedi? Vinnimu all’Italia pi sciarriarini cu i zii?
Sulina Ma quali sciarriari? Nenti c’è…nenti c’è…trasiti e jamu ‘a manciari ( entrano in cucina lemme lemme tranne Sulina e Cicco che si attardano) (a Ciccio) Megghiu ‘nca ti metti ‘u cori ‘mpaci! Ju sulu stu frati haju…ti pari ‘nca m’avissi ‘a sciarriari pi dda rugna du parminteddu….?
Cicciu Ma tu chi dici ‘a muggheri, ‘nca mi fazzu mettiri ‘i peri ‘nteaggi di tò frati? Tu ‘u sai ‘nca vuleva puru cuntu e ragiuni da libretta? Sa chi ci pari chi lassò to patri! Nenti sapennu ‘nca aveva chiddi giusti pi bruricarlu….Chiddu , ti pari ‘nca vinni pi tia? Dici ‘nca vinni all’Italia pi spirugghiari nun sacciu quali matassa….ma iddu cu mia avi ‘a cummattiri…
Sulina Ancora cuntinua….ti dissi di finirla….fai aricchi di mercanti e poi si nni parra, amunì trasemu…..
Cicciu ragiuni hai!....jamu ‘a manciari.. e facemu finta di nenti…Rusulia ju t’avvertu vidi ‘nca nun finisci bona…. E nun lu jettu fora di casa pi rispettutuu(mette la mano in tasca e in modo ironico) ‘a voi ‘na ciunca ‘nca ti fai ‘a vucca duci ?( entrano in cucina….a scena vuota si sente del trambusto “conviviale”poi improvvisamente si sente la voce di Cicciu che grida)
Cicciu Ju tirrenu nun’haju di vinniri! ( esce infuriato dalla cucina ed esce di scena sbattendo la porta) (successivamente esce Giovanni)
Giovanni Caman caman (rivolto ai familiari) pigghiamu sti valigi e amuninnu subitu
Sulina Ma finiscila Giuvanni c’è bisognu di fari d’accussì?
Giovanni Amuninni vi dissi…. (escono in fila indiana ognuno con un bagaglio)
FINE 2° ATTO
3° ATTO
(in scena sono Sulina e la comare Vita)
Sulina (afflitta, prende dei soldi da un mobile) Tiniti cummari Vita, daticci sti centu milaliri a mastru Totò pu divanu lettu e ci diciti chi avi ‘n’anticchia di pacienzia ‘nca l’autri ci vaju rannu ‘a picca ‘a picca ammucciuni di me maritu
Vita Mi dispiaci cummari ‘nca finju d’accussì…ju fici ‘a tosta cu mastru Totò si si pigghiava n’arreri ‘u divanu, vistu ‘nca mancu fu usatu, ma giustamenti mi dissi ‘nca nun si poteva fari…..ora ci mettu sti centu milaliri ‘nte manu e jddu viditi ‘nca s’accuntenta di aviri i picciuli ‘a picca ‘a picca…
Sulina Ma quali usari cummari…mancu na sira…..u stissu jornu ‘nca arrivò me frati, successi l’opira e si jeru ‘a curcari ‘nta na cucina di me cugnata Ancilina (scoppia a piangere) Cummari….pi nenti…pi nenti…. Succidiu l’infernu….pi dda rugna du tirrenu du parminteddu..
Vita ‘U vulia tuttu vostru frati?
Sulina Ma quannu mai! Siccomu Minicu ‘u sansali ci fici ‘a sapiri ‘nca c’è un palermitanu ‘nca ‘u vulissi vinnutu……datu ‘nca si truvava ccà sulu pi quindici jornavuleva fari l’attu di vinnita subitu , ma me maritu ‘nveci nun voli vinniri a nostra parti e, giustamenti, ‘u tirrenu spartutu ‘a mità nun havi cchiù ‘u stissu valuri….e nuddu di tutti dui voli calari’a testa…..
Vita E’ ‘nutili…..’a sciarra è sempri pa cutra…
Sulina Ragiuni aviti cummari……era megghiu nun pussediri nenti…..pi sta schifia di tirrenu m’avissi ‘a sciarriari cu stu frati sulu chi haju…
Vita Ma ’nca vostru maritu pirchì nun accunsenti? Cu metà di tirrenu nun cumminati nenti nè vuatri nè tò frati…..lu vinniti e vi spartiti i beddi sordi….vi li mittiti ‘a banca e vi fruttanu megghiu du tirrenu abbannunatu….
