===1===
DON CICCIU FRITTELLA
(Rittu Ficurinia )
Di Umberto Amato
( La scena e’ ambientata in un salotto di una casa padronale in Sicilia,il cui proprietario di nome Ciccio Frittella,soprannominato dai paesani,Ficurinia per il
suo carattere,spinoso e contraddittorio,nei riguardi di tutti quelli che entano in
contatto con lui.Con il lavoro si e’ fatto una posizione invidiata da tutti come pro-
prietario terriero,ed anche per una vasta cultura maturata durante la vita ,sebbene non
abbia.da piccolo, superato la quinta elementare.
Vive con la moglie Agata e la figlia Milina,dopo che il figlio maschio si era
sposato.
(Si apre il sipario con Ciccio seduto a leggere un giornale in poltrona ,mentre la moglie Agata si trova indaffarata nella stanza attigua )
Ciccio : (commentando quello che legge ad alta voce ) Possibbili ca tut-
-ti i minchiunati i scrivunu na sti’ giunnali!!!
Finisci ca nun’naccattu cchiu’…tantu vali ca i sti-
-ssi minchiunati mi sentu nda televisioni!!!
Agata : (sentendo parlare il marito fa il suo ingresso nel soggiorno )
Ma cu ccù stà parrannu???Chi parri sulu??
Mi stà facennu veniri a mmenti a mmò patri,prima
ri moriri..ca parrava sulu e si vaviava tuttu!!!
Ciccio : (contrariato ) Senti…sciamunita can un sì jautru…
nun fari si parauni raccussi’ cretini…picchi’ jù nun
parru sulu ,jè ppòi…quannu mai mà vistu vaviari!!
Viri ca stàiu facennu cummenti a vvuci jauta e nun
mmì vaviu comu a tò patri!!!!
Chissu m’ha ddiri fra trentanni ,quannu perdu u
lumi ra raggiuni!!!
Agata : Bbonu…bbonu …nun ti puliciari tuttu!!!
==2==
In primu mumentu ,ma vò parsu ca parrautu cu
quaccunu!!!!
Ciccio : Si…cu tò soru stava parrannu!!!
Agata : A mmò soru a llassari stari unnè!!!
U sacciu can’ un ti po’ calari..ca ogni vvota ca vi
viriti,tutti rui ,scintilli faciti…picchi’…pi llo menu
idda javi u curaggiu ri rispunniriti a tutti i fissarii
ca rici tù!!!!
Ciccio : Agata …viri ca i provebbi..nun sbagghiunu mai :
Sà dittu sempri..tali mattri e tali figghi!!!
Tu riordi com’era a bonanima di tò mattri???
Sparrittera,sciarrigna e na tutti cosi s’arrimiscava
idda…jè..a tò soru chissu c’ha ristatu!!!
E menu mali ca a ttìa t’haiu addumisticata jù.senò
peggiu ri idda forrutu!!!!
Agata : Cicciu…t’haià rittu tutti i voti ri nun muntuvari a
mmè mattri,bbona e motta unn’e,’picchì idda nà
santa mattri ha statu pi nnìautri!!!!
Cchiuttostu…a ttò mattri unni a vò mettiri???
Nun’ni parramu chiù ..prima ca mi pigghiu o ccò
mala collira a mmatinata…e..ppoi aia gghiri a
curriri ndo dutturi!!!!
Ciccio : (vedendo che la cosa stava degenerando ,si alza e s’appresta ad uscire)
Aià caputu…aià caputu,,tu sempri additta caschi!!
E’ megghiu ca mi nni nesciu e raccussi finemu sta
farsa,prima ca finisci in tragedia!!!!
Mi nnì stai jennu ò centru…ca sulu ddà..mi pozzu
svagari!!!
Agata : Vattinni…vattinni,iacqua ravanti e ventu r’arreri!!!
==3==
Raccussi’..pozzu stari tranquilla e mi pozzu fari
i subbizza,picchi’ quannu c’ì sì tù intra,jù nsala-
-nisciu!!!Ancora ccà sì!!!Vattinni!!
( una volta uscito Ciccio,Agata ,emettendo un sospiro di sollievo,si
lascia sedere su di una sedia )
Nun ci pozzu cummattiri cchiu’ cu stu cristianu!!
Nsistusu…ma tantu nsistusu ,ca,nà ogni riscussu,
voli vinciri sempri iddu!!!
Sbagghiu fici…iddu cu mmia a cummattiri!!!!
(Si sente suonare alla porta,e Agata và ad aprire,ed appare Sara,una
vicina di casa,che s’interessa di tutto e di tutti nel vicinato)
Sara : Buon giorno Agata…speru sulu ca nun distubbu..
..aià vistu nesciri a tò maritu,jè staiu apprufittan-
-nu a veniri ccà,pa ddumannariti su ti trovi npocu
ri puddisinu,ca ieri mu scuddaiu r’accatallu…..
tu ttrovi???senò aià nesciri !!!
Agata : Ci ll’haiu!!!ci ll’haiu,aspetta ca tu pigghiu!!!
( Agata si reca nell’altra stanza,mentre rivolta alla platea,mormora)
Chista ,tutti i scusi i ttrova sempri!!!!!
( Al rientro nel soggiorno,vede Sara che stà guardando delle foto sul
comò)
Sara…ma chi stà taliannu???
Sara : Nenti..nenti..stava taliannu a fotografia ri tò fig-
-ghiu,quannu si maritò…ma quant’erunu beddi!!!
Cettu..matrimoniu ri lussu fù!!!!
Agata : Beddi ierunu e beddi sunu…u sai ca su picciotti!!!
Macari niautri ierumu beddi prima ri maritarini!!!
Cettu…uora, cu l’eta’ ca nà ttruvamu ngoddu a bil-
-lizza si persi!!!!Finenu i tempi quannu i masculi
ni spugghiavunu cu ll’occhi!!!!!!
==4==
Sara : Agata…viri ca a mmia nuddu m’ha spugghiatu,né
cu ll’occhi e mancu che manu!!!!
Mattrimoniu purtatu fù u miu!!!!!!E…maliricu u
jornu quannu mu purtanu ravanti all’occhi mii!!!!
Agata : Ma picchi’???dopu tant’anni ti stà lamintannu uora!
A’ fattu cu tò maritu sei figghi…no ..unu …SEI!!!
Sara : Siiii…sei vivi,e…ttri motti prima ri nasciri!!!
U svinturatu..u pinseri…sempri dda’ ci l’aveva,pic-
-chi’ riceva ca ci piacevunu i picciriddi e..ju’ c’ha
vò cummattiri!!!!
Uora…dopu tant’anni a mà ddivintatu intra a casa
comun frati e soru!!!Nà cappata ri linusa je’!!!!
Tutti i siri…ogni vvota si vò cucca ,rici ca ci veni
u duluri di testa!!!!
Fici a cursa do sceccu!!!!!!E si firmo’ dd’ocu!!!
Agata…taliami bbona…sacunnu ri tia chi ti paru
una..ca intra a mò casa ,s’accuntintare ri essiri a
soru cu mmaritu ca voli iessiri sulu mò frati????
Agata : Miiih…Sara..ca ucca aperta staiu ristannu!!!!
Ma…tù nun ha pruvatu a fallu viriri ri quarchi
dutturi???Viri ca i tempi a nà cangiatu!!!!
Uora ci sunu miricini ca fanu rusbbigghiari macari
i morti!!!!!
Sara : A quali…dutturi…nun ‘nì voli sentiri parrari…ianzi
mi rici ca ndò dutturi c’haià gghiri ju’…pi farimi
curari a testa!!!
Agata : Sara…arrivatu a stù punto,nun t’affenniri…ti vog-
-ghiu riri npinseri ca mi stà passannu ndà testa….
==5==
Nun criri tu…ca tò maritu,avissi truvatu qualchi
puddastredda chiù picciotta ri tìa,e,tu nun’ni sai
nenti!!!Nun si po’ spiegari ca dopu novi figghi
tutta nnà na vota ,a sira ci veni u ruluri ri testa!!
Mè maritu…duluri ri testa a sira nun’n’avutu
mai!!!!
Sara : Agata….raggiuni iài…nun c’havò pinsatu propriu!
Uora ca m’hà misu ssì pinseri..piddaveru a mira
u tegno pì sapiri ri unni ci veni ssù duluri ri testa!!
Uora mi nnì vaiu,picchì lassaiu a pignata assittata!
Ciao….Ciao e,ti ringraziu ca m’hà raputu a menti,
ni viremu cchiù tardi ,ciao!!!!
( Una volta che Sara è uscita,Agata si siede vicino al tavolo )
Agata : Bedda mattri….chi mala fini fici Sara!!!!
Su nnà cosa ri chissa avissi capitatu a mmia…
..o cummentu a cauci ndò rarreri ,avissi jutu a
chiuriri!!!!Frati….soru…mmah!!!!!
