‘L pariva tant un brav ragass…

Stampa questo copione

3° canzone della cassetta

‘L  P A R I V A   T A N T    U N

B R A V    R A G A S S …

Commedia in 3 atti

in dialetto piacentino

di

Giorgio Tosi

Giorgio Tosi  - Via Berti n. 26  - 29100  PIACENZA

Tell: 0523/778217 – 328/8428822 – e-mail: giorgio-tosi@libero.it  - sito: www.tosigiorgio.it

PERSONAGGI

GINO BRUSCHINI – industrialotto di provincia ( e si vede…!)

PINUCCIA BRUSCHINI – la sua… signora (se così si può dire)

ENRICO – figlio di Gino e Pinuccia (povero lui!)

 

ORESTE – arzillo padre di Gino, pilastro della famiglia

EVA – dinamica madre di Pinuccia (anche troppo…!)

MARIA GRAZIA – misteriosa…amica di Enrico

LIDIA – cameriera efficiente ma …confusionaria

DON GIOVANNI – prete di casa

ALDO – agguerrito sindacalista

MARIO GERVASI – concorrente dei Bruschini e padre di M.Grazia

DORINA GERVASI – moglie di Mario, senza peli sulla lingua

A  T  T  O    I°

La scena rappresenta una stanza, precisamente il salotto, di una famiglia arricchitasi  grazie alla fabbrichetta di calze e mutande.

Arredamento di gusto ma con qualche sprazzo di pacchianeria.

SCENA I

PINUCCIA – (sulla porta che dà in cucina) Lidia….Lidiaaaa!

               (torna al centro della stanza, poi di nuovo verso la cucina)  LIDIA!!

LIDIA – (uscendo da tutt’altra parte, in disordine)  Cos ghé?

PINUCCIA – Ah, et ché? Ennia pront i pantalon ‘d mé marì?

LIDIA – (rudemente) E un attim, parbacco! Ho appena finì la so sottana: g’ho  appena du man, veh!

PINUCCIA – Ma sèt che or è?

LIDIA – Ma so abotta me:  sum mia qull ‘d l’ora esatta.

PINUCCIA – I’enn quasi nov or, al sèt o no?

LIDIA – Ma me no!

PINUCCIA – Le la sa mai gnint. Set mia ‘c g’um da anda a to l’Enrico?

LIDIA – Se ‘l la sa mia lé, ‘c l’è so mar,  g’hoi da saviil me?

PINUCCIA – Dai, movat. Porta i pantalon al sior Gino, ma seinza anda deintar, ‘c l’è  ancora in mudant ‘c l’aspetta. Et capì?

LIDIA – Ma si, vag…adess vag (esce).

PINUCCIA – Iammè, è bein tardi. Adess va a finì che rivum fora orari. Guarda ché, sum ancora tutta daspatna (si pettina) …La mé spilla d’or, in dov ela?…Lidia, Lidia!!

LIDIA – (più seccata di prima) Cos gh’è?

PINUCCIA – La mè spilla, in dov  sarala?

LIDIA – In s’l coll dal so paltò, ma in dov ala da ess?

PINUCCIA – Ah si…E ‘l paltò?

LIDIA- (sbuffa) Insima a l’attaccapann! (indica col braccio)

PINUCCIA – Ah si, bein bein…Ma dess va, no, movat, cos seguitat a pirla innans e indré cmé un ov dur.

LIDIA – Chèr ‘l mé Signor bon, che pazinza! (esce)

PINUCCIA – Gino…Gino et pront? Caro, sei pronti?

GINO – (da fuori) Quand ‘t ma mandara i pantalon, sarò pront. L’è un’ora che sum in mudant!

PINUCCIA – Un attimo, caro, ancora un attim.

LIDIA – (di corsa) O povra mé, che disgrazia!

PINUCCI A - Cos è sta? Cos et fatt?!

LIDIA – Prima…quand la m’ha ciama par la cinquantasima vota, par fa prest ho lassa ‘l ferr in si pantalon, e adess gh’é…un busein…(li stende e fa vedere il buco fumante)

PINUCCIA – O Signor, e adess cmé fummia? Guarda che or è!

SCENA II

GINO – (in mutande a mezza gamba) E allora, g’ho da spetta ancora un pezz?

LIDIA – O Signor! O Madonna!

PINUCCIA – Gino, cos fat? Ma guardal, veh!…(a Lidia)  Va te, va che po fum i coint.

LIDIA – Orco, che du sgarlitt! (esce sogghignando)

GINO – G’ho da sta acsè ancora abotta? A momeint  s’è dasfardì  anca….

PINUCCIA – E’ tutta colpa ‘d la pastrugnona ‘d la Lidia. Quindi adess torna dadlà e mett’t so qull cat catt: cos g’hoi da ditt!

GINO – Cos ho spetta tant da fa, allora?

PINUCCIA – Ma gnint, gnint. Adess va, ‘c l’è tardi: s’l veda ansoin chissà cos ‘l peinsa.

GINO – Lu ‘l so mia, ma me ‘l so cos pensa e cos dì. Spetta c’l veda, e po ‘t sentara (esce)

PINUCCIA – (infilandosi il cappotto) Vèda da fa mia seipar ‘l to solit, veh Gino! ‘L ragazz ‘l sa spaveinta, t’l sé ‘c l’è timid, quindi calmat e guarda da trattal bein.

GINO – (da fuori) Ma seins’atar.  Appena ‘l ved a vegn zù d’l treno, ‘l tragg subit in su  n’atar e la spediss indré dritt cmé un nibbi! Garantì limon!

PINUCCIA – T’ho appena ditt c’ gh’è mia da fa acsè! Se t’l ciapp col bon, ‘l t’ ascolta sicur: bisogna ciapp’l pr’l vers giust.

GINO – (entrando tutto vestito) Pr’l coppein, ‘l ciapp me…Lidia!

LIDIA – E’!!! Possibil c’s possa mai finì un lavor in paz?

GINO – Lidia, quant voot g’hoi da ditt ‘cm tira tutt  ché (si tocca il cavallo dei calzoni).

PINUCCIA – Ma…Gino!

LIDIA – (imbarazzata) C’l ma scusa, ma ‘m la vegna a dì con me?

GINO – Cos iv capì? I pantalon, i fann difett in d’l cavall. ‘S po mia sistemaia, una bona vota?

LIDIA – (delusa) Tutt ché?….Stava atteinta, me.. (esce).

PINUCCIA – Ma seint’la! …Bein, tornand al discors ‘d prima, me digh…

GINO – (interrompendola) Dì cocca, l’arò mia fatt studia tant ann par gnint, eh? G’ho spees a drè i sood a rud, parché voi mia che la mé fabbrica, la fabbrica di Gino Bruschini, la finissa in man a un ballanud; e adess, tric e trac, ‘l vol vegn via dal colleg’, ‘l vol pianta lé, parché, ‘l diz, sono intervenuti fatti gravi e importanti!

PINUCCIA – ‘L garà ‘l so motiv, o no? (gli fa il nodo alla cravatta)

GINO – (come non avesse sentito)  Ma io sono un padre umanitario: lu ‘l vegna a cà, ‘l sa ferma un pèr ‘d dé,  po’ ‘l catta so i so quatt’r  strass e via, ‘l torna all’università. Punto e a capo.

PINUCCIA – Va bein, vedrum. Adess andom, chissà se rivarum in teimp.

GINO – Cos g’hoi da vegnag a fa me alla stazion, po? Con tutt ‘l da fa ‘c g’ho!

PINUCCIA – E dai! La sta via un ann pr l’atar, al g’arà mia ‘l diritt da catta la so cara mamma e ‘l so caro papà a la stazion?

GINO – L’è possa caro lu, con tutt i sood c’l ma custa. Ma lassa fa a me! ‘L metta post me!

PINUCCIA – Dai, dai, mett’t so la giacca c’andum. (Sta per chiamare) Li…no, l’è ché (prende la giacca di Gino)  Toh, infila… oh l’è bein tardi!

 

GINO – Mettat a curr! Chèr ‘l mé Signor, quand la s’ agita,  ‘s capissa po gnint.

PINUCCIA – ‘L mé cappell… ecco, adess andom. Lidia, noi andiamo, (più forte) Lidia, andiamo!

LIDIA – (entra veloce, togliendosi il grembiulino) In dov andumia?

PINUCCIA – Ma noi, andiamo. Te intant dà un po’ ‘d sira in d’l camra ‘d  l’’Enrico.

LIDIA – Ma se gh’è la moquette.

PINUCCIA – Eh?!…Ma ‘t sara mia matta da la sira in s’la moquette! Puttost polissa un po bein, che  quando torno voglio trovare tutto luccichento.

GINO – Andum, se no la finum po’.

PINUCCIA – La borsetta…

GINO – La testa, ‘g lat?

PINUCCIA – Peinsa par te, che tant, par qull c’t la drov, ‘t podriss anca lassala in lett (esce ridacchiando).

GINO – Rida pur, che dop ‘g sarà da crida (esce).

SCENA II

LIDIA – (prende la scopa) Si, pulissa ché, pulissa là: s’g fiss mia me, ‘g sariss mezz metar ‘d rud.  Si, però,  ‘m la sum toota una bella soddisfazion: ho vist che anche l’ industriale Gino Bruschini ‘l fa una bella figura in mudant!  Che due polpe!

               So muier l’era tutta rossa cmé un pivron, cla villana lé! La fa tanta sciuma e l’era possa trida che la cipria (pausa in cui rassetta).

               Ma ‘l l’ha trova ‘l vers d’ingabolal so, parché lu, anca s’l g’ha so una fabbrica, desd abotta ‘l g’ha mia da ess, t’l digh me! La fabbrica lu ‘g l’ha parché ‘g l’ha lassa so par, ‘l sior Oreste  (pausa).

              

ENRICO – (entra con una piccola valigia)  C’è nessuno?

LIDIA – (non lo sente) Tra tutt savriss propria mia chi to so! Con so fio Enrico, si, c’andava d’accordi, ma adess i l’hann manda fein a là…m’s ciamal?….insomma lamò a studia: povar ragass.

ENRICO – (la tocca leggermente )  Lidia….

LIDIA – (sussulta)  Iammè, chi è?!  …Signorino Enrico! Signorino Enrico!! (lo bacia ripetutamente)

ENRICO – Calma Lidia, calma…non mi soffochi…

LIDIA – Ma signorino…i suoi genitori…? Non li ha incrosiati per la strada?

ENRICO – E’ dalle otto che aspetto in stazione, poi ho preso un taxi ed eccomi qua.

LIDIA – Saranno sortiti che saranno cinque minuti, ma gnanco cinque minuti.

ENRICO – Eppure avevo scritto chiaro: alle 8 in stazione.

LIDIA – L’è la siora, la fa seipar una confusion…oh pardon!

ENRICO – Lo so, si agita troppo  per nulla, vero Lidia?

LIDIA  - C’l la diga pur con me! So par, invece, l’è bein invers: ‘l pariva un nuvlon piin ‘d tempesta. Ma cos al combina, insomma?

ENRICO – Eh…è un storia un po’ complicata, speriamo bene! Be’ senta Lidia, io vado a disfare la valigia.

LIDIA – Si, vada. Oh, sum bein conteinta ‘c l’è vegn a cà. E chissà cos dirà ‘l sior Oreste!

ENRICO – E  già: come sta il nonnino?

LIDIA – Benissim! A st’ora ché ‘l sarà ancora in lett, sicur.

ENRICO – Non sarà ammalato?

LIDIA – Macché! L’è lustar cmé un specc’, e ‘l po ringrazia c’ag sum me. Dop ‘c l’ha molla ‘l ballein ‘d la fabbrica, ‘l sior Oreste ‘l fa ‘l nababbo: la stà in lett fein a dez or, lu.

ENRICO – Fa bene, ha già fatto la sua parte mi sembra.

LIDIA – Si, ma ‘l vizi da dam di spissigon ‘l l’ha mia pers, eh!. G’ho seipar ‘d chi bullon negar chè,  in s’l ….

ENRICO – Ho capito. Non è cambiato nulla, vedo. Ora vado  a svegliarlo.

LIDIA – Chissà m’l sarà conteint: l’è seipar sta ‘l so cocco.

ENRICO – Lidia, mi disfi lei la valigia, per favore . Ah, senta, se dovesse suonare il telefono, non risponda, mi raccomando, vado io. Ha capito? Ha capito bene?

LIDIA – Parbacco, sum mia locca (esce con la valigia).

ENRICO – Benissimo. (Verso la porta della camera)  Nonno Oreste: sveglia!

SCENA IV

Entrano Gino e Pinuccia. Lei è sconvolta.