Sulina ‘nca arrimuddaticillu vui ‘u ciriveddu ‘a me maritu…..quannu s’incorna nun ci po' nenti……
Vita Mi vogghju sbagghiari, ma ‘a virità è, secunnu mia, ‘nca vostru maritu e vostru frati hannu tutti dui ‘u cutugnu ‘nto stomacu….e simpatia tra tutti dui nun ci n’ha statu mai…..e me cumpari Cicciu ‘u fattu ‘nca vostru frati era cuntrariu ‘o vostru matrimoniu, nun l’ha pututu mai digiriri…
Sulina Ma ancora, ma ancora ‘avi ‘a durari stu ranciru……oramai sunnu cosi passati..
Vita (si alza) Nun vi pigghiati collira cummari, spiramu ‘nca s’aggiustanu tutti ‘i cosi….Ju mi nni vaju ‘nca ci portu i sordi ‘a mastru Totò (esce)
Sulina (si muove in scena….squilla il telefono) Pronto……oh Giovanni tu si? Comu?...No me maritu nun c’è…..comu? nun lu vuoi vidiri? Ma veru diciti tutti dui? ‘A vuliti finiri?.....Veni…veni….nun ti scantari…..’nca nuddu ti mancia (chiude il telefono. Bussano alla porta) Nia, già cca è? E chi era sutta ‘a casa? Ah vuatri siti? Trasiti…trasiti…..(sono i due commessi)
Commesso Donna Sulina, nni manna mastru Totò…….dici ‘nca ci ju vostra cummari Vita…. E pi sta vota……si pigghia ‘i centumila liri……e nun ni parrati cchiù!
2 Commesso Vinnimu pi pigghiari arreri ‘u divanu lettu……
Sulina Grazie….ringraziatimi ‘a mastro Totò…..e ci diciti ‘nca ‘u Signuri ci l’avi ‘a pagari….e cusà me maritu…..ci diciti ‘nca vi lu stati purtannu n’arreri pirchì mancu fu usatu……
Commesso Ma pirchì nun luvuliti cchiù? Nun vi piaciu?
Sulina No chi ci trasi…..cu aveva ‘a veniri nun vinni cchiù…..e mancu nni sirviu…
2 Commesso Ma vostru frati nun vinni cchiù?
Sulina Vinni….vinni…..ma si nni ju ‘a stari ‘nta ‘na cucina di so muggheri ‘nc’ avia cchiù largu…..
Commesso Ah…avemu caputu…..bonasira donna Sulina
2 Commesso Bonasira….( vanno a prendere il divano) Di nuovo bonasira
Sulina Ma….pacienzia…..voldiri ‘nca chiancemu cu ‘n’occhiu…..si lu sapissi me maritu….’nca c’appizzamu centmila liri…….mi scusciassi…(bussano) chistu è me frati (apre)
Giovanni (guardingo) Nun c’è ‘u galantomu?
Sulina Ancora secuta……ma la vulemu discurriri bona sta situazioni? Pi forza si devi vinniri stu tirrenu? Chi hai bisognu di sti sordi?
Giovanni Nun si tratta di bisognu…..ma datu ‘nca c’è sta pussibilità…..pirchì nun s’avissi ‘a vinniri? Nun avemu chi farinni nenti né ju né tu…..e tò maritu lu fa apposta pi jrimi contru……quali piccatu staju facennu si mi vogghiu tirari ‘u miu? Era robba du patri….mi tocca si o no?
Sulina Ah era robba du patri? ‘a chi nun c’è me maritu…mi vogghiu sbarattari ‘u stomacu! Ora ti n’adduni ‘nca c’era ‘u patri? ‘Nta sti sidici anni c’hai pinsatu mai? Qualchi telefonata ogni tantu…..qualchi pacchettu di sicaretti mannatu cu qualcunu…..e poi?.....chi nni sai tu chiddu chi nni fici passari quannu era malatu?......e quannu ci vinni l’alteroscherosi?….Vuoi chi ti cuntu tutti i particolari?