( In quel momento ,dalla porta d’ingresso entra la figlia Milina,accom-
-pagnata dall’amica Nunzia )
Oh…finalmente arrivasti…tà vò rittu c’haià nesciri
Nunzia :Bongiorno signura Agata..a cuppa mia ha statu pi
stù ritardu!!!
Milina :Mamà…ccà sugnu…a mà persu npocu ri tempu pì
strada…e ppòi…picchì tutta stà primura???
Agata :Nun è primura…sulu can un puteva nesciri picchì
ci sunu i ciciri assittati,e, nun’ni puteva lassari suli!
Mi nni staiu iennu…racci n’occhiu a pignata!!
Milina :Vabbeni mama’…vattinni tranquilla!!!!
==6==
(una volta che le due ragazze restano sole,si siedono )
Milina : Mih…stà mè mattri e’ troppu apprinsiva, nun tu
poi mmagginari quant’e’ pricisa né cosi so!!!!
Nunzia : Siiii…e tu nun canusci a mè mattri ri quant’e’
pilicusa…ca voli sapiri chiddu ca fazzu e macari
chiddu can’ un fazzu!!!!!
Milina : Nunzia…lassamu perdiri ssì cosi…ognunu si
spurugghia a mattri ca sa ttrova!!!!!
Cchiuttostu…ripigghiamu u riscussu ri prima ca
u lassammu all’aria!!!! Unn’erumu arrivati???
Re primi paroli ,ca m’hà rittu ,a cosa mà parsu
ntirissanti…uora,rilassiti..e…cuntimi tutti cosi do
principiu!!!!!Tu u sai ca quannu parramu ri mas-
-culi,jù ttroppu curiusa sugnu!!!Parra…parra,men-
-tri ca semu suli!!!!
Nunzia : Pensu…ca tu avissutu a canusciri a mè zia Catari-
-na,chidda ca so maritu a lasso’,tant’anni fa,pi ghi-
-rasinni America,e, nun’nà riturnò cchiu’!!!!
Milina :Cettu ca canusciu…ggnè chidda c’abbita o viculu
ri ll’ulivu ,ca stà nsemi a so soru schetta ca mi pari
ca si chiama Monica????Gne',,a cummari nostra??
Nunzia : Propriu idda e’!!!!Ca mischina…pi nun ristari sula
dopu ca so maritu abbannunò,si ttrasiu a so soru
Monica,,,ca stautra sventurata,dopu nà dilusioni
d’amuri,si vuleva chiuriri nà ncunventu e si vuleva
fari monaca!!!!
Milina :Bella chista!!!menu mali can un trasiu o cunventu,
senò a vò na cchiamari: Monaca..Monica!!!!
==7==
( dopo le risatine delle due amiche ,per la battuta di Milina,la curiosita’
ha il sopravvento)
Nunzia….Pero’ sinu a uora nun m’hà rittu nenti ri
masculi,pi ccomu a vò ncuminciatu u riscussu
quanu ierumu pi strada!!!!!
Nunzia : Miiiih…chi primura ti vinni!!!Tu..ogni vvota ca
cc’e’ mmasculu ndo menzu..t’attisunu aricchi!!!
Ca rammi tempu!!!
Ti stava ricennu ri ssù sdibbusciatu ri mò ziu ,bo-
-nu e mmortu unne’,ca lasso’ a me’ zia Catarina,
e,si pessi u pilu,picchì ddà,sa saputu dopu,fici ddu
figghi masculi cu nn’amiricana,ca ppoi mossi
macari idda!!!!
Uora….stì picciotti a nà vinutu r’America e sunu
alluggiati a casa di mè zia Catarina!!!
Riciunu…ca…hanà vulutu veniri in Sicilia pì
ciccari l’origini rà famigghia ri so pattri ,e, stanu
ccà pi nnà misata!!!!!
Milina….jù aià vistu nà vota sula,quannu arriva-
-nu,ma….ti pozzu riri,c’arristaiu ca ucca aperta!!!
Picciotti raccussì beddi,…ma raccussì beddi nà
mò vita ,nun ‘haia vistu mai!!!!
Forsi haià vistu sulu nà qualchi pillicula amirica-
-na!!!!!
Milina : Rimmi nà cosa Nunzia….St’amiricani…quant’avi
ca n’àrrivatu???
Nunzia : Ca ponu essiri ttrì o quattru jorna ca su ccà!!!
Ma picchì ssà dumanna???
==8==
Milina : E tù…dopu quattru jorna mu stà ricennu uora!!!!
Nunzia : Picchì?? quannu t’avò diri???
Milina :Subbitu…subbitu ..prima ca ci jevutu a vvirilli
raccussì ci vineva macari ju’!!!!
Viri ca i micizzi sinceri si virunu macari ri ddocu!!
Javi nnà vita ca tutti cosi facemu nsemi!!!
Stavota t’aggruppò!!!!!
Nunzia:Milina….nnà senti tu stà puzza r’abbruciatu????
Milina :Bedda mattri!!!!i ciciri…..i ciciri!
( Milina di corsa corre verso la cucina allarmata )
Nunzia:Stà Milina e’ nà cosa seria…appena senti parrari
ri masculi…si scorda tutti cosi…e’ nà nautru
munnu!!!Certu javi raggiuni macari idda…ca
vulennicci pinsari bbonu…nun e’ ca ju’ suggnu
megghiu ri idda!!!Avemu a stissa eta’!!!E..ancora
semu schetti ranni!!!E stamu facennu ancora i fili-
-nii!!!!nun’nì pottimu assistimari pa viri nnà fa-
-migghia!!!!
Uora ..quannu ritorna Milina,vogghiu viriri chi cosa
ni putemi nvintari mentri ca ci sunu in giru sti rù
beddi picciotti amiricani!!!!
Milina Lrientrando nel soggiorno asciugandosi la fronte )
Macari a pignata s’abbruciò!!!Ma comu mi potti
scuddari!!!!
Nunzia:E…uora a ttò mattri chi ci rici??
Milina :Nenti..nun ci ricu nenti…Aià ssittatu nautra pignata
cu iautri ciciri…e l’autra aià mmucciatu..aià raputu
tutti i finestri pi nun sentiri a puzza r’abbruciatu,jè
==9==
uora nun parramu cchù ri ciciri!!!!
Ciccamu ri parrari ri cosi cchiù seri..unn’erumu
arrivati????
Nunzia :Ca stavumu parrannu ri stì picciotti amiricani!!!
Mentri ca tu ierutu ndà intra,mà vinutu nà pinsata,
Ca su nun ‘apprufittamu ri st’occasioni,tutti rui ni
putemu mettiri l’animu npaci!!!!
Aspittamu ca ritorna tò mattri,e, pòi iemu a fari nà
visita a mè zia Catarina!!Chi ti nni pari Milina???
Milina : Mih..Nunzia a pinsata bbona je’!!!
Mè mattri si pessi rà casa!!!Ma quannu torna ca ju’
staiu ugghennu!!!!
( si sente suonare alla porta,per cui Milina và ad aprire e compare suo
padre )
Papà…comu mai hà sunatu…ti scurdasti i chiavi?
Cicciu : Ogni vvota ca nesciu..tò mattri mi fa nsalaniri!!
I chiavi…i chiavi mi scurdai,e menu mali ca ci sì
tù intra ..senò rarrrei a porta ma vò ssittari !!!
Ma tò mattri unne’???
Milina :Sciuta je’…e stava aspittannu pi nnesciri cu Nun-
-zia!!!
Cicciu : Bih…macari Nunzia c’e’ ccà!!Ciao Nunzia!!!
Nunzia :Bongiorno Don Ciccio…ci stava facennu npocu ri
cumpagnia a Milina!!!!!
Cicciu :Ha fattu bbonu!!!!cu sa quanti cosi aviti ri cuntarivi
Jù…quann’era picciottu ,aveva nn’amicu fratennu,
e nni cuntavumu…..
Milina :Papà…uora chi nà cuntari tutta storia rà tò vita???
==10==
Viri ca ju’ e Nunzia ,vulevumu nesciri e a mà
ristatu intra ,picchì a mamma quannu ha sciutu nà
raccumannatu ri stari attenti e ciciri ca stanu ug-
-ghennu nda intra nda cucina…peccio’ uora ca tu
sì ccà…stacci attentu tu,picchi’niautri avemmu
tanticchedda ri primura,ca mà gghiri a nà parti!!!
Ciao papa’!!!Nun ti scuddari i ciciri!!!
Nunzia :Arrivederci Don Ciccio!!!!!
( Una volta uscite le due ragazze,Ciccio si mette a sedere)
Ciccio : Possibili…ca cu stì picciotte moderne nun si po’
fari mancu nminutu ri dialugu!!!Sempri primura e
nchiffarati frischi sunu!!!