GINO – Ecco, ‘l treno l’è belle che riva e partì d’un bell tocch. Fortoina ‘c gh’era mia ‘d traffic e um fatt prest: con tutt qull ‘c g’ho da fa!

PINUCCIA – Ma cos sarà success? Magari una disgrazia…l’aviss almeno telefona (passeggia avanti e indietro)

GINO – L’ è tant indormeint c’l sarà vegn zù una farmada prima. Ma appena ‘l riva, ‘l veda lu!

PINUCCIA – Taz, taz! Parla mia acsé…sa fiss success una disgrazia dabon? Magari l’è in d’un ospedal lamò in mezza al mond seinza so mar a tacca, tamme in dal film “Il canale di Suez”, c’l ma fa seipar crida cmé una vida… (va al telefono).

GINO – Ma cos fat?

PINUCCIA – Telefon, no? Ciam i ospedai, ‘l clinich, i pompier…

GINO – Ma fa mia la matta!  Puttost, et sicura c’l rivava incò? No, parché te, vera…?

PINUCCIA – Sicura? Ma sicurissima! Guarda, ché gh’è la lettra (legge)…arriverò martedì 28 col treno delle 8 e 09, ecco!…(impallidisce) Oh Signor, alle 8 e 09…ma era mia alle 9 e 08?

GINO – Ecco, te t’è seipar la solita. S’t fa mia ‘d la confusion, ta sta gnan bein.

PINUCCIA – Ebbein, che differeinza fala un ora? Puttost, in dov saral anda? Sarà mia success una disgrazia dabon in stazion, con tutt i maniach ca gira…?

GINO – La disgrazia possa grossa  è  ca l’è mé fio, pr’l rest mettum a post tutt.

PINUCIA – Magari l’è passa da qualca amiz a salutal, apetta c’g telefon.

GINO – Ma cos fat? ‘G n’arà ottanta d’amiz, lu. I’enn tutt amiz par lu, anca chi, che appena i polan, i gal trann in d’l pollachein.

PINUCCIA – Parché l’è tropp bon qul ragazz lé.

GINO – Tropp bon, vol dì ess un bel cuion.

SCENA V

ENRICO – Siete qui!

GINO – Talché. ‘T ta preoccupav tant, te!

PINUCCIA – Enrico ! ma et chè !?!  Canda ‘l to semproni, che pagura ‘t mé fatt ciappa: g’ho ancora ‘ l coor c’l ma batta cmé una vintarola. Stèt bein?

ENRICO – Si, sto bene…ciao, papà…

GINO – Fatto buon viaggio?

ENRICO – Si, certo…

GINO – (calmo) Allora dopo aver respirato un po’ dell’aria di casina, riprendi la tua valigina e si torna all’università, intesi?

ENRICO – Ma..

GINO – Niente ma. Capisco che hai bisogno di tornare a casa ogni tanto..

PINUCCIA – Ma Gino…

GINO – Taz, par piazer. Cosa stavo dicendo? Ah si: appena hai visitato qualche amico o qualche amica, saluti tutti e torni al collegio dove finirai i tuoi costosi studi, d’accordo?

ENRICO – Mi spiace, papà, ma non posso.

GINO – Come come? (ritornando sé stesso)  Me cred, pr’l to bein, c’t vorra mia di c’t vo pianta lé!

PINUCCIA – Gino, schèdat mia, l’è appena riva.

GINO – Taz par piazer! (Riprende il distacco)  No, perché se questa è la riconosensa per tutti gli sforsi da me sostenuti  per farti uscire dalla melma della mediocrità, non posso certo dire di essere soddisfatto di quella persona, in questo caso mio figlio, che non mi lesina ricompense di tale fatta.

PINUCCI A- Parbacco, ‘l sava mia ‘c t’er csé istruì.

ENRICO – Ma il mio problema non c’entra con la riconoscenza. Sono sorte delle complicazioni per cui…

GINO – ‘L so, l’immagin. ‘L so bein qual ennia ‘l to complicazion! Qualcadoin  t’arà scada la testa, tuo padre è un padrone, uno sfruttatore, e dai incò e dai adman, e po dopa crisi dei valori, presa di cosiensa eccetera eccetera: ela csé o no? E tutt i sood ‘c t’ho speez a dré? Tutt ai ortigh?

ENRICO – Ma non sono stato io a voler andare in Inghilterra a studiare.

PINUCCIA – Qust è vera.

GINO – Bein, seinta, poc parol e fum i fatt. ‘T gh’è da savì che la fabbrica la va mia po’ tant bein, anzi sum propria in dill toll mia mal, per cui, adess  possa ancora che prima, g’ho ‘d bisogn d’aiut, ‘d gint in gamba  c’ha studia, et capì? E qust par diit: movat a finì  parché ‘l to post ormai l’è ché, in prima linea, a dam una man a saltan fora, et capi?

ENRICO – Insomma, vuoi lasciarmi spiegare o no? Per parlare di certe cose  ci vuole   calma, ma finché tu continui con questo tono, come si fa?

GINO –N’in parlarum, ma a la fein ‘d l’ann, però. Po’ ‘t fara qull c’t vorra, in di limit s’inteinda. Ma adess, teimp una smana al massim e po aria!

SCENA VI

ORESTE – L’è appena riva, voot fal zà anda indré?

PINUCCIA – O talché, adess si ‘c sum a post. ‘G calava appena lu!

GINO – Papà, par piazer; l’è un ora ‘c sum a dré a dagla da inteind: saltag mia deintar anca te.

ORESTE – Taccum subit a cambia tono, parché fein a prova contraria sum ancora to par.

PINUCCIA – Bein bein, me vag a cambiam, e vé anca te, Gino, se no gh’è subit  da brava. S’l ga puccia mia seipar ‘l nèz, lu, in di affari ‘d iatar…(esce)

ORESTE – Seint’la to muier. La parla propria parché la g’ha la leingua in bocca.                                     (A lei) Ringrazia ‘l Ciel, puttost, ‘c t’è catta ‘l meral c’l t’ha sposa, se no ‘t sariss ancora in ‘d la mé fabbrica a da di point, cara la mé Genoveffa!

GINO – Papà, par piazer…

PINUCCIA – (mettendo dentro la testa) Lassa pur c’l diga, mn’infotta abotta mé. L’g bruza ancora parché l’è mia sta bon da dastaccam da te. Ma s’l’t bruza, bzontla! (esce).

ORESTE – (a Gino)  E po’ dì ‘c t’ava mia avvisa.

ENRICO – Vedo che non è cambiato niente.

GINO – E la cambiarà mai, g’ho la meint.

PINUCCIA – (rientra furibonda) E se t’è stuff da sta con me, va al ricov’r, csé it curan l’arteriosclerosi, c’t ta ‘g né bisogn abotta.

ORESTE – Te si c’t gh’è l’arterioclerosi, in d’l sarvell, la mé bella Genoveffa

GINO – Basta Pinuccia, basta, tegna sara c’la bocca lé. Andum dadlà ‘c g’ho da parlat, andum (spinge letteralmente fuori la moglie che continua a sbraitare).

SCENA VII

ORESTE – L’t vorrì, tegnatla e godatla. Villana l’era e villana l’è ‘rmasta.

ENRICO – Siamo a posto. Qui già non si va d’accordo…in più c’è anche la mia faccenda…

ORESTE – Che faccenda?  Cos è success?

ENRICO – Ma…una situazione che non può andare avanti…

ORESTE – Stat mia bein?

ENRICO – Eh?….ma no, tutta un’altra storia.

ORESTE – Ah si…? Mmhhh…vèda che me ho belle che capì. L’è una roba ‘d coor, si si, ‘s veda subit.

LIDIA – (entrando con la colazione)  Sior Oreste , la so clazion.

ORESTE – Oh Lidia, puntualissima. Eda che donna, qusta l’è una donna, bella slancia (Lidia si sistema) flessuosa…’m vegna voia da dag un spissigon (glielo dà).

LIDIA – Orestino!…Cioè, sior Oreste…(esce veloce).

ENRICO – Complimenti, nonno.

ORESTE – Peinsa mia mal..

ENRICO – Ah no?

ORESTE – Va bein, lassum sta… cos er’t dré a dì?

ENRICO – Niente, lasciamo perdere (suona il telefono, arriva prima Oreste all’apparecchio).

ORESTE – Pronto?…Chi, prego? Ah si, un attimo…(a Enrico) E’ una donna…(sorride).

ENRICO – (dopo una pausa) Si…(piano) Non ho potuto ancora dire niente. Perché…ma perché bisogna aspettare. E’ prematuro …Cosa vuoi fare?No, aspetta!..pronto, pronto…(riattacca)  E adesso cosa  faccio?.

ORESTE –Mmmhh… ‘m sa ‘c t’è combina un pastiss…

ENRICO – Un pasticcio? No…

ORESTE – No?

ENRICO – Molto peggio.

ORESTE – Ecco! E se te  ‘t ma spiegass tutt, neh? Magari vedum da catta una soluzion.

ENRICO – (ancora indeciso) Certo certo…ecco, il fatto è che…che…

ORESTE – Che?

ENRICO – Che….

ORESTE – Che roba, insomma?

ENRICO – (dopo una pausa) Ricordi la figlia del commendator Gervasi…?

ORESTE – Gervasi…?!  ‘L sarà mia, par  chès…

ENRICO – Proprio lui.

ORESTE – Oh par bio! ‘G n’era dill fiol, ma propria la fiola ‘d Gervasi, canda ‘l to semproni !

ENRICO – Nonno, non sai come vanno le cose? E poi era già da tempo che ci vedavamo a Piacenza.

ORESTE – L’era bein anca par qullé che to par ‘l t’ha manda fein in Australia  a studia.

ENRICO – In Inghilterra.

ORESTE – Va bein, tant d’istess. Ma parbio ! Cardiva ‘c la fiss sta una roba da ragass, una cottarleina tant par dì..

ENRICO – Il fatto è che anche il commendator Gervasi ha avuto la stessa idea di papà : mandare la sua unica figlia a studiare in Inghilterra. E ad Oxford l’ho ritrovata…e così…

ORESTE – Ma Enrico, propria con la fiola d’l vecc’ sossi ‘d to par? Che adess ‘l s’è miss a fa concorreinza a la nossa fabbrica e a momeint ‘l gà trà tutt in malora! ‘T gh’è avì una bella idea, propria una bella idea.

ENRICO – A me questa ragazza piace, che ci posso fare? D’altronde mio padre a suo tempo ha voluto sposare la mamma senza il tuo consenso, o mi sbaglio?

ORESTE – Cust  è vera! E la gà stariss fatta bein a to par, ma Santa Miseria, anca te! Ma sèt che quand i s’enn dasgusta, con to par, è vula anca qualca sgiaffa? Adess chi ‘g là diz?

ENRICO – Ma questo sarebbe niente…c’è dell’altro.

ORESTE – Ah si? Pezz da csé, cos ‘g sariss ancora?…(lo scruta)  spettarì mia un…ragass…?

ENRICO – Be’…no…

ORESTE – Meno male!

ENRICO - …E’ già il secondo …che aspettiamo…

ORESTE –Che roba?!

ENRICO – Si…il primo è arrivato qualche mese fa, e dato che è nato in terra straniera, abbiamo pensato di chiamarlo Johnny. Ho fatto male?

ORESTE – Ma non potevi fare meglio! Ennia rob da dmanda?

ENRICO – L’altro lo attendiamo da tre  mesi…

ORESTE – T’è mia pers ‘d teimp, dabon, car ‘l mé ragass!  Guarda, ‘m vegna tutt i sudon !

ENRICO – Se sarà una femmina, la chiameremo Grazia, dato che la mamma si chiama Maria Grazia.

ORESTE – Ciamla pur Maria Disgrasia! Ma i so ‘d lé, cos i dizan?

ENRICO – Loro mandano i soldi e tacciono. Per ora. Io intanto ho venduto l’anello d’oro, la collanina e tutto il resto. Ma quel che è peggio è che lei, Maria Grazia, che è arrivata insieme a me, vuole venire qui e parlare con mio padre una volta per tutte. E’ passata dai suoi e tra poco sarà qui.

ORESTE – Ah, la vegna anca ché! Bon, sum a post.

ENRICO – Dici così perché non la conosci. Maria Grazia è una ragazza eccezionale.

ORESTE – Se n’ha fatt du a 17 ann, è più che  eccezionale: è un fenomeno!

ENRICO – E non è ancora finita…

ORESTE – Ah no? Di pur so, car ‘l mé ragass, di so.

ENRICO – Il fatto è che..

ORESTE – Che roba? Spuda, spuda!

SCENA VIII

PINUCCIA – ‘G calariss po atar c’l sa metiss a spuda par terra, con tutta la sira c’g fagg da.