Giovanni Pi carità….nun vogghiu sapiri nenti….ma nun ti permettu di diri ‘nca ‘o patri nun lu pinzava! Ogni natali…ogni festa….ogni compleannu….lu sai chiddu chi passava ju? Quanti voti malidicevu ‘a merica e pinzava di turnariminni e nun aveva i sordi mancu pi fari ‘u bigliettu? Hai ragiuni milli voti…..ci cummattistuvu vuatri…..e haju mutivu di essiri sempri ubbligatu e sugnu sicuru ‘nca ‘a me patri nun ci mancò nenti…..(titubante) pinzavu ‘nca ‘a pinzioni e ‘a libretta avissiru bastatu…..pi lu disturbu…
Sulina (interrompendolo con veemenza) Ma qualidisturbu? Ma chi ti scappa da vucca? Me patri disturbu?Chiddu chi fici pu patri….lu fici cu tuttu’u cori….senza nuddu calculu du munnu…..quali pinsioni e libretta?...E siddu nun c’era pinzioni e libretta….chi penzi ‘nca jttava ‘a me patri ‘nmenzu ‘na strata? E ti dicu puru chista……’nca nun sapi nenti nuddu……’u patri……’na jurnata ‘nca ju era sula e c’appi ‘a fari ‘u bagnu……tuttu murtificatu…. e cu l’occhi chianciulini…..m’accarizzò…e mi dissi : “ u Signuri ti l’avi ‘a pagari di beni e di saluti”….. e mi dissi puru ‘nca mi voleva fari ‘u tistamentu du tirrenu du parminteddu…’u capisci? Siddu ju era n’autra…..nun c’avissi pinzatu du voti…….Ma ju la cuscenzia ci l’haju…e ‘u sacciu ‘nca c’aveva un frati……e si nun mi cridi…..ci puoi addimannari ‘a me cummari Vita! E ora ti fazzu vidiri cu è tò soru…(apre un cassetto ed esce delle carte) Ccà c’è ‘u tistamentu du parminteddu……lu fici ‘ntistari du patri ‘a tutti dui ‘a mia (ironica) ‘nca mi manciai tutti ‘i sordi da libretta…e ‘a ttia ‘nca eri ‘a Merica e nun cummattisti mancu un jornu cu ‘u patri e ti sparagnasti di stujaricci ‘u …..panaru! E di stu tistamentu, mancu me maritu ni sapi nenti…..’u capisti? Haju aspittatu sempri ‘u mumentu giustu pi diriccillu….ma m’ha mancatu ‘u curaggiu….e ora veni doppu sidici anni e vuoi cuntu e ragiuni (Giovanni con gli occhi bassi sembra mortificato….bussano)
Minicu Buongiorno donna Sulina, c’è vostru frati?
Sulina Trasiti…ccà è!
Minicu Buongiorno Giovanni…..purtai ‘ a procura……’nca po’ serviri pi fari i carti da succissioni e pi cusà s’avissi ‘a fari l’attu (la porge a Giovanni)
Giovanni Grazie don Minicu di la succissioni nun c’è di bisognu, ‘nca me patri bon’arma avia fattu ‘u tistamentu(rivolto a Sulina) Sulina…..dumani nuatri partemu e ritornamu ‘a Merica……ti fici fari du nutaru, ‘na procura a nomu miu…pi cusà tò maritu s’avissi a pirsuariri di vinniri ‘u tirrenu…cu sta procura nun c’è bisognu di mia e poi fari tutti cosi tu…..
Minicu Circati di cunvinciri ‘a vostru maritu……’u tirrenu spartutu in dui nun havi nuddu valuri…….si c’è nuvità mi lu faciti sapiri….vi salutu donna Sulina
Giovanni Aspittati ‘nca vegnu puru ju (rivolto a Sulina) Stamu vinennu tutti pi salutari...
Sulina Giuvanni ‘o frati…..quannu veni, nun ti c’appricari ‘a me maritu….fai finta di nenti….cu ‘u tempu s’assistemanu tutti i cosi….
Giovanni (scrolla le spalle…..esce con Minicu)
Sulina (con la procura in mano) E ‘a chi mi serve…..si prima ‘u Signuri nun c’arrimodda ‘u ciriveddu ‘a me maritu nun avemu nienti di fare ( la va a posare in un cassetto….mentre entra Ciccio)
Cicciu Ma chi ci foru visiti speciali? Mi parsi di vidiri ‘nta strata ‘o signor fasuledda cu Minicu scaluneddu ‘u sansali….chi fa s’ammuccianu di mia?....ma ju t’avvertu, stai attenta ‘a socchi cummini…..asinnò veramenti finisci ‘a schifiu…
Sulina Ma chi cosa cè di fari ‘a mmucciuni? Me frati nun po’ veniri ‘a salutari ‘a so soru?