Stava rapennu a ucca ,pi cuntaricci i mò esperien-
ze passati,raccussi sapissunu comu si pigghia a vita
Ma unni…quannu mai !!!!
Mancu CCIU…potti riri…Mah!!!
( si sente squillare un telefonino ,Ciccio lo prende e risponde ,e, pens-
-ando fosse la moglie che lo chiamasse da qualche parte )
Chi c’e’ Agata???chi ti scuddasti quarchi cosa??
Ah..vui siti cummari Catarina!!!m’ha tà scusari..
Pinsava ca era mè muggheri,ca je’ sciuta,e, mi sta-
-va chiamannu pi dirimi quarchi cosa!!!
No…ndo veniri je’!!!Appena arriva vi fazzu chia-
-mari!!!!Ah…nò..c’haià diri sulu ,ca stati vinennu
ccà pi nnà visita…..Va bbeni aià capitu!!!!
Raticci sulu u tempu ca s’arricogghi,ri mumentu
all’autru!!!Si…si…aià capitu!!!Nun c’e’ bisognu
ca mù ripititi!!!Ccà semu!!!Arrivederci!!!
==11==
Minchiucchiti!!!A stà cummari Catarina ,ci pari
ca sugnu stunatu comu a idda e ssò soru!!!
Vinti voti m’ha ripitutu sempri a stissa cosa!!!
( Si sente suonare alla porta e Ciccio ,và ad aprire,trovandosi davanti
la vicina di casa Sara )
Bih…vadda cu c’e’ ccà….Sara..la nostra cara
vicina di casa!!
Sara..su stà ciccannu Agata,viri ca e’ sciuta ,e,
avissi riturnari ri mumentu all’autru!!!
Sara : A vò vinutu su mi puteva rari nù spicchiu ri agghia,
datu c’aià finutu!!! Mu po’ pigghiari tu???
Ciccio :Sara…viri ca ju’ nun sacciu unni mettiri manu nda
cucina!!!A mmìa mà parrari ri tutti cosi,tranni ri
agghia,cipuddi,basilicu e pumarori!!negatu sugnu
pi ssì cosi!!A mmìa ma nà ddari sulu a mangiari!!!
Peccìò veni cchiù taddu ,ca ttrovi Agata!!!
Sara : Aià capitu…aià capitu..ritornu cchiù taddu!!!
( Sara fa alcuni passi verso la porta,per andarsene,ma si ferma di botto )
Cicciu…m’ha livari nà curiosità,Javi quasi nà
cinquantina r’anni ca ni canuscemu,pecciò jù cu
vuiautri mi sentu comu nfamigghia!!!!
Ciccio :Cettu…cettu…chi c’e’ Sara parra…parra!!!!
Sara :M’ha ddiri sulu a virità!!!A sira…quannu ti vò cuc-
-chi….ti veni mai u ruluri ri testa???
Ciccio:Sara..ma chì stà ricennu???Picchì ssà dumanna???
A mmìa u ruluri ri testa,mi po’ veniri,ri matina,du-
-ranti a jurnata!!!Nun e’ ca ci l’àiu a cumannu!!!
Quannu veni..veni!!!
==12==
Sara : Inveci…mè maritu ci ll’havi a cumannu!!!!
Picchì nun c’e’ nnà sira ca nunn’havi duluri ri testa!!
Tutti i santi siri…appena metti i spaddi ndo lettu!!!
Cicciu…gnè na cosa strana chissa!!Chi ti nnì pari??
A stamatina,m’haià cunfidatu macari cu Agata ri stù
fattu,e, m’hà dittu ri fallu viriri ri nù dutturi!!!
Nunn’i voli sapiri propriu!!!
Uora,datu ca ogni tantu nisciti nsemi,tu nenti sai ri
stù fattu???Hà vistu pi ccasu quarchi cosa ri stranu??
Nun t’hà cuntatu nenti??
( Sara ,vedendo che Ciccio non risponde e che si trova in imbarazzo )
U staiu capennu…macari ca sapissutu quarcosa su-
-gnu sicura ca nun mu vinissutu a cuntari a mmia!!
Chisti…cosi ri fimmini sunu..mi nni staiu jennu,poi
m’arraggiunu cu Agata!!!Ti salutu!!!!
( Ciccio resta di stucco,scioccato senza essere in grado di dire una parola )
Ciccio:Miiih…a ccà i cosi serii sunu!!!
O so’ maritu jè malatu gravi,o…tuttu nda na vota
c’hà vinutu n’allergia pì ssò muggheri!!!!
Nenti…aspettu ca s’arritira Agata,e, nnì parru cu id-
-da!!!Sugnu sicuru ca idda ttrova a suluzioni!!
Nà sti cosi maistra je’!!!
( Si sente suonare alla porta e Ciccio và ad aprire,e,si trova di fronte sua
comare Catarina,accompagnata dalla sorella Monica )
Biiih…mè cummari Catarina cc’e’…e macari a
signurina Monica!!!Accomodatevi…accomodatevi!!
Faciti cuntu ca Agata st’arrivannu!!!
Javi nu bellu pezzu ca nun’nì putemu viriri(scusati
vuleva riri ca javi assai ca nun’ni viremu)!!!
==13==
Catarina Lrivolta alla sorella)Nun ci fari casu Monica o cumpari
Cicciu,ci piaci sempri schizzari!!!
Monica :U sacciu …u sacciu ca cumpari Cicciu je’ schiz-
zusu!!!Je’ sempri allegru picchì javi u cori no zuc-
-curu!!!!Biatu iddu!!!!
Ciccio : Cummari…nun pinsati ca sugnu troppu curiusu…
comu mai stà visita impruvvisa!!!!!
Ca successu quarcosa???
Catarina:E cà vò succeriri,mbari Cicciu,nenti ha successu!
E’ sulu na visita ri cortesia,ca ccì vogghiu fari a
mè cummari,picchì javi assai ca nun’nì viremu..
veru Monica???
Monica : Siii…l’ultima vota ..mi pari..ca fù,a simana pas-
-sata!!!!
Catarina :Nun ci faciti casu mbari Cicciu…mè soru jè mez-
-za stunata….nun sì riuorda mancu chiddu cà
mangiatu stamatina!!!!
(Catarina,girando lo sguardo a destra e sinistra e storcendosi il naso )
Mbari Cicciu…o jè a mò mprissioni…ma ju’ staiu
sintennu puzza r’abbruciatu,c’aviti quarcosa supra
o focu?????
Ciccio : Bedda mattri….i ciciri …..i ciciri ci sunu assittati!
(scusandosi,scappa subito in cucina )
Catarina:O senti a mmè cummari Agata,quannu ritorna!!!
Ca chidda e’ tanta pricisa!!!
Stù cumpari Cicciu,ca sempri ci piaci schizzari,e
si scorda i duviri ri casa!!!Liggeru ri testa mi pari!
Monica :Cettu ca so muggheri,prima ri nesciri ci fici i rac-
==14==
-cumannazioni !!!Iddu parra sempri e si scuddò i
ciciri ca si stavunu appigghiannu!!Mah!!!!
Ciccio : ( Rientrando dala cucina,rassicura gli astanti ) Nenti…nenti tutto
a postu…sa và sciugatu l’acqua e s’appigghianu i
ciciri!!Uora tutto risolto,aià livatu ro menzu a pi-
-gnata abbruciata e nn’àià sittatu nautra che ciciri
ca menu mali cinn’erunu pachettu sanu!!!!!
Uora sugnu tranquillu!!!
Catarina :Mbari Cicciu…pinsati ca a cummari ritadda???
Picchì…cu mmè soru avissimo a gghiri a nnautra
parti!!!!Se nò arritunnamu cchiù taddi!!!!
Ciccio : Faciti cuntu ca jè ccà!!!!
( Non finisce di dire queste parole,che Agata rientra con due borse della
della spesa ,che và a depositare in cucina )
Agata : Biiih!!Chi sorpresa …a cummari Catarina e ssò
soru Monica…avemu ccà!!!!Bongiorno!!Scusati
n’attimu ,quantu mi levu stù pisu rè manu!!!
Rientra nel soggiorno )
Allura cummari Catarina!!!Comu mai stà mpruv-
-visata?? Su m’avissutu avvisatu pi telefunu,ju’
nunn’avissi sciutu!!!!
Catarina:A mà chiamatu …a mà chiamatu prima ri veniri,
e mbari Cicciu n’ha dittu ca ri mumentu all’autru
ieruvu cca’!!!!E niautri…ccà semu!!!!!
Agata : J’allura…chi cc’e’ qualchi novita???
Chi ddiciunu ss’amiricani c’aviti intra???
Cettu je’ a prima vota ca venunu nsicilia!!!