ORESTE – Si, par fam casca!

PINUCCIA – Ma la testa ‘n gh’è dubbi ‘c l’s rompa.

GINO – Siiv ancora a drè? Seipar tacch cmé du razz.

PINUCCIA – L’é lu c’l ma siga.

GINO – Bein, me vag zù, g’ho da ved un rappresentant. Intant te (a Enrico)  va pur a saluta voin e l’atar che ‘l teimp la streinza.  Sta bein atteint, però, da anda mia dai Gervasi,  che con lur, abbiamo chiuso. Chiaro?

ORESTE – (ha un attacco di tosse)

PINUCCIA – Cos fat? T’ingonat?

GINO – Cos t’è datt adoss?

ORESTE – Gnint gnint, m’è vegn un raspein…(esce tossendo)

GINO – Boh…bein, allora vag. Arvedass.

PINUCCIA – Saluta to par.

ENRICO – Si, ciao…(Gino esce).

PINUCCIA – (dopo una pausa) Allora, podom savil finalmeint parché t’è vegn a cà? Me ‘t fag la tigna, ma voi bein anca  savì, vera?  Ché gh’è sotta qualcos…

ENRICO – Mamma, scusami ma non è il  momento….(improvvisando) Ah senti, ho portato con me un’amica d’università e…è pronta la camera degli ospiti?

PINUCCIA – La camera degli ospiti?

ENRICO – Si ferma un paio di giorni…credo…

PINUCCIA – Oh Signor, e in dov ela ‘c l’ho mia vista?

ENRICO – Arriverà tra poco, credo…

PINUCCIA – Dì ma…Enrico…guarda un po in fassia to mar: ela la to morosa?  Eh? (gli dà una leggera gomitata)  E diil a to mar, so!

ENRICO – Be’, ecco…

PINUCCIA – (esultando)  Ohhh, ‘t t’è decis finalmeint!

ENRICO – Eh?!..Si, è, diciamo…la mia fidanzata, si, ecco…forse anche qualcosa di più…

PINUCCIA – Ohi ohi, l’è propria una roba seria. E pensa anca da sposav?

ENRICO – Già fatto…Cioè, no!

PINUCCIA – Cosa?

ENRICO – Stavo scherzando. Ci abbiamo pensato, ecco…

PINUCCIA – Ah bein! Veda, sum propria conteinta ‘c t’é dasminga la fiola ‘d Gervasi! Me, par carità la cognoss gnanca, to par po ‘l l’ha mai vista, però Enrico l’era mia la ragassa par te.Sono proprio contenta! Vag subit a prepara la camra: qusta sì ‘c l’è una novita.

               Ma dzum gnint con to par: ‘g fum una sorpresa!  (esce ridacchiando).

ENRICO – Si, una bella sorpresa…

ORESTE – Allora, ela riva?

ENRICO – Chi?

ORESTE – Che manera chi? La Disgrazia…cioè la Grazia.

ENRICO – Non ancora…(suonano alla porta)  Questa è lei!

LIDIA – Arrivo, e un attim…(rientra quasi subito) la signorina Maria Sgrassia… ma chi ela?

SCENA IX

M,GRAZIA – Lo sa molto bene  Enrico chi sono io (Lidia esce). Lei è il padre, immagino.

ORESTE – La ringrazio, ma sarei il padre del padre.

M.GRAZIA – La facevo più giovane.

ORESTE – Grazie Grazia. Be’, meglio che tolga il disturbo e che vi lasci soli…tant’ormai!

M.GRAZIA – Resti pure, se vuole. Tutti devono sapere. Dobbiamo andare fino in fondo.

ORESTE – Giustissimo. Però intant si zà riva un bel po innans, o no? Con permesso (esce).

M.GRAZIA – Cosa intendeva? Vuoi dire che sono già al corrente?

ENRICO – Ah si…sanno tutto…ho raccontato tutto, come volevi tu…

M.GRAZIA – Finalmente!  E comel’hanno presa?

ENRICO – Come l’hanno presa? Be’, insomma, così così…non hanno fatto salti di gioia..

M.GRAZIA – Enrico…(sospettosa) perché ti sei tolto la fede dal dito?

ENRICO – La fede?! Ah, si, avevo paura di perderla:  ho perso qualche chilo, sono dimagrito…

M.GRAZIA – (fissandolo)  Enrico, hai detto proprio tutto? Hai spiegato che abbiamo oramai due bambini? Che viviamo da mesi alle spalle dei miei? Che ci siamo sposati in gran segreto e  che non si può più andare avanti così? Eh?

ENRICO – Sstttt (zittendola)…sssii, si, certo…

M.GRAZIA – Bene, mi fido di te.

SCENA X

PINUCCIA – Buon giorno.

M.GRAZIA – Buon giorno.

ENRICO – Maria Grazia, ti presento mia madre.

M.GRAZIA – Molto piacere. Sono sicura che andremo d’accordo.

PINUCCIA – Ma sicura… ma veda,la s’asmeia tant a una parsona…ma savriss mia dì a chi…

               Bein, gnint. Allora lei sarebbe, diciamo, l’amichetta dell’Enrico...?

M.GRAZIA – (ridendo)  Ah ah, si, diciamo così…

PINUCCIA – E di dov’ è scusi?

ENRICO – Di Piacenza, mamma. E’ di Piacenza anche lei…

PINUCCIA – Ma no!  Che combinazion! Magari ché ‘v cognossivva gnanc, e po’ ‘v sì trova lamò, in Africa.

M.GRAZIA – Ah, ah (ride divertita) , più che in Africa , in Europa signora. Studio anch’io in Inghilterra, non lo sapeva?  Comunque, guardi,  ho deciso di smettere.

PINUCCIA – Oh, e parché?

M.GRAZIA – Capirà, comincio ad avere una pancia!

PINUCCIA – (sorpresa) Una pancia?! …Ahhhh, lei vuol dire che è sgionfa, che è stufa, ecco.

               Ma si, cosa va a fare una donna persino a là a studiare? Ma cla stagga a cà a fa di pisarei fatt a man (tipica pasta piacentina, n.d.a.)  m’adziva la povra nonna. Specialmeint, po, quand a gh’è un om c’l guadagna bein, che magari ‘l g’ha so una fabbrica…g’hoi ragion, Enrico?

ENRICO – Oh certo, certo.

PINUCCIA – E quanto si ferma?

M.GRAZIA – Un paio di giorni. I miei sono partiti per affari, ma appena tornano li farò venire qui, immediatamente.

PINUCCIA – Li fa venire qui, immediatamente? Ma Enrico, sì zà csé innans, e ‘n t’è ditt gnint! T’è propria un gallett cmé to par.

M.GRAZIA – Be’ signora, mi spiace interrompere la conversazione, ma dovrei andare in camera. Sono stanca del viaggio e poi…sa, mi sento un peso addosso..(si tocca la pancia)

PINUCCIA – Ma la capisco. Il gabinetto è in fondo al corridoio.

M.GRAZIA – Guardi che io non intendevo…

PINUCCIA – Mi scusi, forse ho interpeterato male. Eh lo so, lo so, ag sum sta in mera anca me. Ci si sente quella frenesia addosso, quella… non è vero, Enrico?

ENRICO – Eh?..Ah si,si..

PINUCCIA – Ma viatar, par carita, fì mia di brutt scherz, neh!

M.GRAZIA – Chi, noi? Par carita, ne abbiamo già abbastanza.

SCENA XI

ORESTE – ( A Enrico)  E’dré ‘c riva to par.

ENRICO – Vieni Maria Grazia, ti porto a vedere la camera. Andiamo!

PINUCCIA – Ma faccio io.

ENRICO – No, no, l’accompagno io (la trascina fuori).

M.GRAZIA – Ci vediamo (escono velocemente).

PINUCCIA – Va va…Ah, l’amore. Lidia, Lidiaaa!

LIDIA  - Cos gh’è?

PINUCCIA – Senti Lidia, da oggi abbiamo un ospite, per cui, ti raccomando di tenere un contegno correttoso, di ciciarare poco e s’i ciaman, corri. Corri, hai capito?

LIDIA – Parbacco, curr mia zà a basta: adess ‘m mettarò a vola.

PINUCCIA – E guarda da fa bell ved, se no…

ORESTE – Parché, vala mia bein acsé?

PINUCCIA – Pr’un rustigon tamme te l’è anca tropp, ma le l’è feina, veh, ‘s veda subit. Una ragassa intiliginta, seria, tutta casa e chiesa. Ma la s’asmeia tant a una parsona, però so mia dì a chi.

GINO – Chi è riva?

ORESTE – Ma fat a savì che è riva qualcadoin?

GINO – Parché gh’è zù un tassista c’l m’ha serca di sood.

PINUCCIA – E’ vegn un’amiza ‘d l’Enrico: un’amisona a  quanto pare.

GINO – Ah si, e allora?

PINUCCIA – L’s ferma du dé, e, ‘m sa, Gino, c’g sum par l’Enrico.

GINO – E dai pur, la va tanta tonda. E po fam mia riid: un imbrana cmé lu.

ORESTE – Spetta a diil, spetta…’n sa sa mai cmé i vann a finì il roob.

PINUCCIA – Bein, adess mandum a paga ‘l taxi. Lidia!

GINO – E io pago.

LIDIA – Cla diga.

PINUCCIA – Va zù a paga ‘l tassista dabass.

LIDIA – E i sood?

PINUCCIA – Drova i tu pr’adess, g’ho mia ‘d moneda. Po ‘t tià do.

LIDIA -  Ho capì, ho belle che capì, la solita sonada  (estrae il borsellino dal seno).

GINO – E adess in dov ela la signorina?

ORESTE – In camra.

GINO – I taccarann mia subit, sperum.

PINUCCIA – Ma Gino, l’è seria la ragassa, l’ho vist subit me, t’l sé ‘c g’ho l’occhio cinico. Me i paiass ià cognos a vista d’occ’. E ‘m sum sbaglia appena una vota.

ORESTE – Ah si? E Quand?

PINUCCIA – Quand ho sposa to fio. Però, mi cambian i teimp: adess i portan l’anell ‘d fidanzameint compagn compagn a la vera….e po ho nota anca un’atra roba…

GINO – Cosa?

PINUCCIA – Che l’Enrico ‘l g’ha mia po l’anell c’t gh’èv regala pr’l compleann.

ORESTE – Ah si…parché ‘l m’ha ditt…’c l’ha pers in pisina, a nuda.

GINO – Cosa? In piscina?

PINUCCIA – E ‘l mia fatt vuda la vasca? Ciama i pompier?

ORESTE – Te ‘t sariss bona anca da fal.

GINO – Ma ‘l gniva un occ’ ‘d la testa: l’era tutt d’or massiss con du brillant gross acsé!

ORESTE – E  ‘l m’ha  ditt  ‘c l’ha pers anca la cadeina, tant c’l sa lavava ‘l coll.

PINUCCIA – Cosa? La cadneina con la Madonna a tacca? O Signor!

GINO – Ma l’è propria un imbambolì, parbacco! L’ho seipar ditt me!

PINUCCIA – Adess ‘g dirò da lavass po i deint. Voriss mia c’l perdiss ‘l capsul d’or c’l g’ha in bocca.

LIDIA – (arrabbiata)  La to forca!   Dez  Euro l’ha vorì, ma d’in dov vegnla la signorina Sgrassia, da Napul?

ORESTE – Toh, ciappa.

LIDIA – Ah bein. Adess taccum a ragiona. Ah, gh’è un telegramma.

PINUCCIA – (prendendolo) Chi pol ess?

LIDIA – So mar, la siora Eva, la diza che…Oh pardon….me vag…(esce).

PINUCCIA – (legge) Propria le. La scriva ‘c la vegna adman e  l’s ferma una smana.

GINO – Bon! Gh’è po’ ansoin atar?

PINUCCIA – T’ariss da svargognat! L’è un ann ‘c l’è vedva e tutta da par le, la g’arà pur ‘l diritt d’anda a trova so fiola, no?  Me, ‘l sopport pur to par!

ORESTE – A parte il fatto che s’g fiss mia la Lidia,  par quant a te…

PINUCCIA – L’ho belle che capì, te e la Lidia!

ORESTE – S’g fiss mia le, podriss anda in gir scianch cmé un lad’r e mangia quand a capita. E te, che adess ‘t fa tanta muffa, fatt vegn in meint m’t parlav quand a gh’era da sposa ‘l meral. Parché te (a Gino) t’è sta propria un bel meral!

GINO – Papà…

PINUCCIA – ‘L meral ‘l g’ha possa conision che te. E po s’l gh’era mia lu con la so sinsa e la so inteliginsa,la to fabbrica la sariss zà anda a fiscetti da un bell tocch, car ‘l mé industrial di mé calzitt!