Cicciu E chi cosa vulevanu?
Sulina Nenti…. Mi vinni ‘a diri ‘nca stannu vinennu pi salutari ‘nca dumani matina si nni vannu….
Cicciu E Minicu giuda iscariota?Ancora ci pensu …cu dda faccia ‘i babbu:ah vostru cugnatu veni?Comu si iddu nun ni sapissi nenti….e ‘nveci era tutto cumminatu
Sulina Minicu…..mi dicia ‘nca stamu sbagghiannu ‘a nun vinniri ‘u tirrenu….e ‘nca spartutu nu putemu teniri ’nta panza…
Cicciu E si vidi….’nca pi stu viaggiu….’a sansalaria… ci resta ‘a iddu supra ‘a panza.
Sulina Chiuttostu ‘o maritu ti vulia diri ‘na cosa, ma nun t’hai ‘arrabbiari….me patri….me patri….avia fattu ‘u tistamentu du tirrenu du palminteddu….
Cicciu Cosa? E ora mu dici? Comu? Ju haju sempri saputu ‘nca nun c’eranu cosu scritti e ‘nca eramu senza verbi….e ora spunta un tistamentu? Ora ci fazzu manciari l’ugna (unghie) a tò frati Giuvanni….
Sulina Nun t’arrabbiari (timorosa)….’u tistamentu…..’u tistamentu…è fattu pi tutti dui….pi mia e pi me frati Giuvanni……
Cicciu (furibondo) Ma veru staj dicennu? E ju chi ci staju ‘a fari ‘ccà dintra ‘u pupu? Ti vegnu maritu pi jri ‘a brazzettu ‘a missa? E datu ‘nca ti servu pi manicu di scupa….teniti ‘a to frati…’nca di mia nun c’è di bisognu ( bussano ed entrano Pasquale e Maria entrambi vestiti all’americana con abbinamenti tutti sballati)
Maria ( saluta suocero e suocera)
Pasquale ( salutando il padre) Baciamo le mani don Cicciu
Cicciu (guardando i vestiti) Ma d’unni viniti du circu equestri?
Pasquale Chi fa nun ti piacinu? Sunnu regali chi nni purtaru i zii d’America…
Cicciu Sa ‘nta quali riatteri di robbi vecchi l’appiru ‘a ‘ccattari! Non ti permettiri di jri caminannu accussi' cumminatu chiazza chiazza….’nca ti fannu ‘a passula.. (continua ad essere imbronciato)
Maria (alla suocera) ‘a za ‘nCilina dici ‘nca sta cammicetta è di scifon e l’accattò ‘nta na molla vicinu ‘a Brucculinu….c’era ‘u sellu e n’accattò dui ….una pi mia e una pi so cucina…e…’a vossia chi ci purtaru?
Cicciu Du pari ‘i mutanni accussì granni ‘nca ci capu sanu sanu…l’appi’a ccattari ‘nto pellu…..comu dicisti tu… ( apre un cassetto e fa vedere un paio di mutande grandissime) sempri ‘na cosa dicu…fasuledda era e fasuledda arristò..e ti fazzu sapiri puru ‘nca la tua degna madre è cchiù fasuledda (indica Sulina) di so frati e considera il suo consorti che sarebbi tuo patre, come un manicu di scupa ……ti ricordi ‘a storia di verbi chi ti cuntava parrannu du tirrenu du palminteddu? Vidi ‘nca nun è d’accussì! Avemu verbi indicativi e cungiuntivi…..la tua cara mamma Sulina fasuledda….avia il testamento della buon’anima di tò nannu, fasuledda padre, e ju suo consorte…non ne sapevo niente….hai capito?
Pasquale (accomodante) ‘Nca nun è megghiu d’accussì? Vuol diri ‘nca si ponnu chiariri megghiu ‘i cosi cu ziu Giuvanni…
Cicciu Ma chi vuoi chiariri? Ora c’è lu bottu finali……il testamento è a nome dei due fratelli fasuledda, tua madre e tuo zio….e ‘u manicu di paracqua non ne sapeva niente…..
Pasquale Ma datu ‘nca c’è ‘u tistamentu….nun c’è bisogno di succissioni e si ti pirsuari ‘a vinniri la nostra parte….si spenninu cchiù picca di tassi e di nutaru..