Chi mprissioni a nà vutu???Sunu cuntenti??
==15==
( Catarina,prima di rispondere fa’ un cenno ad Agata,facendole capire che vuole
parlare senza la presenza di Ciccio.Agata capisce al volo e si rivolge al marito)
Agata : Ciccio…fammi u favuri di rarici n’occhiu e ciciri
ca stanu ugghennu,e…su sunu cotti astutuli!!!!
Ciccio : ( Avviandosi verso la cucina )Sugnu sicuru ca na’ cociri anco-
-ra!!!!!
Agata : J'allura...Catarina ,chi mmi cunti???
Cettu...ca l'arrivu ri st'amiricani,hà statu na bella
sorpresa...veru???
Catarina:A chissa suppresa ranni fù!!!!Ma ca vò fari sempri
figghi ri mò maritu su' !!!!Nun je' ca iddi ponu
aviri cuppa....a cuppa jera ri ddù dibusciatu!!!!
Maliricu u jornu quannu mi rissi ca stava scennu
pi gghirisi accattari i sigaretti...e ri tannu scumpa-
-riu ra cicculazioni!!!Sulu dopu n'annu sappi ca
era America!!!
Ma...tutti stì cosi tu i sai picchi' t'haia cuntatu e
ricuntatu!!!
Pero'...ti pozzu riri ca sti rù picciotti s'ana dimus-
-tratu cchiu' educati rò dilincuenti rì so pattri,pic-
-chì prima ri veniri mi telefunanu r'America,sù
putevunu veniri cca',pi sapiri unni nasciu so' patri!
E...ju' ...ca vò fari???
Agata : Catarina...bbonu facisti!!!!I picciotti nudda cuppa
janu!!!
Rimmi n'autra cosa...comu sunu???cci'assumig-
-ghiunu a sso' pattri???
Catarina:Unu..ca si chiama Bob,nun ci'assumigghia propriu
si viri ca pigghio' ri so mattri amiricana!!!L'autru,
==16==
ca si chiama Tony,je' a fotocopia ri so' patri,e
quannu u talìu ...mi pari ri viriri a chiddu ca si
ìu a ccattari i sigaretti,ca sta' ritunnannu rò
tabacchinu dopu quarant'anni!!!!!
Pero' Agata ..ti pozzu riri ca nun'annu nenti in
comuni co fuggitivu...picchi' tutti rui stì picciot-
-ti sunu tantu educati,tantu gentili e tantu finic-
-chi,ca cetti voti m'ambarazzu!!
Monica : Catarina...t'haià rittu macari stamatina,ca sti ru'
picciotti mi parunu troppu.....troppu finicchi!!!
Ma l'impressioni mia jè...ca mi parunu troppu...
...troppu finocchi!!!!!
Catarina : Monica...ma ri unni ti venunu stì pinzeri???
Forsi....picchì parrunu cu l'accentu amiricanu??
Ma....vaddati siggnuri mei chi pinzeri ci venunu
nda testa a chista!!!!
Agata ...nun ci fari casu ca me soru stà sdillirian-
-nu!!!
Agata : Ohuu....viriti ca nun c'e' tuttu stu bisognu rì piz-
-zuliarivi....viriti ca mmasculu...masculu si viri
a primu acchittu,comu si presenta e comu si
movi !!!Forsi..Monica quann'era zita nun happi
mancu u tempu ri squattrari o so' zitu,pi sapiri
su era ri razza animali o vegetali,peccio' na stì
cosi nun po' aviri esperienza!!!
Monica : Agata....ma chi sta' ncucchiannu???
Viri ca u mo' zitu masculu era,cu tutti i crisma!!!
==17==
Je' a spirienza caja' fattu ne rù misi,ca mà statu
ziti,m'hà bastatu pi tutta a vita!!
Peccio'..u capisciu subbitu su unu e' masculu!!
E..nun 'nni vogghiu parrari cchiu'!!!!
Cicciu ( uscendo dalla cucina ) Ohuu...si stati ciccannu nmascu-
-lu...viriti ca cca' cci nne' unu , sanu e chinu ri
vita!!! ECCOMI PRESENTE!!!!!
Agata Ci mancavutu tu pi ghinchiri a pignata!!! Cu ta'
chiamatu??? A vistu i ciciri si su cotti??
Cicciu : Ancora ruri sunu!!!!
Agata : Ma...comu po' essiri suddu i ssittai stamatina
prima ri nesciri??Assettiti docu ...mutu e nun ti
ntromettiri,ca chisti cosi ri fimmini sunu!!!!
Catarina....datu c'avemu mpedimentu pi parrari,
sintiti chi facemu...dumani matina,cu nnà
scusa ,ritunnati cca',e...puttati ssi rù picciotti,
ca ju' appena i viru vi pozzu risolviri tutti ssì
ddubbii ca javi tò soru Monica!!!!
Catarina : Va bbeni,facemo raccussì..e nnì luvamu sti pin-
-zeri ra testa ri mò soru!!!Vi salutu...ni viremu
rumani matina!!!!!Monica saluta a cummari!!!!
( una volta uscite le due sorelle,Cicciu si mette accanto alla moglie,
perche' stà fremendo per la curiosita')
Cicciu : Uora...mi vò riri tutti stì misteri,picchi' jù nun'-
-haiu caputu nenti!!!Chi e' stu fattu ri masculi e
masculi!!!!
Agata : Nenti...nenti...sulu ca Monica javi na para ri
==18==
jorna ca cc'ha mmisu npulici nda ricchi a cum-
-mari Catarina!!!!
Ncià n'arrivatu ssì rù picciotti miricani a casa rì
Catarina!!!Ca comu rici idda sunu affabili,edu-
-cati e finicchi e,chidda Monica c'insisti,ca si'
ca sunu finicchi ma ci parunu ddù finocchi!!!
Cicciu : Ohuu...ma chi mi stà ricennu!!!Viri ca differen-
-za na ssì rù paroli je' sulu a “O”ma u significatu
je' nautra cosa!!!
Agata : Bravu...uora arrivo' Don Cicciu,...e scupriu Ame-
-rica!!!!Chi ti pari ca sugnu sciamunita ca cetti
cosi nun'i capisciu!!!Peccio'...comu à ntisu, ,ru-
-mani ni porta cca' e viremu com'e' stà facenna!!!!
Tu...su nun voi assistiri,ti nni po' iri o centru a
gghiucari e carti!!!Cchiù picca semu,megghiu jè!!
Cicciu : Unni...quannu...ri ccà nun mi movu!!!!
Sacunnu ri tìa...ssà commedia nun ma perdu ri
virilla!!!
Ma poi...sta Catarina e sta Monica,ca ta nà vinu-
-tu a cuntari stì cosi,,,mu vò riri chi ccosa c'e' ri
stranu su sti miricani sunu ri nautra sponda???
A parti ca venunu ra sponda re stati uniti!!!
Ca nà fari....sa nà mmaritari cu iddi o ci vonu rari
a quarcunu rè parenti so'!!!Fatti so' sunu!!!
A nniautri nunn'interessa nenti!!!
Lassamu perdiri ssù riscussu e parramu ri nautra
cosa!!!
Stamatina,quannu tu erutu fora,si prisinto' Sara,
==19==
ca scusa ca circava ,chi sacciu cosa,e, mi fici na
dumanna strana...vuleva sapiri su a sira quannu
mi jeva a cuccari,mi vineva u ruluri ri testa!!!
Agata : Siii...mi nn'ha parratu stamatina, ca javi ssù
problema cu ssò maritu!!!!
Ma...tu ca ti viri tutti i jorna cu iddu,nun e' ca
pi ccasu à vistu quarcosa ri stranu....c'avissi
ncuntratu quarchi puddastra cchiu' giovini ri
so muggheri??
Cicciu : Agata....ma ri unni ti venunu ssì pinseri!!!
Sacunnu ri tìa...nà puddastra giovini si mittissi
cù unu ri 75' anni e pi ggiunta maritatu????
U sai megghiu ri mia ca chissi ceccunu i vecchi
su sunu scapuli o viduvi,pi scipparici i soddi
ra pinsioni o su janu qualchi proprieta'!!!
Peccio' scordatillu...senti a mmìa,ricci a Sara,ca
a so' maritu ...o...cià vinutu n'abbassamento or-
-monale ,oppure n'attacco allergico pì so' mug-
-gheri !!!E nà ssù casu nun c'e' nenti ri fari!!!!
Agata : Bravu...bravu...parro' u dutturi Pampinedda...
Cicciu...viri ca cià mà ddari nnà manu r'aiutu
a Sara,picchì ha cangiatu parintela cu so mari-
-tu...uora sunu frati e soru!!!Ha' capitu!!!