ORESTE – Infatti, batta ancora qualca mees, e a fiscetti ag va ‘l to meral. E allora ‘t gara da mollaia ‘l pellicc’ e i brillant, ca zà tant ‘s cognossa  ‘c t’è una villana!

PINUCCIA – Ah si? E d’in dova?

ORESTE – Dall’odor da stalla c’t lass in gir!

PINUCCIA – ‘T po dì qull c’t vo, intant mé mar la fag vegn quand a voi in cà mia!

ORESETE – Cucù, in cà tua! Col cucù, cara la mé bella Genoveffa!

PINUCCIA – E ciamam mia Genoveffa, ‘m ciam Pinuccia…

GINO – Adess sì ‘c sum a post! (la trascina fuori, mentre sbraita contro Oreste).

s     i    p    a    r    i    o

A   T   T   O    II

Stessa scena dell’atto precedente.

Vuota.

Entra Gino.

GINO – Lidia…Lidia, in dov et?

LIDIA – Sum ché, sum ché. S’im ciaman mia duzeint voot in d’una giorna…

GINO – Ela riva la siora Eva?

LIDIA – Chi?

GINO – La mamma ‘d mé moier. Ela riva da par le o bisogna andala a to?

LIDIA – No, l’è zà ché. L’è dadlà con la siora Pinuccia.

GINO – E l’Enrico in dov ela anda?  Da quand l’è vegn a cà n’in va dritta gnan vuna. Adess po l’è riva anca cla piva inversa là!

LIDIA – So fio l’è anda fora con la sgambisona ‘d la so amisa…(pausa) E adess, sior Gino, intant che sum da par noi, sciarum ‘l roob, parché ché la faccenda la va mia po tant bein.

GINO – Anca te, adess? Bon, dì pur la tua, tant ‘c sum a dré.

LIDIA – Capita  c’l lavor ‘l seguita a cress dé par dé: una vota arriva la Maria Sgrassia, un’atra la mamma ‘d so moier,  tutt i ciaman, tutt i volan e l’ocon ‘d la Lidia la curra, la curra! Ma me g’ho appena du man e a vula ho gnammò impara, ‘m summia spiega?

GINO – Ela colpa mia se sta cà ché l’è a momeint po’ affolla che l’Alberg Roma? Cos g’hoi da ditt me? Ascoltia mia tutt ‘l voot.

LIDIA – Sariss a dì che ‘d sood ‘s n’in veda mia?

GINO – Lidia, capissa,l’è un momeint gram, i affari i vann mia tant bein, tutta par colpa ‘d Gervasi…

LIDIA – Chi? ‘L so sossi d’una voota? Ah, s’l ma dà sotta!

GINO – ‘S tratta da porta pazinza ancora un po’. Quand la barca l’s sarà drizza, ‘g n’in sarà par tutt.

LIDIA – Va bein, ho capì, ho capì. Ma acsé ‘s pol mia anda innans. Cura ses sgoinfador in d’una vota sula…sum mia ‘d ferr, veh! Vorrà dire che ridurrò il servissio!

GINO – E fa m’t vo!

LIDIA – Chi g’armetta, intant, enn seipar i povar diavol (esce).

SCENA II

Entrano Pinuccia ed Eva.

PINUCCIA – Talché ‘l Gino.

EVA – ‘L mé Gino! Vé ché, lassa c’t baza!

GINO – Eva, par piazer…

EVA – Ma che Eva! Quant voot g’hoi da ditt da ciamam mamma.

GINO – Va bein: mamma, ma stat?

EVA – Benone! E te? E la fabbrica?

PINUCCIA – Par clalé gh’è di problema gross.

EVA – Ohhh…allora sum capita in d’un brutt momeint.

PINUCCIA – Ma no, ‘t po vegn quand ‘t vo.

GINO – Ah seinta Pinuccia, intant che vegn a cà ‘l bell articol ‘d to fio, fa una roba: praparag la valiza, parché ché ‘l n’ha belle che fatt a basta. Stasira o dman matteina al massim ‘l parta.

EVA – E pr’anda in dov?

GINO – Al colleg’.

PINUCCIA – Cos è success ancora?

GINO – Ah gnint: è success che to fio…

PINUCCIA – Dì mia seipar “to fio, to fio”: ‘t gh’er anca te, o no?

GINO – Mah! ‘m vegna qualca dubbi che’l sia propria mé fio. A me ‘l s’asmeia gnan un briiz.

EVA – Cos vorissat dì? Che mé fiola…

PINUCCIA – Lassa pur c’l digga, ‘g sum abitua, tra lu e so par, ma me tucca…sentum, cos al fatt stavota?

GINO – Ah gnint! L’è anda zù in fabbrica e me ho ditt: voot ved ‘cl tacca a passionass al lavor? Invece no! L’ha parla con Aldo, ‘l sindacalista, hann discutì che incò ‘l sariss un dé semifestivo, e lu sèt cos l’ha fatt?

EVA – Cos ha’l fatt?

GINO – L’ha manda a cà i operai! Con la so grassia e ‘l so sorriso, via! Tutt a cà! T’l digh mé, lur: i’ hann ciappa la corsa e chi si è visto si è visto. Me ho brava una smana par faia vegn a lavora parché g’ho una grama consegna urginta, e lu, bell bell, lià manda a cà, retribuiti naturalmente. Tl’ho ditt ch’i g’hann scada la testa, ma adess ‘g là rinfresch me, se ‘g l’ha cada: ‘g  do una lavada ‘d socca!

PINUCCIA – Stava atteinta cos l’ava fatt.

EVA – L’ha fatt bein, invece. Inco dop ‘l mesdé lavora ansoin. Me digh ‘c l’ha fatt bein,

PINUCCIA – Mamma, tucca mia qull tast lé.

GINO – Si, parché l’è mia  la giorna giusta.

EVA – Insomma, t’è seipar a drè a critica qull povar ragass lé. Lu l’è bon, bon cmé ‘l pan.

PINUCCIA – Cust é vera. Lu ‘l po mia ved i ingiustizi.

GINO – Si Eva, ‘l so, ‘l so, ‘l so bein in dov ‘t vo riva, te. Ma, par piazer, tirum mia fora un’atra vota cla veccia faccenda là, neh? Par piazer!

EVA – (fingendo) Ma quala?

GINO  - Eva, o mamma m’t vo te, ‘l so zà cos t’inteindat da dì.

EVA – Chi? Me?!  ‘C possa moor la Pinuccia, se me…

PINUCCIA – Dì, mamma!

GINO – Ehh, cardiva c’l fiss chieta! E invece no. Con la storia cl’è bon, tropp bon…

EVA – Ma sicura. Propria!  Ma ved’t mia ‘c l’è mia porta par i affari d’l to mond, piin d’impostor e ‘d ladar? Lu l’è mia acsé: lu ‘l g’ha la vocazion da fa ‘l pret!

PINUCCIA – Mamma, n’um zà parla almeno deez voot. L’um miss anca un ann in seminari par contintat, ma adess basta. E dag un tai, par carita!

GINO – L’ariss zura, guarda, che par vegn te, g’ava da iss’g un motiv.

EVA – N’ho parla anca con Don Giovann e anca lu l’è d’accordi che qull ragass lé, se indirizza bein, al podriss avigh la vocazion. Ma vediv mia c’l s’interessa mia d’l fiol, mentre invece tutt i ragass ‘d la so eta, chissà quant voot hanno formicato?

GINO – Mia tutt i polan i’ess di gallett tamme me, modestameint…

PINUCCIA – Ah si, ‘l so c’t fa ‘l gallett dré a la Maria Grazia. Ma sta atteint!

GINO – Chi, me?

PINUCCIA – Si, ma sta in gamba.

GINO– Ma cos ditt so?

EVA – E chi ela sta Maria Grazia?

GINO – Mah, un’amiza d’Enrico…

EVA – Un’amiza? Donna?!

PINUCCIA – Si donna. L’s ferma fein a dman e ‘l Casanova ‘l fa l’ocon: Signorina la porto qui? Signorina la porto là? Guarda che ‘l gamb pr’anda  gh’ià ancora, neh!  E invece da fa tant ‘l spirituz, fag veed la pancera elastica e i snuccer pr’i reumatis’m, car ‘l mé gallustron!

GINO - Oh, ma te!

EVA – E cmé mai l’ha porta in cà una donna?

PINUCCIA – Parché, anca se in ritardi, ‘l vorrà a mettas a formicare anca lu.

EVA – Ma no! Me cred mia…

GINO -  Ah no? ‘T gh’è da ved che tocc ‘d …

PINUCCIA – Gino…

GINO _ …merce…

EVA – L’è impossibil…la sarà appena appena una so amisa...e po…

PINUCCIA – E po, cosa?

EVA – E po ho invida don Giovann a to ‘l thé da noi, par fal parla con l’Enrico.

GINO – Bon! Le la fa, la desfa, tamme s’la fiss in cà sua.

EVA – Insumma, l’avvenire ‘d qull ragass lé ‘l ma sta in s’l stomagh, e voi dag ancora una possibilità.

PINUCCIA – S’era ditt ‘c sn’in parlava po.

EVA – Si, ma che mal a gh’è s’l parla col pret? Dop tutt i espirinzi c’l g’ha avì magari ‘l s’è dasfardì da la feed, ma se invece ‘l sa fiss scada possa? S’l sa fiss incalora? Insomma, pr’istavota…

GINO – Fa pur! Tanta s’l g’ha la sgazza, t’l digh me!

PINUCCIA – Ma ‘c la sia l’ultma vota, neh?

EVA – ‘L zuur  in s’la to testa.

PINUCCIA – E dai! (suonano).

SCENA III

PINUCCIA – Lidia, la porta.

LIDIA – (da fuori) Servissio  dimezato: varivla viatar!

PINUCCIA – Che minera?

GINO – Vag me. La vol fa ‘l so siopero ‘d  protesta anca le: ìl fann tutt, voot mia c’l la fagga lè? Vag me (esce).

EVA – S’è gnammò vist ‘l sior Oreste, neh?

PINUCCIA – ‘L sa farà ved anca tropp, preoccupat mia.

ORESTE – (entra con Gino) Ohhh, la siora Eva.

PINUCCIA – Cos t’avia ditt?

EVA – Guarda dì, ‘l sior Oreste! Guarda cmé l’è bell lustar: po’ ‘l vegna vecc’, po’ ‘l vegna bell.

ORESTE – C’l vegna Don Giovann.

DON GIOVANNI- Pace in questa famiglia.

GINO – L’ha fatt bein a portan un po’, parché in cà l’um finì tutta.

ORESTE – L’ho catta tacca a la ciesa e par tutta la stra ‘l m’ha parla appena ‘d sant e ‘d Signor, ma me, in confideinza, n’ho capì una bella Madonna!

DON GIOVANNI – Signor Oreste, s’l la stufava csé tant ‘l podiva anca dimal, che me m’offindiva mia, sala?

ORESTE – Ma scarsava: lu ‘l s’incapela subit…E la siora Eva, stala un po’ con noi?

GINO – Le so mia, ma me vag: sum zà in ritardi. Arvedass Don Giovann.

DON GIOVANNI – ‘S vedum a  messa  dominca…sperum…

GINO – Eh, sperum…(esce).

SCENA IV

PINUCCIA – Adess vedum se l’è pront ‘l thé, eh Don Giovann, parché ché anca la Lidia la tacca a fa siopero.

DON GIOVANNI – Ma l’Enrico, gh’el mia? ‘M sariss piazì vedal, qull ragass lè.

PINUCCIA – Si si, sum zà tutt.

EVA – ‘L sarà ché a momeint.

ORESTE – L’era par stra con un operari ‘d la fabbrica, adess ‘l rivarà. Ma sedumas, no?

PINUCCIA – Lidia!

LIDIA – Si, dica.

PINUCCIA – Oh, t’è bein dvinta feina. El pront ‘l thé?

LIDIA – Si.

PINUCCIA – E allora portal, no ?

LIDIA – Si. Me ‘l port, però, come d’accordo col sior Gino per il servisio dimezato, viatar porta via ‘l tazz e ià lavì, anca.

ORESTE – E magari Don Giovann ‘l ga dà un bel fargon, par sugaia.

DON GIOVANNI – Ma cos credal? C’m vergogna, forse? Con la mé perpetua, appena finì da mangia, na do di fargon!

ORESTE – L’ariss zura!

DON GIOVANNI – (Capendo la malizia)  Lu, s’l la vota mia seipar in s’la malizia…

PINUCCIA – Sa Lidia, porta, po vedrum.

LIDIA esce e rientra subito dopo col vassoio mentre gli altri parlottano, poi di nuovo fuori.