Cicciu Queste sono cose che non mi riguardano…..è una cosa che riguarda i fratelli fasuledda… io manicu di scupa sugnu…e nun cuntu nenti…
Sulina (piangendo) Ma la vuoi finiri? Chi manicu di scupa e manicu di scupa…chi lu fici pi malu ‘a nun ti diri nenti? Pi tutti nuatri ‘ u parminteddu era na rugna….e quasi quasi mancu ci pinsava ‘a sta camurria di tistamentu….e si nu era pi sti maliditti miliuna chi ni vonnu dari…..nuddu c’avissimu pinzatu ….e si mi diciti unni si trova sta rugna ju mancu ‘u sacciu…. Chi vinniri e vinniri…si tu dici di no….ju né m’haju ‘mmiscatu e mancu mi vogghiu ‘mmiscari….
Pasquale Eh papà finiscila…..Pari ‘a ttia appena arrivanu i zii e i me cucini cuntinui ‘a fari ‘u sconzajocu…..ju nun mè vulutu ‘mmiscari…..ma oramai ‘u dannu è fattu e circamu di nun cumplicari chiossai li cosi…..(bussano) Ccà sunnu…papà mi raccumannu! (va ad aprire ma è Vita)
Vita Buongiorno a tutti, disturbo?
Sulina Vui nun disturbate mai…grazie cummari….di socchi facistuvu cu mastru Totò….tutto a posto…
Cicciu Chi facistivu cu mastro Totò..
Sulina Nca mastru Totò si pigghiu n’arreri ‘u divanu e grazie ‘a me cummari nun c’appizzamu mancu na lira…
Vita Veramenti ju vinni pi nuatru discursu….nun mi vulissi ‘mmiscari, ma vidiri du cugnati sciarriarisi pi na cosa ‘nca vulennu si putissi assistemari subitu…
Cicciu Cummari facitimi stu piaciri di nun vi ‘mmiscari….
Vita Cumpari, jeri ni parravamu cu memaritu….e cuntannuci ‘u fattu, ‘u sapiti chi mi dissi?
Cicciu Sintemu
Vita ‘nca datu ‘nca ‘u cumpari nun voli vinniri, pirchì nun si mettinu d’accordu : o su pigghia unu o su pigghia l’autru….si fa valutari ‘u tirrenu e cu voli ci paga ‘a mità all’autru …accussì nun trasinu stranii..
Cicciu Ma veramenti ‘na bedda pinsata avistivu….lu vuliti capiri ‘nca me muggheri tirrenu nun n’havi ‘a vinniri e mancu voli cediri nudda parte….
Vita Va bene cumpari…faciti comu vuliti….ju fici ‘a me parti p’amuri di me cummari Sulina…..pi nun farici pigghiari collira….Vi salutu….salutamu ‘a tutti (esce)
Pasquale ….’nca nun putiti fari d’accussì….o su pigghia iddu o nu pigghiamu nuatri
Cicciu (ironico) O su pigghia iddu o nu pigghiamu nuatri….e cu quali sordi nu pigghiamu nuatri? Cu chiddi c‘avemu sutta ‘u matarazzu?... ‘o puru facemu un muchiggiu?...Siti babbi….siti tutti babbi….’a cummari Vita ‘a mannò lo zio d’america…..giustamente appi ‘a pinzari…..me cugnatu Cicciu sordi nun n’avi…..ju tegnu i dollari….e mi futtu ‘ju ‘u tirrenu…Vi lu putiti scordari….si tiniti ‘a mmia….mai e poi mai ci dugnu ‘u tirrenu a tò frati….(rivolto a Sulina)si tu ci lu vuoi dari…daccillu….tu si ‘a patruna….si vidi ‘nca ju mi fazzu ‘a truscia e mi nni vaju e ti stai cu to frati…..
Maria Ma finitila cu sti discursi….. (bussano)
Pasquali Stavota veru iddi sunnu…..circamu di fari li pirsoni civili ( va ad aprire ed entrano sommessamente in evidente difficoltà: manca Giovanni)
Sulina (rivolta ad Angelina) E to maritu ‘unnè?