Cicciu : E vabbene....datu c'addivintai u dutturi Pampi-
-nedda...rammi npezzu ri carta ca ti scrivo a ri-
-cetta (Cicciu,prende carta e penna,scrive e la dà alla moglie )
==20==
Ecco...tè ccà..raccilla a Sara,ca ci vò ccatta..
però cià ddiri ca cià ddari ggnonnu sì e ggnonnu
nò,e...cià ddiri a iddu ca sti pinnuli sunu pi fari-
-cci passari u ruluri ri testa!!!
Cu chissi....u ruluri o ci passa...o ci passa!!!
E sugnu sicuru ca na nnà para ri jorna,riccillu
a Sara,addiventa n'amante scatinatu...iautru ca
frati e soru!!!!Chi ti nnì pari Agata???
Agata : Suddu e' veru,chiddu ca mi stà ricennu......pì
subbitu cià portu!!!!!!
( Agata esce di corsa per andare da Sara,mentre Cicciu soddisfatto
si lascia cadere sulla poltrona,così finisce il primo atto )
F INE I° A T T O
^^^^^^^^^^^^^^^^^^^
==21==
II ° A T T O
( Si apre il sipario e si vede Milina vestita elegantemente,vicino
allo specchio ,che si stà dando gli ultimi ritocchi,nel mentre rivol-
-gendosi alla platea,esterna alcune considerazioni su ciò che e'
avvenuto il giorno prima a casa della comare Catarina,dove era
andata con Nunzia,per conoscere gli americani che si trovavano
da soli poiche' Catarina e Monica erano andate a fare una visita
alla comare Agata )
Milina : Mattri santa....sugnu sicura c'appena mi virunu
ncoppu ci fazzu pigghiari a sti ru' picciotti miri-
-cani,specialmenti a Tony,ca je' chiddu ca mi
piaciu cchiu'ssai,forsi picchi' appena mi visti,
l'occhi nun mi luvo' ri ngoddu,e comu parrava
pari ca vo' ncuntratu n'angilu rò celu!!!!
Menu mali ca Nunzia,s'affisso' cu Bob e mi re-
-sunu l'imprissioni ,pi'ddaveru...ca sa'nao' ncun-
-tratu ddu animi gemelli!!!!E menu mali!!!!!
Uora ca sta matina ,ca tutti quattru ,avemu st'ap-
-puntamentu.....rì comu sugnu azzizata....Tony...
ca ucca aperta resta!!!!Nun ci vogghiu mancu
pinsari!!!!
( Poi Milina rivolgendosi verso la stanza attigua )
Mama'....viri ca yù staiu scennu ,picchì c'e' Nun-
-zia ca mi stà spittannu....ni viremu cchiu' ttardi!!
(dopo qualche secondo,appena Milina e' uscita ,dall'altra stanza,Agata
fa il suo ingresso nel soggiorno )
Agata : Milina...Milina ...ma unni sì???
Ma chi fici....si nni ìu???
==22==
Ma.....unni sta' gghennu a mmatinata???
E ...chi e' ...tuttu stu profumu ca lasso'???
A mmia sta picciotta nun ma cunta giusta...
A capu matina cu tutta stà furia pi viririsi cu
Nunzia!!!
Puzza r'abbruciatu c'e'!!!!!!
( Poi.rivolgendosi verso la stanza attigua )
Cicciu....ma chi stà facennu ancora??
Jàvi ddù uri ca sì nficcatu ddocu intra!!!Ma chi
ti stà facennu i megguli??Ca... moviti..nnò sai
cù a vveniri stà matina...m'haià fari truvari ca
vistaglia quannu arriva mè cummari???
Viri ca m'aià gghiri a vestiri...moviti ..moviti!!!
Cicciu : (uscendo dalla stanza ed entrando nel soggiorno ,dove Agata e' in
-attesa )
Ohuuu....comu stà facennu!!!!
E' possibili...ca cu ttìa m'haià fari sempri ri cursa
Ju quannu ttrasu nò bagnu ...jàiu i mò tempi ca-
-nonici,e nun vogghiu essiri distubatu ri nuddu!!
Moviti....curri ...ohu ..u tempu ca ci voli,ci voli!!
E...cu stamu aspittannu ò sinnicu????
Sacunnu ri tìa a vò nnesciri ca vabba longa,che
pantofuli e senza farimi i capiddi,ca macari ca
a sira ci mettu a ritina,n'aggiustata ciaja' ddari
sempri...no'!!!!
Agata : Si...tutti i storie i sai tu!!!!Sulu ca quannu ttrasi
ndà intra ti saluti ca famigghia!!!
Viri ca jù..vuleva fari prestu,prima c'arriva a
==23==
cummari,picchi' vuleva fari na scappata ndì Sara
pi sapiri comu ci finiu a'ssira,sù ssò maritu si iù
a cuccari co ruluri ri testa...curiusa sugnu!!!
( Agata,dicendo queste parole .lascia il soggiorno per andarsi a
cambiare ,mentre Cicciu si và a sedere )
Cicciu : Ah....certu...curiusu macari ju' sugnu!!!!
Miiih!!!Uora ca ci staiu pinsannu cha'ià cunsig-
-ghiatu ri faricci pigghiari gnornu si e gnornu
nò ssà miricina!!!
Ma...quannu mai...si'nnà pigghiari una a simana
senò...a chistu n'attaccu rì cori cì veni,jè avissi
aviri ju' ,supra a cuscenza!!!Quannu mai!!!
Uora ,quannu ci và Agata,ciù rici idda!!!
Na vota a simana!!!Se no' a chistu intra na si-
-mana ….i peri cc'iattisunu jè a povira Sara
ntempo ri nenti viduva si ttrova!!!!
Cia' vo' rittu una ogni ddu jorna picchi' a cosa
era veramenti gravi!!!jè a terapia a vo' essiri,
spicialmenti a prima vota,cu effettu subbitaniu!!
Uora ….una a simana cià basta e cià ssupecchia
A mmia mi nn'hà basta una a simana,macari ca
Agata ,nun sapi nenti,raccussi' duluri ri testa
nun mmi nni veni mai!!!!
Pero'....o sabbutu ri sira addiventu nliuni....chi
dicu nliuni....addiventu na bestia famelica...
….sulu accussi' iaiù a paci in famigghia!!!!
Spiriamo ca Agata,su ci va',prima c'arrivunu
l'ospiti,mi porta bboni nutizii..Ju'staiu ugghennu
==24==
( In questo frattempo,si sente suonare alla porta,e, Cicciu si alza,
per vedere chi e' ,apre,ed ha davanti a sé Sara,raggiante e confusa,
la quale vedendo Cicciu,farfuglia alcune parole )
Cicciu : Sara....ma cu ti ccì porta ammatinata cca'???
Sara : Agata....Agata..unne'???
Cicciu : Agata e' ndà intra ca si sta' vistennu...su ci vo'
riri quarcosa ...quannu idda nesci ciù rifirisciu
ju'......Chi ta' successu quarcosa ri gravi???Pic-
-chi' ti staiu virennu a facci stracangiata!!!!
Sara : Cicciu...nun hà successu nenti ri gravi....Aia'
parrari cu Agata...a sulu...tu viri su iaì chi ffari,
nesci...vò ccattiti i sigaretti,i pospiri ...chiddu ca
vòi tu!!!!!
Cicciu : ( Subdorando ,che la cosa era andata nel suo verso giusto,capisce a
volo che, Sara si vergogna a parlare in sua presenza,per cui le viene
incontro,tanto e' sicuro che dopo Agata gli raccontera' tutto )
Va bbeni...va bbeni....mi nnì stàaiu jennu,tantu a
vò nesciri u stissu,pi gghiri accattari u pani,e,
mentri m'accattu i sigaretti,riccillu a Agata !!!
Sara,pero' cerca ri fari na cosa sbrigativa,picchi'
stamu aspittannu ospiti ri nmumentu all'autru!!!
Sara : E ...cu su' st'ospiti????I canusciu pi ccasu???
Cicciu : ( Mentre stà andando via )Sara....ma po' essiri ca sempri
ti mpicci re cavuli ri l'autri!!!!
Cerca ri sbrigariti i cosi to'...e poi t'arritiri in bon
ordini!!!!
( Sara,resta sola nella stanza in attesa di Agata,gironzolando di qua e
di là.senza una meta,sembrando al punto di scoppiare se non esprime
==25==
tutto quello che hà da dire e confidarsi per quello che le e' successo)
Sara : Possibili ca Agata nun nnesci???
Agata...Agata...ma unni si'??A ttia staiu aspittan-
-nu!!!!Ca....moviti a nesciri!!!
Agata : (Dall'altra stanza ,facendo la gnorri )
Cca'...cca' sugnu...chi fu'...chi successi???
Ti staiu virennu tutta agitata...cammiti..cammiti
e cuntimi tutti cosi!!!Chi successi????