EVA – E allora, Don Giovann, cos coint’l ‘d bell?

DON GIOVANNI – ‘D bell, gnint! Pr’un pret ved che la gint la perda la religion dé par dé…

EVA – Ah si, è la crisi delle vocazioni.

ORESTE – La crisi dei valori.

PINUCCIA – Ah si? E’ cala l’or? No, parché ‘g n’ariss un po’ in cà…

DON GIOVANNI – I valori morali, signora, quelli morali.

PINUCCIA – Ah bein si, ‘s capissa…

EVA – A cminsa dai spettacol: le lé prima ‘d tutt ‘c vegna ‘l scandul.

DON GIOVANNI – Parlamna mia, par carita! I ragass ‘d la parrocchia, i s’enn miss a dré a fa una commedia. Me ho ditt: bravi ragazzi! Par fortoina che ho lezì ‘l copion: a momeint ‘m vegna tutt i cavì riss in testa.

ORESTE –Me  voriva porta la siora Eva al cino, dman passa. Cos dizla?

EVA – E a ved cosa?

ORESTE – (sussurra un titolo all’orecchio di Eva)

EVA – (scandalizzata, ma non troppo)  Ohhhh…!

PINUCCIA – Seipar ‘l solit sbrodlon!

ORESTE – Ha parla la bigotta.

EVA – E chi ‘g l’ha ditt con lu che me sariss vegn?

DON GIOVANNI – Brava Eva, fuggire le tantazioni di questo mondo senza Dio. (A Pinuccia)  A proposit, anca so marì, l’è un pess che in ciesa ‘l g’ha metta po pé.

PINUCCIA – L’è seipar tant occupa con la fabbrica…

DON GIOVANNI – L’è mia una scusa, sala? Nossignore! Parché ‘l teimp par fa i sood ‘l catta, e ‘l Signor ‘l lassa seipar par ultim. Ela giusta?

ORESTE – Parole sante!

DON GIOVANNI – Anca lu ‘n gh’è dubbi c’g dagga la ciesa in testa, tant  m’l gà vegna.

ORESTE – Me g’ho mia pagura ‘d l’inferan.

PINUCCIA – ‘L la fa prova a i’atar, l’inferan. Po i vegnan vecc’, po i vegnan noioz.

ORESTE – Voot propria fa una discussion?

EVA – Ohi gint, taccumia? Anca dadnans a Don Giovann?

DON GIOVANNI – Ma vediv, c’n gh’è po ‘d  pieta cristiana? Bisogna anca un po’ sopportas voin con l’atar, se no in dov ‘s va a finì?

PINUCCIA – ‘L fa bell a parla lu, c’l g’ha mia famiglia.

ORESTE – O magari si: voin ché, voin là…

EVA – Ma Oreste, cmé fal a dì dill roob dal genar?

PINUCCIA – T’è propria un seinza carianza!

DON GIOVANNI – Ma lassa c’hi digan! Il Signore mi ha dato la forza di resistere alla tentazione dell’ira. Vedete? Sopporto cristianamente: calmo e sereno.

EVA – (dopo una pausa) Ma Enrico in dov el finì?

ORESTE – (alla finestra) Ecco c’l riva. L’è dré vegn so con Aldo.

DON GIOVANNI – Chi?!

ORESTE – Aldo, ‘l sindacalista.

DON GIOVANNI – Cosa? ‘L vegna ché? Fam anda fora, fam anda fora subit.

EVA – Ma padre…

DON GIOVANNI – Ma che padre e madre! Me cl’om lé, seinza religion, seinza timor di Dio, qull mangiapret, m’l sa fa ciama, sum mia bon da sopportal!

PINUCCIA – Ma se appena du minud fa…

ORESTE – Tutt ‘l  discors ‘d la cristiana sopportazione…

EVA – E po, Don Giovann, ‘l g’ava da parla con l’Enrico, o no?

DON GIOVANNI – Un’atra vota, me con Aldo voi mia parlag, vala bein? Quindi adess…

SCENA V

Entra prima Enrico. Don Giovanni, vistasi chiusa la ritirata si mette in un angolo.

ENRICO – Buon giorno a tutti. Nonna Eva, come stai?

EVA – Car ‘l  mé Enrico, to un bel basein! Che bell ragass c’l s’è fatt. Enrico, c’è una visita per te…

ENRICO – Don Giovanni...

ALDO – (entra asciugandosi la fronte) Che cad, par la Madonna!

DON GIOVANNI – E per tutti i santi, amen!

PINUCCIA – Lu, Aldo, s’l g’ha mia seipar la biasciuma in bocca, la sta gnan bein.

ALDO – Sava bota me ‘c gh’era anca Don Giovann. Sa sava gniva gnan so.

ENRICO – Veramente io non lo sapevo…

ALDO – ‘L catt seipar da par tutt, e tutt ‘l voot ‘l ma fa la predica. A momeint ‘g n’ho piin i…

ORESTE – ‘S capissa ca t’g n’è ‘d bisogn.

DON GIOVANNI – Lu c’l taza, che quand l’arà decis da gniss a spurga, bisognarà ciama Bottass! (nota ditta locale di autospurghi, n.d.a.)

EVA – Ma Oreste, è proprio un peccatore incallito.

ORESTE – E recidivo, signora.

ALDO – Brao Oreste.

DON GIOVANNI – Ma taz là, e porta i ragass a dottreina. Te ormai t’è irrecuperabile, ma lur, povar creatur! E dì c’at ‘g gniv anca te, a dottreina, quand t’er piccin. O ta svargognat adess a diil?

ALDO – Me  no. Sbaglia, sa sbaglia tutt.

DON GIOVANNI – Taz, sacrilego! T’è bein fat d’l progress: anda in piazza a sbraia cmé un matt.

ALDO – Io lotto per la libertà dei popoli, mia par tegn la gint in dl’ignoranza, cmé viatar!

DON GIOVANNI – Cosa? Cos g’hoi da seint?  Gh’et te a dam una man in parrocchia, a  confessa, ai funerai, a seint tutt ‘l magagn ‘d la gint, a mett chiett, una parola bona!

               ‘L farò mia pr’asport, no?

ALDO – Par ciappa i offert!

DON GIOVANNI – Ma taz, ballanud! Sì bein tutt acsé! Fein ca la va bein adoss ai pret e al Signor. Po quand i taccan ad anda in disgrazia, ‘g vegna in meint   i pret, ‘l Signor e tutt i sant. “Signor, fam mia moor, fam mia anda in dl’inferan”

ORESTE – Signori, prima che la discussion la ciappa una brutta piga, vurum dag un tai?

DON GIOVANNi – ‘L g’ha da piantala lu par prim!

ALDO – Non cederemo mai!

DON GIOVANNI – L’è inutil, i g’hann sara ‘l sarvell.

ALDO – Mei acsé che serav di padron!

DON GIOVANNI – Mei acsé che serav di cuion! …La m’è scappa…

ORESTE – Oh parbacco!

EVA – Adess basta, eh!

PINUCCIA – E si, eh! I discussion faia fora da cà mia, csè podrì anca dav un qualca sarucch.

DON GIOVANNI – Da lur gh’è da spettass dal tutt: i non violenti.

ALDO – Seinta chi parla: porgi l’altra guancia che  riempio la pancia.

ENRICO -  Aldo, basta. E anche lei, Don Giovanni. Siete ridicoli.

DON GIOVANNI – Par me l’ho belle che finì. Vag via. Arvedass siora Eva,  chi stagan bein tutt.

EVA – Ma ‘m dispiaz c’l sia vegn par gnint.

ORESTE –Però una bella ciciarada l’ha fatta.

ALDO – Vag via anca me, g’ho zà i seincu minud.

ENRICO – Mi spiace Aldo…

ALDO – Fa gnint, gnarò a parla con to par un’atra vota. Arvedass.

PINUCCIA – Cla stagga bein.

DON GIOVANNI – Vag zù prima me! Bongioran! (esce).

ORESTE – C’l sa rabissa mia, un om cal’m cmé lu.

ALDO – Vada pure. Tanto i primi saranno gli ultimi, no? (esce, battibeccano da fuori).

EVA – Csè um conclus un bell gnint, cavsa qull rompacuion lé!

PINUCCIA – Mama!

EVA – Quand l’g vol, l’g vol. ‘L mé Enrico, l’è mia gint par te, clalè.

ENRICO – Per me conta la persona, non quello che pensa.

PINUCCIA – Ciappa lè! Dai mama, dam una man a mett via  ‘l tazz, che la Lidia, povreina, la fa sciopar. Ma adess la sistem me (escono Pinuccia ed Eva).

SCENA VI

ORESTE – (sedendosi) E’ sta un bell incontar, no?

ENRICO – Patetico.

ORESTE – Eh, t’è ancora giovan, po ‘t va innans po ‘t n’in vedra d’l bell. E la to sgazza?

ENRICO – Chi?

ORESTE – La Maria Disgrazia. L’et ditt con to par, o no?

ENRICO – Ma no! Non mi vuole neppure ascoltare. L’unica cosa che mi sa dire è: fai  le valigie!  Ma io devo sistemare questa faccenda in qualche modo,  ho bisogno del suo appoggio anche economico. Però come faccio a parlargliene senza che mi spelli vivo?

ORESTE – Ma anca te ‘t l’è combina grossa, veh!

ENRICO – Mi risulta che anche a lui sia successa la stessa identica cosa. E allora ha fatto di testa sua. Ora che è capitato a me, non vuole sentire ragioni, crede che mi abbiano scaldato la testa, figurati…

ORESTE – Insomma, con la Grassia ma s’et d’accordi?

ENRICO – Che vuoi…a lei ho fatto credere che i miei sapevano tutto, ai miei ho detto che è un po’ di più di un’amica…così per ora le cose non sono ancora precipitate. Ma fino a quando?

SCENA VII

M.GRAZIA -  Oh, eccovi.

ENRICO – Maria Grazia…

M.GRAZIA – Signor Oreste, suo figlio la sta cercando. La attende in fabbrica urgentemente.

ORESTE – Chi, me? Vedat c’l g’ha ancora ‘d bisogn ‘d me anca s’l fa tanta raia? Con permesso (esce)

M.GRAZIA – (si butta sul divano) Sono proprio stanca, ho camminato troppo.

ENRICO – Dovresti riguardarti,  lo sai. Sai qualcosa di Johnny?

M.GRAZIA – Johnny sta bene. E poi, ho una sorpresa…

ENRICO – Per piacere Maria Grazia, non fare mosse avventate. Mi devi avvertire, prima.

M.GRAZIA – Va be’, vedrai dopo. (cambiando discorso) Ma sai che i tuoi sono proprio brave persone? Non avrei mai immaginato che potessero prendere  la notizia con tanta filosofia, come non fosse successo niente.

ENRICO – Eh eh, si, come neppure sapessero…

M.GRAZIA – Ma tu non è che hai tralasciato qualche particolare? Hai raccontato proprio tutto, vero?

ENRICO – Ah si, certo…

M.GRAZIA – Tuo padre, poi, è così gentile, premuroso, un vero gentleman. Non hanno certo fatto così i miei. Hanno incassato il colpo, si, ma prima mi hanno fatto una faccia così.

               Anche tua madre, è molto cara: io strabilio.

ENRICO – E adesso c’è anche mia nonna, Eva. Lei, però,  non sarà così contenta di vederti: figurati, mi voleva prete!

M.GRAZIA – Tu? Prete?

ENRICO – Proprio così. Non so cosa darebbe per avere un sacerdote in famiglia.

M. GRAZIA – O questa, poi!

ENRICO – Ma non avevo la vocazione, te l’assicuro.

M. GRAZIA – Me ne sono accorta. (suonano alla porta)  Ecco, sono loro.

LIDIA – Vag me, lo siopero a singhiosso pr’adess l’è finì.

ENRICO – Ma  loro chi?

M.GRAZIA – Sorpresa….

ENRICO –Non vorrai dirmi che…

M.GRAZIA – Ma si!

ENRICO – No, dimmi che non è vero!

M.GRAZIA – Ma si, Enrico, sono mamma e papà. Sono appena arrivati dal loro viaggio d’affari e io gli ho detto  che tutto è stato chiarito: mi sembrava giusto, no?

ENRICO – Altroché!

M.GRAZIA – Mi sembra che sia ora di togliere la vecchia ruggine fra i tuoi e i miei, e il merito di tutto questo è nostro. Non è bello? Non sei contento?

ENRICO – Come una Pasqua!(modo per dire: contentissimo, n.d.a.)

LIDIA – Signorino Enrico, ma lo sa chi gh’è alla porta? Lo sa chi gh’è?

ENRICO – Si lo so, lo so, porca di una…

LIDIA – O pov’ra mé! Cos sarà success? Signora, signoraaaa…! (esce).