Angelina Nun voli trasiri……’u vitti parrari fora cu vostra cummari Vita…..e nni dissi di trasiri nuatri…..e si avi tempu poi vi veni ‘a saluta
Sulina Si avi tempu? E chi significa? Si nni voli jri senza salutari ‘a so soru? (scoppia a piangere)
Nino E ora basta! Ora ‘u va pigghiu ju e circamu di finilla cu sta storia du tirrenu..
Angelina (mentre Nino esce) Pigghalu cu bonu ‘a matri!
Cicciu Ma si chiddu nun ni voli salutari nun è patruni? Si vidi ‘nca me cummari Vita ci ju ‘a cuntari ‘nca l’ultimu tintativu di futtirisi ‘u tirrenu fallju…e si fici pigghiari di brigghiu….
Maria Pi favuri ‘a finissi….lu facissi pi me soggira! (suonano..entrano Nino e Giovanni)
Pasquale Ah ora semu al completu……ni putemu assittari (prendono posto e quasi istintivamente si siedono frontalmente gli americani da un lato e gli italiani dall’altro)
Cicciu (fra sé) Gli Orazi e i Curiazi ( attimi di silenzio imbarazzantissimi)
Giovanni Eh semu ccà…..dumani ni nni turnamu ‘a merica…
Angelina Eh già….ci sti quindici jorna passaru ‘nto un vidiri e svidiri….ma pacienza…si po’ diri ‘nca avevamu ‘a spirugghiari tanti cosi…e ‘nveci nun cumminamu nenti….
Sulina ( per romper il ghiaccio) vaju ‘a fari ‘na tazza di cafè..
Giovanni No ‘a soru….ni nni stamu jennu….’nca ancora amu ‘a fari ivaligi..
Cicciu Chi non accetta nun merita…
Giovanni Amunì…abbiamo capito (si alza) salutamunni e finemu sta sceneggiata…
Cicciu Li sceneggiati si fannu ‘o teatru….no ìncasa mia….(con voce alterata)
Tanino Ju sugnu ‘u cchiù nicu di tutti….e vulissi diri ‘na cosa (rivolto al padre) Deri….mi facisti ‘a testa tanta dicennumu ‘nca nun videvi l’ura di veniri all’Italia pi farimi canusciri a zia Sulina e ‘a so famigghia…. Me cucino Pasquali, so muggheri… e u ziu Cicciu….Ora vinnimu all’Italia e sti parenti li vittimu quannu arrivamu e ora ‘nca stamu partennu…. pi tuttu ‘u tempu nun ‘aju fattu autru di sentiri parrari di roba….di libretta…(rivolto a Ciccio) .Uai? Pirchì? stati facennu accussì?
Nino Ragiuni avi me frati Tanino! ( rivolto a Ciccio e a Giovanni) Ma vuatri cristiani cu ‘i capiddi bianchi siti? (rivolto a Pasquale) Cucinu….ma ‘a tia t’interessa aviri ‘a metà du Palminteddu?
Pasquale No! Nun m’interessa propriu….anzi ‘u sapiti chi vi dicu? (rivolto al padre e allo zio) Tutta sta roba ‘a cu l’aviti ‘a lassari? Nun l’aviti ‘a lassari ‘a nuatri? E nuatri nun nni vulemu…. Vi lu putiti salari tutti dui… Si vidi ‘nca quannu ‘u Signuri vi fa mettiri ‘i pedi ‘a palidda…’na spirugghiamu nuatri..
Nino Ragiuni hai! Anzi ‘u sai c’haju pinsatu….’o palminteddu ci facemu nuatri ‘na casuzza di villegiatura….ju e tu ‘o cucinu e quannu vegnu ‘a l’italia sapemu unni jri ‘a pusari…
Angelina Sciu! Ragiuni aviti…. Chista è ‘na bedda pinzata….
Pasquale (rivolto a Sulina) Mà….nun dicisti ‘nca avevi ‘a fari ‘u cafè? Amuninni dda dintra… lassamuli suli a sti testi di…..
Sulina Ochei….caman… lassamuli suli….e si si truzzanu…facemuli ‘ammazzari….