Sara : Agata...prima nun ci crireva è ..miraculi,....ma
ncuminciannu rì r'assira...i miraculi esistunu!!!
Agata : Sara..lassa iri è miraculi ...cuntimi...chi successi!!
Sara : Chi successi??tutti cosi succirenu!!!!
Succirenu cosi ...ca ju' aveva tant'anni ca ma vo'
scurdatu!!!
Agata : Sara javi ttri uri ca stà parrannu...jè ancora nun
mà rittu nenti!!!I particulari vogghiu sentiri!!!!
Sara : Agata...su tti stai muta,ti cuntu!!!!
Assira,comu mi cunsigghiasti tu,dopu ca finemmu
ri mangiari,u cunvinciu a pigghiarisi nnà pinnula
po' ruluri ri testa,ca comu riceva iddu u turturava
tutti i siri!!!!
Agata : Je'....allura???
Agata : Je' allura...s'assitto' ravanti a televisioni,comu fa'
tutti i siri,...sulu ca dopu n'ura,u vireva vutari e ri-
-vutari nà puttruna ,comu a chiddi ca nunn'hanu
abbentu!!!! U bellu je'...ca ..ppoi si susiu e passi-
-ava ri na stanza a nn'autra,comu si fussi lliuni
==26==
Intra a nnà caggia!!!Poi...dopu npezzu ca passiava
mi fa :Ju'..mi staiu iennu a cuccari..astuta ssa teli-
-visioni,picchì sempri critinati fanu...astuta e vo'
cucchiti!!!
Agata...ma cririri...m'intisi pigghiari re bbummi!!!
U seguitu nun ti ricu e nun ti cuntu!!!
Ti pozzu riri sulu nà cosa...Mi staiu sintennu
nauttra vota in viaggiu ri nozzi!!!
Agata : Sara...pi ddaveru,sugnu cuntenta pi ttìa,tu meriti
picchi' sì na bbrava fimmina e riuordati ca nun
c'e' mai fini é suddisfazioni rà vita!!!!
Meritu cià mà ddari a Cicciu...certi voti tintu po'
essiri...ma si fa nquattru p'aiutari amici!!!!
Sara : Agata...uora cai'avutu ssu bbonu risuttatu,u sai chi
fazzu???
Agata : Chi fai...chi fài???
Sara :Chi fazzu???Anzicche' gnornu sì e gnornu nò ,stà
miricina cià rugnu tutti i siri!!!Chi ti nni pari???
Agata : Bbona...bbona yè a pinsata..raccussì..finalmenti
si scodda u ruluri ri testa!!!!
Sara : Uora...mi nni vaiu...picchì Cicciu m'ha dittu ca stati
spittannu visiti!!!!Ma ...cu sunu...ì canusciu ju'???
Agata :I canusci...i canusci...stà vinennu mè cummari Cata-
-rina cù so' soru Monica,picchì avemu n'autru pob-
-blema ri risolviri!!!Vattinni tranquilla je'...ppoi mi
manni nà cartullina ….su ti fai n'autru viaggiu ri
nozzi!!!Aha....Aha!!!!
( Mentre Agata stà uscendo,dalla porta d'ingresso rientra Cicciu )
==27==
Agata : Ti salutu Cicciu....Bedda mattri chi sugnu cuntenta
Cicciu....ti vogghiu beni chiu' ri nfrati..ti salutu...
ti salutu!!!!
Cicciu : Mih....Agata ...nà vistu a Sara nda facci..ca pà
cuntintizza si stava mittennu a ballari,allura ruppi
a parintela ri frati e soru cù so' maritu????
Si viri ca miricina ca cìaià cunsigghiatu ha fattu
affettu???
Cuntimi....cuntimi...ma nà cosa sbricativa,prima
c'arrivunu amiricani!!!!
Agata : Nun ti ricu tutti i particulari,se nò piddemu tempu!!
Ti ricu sulu...ca comu à rittu tù ...a ssira ci finiu a
parintela ri frati e ssoru...e nun sulu chissu!!!
A ssira,senza spittarisillu,iappi l'impressioni ri es-
-siri nviaggiu ri nozzi!!!
A quali ruluri ri testa...tutti cosi ci passanu a Turi!!
Uora....a nmezzu a tanta cuntintizza u sai chi m'ha
dittu???
Cicciu :Chi t'ha dittu???
Agata :M'ha dittu,pi essiri sicura,ca stà miricina cià runa
tutti i siri,raccussì iddu si scodda nnà vota pi sempri
u ruluri ri testa!!!!
Cicciu:AGATA!!!!!FEMMITI DOCU!!!!!
MA CHI SITI PAZZI TUTTI RUI!!!!!
U vuliti mortu o cristianu????
Viri ca ssì miricini s'hà pigghiari na vota a simana!!!
Ti rissi,prima ggnornu sì e ggnornu nò...comu pri-
-mu impattu ...nò tutti i jorna!!!!!
==28==
NA' VOTA A SIMANA!!!!HA CAPITU???
Se nò fra mparu ri jorna ,a mà gghiri accumpa-
-gnari ò cimiteru,picchì ci veni ncoppu o cori
ri chiddu FULMINANTE!!!!!
Agata : Cicciu...ma comu sì cumminatu??Sti cosi mi rici
a pocu ..a pocu,Bedda mattri!!!Nà quali vai mi
misi!!!!!Cicciu...tu aspetta cca'...ca ju' staiu cur-
-rennu e quattru ri cursa ndi Sara ,e, dirici stà
nuvita'!!!!
( Agata esce come un lampo,in stato di agitazione,mentre Cicciu
si mette seduto,pensando a quanto era successo )
Cicciu : Mah!!!Vaddati signuri mei chi stà succirennu pì
fari beni!!!!
Ma..a Sara cià vo' parsu ca i festi erunu tutti i jor-
-na!!!!!Viri..quant'e' ranni l'ignuranza!!!!
Ma mancu su idda e so' maritu avissunu avutu 20'
anni all'unu!!!Ma quannu mai!!!!
Uora....sugnu sicuru,ca quannu Agata ci porta ssa'
nuvita'....ncoppu ci pigghia!!!
Nun e' ...ca nda vita po' aviri tutti cosi...idda a ca-
-piri certi cosi....ppi nnà simana s'assuppa u rulu-
-ri ri testa jè o sabbutu o a ruminica,si ponu met-
-tiri a sparari i fochi r'attificiu!!!!
Chi vvonu ra vita!!!!!!!!
( Si sente suonare dalla porta d'ingresso,pertanto Cicciu si alza e va' ad
aprire,trovandosi innanzi sua comare Catarina e la signorina Monica )
Buongiorno Catarina ,,,e buongiorno a signurina
Monica...ttrasiti...accomodatevi...faciti cuntu ca
==29==
Agata e' ndò veniri...a gghiutu ccà appressu porta
a parrari cù Sara...assittativi..c'appena veni idda
vì fa' npocu ri cafe' e vi porta npocu r'amaretti ca
sù frischi....frischi!!!A stamatina i ccattaiu!!!
Com'e'...chi ddiciunu sti miricani c'aviti intra??
Catarina :Iddi...nenti riciunu!!!semu ju' e mè soru c'avemu
tanti cosi ri riri!!!!
( Nel frattempo dalla porta d'ingresso,entra Agata,ancora agitata in viso
dopo la discussione con Sara,però alla vista delle due comari ,cambia
instantaneamente,l'espressione del viso )
Agata : Bih....i cummari avemu ccà!!!!Buongiorno!!!!
Ma.....comu mai ...a tà vinutu tutti rui suli???
I miricani unni su????
Catarina:I miricani....i visti assira taddu ,e ccì rissi ca sta
matina avevumu ,n'appuntamentu ccà!!!
Sulu..ca sta matina,niscenu prestu e mi lassanu nù
biglittinu supra o tavulu,unni mi ricevunu ca cchiù
tardi venunu ccà!!!
Unni si nna na jutu a mmatinata, mancu ju' u sac-
-ciu!!!!
Sulu ca iavi di r'aieri ca iau riscussioni cù mè soru
Monica,e,,quasi quasi m'ha cunvinta ca sti picciot-
-ti nun parunu normali!!!!
Monica : Viri ca ju' ..nun mi sbagghiu..nun sunu normali!!!
Agata : Ma....mu vuliti fari capiri ri unni a tà vistu ca nun
su' normali????Chi fanu cosi strani???
Quannu caminunu ...chi ssì movunu comu nà fim-
-mina.....chi ianu i capiddi longhi!!!Facitimi capi-
==30==
-ri!!!!
Catarina : Nò...nenti ri tuttu chissu!!!!Sulu ca quannu par-
-runu nunn'ì sentu parrari comu e masculi rò nos-
-tru paisi!!!!Beddi...tipu masculazzi!!!!!