SCENA VIII

Entrano i signori Gervasi.

MARIO – (trionfante, a braccia tese) Cara, cara i mé ragass. Appena  riva a cà, gnan ‘l teimp da cambiam e sum curs ché, subit, dritt cmé un nibbi!

DORINA – Grazia chèra. ‘S sum gnan vist, ‘s pol dì. ‘T fa mal la pansa ? Et riussì a fa aria, cmé l’ha ditt ‘l dottor?

ENRICO – Signor Gervasi, non doveva venire qui!

MARIO – Balle! Di fronte a questa eveniensa, ‘s metta da part tutt ‘l craccol vecc’ e si festeggia. Dorina, tira fora la botteglia!

DORINA – Oh, Signor, in dov l’arò mai missa…? (la cerca nella borsa)

MARIO – Ma dov l’et ‘scondì, parbacco!

DORINA-  Tlachè! Ah, car ‘l mé Enrico, sum sta tant in pena par te. Con qull taston ‘d to par, ‘n sa sa mai cmé la finissa. Lassa c’t baza. Dà un bell basein a la to nova mamma.

ENRICO – Signora, per favore…

MARIO – Ma to par in dov el? ‘L sava ‘c l’era una socca dura, ma sava anca che ‘l coor l’ariss vinzì.

SCENA IX

PINUCCIA – Machi gh’è? Oh Signor, i Gervasi!!

EVA – E cos ennia  vegn a fa?

DORINA – Cara la mé Pinuccia, vé ché c’t do un bazein e dasmingum ‘l passato (le si fa incontro).

EVA – C’la tegna zù ‘l man da mé fiola, impostora!

M.GRAZIA – Pinuccia, abbracci mia madre.

PINUCCIA – Cosa?! La Maria Grassia vossa fiola? Ecco la somigliansa…

MARIO – Sicur ‘c l’è mé fiola, ma adess c’la fagga mia la fignana. La g’ha seipar voia da scarza!

DORINA – (dando di gomito al marito) Et vist Mario cmé l’è bona da fa l’indiana?

EVA – Cla staga atteinta cmé la parla.

PINUCCIA – (disorientata) Ma Enrico…’l savat te?

M.GRAZIA – E certo!

MARIO – Bisogna festeggiare, bisogna brindare! Dorina, ciappa la  botteglia. Dov l’et missa, canda ‘l to…

PINUCCIA – M ch’i scusan…ma me ho gnammò….

DORINA – ‘L l’ha gnammò vist, ‘l so, ma po g’l port.

PINUCCIA – Ma chi?!

MARIO – Ma Johnny, no? Johnny.

EVA – E cos el?!

MARIO – Eda, èda cmé la casca d’l nuval. Guarda Dorina cmé i fann feinta. ‘L vegna so ‘c l’è un spettacol: tutt Enrico!

DORINA – ‘D du brutt falson!

PINUCCIA – Oh Signor…(si accascia).

EVA – Pinuccia!…Enrico, da te ‘m l’aspettava propria mia…Pinuccia, sta so c’t peez un quintal!

M.GRAZIA – Pinuccia,  che le succede?

ENRICO – Per favore, mamma, non fare scenate.

EVA – Ah no, adess ‘s mettum anca a canta! E fortoina c’t gniva ‘l crisi mistiche: se po ‘t gnivan mia…

M.GRAZIA – Ma lo sapevate, no? Enrico? Non capisco…

ENRICO – Sai, è l’emozione della riconciliazione…

MARIO – Ma sicur, l’è l’emozion. ‘L m’ha fatt ‘l medesim scherz anca me, eh Dorina?

DORINA – E me? Sum datta là cmé una pell da stracchein longa e dasteza.

ENRICO – Lidia, Lidia…!

LIDIA – (era già in ascolto)  .Ah! La siora l’è morta!

EVA – Dì mia ‘d luccad! E porta un biccer d’acqua, prest.

LIDIA – Si, si, vag…vul…(inciampa) ,,,si, vag..(esce).

SCENA X

Entrano Oreste e Gino.

ORESTE – Tl’ho ditt ‘c ho vist bein. L’è Gervasi! Spetta ‘c ciapp un baccarell…

GINO – Papà, fa mia ‘d regò…(vede la moglie)  Pinuccia! Cos g’ala? Cos et fatt a le mé Pinuccia? Cos gh’et fatt? (fa per lanciarsi contro Mario).

ENRICO – Niente papà, è solo l’emozione.

LIDIA – (entra col bicchiere)

DORINA – Ma si, è emozionata. Car ‘l Mè Gino, lassa c’t brassa so. E’ un sacc ‘d teimp c’s brassum mia so!

ORESTE – Ma cos dizla, siora!

GINO – (Calmo) Mario, cos fat ché? T’ava ditt da mett’g mia po un pé in cà mia, mai po’!

MARIO – Ma guardal! Ma ‘v siiv propri miss d’accordi par fam passa da lucch?  Eh, ‘l so, ‘l so ‘c l’t bruza ancora, ma una piccola soddisfazion voi datla: sono io, Gervasi Mario, che ti slungo la mano e ti chiedo conciliazione, viste le nuove circostanse.

M.GRAZIA – Signor Gino…dia la mano a mio padre.

GINO – Mio padre?!

EVA – Si Gino, l’è so fiola…e  gh’è anca Johnny!

PINUCCIA – (riavendosi)  Gino…t’è nonno d’un american!

GINO – Me?!?

MARIO – Ma si, nonno, tamme me. Gino-Johnny: seinta m’l sona bein.

ORESTE – Me allora sariss zà bisnonno. La furca cmé passa ‘l teimp…

M.GRAZIA – Scusate: volete forse dire che non lo sapevate? Non vi aveva detto Enrico…?

GINO – Enrico vé ché! Vé ché, scappa mia! Che storia ela custa? Enrico, guardam bein in di occ’: cos ela sta faccenda ché? E parla giust parché me ‘t mass!

M.GRAZIA – Allora non gli avevi detto niente!

ENRICO – E come potevo?  Non mi lasciava parlare! Lui aveva in mente solo la fabbrica e la mia partenza!

MARIO – Voot ved ch’i savan gnint dabon?

DORINA – Bein, adess I sann la rava e la fava (modo di dire: sanno ogni dettaglio, n.d.a.)

GINO – Me ta spacc la testa! Me ‘t romp ‘l muz! (fa per buttarsi).

MARIO – Eh no, un attim! E sta cal’m, che la faccenda l’è zà anda longa anca tropp. T’l sav mia? Adess t’l sé! E fa mia tanta sciuma, parché ‘l po’ rabì, ché deintar, g’ariss da ess me, c’ho mant’gnì mé fiola e ‘l to brav ragass pr’un ann e mezz.

GINO – ‘N t’è mia fatt fadiga, parché eran tutt sood c’t m’è ruba a me.  Bella riconosinsa par avit ciappa da sossi!

DORINA – Par sossi? Par sussag ‘l sangu da doss. ‘T gh’é ruba tant, c’atr ché in malora : in mudant g’arissma la lassav !

ENRICO – Ah, è cosi?

MARIO – E’ così!  Fein c’m sum stuffa, ‘m sum miss so da par me e g’ho farga tutt i cliint.

DORINA – E ‘m sum fatta anca l’anell coi brillant: ciappa e porta e cà!

ORESTE – L’anell ‘l pol mettas’l…

M.GRAZIA – Comunque, dopo tutte queste chiacchiere, come la mettiamo con Johnny e l’altro?

PINUCCIA / EVA  -    (insieme)  Quale altro?!?

DORINA – (battendo sulla pancia della figlia)  Qust!  Qust!

ORESTE – E guardiiv bein in saccoggia, magari na salta fora un atar!

GINO – Ma me t’ho manda par studia, mia par mett so una colonia! Cos hoi speez tant sood a fa? Par mantegn la fiola ‘d qull Giuda lé?

MARIO – Pian, pian, fein adess li ho mant’gnì me.

EVA – Par forza! Sarà so fiola …

DORINA – Si, parché so nvud s’ela mai datta che bel tocch ‘d stoffa ‘l sia? Con la so bella fassia ‘l l’ha tratt in d’l polacchein a noi tutt in general, e a mé fiola in particolar…

MARIO – E  fa mia tant stori, parché s’t ti ho mia datt l’atra vota, ti ha do adess du sgiaffon.

DORINA – Ala capì siora Pinuccia?

EVA – Cla vegna pur ché.

GINO – Du sgiaffon ‘t sara bon da ciappaia. Ad ogni modo me ‘v digh subit c’s n’in fa un bel gnint. Te, dop, ‘t  mettarò a post. ‘L so anca mé c’t gh’èv di problema important : po da acsè !

ORESTE – Bei, adess esagera mia, parché anca te t’è fatt la to part: talis pater, talis filius.

DORINA – E ciappa anca custa.

ENRICO – Proprio così: se mi avessi lasciato parlare, spiegare qualche volta,  se mi avessi concesso di esprimermi chiaramente, forse questo non sarebbe successo…così, almeno, davanti al fatto compiuto…

GINO – Non c’è fatto compiuto che tenga! E savì subit in parteiza che ‘n sarò mai d’accordi da mett insema mé fio con la fiola ‘d Gervasi. Qull nom lé me voi po’ seintal nomina!

MARIO – Custa l’è bella!

GINO – Ma dabon! Dovrete passare sul mio cadavere!

M.GRAZIA – Non ci costringa a sperare che le capiti qualcosa…

PINUCCIA – Fum’g i cor’n!

GINO – E tucca! M’interessa abotta me! Sum san cmé un pess e digh e ripet ancora un’atra vota che mai..e po mai…(si piega su sé stesso)…

ORESTE / EVA – Gino!!

PINUCCIA – Gino, cos gh’èt?

ENRICO – Papà! (Gino si accascia)

DORINA – Et vist, succa? ‘L Signor ‘l t’ha castiga ! Ciappa lè!

MARIO – Ciama ‘l pret!

ORESTE  - Ma che pret, ciama un dottor, un dottor, Lidia!!

M.GRAZIA – Io non intendevo questo…

ORESTE – C’la  stagga distant le, la meina gram.

PINUCCIA – Lidia, fa prest! Se gh’è mia un dottor, un veterinari: l’è ‘l coor!

DORINA – Voot ved c’l mora dabon par fam inficca?

s    i    p    a    r     i     o

A   T   T   O    III°

Stessa scena degli atti precedenti.

SCENA I

PINUCCIA – (al telefono) Si si, signor dottore…No, crisi non  gliene sono più addivenute. Parbacco, c’l vegna pur quand ‘l vol, anca subit…no, non può. Domani? Va bene, l’attendo con impeto. Si, arrivederci.

LIDIA – Ho prepara una camomilla. Cos dizla, g’là portia? L’è tant narvos…

PINUCCIA – S’t g’aviss i so pensier, ‘t sariss nevrastitica anca te.

LIDIA – Parché? Me g’ho gnint da pensa, second lé? E ‘l disna, ‘l lava, e stira, spassa, lustra…

PINUCCIA – Si, va bein, ho capì. Da ché la camomilla (gliela prende di mano e si avvia verso la camera)  Gino, caro, bevat un po’ ‘d camomilla che ho preparato con le mie mani?

GINO – (da fuori) Bevla te la camomilla e mandam, puttost, dal vein bon!

LIDIA – ‘M sa c’l sia dré a ripreindass dallo sok!

PINUCCIA – Porta via, va (Lidia esce, lei rimane sulla porta della camera)  Gino, t’ho ditt da alvat mia so…adess vegn me, spetta pur un attim…(esce).

SCENA II

Entrano Oreste ed Eva.

ORESTE – Capissla siora Eva, un om ‘l pol avigh anca stant’ann e figura vecc’, ma qull ca cointa l’è spirit.

EVA – ‘L spirit di cicchett ‘c l’ha tratt zù stamatteina? Ho vist me, veh!

ORESTE – Qullé l’è par tirass so ‘l moral. C’la guarda, me, anda ancora zù  in d’la fabbrica, al post ‘d mé fio, me ‘m seint ancora un leon,  ‘m seint ancora treint’ann..

EVA – Par gamba! n’l la molla mia ‘l mazz, diavol d’un om !

ORESTE – E po…quand a ved una bella donna cmé le…ancora giovna e fresca…

EVA – Ma sior Oreste, ‘l ma fa vegn la fassia rossa…(si tocca i capelli) ma sal quant ann g’ho ?

ORESTE – La podriss avigh’na anca ottanta…

EVA – Oh adess!

ORESTE -…Ma la figura seipar una giovnotta.