( mentre tutti escono, Ciccio e Giovanni restano soli, seduti l’uno accanto all’altro, ma senza guardarsi….e senza parlare…..Si oscura la scena e si illumina l’attore di inizio secondo atto..oppure una voce fuori campo che recita alcuni versi della novella “ la Roba” di G.Verga)
Attore Di una cosa sola gli doleva, che cominciasse a farsi vecchio, e la terra doveva lasciarla là dov'era. Questa è una ingiustizia di Dio, che dopo di essersi logorata la vita ad acquistare della roba, quando arrivate ad averla, che ne vorreste ancora, dovete lasciarla! E stava delle ore seduto sul corbello, col mento nelle mani, a guardare le sue vigne che gli verdeggiavano sotto gli occhi, e i campi che ondeggiavano di spighe come un mare, e gli oliveti che velavano la montagna come una nebbia, e se un ragazzo seminudo gli passava dinanzi, curvo sotto il peso come un asino stanco, gli lanciava il suo bastone fra le gambe, per invidia, e borbottava: - Guardate chi ha i giorni lunghi! costui che non ha niente! Sicché quando gli dissero che era tempo di lasciare la sua roba, per pensare all'anima,( Mazzarò) uscì nel cortile come un pazzo, barcollando, e andava ammazzando a colpi di bastone le sue anitre e i suoi tacchini, e strillava: - Roba mia, vientene con me! -
(al termine esce e si illimina la scena)
Cicciu L’arma ‘a Diu e la roba ‘a cu tocca……Giuvanni fasuledda…..c’amu ‘a fari? Si muriti lassati tutti cosi cca!
Giovanni Cicciu piritaru….tu chi dici?
Cicciu Tu pirchì vuoi vinniri ‘u tirrenu?
Giovanni E tu pirchì nun lu vuoi vinniri?
Cicciu Ma veramenti di pricisu pricisu nun lu sacciu!
Giovanni E mancu ju!
Cicciu Ma nun facennu nenti chi succedi?
Giovanni ‘nca ‘u tirrenu cent’anni di saluti avemu ju e me soru…..c’arresta e nostri figghi…
Cicciu Allura pirchì ni stamu sciarriannu?
Giovanni Pi nun fari vinciri ‘a tia! E tu?
Cicciu Pinun ti dari stu saziu!
Giovanni Quant’anni aviti?
Cicciu quasi 70…e tu?
Giovanni 64!
Cicciu E nun ti pari malu fari sti discursi?
Giovanni Cuminciasti tu e mi jttasti fora di casa!
Ciccio Ju? Tu ti nni jsti….ma comu ci dissi ‘a me muggheri di dariti ‘a nostra stanza di lettu..ci fici accattari un beddu divanu …(si guardano…..si alzano…..si stringono la mano…si abbracciano)
Pasquale (entrando) Oh finalmente! ‘U Signuri nni fici ‘a razia (chiamando gli altri) Viniti….viniti…..i du addi ficiru paci…
Angelina Oh mai gad…..sugnu veramenti cuntenta…..cugnatu Cicciu kiss kiss
Cicciu Ma chiamati atti? Nun n’avemu….
Angelina Sempri chi vuliti babbiari…kiss vi voghiu vasari…..
Cicciu Ah ? faciti cu comodu (si baciano un po' tutti)
Giovanni Cu me cugnatu Cicciu dicidemu ‘nca nun si fa nenti du tirrenu….quannu voli ‘u Signuri vi la spirugghiati vuatri picciotti
Nino E bravi me patri e me ziu….ci voleva tantu?
Maria A chi ura partiti dumani?
Nino A l’undici e menza!
Pasquale Allura vi vinemu ‘a lassari nuatri…
Giovanni No…nun c’è bisognu……affittamu un trucchiceddu…
Cicciu Umh!? Chi significa? Chi c’è truccu?
Nino Ma quali truccu? Un camiuncinu….vha….un furguni…pi purtari i valigi e ‘a nuatri ni lassa ‘u cucinu di me matri….Vitu pappa pappa….
Pasqualee nuatri vinemu puru……
Giovanni Ozzorrait….chi facemu cominciamu ‘a salutari?
Cicciu Ma quali salutari…..Pasquali…..va pigghia du pizzi ‘o Miramari….manciati e poi vi nni jti!
Giovanni E va bene! Ma pagu ju ( mette le mani in tasca)
Cicciu Ma quali pagari tu…..siti ‘a me casa ed è giustu ‘nca pagu ju…
Giovanni (quasi a litigare ma subito remissivo) Ma no chi ci trasi…….ma si ‘nsistiti?
Cicciu (tra sé) Nia mancu du voti si lu fici diri….E’ ‘nutili:
CU NESCI NUN SEMPRI ARRINESCI!!!! (sipario)
F I N E