Agata : Cettu cu nnù dubbiu ri chistu....ju' nun mi risi-
-cassi a faraccillu spusari a nnà figghia mia!!!!
Tu...Cicciu...chi nnì rici...tu cà sì nn'omunu
ri munnu!!!!!!
Cicciu : Cettu....ca sugnu nn'omunu ri munnu!!!Pero'
sinu a ora nun n'aiu caputu,unn'e' u probblema!!
tutti ttrì vi stati allammicannu pì nnenti!!!
Su stì picciotti...nun vi parunu normali,chi cosa
v'interessa a viautri ...l'importanti ca si cumpor-
-tunu ri pirsuni civili ,pi ccasu ,siti priuccupati
ri chiddu ca po' ddiri a genti???
O... a ntinzioni vostra..era chidda ri faricci canu-
-sciri qualchi picciotta ra vostra parintela???
Ma...livatimi na curiusita'....sti picciotti miricani
o so' paisi...chi misteri fanu!!!pi ccasu ,chi
travagghiunu nnà muratura,chi su' falignami!!!
Insomma...vi parunu pirsuni struiti o no'???
Catarina : Struiti...struiti sunu!!!
Unu fa l'avvucatu e l'autru fa' u ngignere e vara-
-gnunu nsaccu ri soddi!!!!!
Cicciu : Bonu...bbonu....allura putemu riri ca su' ddu'
belli partiti!!!Ma sapiti chi vvi ricu...ca nda' tes-
-ta,mi sta' puliciannu ,npinseru fantasticu!!Caa..
==31==
Agata : Cicciu...tagghiala ddocu!!!Ca ju' u sacciu ca
quannu ti pulicìa a testa...spari sulu minchiunati!!
Scordatillu...Viri ca Milina,macari ca je' rannuzza
sempri nostra figghia je'!!!Je' nunn'à mittissi mai
ravanti a npuntu ntirrogativu!!!Perciò chiuriti
cu s'argumentu e nun nì parrari cchiu'!!!!
Cicciu : Ohuu...sempri babbasunazza si'!!!
Staiu virennu ca tu nun ci pensi propriu all'avvi-
-niri rì tò figghia!!!
Sacunnu ri tìa....a vo' fari divintari vecchia cu
niautri?? A cca'...o paisi unni u ttrova n'avvucatu
o nù ngigneri ca sa putissi maritari???
Po' ttruvari sulu quarchi operaiu,ca ppòi ch'ama
ddari a mangiari niautri!!!!
Chi nni rici tu ..Catarina?????
Catarina : Cicciu...chi ccosa ti pozzu riri ju'!!!
U raggiunamentu to'...nun e' ca e' sbagghiatu!!!
I partiti ,bboni su'....e nun e' ca s'attrovunu tutti
i jorna pì strada!!!
Pero'...u pulici ca t'ha vinutu nda' tò testa...uora
sa' mmisu nda' mia....pinsannu a mmò niputi
Nunzia,ca macari idda....mischina!!!
Chi nnì rici tù...Agata...a pinsata bbona mi pari!!
Agata : Certu ca tu e mè maritu,pariti ddù gemelli quan-
-nu riciti minchiunati!!!!A tutti rui nun vi passa
mancu pi ll'anticamira rò ciriveddu,na quali
==32==
rischi mittiti a ssì poviri carusi!!!!
Monica : Raggiuni,,,,raggiuni ìavi a cummari Agata!!!
Vù ripetu sempri..ssi miricani Finocchi...finoc-
-chi spicati sunu!!!!!!
Catarina : Monica...nun t'impicciari né cosi ca nun capisci!
Ca tù....pi essiri tanta nsistusa facisti scappari a
ddù beddu picciottu,ca ti cuttiggiava...lassa per-
-diri!!!!!!
Monica : Siiii...bbeddu era,ma era troppu masculu,e vule-
tutti cosi,senza parrari mai ri mattrimoniu!!!!
Fimmina onesta aià statu e sugnu!!!!!scrivatillu
na ssù ciriveddu!!!!!!!
Agata : Ohuuu!!!!Nun e' ca và t'acccicciri pì cosi ca suc-
-cessuru reci'anni fa'...ormai chiddu ca fù..fù!!!
Chiuttostu...stì miricani unni su....Catarina m'hà
rittu ,c'anà nisciutu a mmatinata...ca nà jutu a fari
i turista forsi???Nun criru c'avissunu ttruvatu
qualchi para ri guide pi girari nda citta'???
Nun e' ca sanu unni a nà gghiri??
A mmatinata!!!!Bedda mattri!!!!!
Milina ….Nunzia....macari iddi...a mmatinata!!!
Nun ci vogghiu mancu pinsari!!!!!
Catarina : Agata...ma chi ccosa stà fantasticannu???
Viri ca Milina nunn'hà ncuntratu mai sti miricani
e pòi Nunzia ha' vistu nn'à para ri minuti quannu
arrivànu,pecciò levatilli ra testa ssì pinseri!!!
Agata : Catarina...ma com mi pozzu livari rà testa sti
pinseri...quannu viru a mmò figghia ,ca s'ambil-
==33==
-letta tutta,e, nesci a mmatinata,ca nun nà fattu
mai,e, mi rissi c'aveva n'appuntamentu cu Nun-
-zia!!!!Unni a vò nà gghiri,jù,nun sacciu nenti!!
Perciò...pensu ca c'e'..quarcosa ca nun mi
quattra!!!!!
Monica : Bedda mattri....chi mmala fini ficiunu ssì rù
picciotte nnuccenti!!!!!!!
Catarina : Quntu voti...t'haià ddiri ca tà stari muta...mi stà
facennu veniri u nirvusu...chiuriti ssà ucca!!!!
( Si sente aprire la porta d'ingressoed appare subito Milina,seguita da
Nunzia ,e, subito dopo Tony e Bobby,che salutano e sifanno le varie
presentazioni,con grande sorpresa degli astanti,riuniti nel soggiorno)
Milina : Nunzia...vadda chi bella sorpresa avemu cca'!!!
E..cchi e' nnà riunioni ri famigghia???
Megghiu..raccussì,pi llo menu nun piddemu
tempu ppì farivi partecipi ri stàgran nuvita'!!!
Agata : Spiegati megghiu...qual'e' stà gran nuvita'???
Milina : Mamà...tu pari ca iài l'occhi chiusi!!!!
A gran nuvità,...jè...ca jù m'haiu fattu zita cu
Tony...ca tu prisentu,e....Nunzia s'ha fattu zita
cu Bobby....Nunzia presentaccillu a mmè mattri
e mmò pattri c'ancora nun 'nì canusciunu!!!
Monica : Mattri....chi mmala fini ficiunu!!!!!
Catarina : Uora...tu Nunzia e tù Milina...mu vuliti spiegari
comu vv'hà tà canusciutu..unni v'hà tà canusci-
-utu e comu a tà ddivintatu ziti intra 24'uri!!!
Nunzia : Zia....i cosi,senza vulillu,raccussì succerunu!!!
Aieri...quannu tu e a zia monica nun eruvu a
==34==
casa,jù e Milina,a mà vinutu pì fariti nnà visita,
e truvammu a Bobby e Tony,suli intra,ca nì fi-
-ciunu nnà pena,ca nun ti ricu!!!!
Cci prisintai a Milina.m'ha cririri zia,e...chi fù
ncoppu ri fummini cù Tony!!!!
Iddi s'appattanu e si misunu a raggiunari!!!
Mentri iddi parravunu pi ccuntu so'...scuppiu
nautru fummini frà mia e Bobby!!!!
E...chissu je' u fattu!!!E propriu stà matina ca nà
vò m'aiutu a fari nnà passiata in citta',dopu i cop-
-pi ri fummini arrivanu macari i ttroni!!!!
Monica : Catarina....ma stà matina nun ha' chiuvutu pro-
priu!!!!!!
Và portu o curtu....nà mà fattu ziti!!!
E chissu e' u fattu!!!!Nun c'e' nenti ri stranu!!
Sulu ca ni vulemu bbeni!!!Riccillu macari tù
Milina!!!!
Milina : Sissiggnori....ni vulemu bbeni e nnì vulemu
macari maritari!!!!
Nun sulu chissu,appena maritati nì trasfiremu
America ,unni Tony,l'amoruccio miu ,fa u ngig-
-neri e Bobby l'amorucciu ri Nunzia fa l'avvoca-
-to!!!!
Papa'...mama'..gnè na bella cosa????
Agata : Sì...na bella cosa je'!!!!
Ma tu Milina ..e tu Nunzia,inveci ri curriri r'ac-
-cussì....cia' t'ha pinsatu ca nà 24'uri ,nun putiti
sapiri i carattiri ri stì rù picciotti????
==35==
Viriti ca u mattrimoniu...je' nnà cosa seria!!!