EVA – Oh Dio, ‘m sum seipar t’gnì…’m l’adzivan anca i mé du povar marì…

ORESTE – Insomma, ‘g dirò ‘c l’m fa ancora monta ‘l sangu a la testa!

EVA – Par piazer, Oreste, potrei turbarmi…

ORESTE – Ma chi? Lé? Con du marì in si spall?  ‘C l’m fagga mia riid…

EVA – C’l lassa sta la memoria di mé du marì, povrein! Du om d’or. ‘L Carlo, qull ‘c lavorava in d’l petroli…

ORESTE – Ah si? Cos eral? Un petrolier?

EVA – No, benzinar. ‘L ma voriva un bein, fava gnan teimp  a vèr la bocca che l’era zà lé, un cagnolein ‘l pariva…povar Carlo, l’è mort ‘d rabbia!

ORESTE – Oh… e cmé mai?

EVA – L’ha dinta un can  ….

ORESTE – Ah…

EVA – Riccardo, invece, l’era tutt un atar genar. Un fustarlon, tutt d’un tocch! Bell! Di muscol, acsé. ‘L fava ‘l camionista. Lu ‘l volava d’una stra a l’atra col so carich…

ORESTE – ‘L portava roba ‘d valor?

EVA – Ma no… ‘l lavorava par Bottazz (nota ditta locale di autospurghi, n.d.a.)  Che om, ‘m piaziva tutt ‘d lu, e po’ un om fein, seipar profuma..

ORESTE – E cmè sta a moor?

EVA – Incidente sul lavoro. Un dé l’è sguia in d’una fogna…

ORESTE – Iammé che brutta fein! (Pausa) …Eh, l’è sta dasfortuna anca lé, cmé me con la povra Emma, che Dio l’abbia in gloria…L’è anca par qust che incò ciapp ‘l coragg con tutt du ‘l man e ‘g digh: Eva….possia dag dal te?

LIDIA – (stava entrando) E una bella camomilla?  L’è zà pronta.

ORESTE – Ma cos fat te? Va, va….chi t’ha ciama? Va!

LIDIA – Oh, par carita, levo subito il disturbo (esce).

EVA – (sorride imbarazzata)

ORESTE – Donca, dov s’era arriva?…Ah si…Allora Eva, possia dat d’l te?

EVA – Bein, in priva c’l fagga pur, ma in pubblic l’è mei ‘d no, podrissma fa pensa mal..

ORESTE – Si, allora…(sta per dichiararsi) …Eva…

EVA – (protesa)  Sii…

LIDIA – (c.s.) Hannia vist ‘l mé scosal, lor? Qull ross a bollein, ‘l catt po!

ORESTE – Insoma Lidia!

LIDIA – C’l ma scusa, ma cardiva d’avil lassa ché!  Ho guarda dappartutt…

ORESTE – Ma so abotta me!  E adess va, va, ché ‘l gh’è mia!

LIDIA – Vag, a vag, e c’la scusa…vag subit (esce).

(Pausa. Eva è un po’ seccata. Oreste si dà un contegno).

ORESTE – Donca…(farfuglia un riassunto rapido di quello che ha detto, poi) L’era  zà un po’ ‘d teimp ‘c voriva dital, fein da quand è mort ‘l to second marì, ma po’, par creanza, ho seipar tazì. Ma incò…

EVA – Dì so, dì pur so…

ORESTE – Eva...voriss’t ancora una voota…

SCENA III

PINUCCIA – Oreste! Et ché?

EVA – (seccatissima) Cos gh’è ancora? Possibil c’s possa mai sta chiett du minud?

PINUCCIA – Mama, cos gh’èt?

EVA – Gnint a g’ho! Cos voot ‘c g’appia!

PINUCCIA – Boh!…Ah, Oreste, to fio ‘l vo vedat.

ORESTE – Te e lu! ‘N fa atar che sgionfa la gint! (Distinto) ‘C là ma scusa, siora Eva, ci vediamo…quinci…(esce molto scenograficamente).

EVA - Arrivederci…(saluta con la mano).

PINUCCIA – Mama…(Eva si è incantata)  Ohi, mamma!

EVA – Eh?

PINUCCIA – Ma cos gh’iv incò?  ‘T gh’è una fassia…

EVA – (sospirando) Pinuccia, seinta…dov la tegn’t la to crema par le rughe?

PINUCCIA – In camra…ma par fa?

EVA – Par dam’la in s’la fassia, no?  E gh’è anca ‘l pitturein?

PINUCCIA – Si, ma…

EVA – Bene. Ci vediamo cara ( esce maestosamente, oscillando i fianchi)

PINUCCIA – Ma t’l digh mé! La veccia veccia e ambiziosa!

SCENA IV

Entra Enrico seguito da Don Giovanni.

ENRICO – Vanga dentro Don Giovanni.

DON GIOVANNI – (mettendo dentro la testa)  ‘G sarà mia ancora Aldo, eh?

PINUCCIA – Ma no, c’l vegna pur.  E c’l diga: cmé mai ‘d mattein bonora?

ENRICO – (lanciando un’occhiata al prete) L’ho fatto venire io perché vedesse papà.

DON GIOVANNI – Mi sta a cuore la salute dei parrocchiani.

PINUCCIA – (piano) E la borsa, anca.

ENRICO – Mamma!

DON GIOVANNI – Cos ala ditt?

ENRICO – Niente niente.

PINUCCIA – Ad ogni modo, Don Giovann, ‘m dispiaz abotta ma ‘l dottor l’ha ditt riposo assoluto e niente visite che lo stufano o lo fanno  inrabire. Parché, car ‘l mè Don Giovann, me l’ho belle che capì cos el vegn a fa lù. L’è inutil c’l casca d’l nuval: l’arà gnan manda Gervasi!

GINO – (entra con la giacca da camera)  Ma guarda chi gh’è: Don Giovann. E cmé mai csè  pr’l fresch?

PINUCCIA – Ma Gino, et matt? Fila subit in lett.

ENRICO – Il dottore ha detto….

GINO – Taz te! T’ho ditt da parlam gnan po’!

PINUCCIA – Comunque adess ‘t turn in lett: anda!

GINO – Vag te in lett.

ORESTE – (dalla camera)  Preoccupat mia, Gino: ‘g peins mé. Vag in fabbrica un momeint. Arvedass Don Giovann (esce).

DON GIOVANNI – Cla staga bein.

PINUCCIA – Adess quand a vegna ‘l dottor…

GINO – Allora, Don Giovann, cos vorival?… E c’l sa seda, no?

PINUCCIA – Toz’l, qualcos?

DON GIOVANNI – No no grazie…(si siede, è visibilmente imbarazzato).

GINO – E  allora?

DON GIOVANNI – Ecco…me passava dadché, no? Ho vist l’Enrico, par chès, e allora g’ho dmanda: ma stal to par?  E lu: ma sal che a momeint al mora?  (Gino fa le corna).

               Ah si?  s’l sava todiva so ‘l tollein con l’acqua santa…(ride fragorosamente nel silenzio generale).

ENRICO – (tra i denti) Non mi sembra il caso di fare dello spirito.

GINO – (ironico)  No, anzi, la prego, vada pure avanti. G’ho propria voia da riid.

DON GIOVANNI – Bein, ‘l fatt a l’è che ier…saran sta seinc or, no no, anca ‘d po’, forse ses or…no, cos digghia…Bein insoma, ho incontra par stra, guarda te la combinazion, che sa fava apposta gh’era mai dubbi c’l vediss…qull sior…m’s ciamal?….(silenzio generale)….Gervasi…

GINO – Ah si? Ma toh!

DON GIOVANNI – Si…e ‘l mà dmandava se sava cmé la stava…

GINO – Ma stava chi?

DON GIOVANNI – Ma lu, no?

GINO – Ah…’l sa preoccupa par me? Nobile sentimento, nobile!

PINUCCIA – Che fassia ‘d tolla, dì! Prima ‘l serca da fal moor, e po’  ‘l sa preoccupa.

EMRICO – Lascialo andare avanti.

GINO – C’l vagga pur innans, Don Giovann.

DON GIOVANNI – O Dio, mia gnint ‘d particolar….’l ma dziva: s’l la veda, Don Giovann, c’m la saluta e c’l ga porta  i mé auguri.

GINO – (piegandosi) Grazie, grazie di cuore…Oh! (fitta)

PINUCCIA – Gino, cos gh’èt?

GINO – Gnint, gnint, l’è passa…G’l ditt atar?

DON GIOVANNI – Atar? No no…cioè si…

GINO – E allora c’l digga? G’ho da tirag fora ‘l parol d’in bocca con la tnaia?

DON GIOVANNI – Ah no no…Ecco, ‘l m’ha ditt che siccome…(improvvisamente trova le parole e acquista nuovo slancio)…che siccome io sono un servo del Signore e quindi faccio da intermediario, bene o male, tra Lui, Nostro signore, e noi poveri peccatori…se pudiss fa…

GINO – S’l podiss fa?

DON GIOVANNI – Se podiss..

PINUCCIA – Che roba, par bio!

DON GIOVANNI – Insomma, fa da intermediari tra lu e lu, ecco!

PINUCCIA – Tra lu e lu, chi?

DON GIOVANNI – Ma tra lu, Gervasi, e lu, ‘l Gino: l’ho ditta finalmeint!

GINO – (calmo e ironico) Ah si? Bene. Bravo. Nobile sentimento, nobile.

DON GIOVANNI – (dopo una lungua pausa in cui tutti si scambiano sguardi)  E donca? ‘S pol riva a una soluzion, o no?

GINO – Don Giovann..

DON GIOVANNI – Eh…?

GINO – ‘L vist che bei fior ha porta la Lidia? S’g n’ha ancora, g’hia mand un po’ pr’l so altare.

DON GIOVANNI – Ah si? Nobile sentimento, NOBILE!

GINO – C’l seinta Don Giovann, adess basta…

ENRICO – Si, sarebbe ora di smetterla.

PINUCCIA – Me ho capì un bel gnint.

GINO – Cos diz’l? Lassumia lé da toos in gir?

DON GIOVANNI – (scatenandosi)  Con mé ‘l la diz!  (si alza) L’è mezz’ora che sum ché a dagla da inteind con tutt i riguard possibil, g’ho  i sudon alt un did in s’la front, e lu ‘l mà diz: lassum lé da toos in gir!  Propria lu c’l m’ha ciappa pr’l sedas fein adess col Nobile sentimento, nobile! Ma t’l digh mé che sum riva propria in d’un bel mond!

GINO – Csè l’impara a vegna cà mia con dill  ball fresch.

DON GIOVANNI – Chi? Me? Un pret? …E po, anca n’aviss ditt qualcadona, l’è seipar a  fin di bene, oh!  Me so mia! Tutt i parlan mal ‘d qull povar pret ché, e appena i g’hann una rogna da gratta, i vegnan da me! ‘M tocca fa la fassia ‘d tolla, ciappa di titul e fa anca bocca da riid. Signor, s’m da mia ‘l paradiz a me, diil a ansoin!

PINUCCIA – Che bell discurs!

ENRICO – Ha ragione.

DON GIOVANNI – Canda ‘l diavol ‘s g’ho ragion! Comunque adess basta. Me ‘m lav pé e man cmé Pilato (fa per andarsene).

ENRICO – Don Giovanni, la prego…

GINO – Don Giovann..

DON GIOVANNI – Cos gh’è ancora?

GINO – Lu ‘l g’arà tutt ‘l ragion d’l mond, ma me g’ho mia tutt i tort, però.

DON GIOVANNI – Gh’um tutt ragion!

GINO – S’l sior Gervasi ‘l g’ha qualcosa da dì, parché vegn’l mia lu in persona, seinza drova l’intermediari, che po ‘l gh’eintra un bell gint?

DON GIOVANNI – Oh là, c’l la capissa, long e dai! Ad ogni modo, c’l sappia, che par mé coint l’è mia tant criscian qull c’l fa, capì? ‘L Signor ‘l s’è fein fatt mett in cruz perun atto d’amore, e lu ‘l sa tira indré par da la benedizion a du ragazz che, d’accordi,  arann sbaglia, ma chi è ‘c sbaglia mia? Lu, forse?

PINUCCIA – Pian…’l coor…

ENRICO – Lui è infallibile…

DON GIOVANNI – Zà parché, s’m ricord mia mal, l’Enrico ‘l g’ha da ess un chès eccezional, dato ‘c  l’è nassì ‘d seincu mez…dop ‘l matrimoni, s’inteinda. O NO?

PINUCCIA – Ela colpa mia ‘s l’è riva in anticip?

DON GIOVANNI – Viatar l’ì fatt l’anticip, cara la mé siora tutta casa e chiesa!