Nun e' ca si cangia comu nnà cammisa ri notti!!!
Arrivati a stù puntu...ju' nun vogghiu sapiri cch-
-iu' nnenti !!!Ccà..c'e' to' pattri e tà spurugghi
cu iddù!!! Cicciu ..parra tù!!!!
Cicciu : Parru...parru ,nun ti priuccupari!!!!
Pi prima cosa aià parrari a sulu ...a sulu cu Tony
e Bobby...veru???
Pecciò...viautri fimmini ..arritirativi nall'autra
stanza,picchì a mà parrari ri cosi ca riguardanu
sulu i masculi,viremu su ccì putemu livari u
dubbiu a quarcunu!!!!!
(Tutte le donne escono dal soggiorno,mormorando ed entrano nella
stanza attigua,lasciando i tre uomini da soli)
Assittativi....assittativi!!!Pi pprima cosa mitte-
-mu nchiaru nà cosa :U capiti e ù parrati u sici-
-lianu???Picchì su nun capiti nenti...e' anutili
ca piddemu tempu!!!
Tony : Signor Cicciu,jù e mè frati capemu e parramu
u sicilianu ca n'insignò nostru pattri ,ri
quann'erumu nnichi,sulu u talianu nun capemu
e nun parramu,ma rò siciliano sapemu macari
i mali paroli!!!!
Cicciu : Lassamuli stari i mali paroli!!!Parramu ri iautri
cosi!!!Per esempiu....Vi piaciunu i fimmini???
A tà statu mai ziti???Vogghiu riri a tà pumici-
-atu qualchi vota???
Bobby : Signor Cicciu...stà parola pumiciatu,nunn'hà
==36==
capisciu!!!!Però ci pozzu riri .ca sia ju' ca mè
frati,quann'erumu all'università,qualchi zitarella
a m'hàvutu,ma sempri cosi ri picciotti
Cicciu : Ma...allura vvì piaciuni i fimmini???
Tony : Signor Cicciu...ma picchì ssà dumanna???
Bobby : Si..Signor Cicciu...n'ha ddittu ddu voti su nnì
piaciunu i fimmini...ma picchi' a Vossia nun ci
piaciunu???
Cicciu : Minchiucchiti!!!Ju' campu sulu pi cchissu!!!
Chiddu ca rimpiangiu sulu, e' l'eta' ca mi ttrovu
ngoddu,se nò …a..vogghia ri pruvuli ca mi spa-
-rassi!!!!Bbiati viautri ca siti picciotti!!!!
Menu mali ca ju' i rimedi i ttrovu sempri...picca
ni sparu pruvuli,ma....sempri pruvuli je'!!!!!
Bobby : Chi cci voli fari ..Signor Cicciu...ogni cosa cò
so tempu!!!
Cicciu : Senti Bobby...veru???Viri ca ju' sugnu Don
Cicciu e nò signor Cicciu!!!
Cca'...mi chiamunu tutti Don Cicciu Frittella,
rittu <Ficurinia>picchi' cu parra cu mmia sa'
scantari ,picchi',quannu mi fanu ncazzari,pun-
-giu cchiossai ri nù bastarduni!!!!!
Bobby : Stassi calmu,aià caputu picca ri chiddu ca stava
ricennu,ma nun era ntenzioni mia r'affinnillu!!!
Cicciu : Lassamu perdiri,uora....rì tutti rùi...cu je' ca c'hà
ghittatu l'occhi supra mò figghia Milina????
Tony : Ju' sugnu don Cicciu!!!!
==37==
Appena à visti aieri....aià persu a testa ...m'haià
nnamuratu subbitu,senza perdiri tempu,e..sugnu
sicuru,comu a morti,ca idda m'hà ricambiatu su-
bitu,picchì quannu idda visti a mmia,l'occhi ccì
scintillavunu!!!!
Coppu ri fulmini fù...Don Cicciu!!!Nun mu poz-
-zu scuddari mai ssù mumentu!!!
Nnà vita,ssì mumenti ,nnà vota sula succerunu!!
E ju' Don Cicciu..parrannu cù vossia,stì mumen-
-ti nun nì vogghiu fari scappari!!!!
Mi vogghiu maritari e quattru e cursa cù Milina e
mà vogghiu purtari America,ca ddà jaiu nnù
beddu travagghiu e nnà bella casa caià disignatu
ju' stissu che mè manu,e, quannu nasciunu i pic-
-ciriddi Vossia e a signura Agata,putiti veniri
ddà,e, stari quantu vuliti!!!Nun sulu.....
Cicciu : Bbonu...bbonu ..ca mà nbriacai!!!
E tu ….Bobby...veru? Iaì i stissi pinseri so', cu
Nunzia???
Bobby : Don Cicciu....alla lettera....precisi...precisi,senza
spustari nnà viggula ri chiddu ca ddittu mè frati!!
Anzi...ccì vuleva riri.......
Cicciu : Nun mi riri cchiù nenti,aià capitu ca siti ddù bra-
picciotti...struiti,ri bboni maneri,pero' m'ha tà fari
nnà curtisia!!!
Tony-Bob: Tuttu chiddu ca voli vossia...parrassi!!!
==38==
Cicciu : Quannu tutti rui parrati...a vuci và nnesciri ri
masculi,vogghiu riri nò sutta tono,picchì comu
sunu abituati cca',vonu sentiri a vuci ri masculi
siciliani ,picchì se nò,po modu comu parrati ccà
qualcunu fa qualchi mali pinzeri!!!
U sacciu ca tà crisciutu nnà nautru paisi,ma sinu
a quannu siti ccà a tà fari capiri a tutti ca siti
masculi...masculi!!!!
Pensu cat'affirratu l'idea!!!Veru!!!!!
Tony : Certu ca a m'ha capitu!!!!Pi cchissu quannu si
parrava c'era quarcunu ca si smmussiava!!!!
Bobby : Don Cicciu...uora ci criru quannu mi ricevunu ca
vossia je' nnà menti....Raggiuni iavi!!!
Uora sapemu comu na mà cumpurtari!!!!
Cicciu : Va bbeni...va bbeni...Uora chiamamu e fimmini
ca,sugnu sicuru ...ndà intra stanu ugghennu!!!
Agata...Agata...viniti ccà!!!Tutto risolto!!!
Assittativi!!!!
( le donne ,una per volta si affacciano ,guardando Don Cicciu con una
certa titubanza e curiosita'e si accomodano )
Agata : E..tuttu ssù tempu ci vosi!!!!E ccà tà fattu ncunt-
-rattu!!!
Cicciu : Assettiti...assettiti,a mà chiaritu tutti i dubbi c'ave-
vu !!!Tony,Bobby ricitaccillu viautri ca ormai a
mà chiaritu tuttu!!!
Tony : ( con voce stentorea )Si...signora Agata,dopo ca'aià par-
-ratu cu Don Cicciu,aià capitu perfettamenti ca
==39==
ccà semu nsicilia e m'haià cumpurtari comu nsici-
lianu veru,percio' aià chiestu a manu di Milina ,
Pi spusarammilla e partiri America intra stu misi!!
( a queste parole Milina si alza e và ad abbracciare Tony )
Bobby : (Anche lui con voce molto maschile )
Comu frati cchiù ranni,sugnu raccordu,Cu Nunzia
appena nà mà ncuntratu aià rittu ca chista je' a
fimmina ppì mmia!!!E nun'nna ritornu America su
prima nun mà spusu!!
Monica : Bedda mattri santissima!!!!
Catarina: Nun fari ancora a cucca!!!!Nnì viri chi belle cop-
-pie,ca sunu???
( Nel frattempo si sente suonare alla porta,per cui Agata và ad aprire ed
appare Sara ,rivolgendosi ad Agata e scusandosi )
Sara : Agata...mu fai u favuri...ricci a Cicciu ,su a rumi-
-nica ,anzicche' una miricina,a mmè maritu ,ci nnì
pozzu rari ddui!!!!
Cicciu : ( Che ha sentito quello che diceva Sara,dal fondo della stanza,gridando )
UNA!!!!UNA SULA!!!!!! SENO' I PERI CI'ATTISUNU!!!!
^^^^^^^^F I N E^^^^^^^^^
Personaggi
Don Cicciu Frittella..........Marito
Agata …..................moglie
Milina.........figliadi Don Cicciu
Nunzia...........amica di Milina.
Sara..............vicina di casa Frittella
Catarina.................comare di Agata
Monica.........sorella di Catarina
Mike.......americano pretendente di Nunzia
Tony.......americano pretendente di Milina.m'ha
Commedia in due atti
scritta
da Umberto Amato
*Nota per chi vuole rappresentare questa commedia:
Si prega d'informarmi al 0931-35201
cell.3420556144 Umberto Amato
Il mio scopo e' soltanto di assistere come spettatore