GINO – Ma lassum sta qull ch’è sta, lassum perd…

DON GIOVANNI – Lassum perd un parbio! Lu l’ha fatt ‘l diavol a quattar contra so par, o ‘s ricordal po’? D’altronde ché, gh’è appena da dag la benedizion, parché il matrimonio è già stato celebrato e consumato.

PINUCCIA – Cosa? Anche celebrato? Ma Enrico…i confett…?

GINO – Bon! Hann fatt tutt al completo! Ma adess t’è propria passa ‘l limit, tutt i limit t’è passa.

ENRICO – Ero maggiorenne, potevo farlo. E poi lo hanno preteso i Gervasi, intanto che io, nel frattempo, avessi cercato di sistemare le cose con voi. Ma per paura, rimanda oggi, rimanda domani…

PINUCCIA – Ecco parché ‘l g’ava po la cadeina e l’anell d’or: i anell da spuz ‘l g’ha fatt deintar.

DON GIOVANNI – Ecco, adess savì ma stann ‘l roob, e l’era anca ora.

GINO – Allora, par tant acsé, c’l diga al sior Gervasi che se li ha fatt spuza, ‘c  lià mantegna anca. E c’l sa tegna  Johnny e anca l’atar, Jimmy.

SCENA V

MARIO – (irrompendo)  L’è comuda, la sariss propria comoda!

PINUCCIA – Mario, m’et fatt a vegn deintar?

MARIO – Dalla porta.

GINO – Questa è violazione di domicilio.

ENRICO – Ma no, sono stato io a farlo accomodare in anticamera quando è arrivato Don Giovanni, perché pensavo proprio che almeno lui riuscisse a sistemare le cose…

DON GIOVANNI – E si, sum bein tamme la purga, me, c’la fa passa tutt!

MARIO – Cardiva anca me, veda, c’l sa lassas conveins par lo meno da Don Giovann, e invece da qull c’ho sentì  ved c’t capiss una bella mariannassa ‘d gnint.

DON GIOVANNI – Oh parbacco!

PINUCCIA – Par carità, Mario, vegna mia a fa dal fum in cà mia, parché mé marì l g’ha ‘d bisogn ‘d chiett. Gino, stét bein? Adess ‘l mand via.

GINO – No, lass’l ché, csé sciarum il roob una vota par tutt.

DON GIOVANNI – Bene, finalmente il mio compito è finito.

PINUCCIA – No no, c’l  vaga mia via, par carita, c’l fagga da moderatore…voriss mia ‘c  la finiss  ancora a sgiaffon…

MARIO – Par forza, con di succon bisognariss fa acsé.

GINO –Prova pur…oh! (fitta).

PINUCCIA – Gino!

GINO – Gnint…

MARIO – Et vist la punizion dal Ciel? Gh’è una giustizia, dop tutt.

DON GIOVANNI – C’l guarda che me i’enn treint’ann c’l digh.

PINUCCIA – (a Mario) Propria lu ‘l parla, dop tutt ‘l mal c’l g’ha fatt!

MARIO – Chi, me!?  Cos g’avia da fa quand ‘m sum datt che ‘l mé car amiz e sossi ‘l ma rubava a pronta cassa?

PINUCCIA – Lu ‘l diiz seipar qulla.

MARIO – C’l l’admanda pur a lu. Vedum se dadnans a la morte imminente l’è bon da nega.

DON GIOVANNI – Esagerum mia: par tri o quattr dé ‘g n’ha ancora.

MARIO – Digal te, Gino, che fein hannia fatt tutt i sood ‘c g’ho miss? Quala fein, Gino?

GINO – Ma me so mia…so gnan cos ‘t dì!

ENRICO – Papà, tocca a te dare spiegazioni.

DON GIOVANNI – Tsss! ‘G n’ha bein da confessa, lu.

MARIO – E adess che me gniva a slungag la man par prim, anca a cust d’umiliam, no, lu ‘l fa ‘l superbi, l’egoista. T’è seipar sta un egoista, anca vers to fio, c’l g’ha ansuna colpa.

PINUCCIA – L’adviva me che l’era tutta colpa d’ la Maria Grazia.

MARIO – E no, Pinuccia! Parché  ‘g vool in du, sala? L’é lu, chès mai,  che  pr’l sood, l’ha mai catta ‘l teimp e la voia da cura so fio. ‘L voriva fal riess po che un atar, pr’al so bein,  là dziva: ma cos n’in sèt te dal so bein, o succa!

GINO – Infatti ho vist che te, parché t’è seipar considera tant to fiola, le la s’è man’tegnì pura e cristallina.

MARIO – Arò sbaglia anca me, seinz’atar, ma me sum pront a mett’g la pezza. E parché po’ mettia in cruz ancora, tant’ormai…

GINO – Ah, sariss mé ch’ ià mett in cruz?  Me ‘m para che fein adess i s’enn divertì mia mal, parché se Johnny l’è zà ché e Jimmy l’è dré a riva, l’è un po’ ‘d teimp ch’i meinan ‘l torron.

ENRICO – Anche perché mi ero stufato di fare  solo quello che volevi tu.

SCENA VI

ORESTE – (da fuori) Ma in dov vala, siora, in dov vala?

DORINA – (entra furibonda) Dov el mé marì? Ah, talché…Mario, andum via subit da cla cà ché. T’et  gnammò umilia a basta? Puttost ‘t’gnum i noss du bastardein, ma andum via da ché!

ORESTE – (entrando) Sum mia sta bona da tegn’la.

PINUCCIA – Par compì l’opra ‘g  callava appena lé,  la mé sbraiona.

M.GRAZIA – (entrando) Papà, ha ragione la mamma: andiamo.

PINUCCIA – Oh, c’è anche il fiore reciso in giovane età.

ENRICO – Maria Grazia, che ci fai qui?

DON GIOVANNI – Gh’è po’ ansoin atar?

EVA- (entra tutta truccata)  Ma cos succeda?

DON GIOVANNI – Ma…cm’ela combina? E’ zà Carnoval?

DORINA – E lu, Don Giovann, g’ava tanta fiducia…cos ‘l combina? Un bel gnint, ‘m sa.

DON GIOVANNI – Signor, tartignim!

MARIO – Cara la mé Dorina, g’ho propria in d’la meint c’g sia gnint da fa. Cos voot fag? Ved’t mia? ‘L parla gnan. E’ ‘l rimors ‘c ta stoppa la bocca?

GINO – Spetta ca staga mei, po’ ‘t vedra ma farò anda la fabbrica. ‘T gara da vegn a serca un tocch ‘d pan in snocc.

MARIA GRAZIA – Papà, andiamo!

MARIO – Si, ma prima voi dì ancora un roba: ‘t ma fa propria pena, Gino!  Ma me sum mia csé gram, me sum bon da mett’g so cà tutt da par me a sti du ragass.

DORINA – Ma et matt?  Ch’i pagan anca lur pr’l bell Enrico.

ENRICO –(ironico) Grazie Dorina, lei è una donna generosa.

MARIO – Ma cos m’interessa me i sood: i’ho guadagna apposta par drovaia. Ma m’s fa: s’è mia tutt compagn.

GINO – Viva ‘l to bon cor! Infatti ho vist c’t gh’è pensa abotta a tram in malora! Parché, parlum’s ciar, batta ancura tri mees e g’ho da sara so bottega.  Adess ‘t sara conteint..

ORESTE – Sum zà a qull pont ché ?

EVA – Signor !

PINUCCIA – ‘L mé pellicc’, addio !

MARIO  -  Forse prima ‘l voriva, ma adess….Adess m’interessa mett a post i ragass…e l’è appena par lur, soltant par lur, c’t digh….(pausa, fa uno sforzo)  Gino, me sum dispost a ciappat con me, sum pront a dasminga qull ch’è sta, cminsa ancora da prinsipi…cmé una vota…basta c’t ta decid a sistema ‘l roob. Guarda a che pont sum arriva!

DORINA – Ma t’è tropp bon, tropp bon par chi spusslon ché!

ORESTE – Gino…

MARIO – Basta ca trum insema i noss du ragass e c’g sia mia po’ ‘d rancor tra par e fio e tra ‘l noss du famili.

PINUCCIA – Gino…et sentì ‘l Mario…?

ENRICO – Papà…

MARIA GRAZIA – Ma non vedete che non vi ascolta neppure? Cosa aspettiamo ad andarcene?

GINO – E me g’ariss da vegn a dipeind da te?

MARIO – Dipeind no, da sossi o una roba dal genar... Fum una bella fabbrica possa granda, però la contabilità la tegn me, eh? Eh si!

GINO – (prostrato) Povar me, in che manera ‘m sum arduzì….in che manera ‘m sum arduzì…(lentamente, faccia a terra, esce).

DORINA – (interrompe un lungo silenzio)  Ma che bella fassia ‘d tolla, dì!

MARIA GRAZIA – Ce ne vogliamo andare, ora?

DON GIOVANNI – Canda la bissa, che caratter!

ORESTE – L’è seipar sta un orgoglios, lu e la so testa!

Si sente un colpo, forte e secco, provenire dalla parte da cui è uscito Gino.

DORINA – Cos è sta?

PINUCCIA – Una pistola, l’è sta un culp ‘d pistola! (agitazione e grida, finché Pinuccia corre verso la camera, ma sulla porta appare Gino che tiene in mano una bottiglia di spumante appena stappata)

GINO – Cardivva c’m s’era coppa, eh?  ‘V sariss piazì, eh?

PINUCCIA – Gino, che pagura ‘t m’è fatt ciappa! M’è anda tutt ‘l sangu in acqua!

EVA – Ennia scherz da fa?

DON GIOVANNI – L’è propria matt cmé un cavall! Sperum c’l Signor ‘l la compatissa.

GINO – No reverendo, ‘m dispiaz par lu, ma sum  mia matt: Sal parché g’ho cla botteglia ché in man?

DON GIOVANNI – ‘L g’arà seed.

GINO – E’ parché…(pausa) parché ho decis da accetta la proposta dal Mario:  e si  festeggia.

MARIO – Canda ‘l to singionass!…pardon, don Giovann…’g voriva tant?  O magari…(cambia espressione) aspettavat propria la mé proposta, eh? Dì la vrita, d’un ruffian c’n tè atar!

GINO – Brao, se no la mé fabbrica, ch’im la salvava? Don Giovann?

ORESTE – Vèda Gino, una vota tant t’è sta furb. ‘S veda che t’è fio ‘d to par.

ENRICO – Vuoi dire che ci darai il tuo consenso?

GINO – Oh, qullé voriva dav’l  zà da l’atr dé, par qull c’l ma costa.  Ma po’ ho ditt: se gh’interessa tant la sistemazion ‘d la fiola, ‘l farà ‘l pass ‘c digh me, e infatti…

   ’t   cognoss tropp bein, car ‘l  mé Mario…

DORINA – Et vist ? Anca stavota i tl’hann tratt in d’l pollacchein : e te ciappa lé, ‘l mé bell cuion !

MARIA GRAZIA – Mamma…!

GINO – E par fa ved ‘c sum mia csé gram cmé i dizan, ‘g mett me la cà. Parché, s’ho capì bein, sta cà che  l’s vooda prest, eh veccio?

ORESTE – Cosa?

GINO – Dai, dì un po’ so qull c’t m’è ditt incò…o gh’èt vargogna?

EVA – (drizzando le orecchie)  Parché, cos gh’è ‘d noov, Oreste?

ORESTE – Ecco…insomma…se la siora Eva la vol….me….saris dispost anca a sposala!

EVA – Oreste, ‘m trembla tutt ‘l gamb!

DON GIOVANNI – Sarà l’arteriosclerosi!

PINUCCIA – So anca me  la crema e ‘l rossetto…

ENRICO – Eva, ma  è il terzo. Reggerai?

EVA – Ma scherzat? …Oh, iammè, sum tutta bagna moia…(a Oreste) Si si, ‘l gnarà a sta da me ‘c g’ho la cà c’la spetta atar da ved ancora un par ‘d bragh a balla in gir.

DORINA – Auguri, auguri. Cl’m dagga un basein. Me  a matrimoni ‘m vegna seipar da crida. Quand s’è sposa ‘l mé Ludfigh ho caragna una smana.

PINUCCIA – Mama cara, ‘t ta tiir in cà una soppa!

GINO  – Mario, ché la man (se la stringono)… Acqua passata?

MARIO – Par forza!  Anca stavota t’m lè fatta.

EVA – Oreste, però letti separati, neh?

ORESTE – A la nossa eta, cos ià trum insema da fa?

DON GIOVANI –Ma guarda te: du ragass giovan cmé l’acqua e du vedav vecc’ cmé ‘l cucch. E’ propria vera c’l Signor prima lià fa e po lià compagna!

s    i    p    a    r    i    o

F i n e     d e l l a      c o m m e d i a