L’OMBRA
DIJ FALÒ
(L’uomo che veniva da lontano)
SECONDO PREMIO AL CONCORSO “LANGA ASTIGIANA 2012”
COMMEDIA IN TRE ATTI
DI FRANCO ROGGERO
Posizione SIAE n.18.29.90
L’OMBRA DIJ FALÒ
( Cola pianta ’d fì darè ’l casòt)
PERSONAGGI
GIOAN El garson neuv
TONI L’àutr garson
ELVIRA La serventa
PIERIN Ël padron dla cassin-a
OLGA Sua fomna
MARTA La fija
SEVERIN Ël nòno
ADELE L’amisa d’ Olga
MARIO L’annamorà ’dla fija
DON TOMÁ Ël parco
CAVAGNERO Ël marescial dij carabinié
CENSIN Ël bateur
TRAMA
L’azione si svolge negli anni ’50 nella cascina in un piccolo paese di campagna.
La vita di una famiglia i contadini viene turbata dall’arrivo del nuovo garzone
raccomandato dal vescovo. Un tipo un po’ misterioso,dai modi spicci,di poche parole che suscita subito l’invidia dell’altro garzone,da anni al servizio della famiglia.C’è poi la giovane serventa,la vicina di casa un po’ impicciona,l’innamorato della figlia,il parroco sempre alla ricerca di un buon bicchiere di vino,il simpatico venditore ambulante ecc...Ma improvvisamente nel paese succedono cose strane. L’arrivo del maresciallo dei carabinieri farà luce attorno ai fatti misteriosi. e la commedia termina con un finale a sorpresa.
ATTO PRIMO
LA SCENA (L’ampia cucina di una cascina del basso Piemonte,anni ’50.
L’arredamento semplice ed essenziale tipico di quegl’ anni.
Al centro un tavolo,qualche sedia impagliata,alle pareti pentole di rame ecc...Elvira la giovane e bella serventa è sola in casa,sta impastando e canterella)
Toni ( il garzone,entrando) A l’è përmess ?
Elvira Oh,salve Toni,come a l’è ?
Toni I l’hai finì ’d deje da mangè a le bestie,e alora a l’è mnùme sej e
parej i son dime “ Vado a salutè Elvira “ e... parej mi i sarìa an bele qui ...
Elvira Vëddo,vëddo che i seve si,ma iv ricòrdi ’d mi mach quandi i l’eve veuja’d cirinè ?
Toni No,pà vera,ma datosi che i padron a son via i l’hai pensà che forse
’n bicer ëd col bon magari da quei part as treuva,nen vera ?
Elvira Ah,si,si ...un biceròt ’d vin bon a fa pà mal,ma a l’han dime che a l’autra seira a la festa ’d San Pio i l’eve beivù quei biceròt ëd pì e mentre i cantavi “ Sotto i tigli in fiore” i seve finì con la bici ant’ël fossàl e peui i seve ’ndurmive bele lì ... a l’è vera ?
Toni Si,ma a l’è pà colpa mia...a i-era la musica ,a-i era Chelo col clarin e Vigiu con la fisa...na meravija ....a l’è pròpe piasùme ,
i l’hai fin-a balan-e doe con la Chinota,cola dla Cassin-a dij Frà
Elvira Ma... a bala bin ?
Toni Ah,si,si... a bala pro bin ,ma a fa n pò tròp àut e bas come ch’ a veul
Elvira Come a sarìa a dì che a fa àut e bas come ch’ a veul ?
Toni Eh, già,përchè a sòpia un pò da na piòta
Elvira Come , a sòpia da na da na piòta ? Ma a a l’è pà na galin-a !
Toni No,vorìa dì che a sòpia un pò da na gamba e alora quandi i baloma la masurca chila a va un pò su un pò giù , a fa come a veul e a l’è pà facil steje darera
Elvira A va nen a temp ?
Toni No,no a va pro a temp ma deuvo fè tension a nen pisteje i pè ... a
l’ha due flute parej ( fa cenno con la mano)
Elvira Ma che numer a porta?
Toni Ël 43 bondos...
Elvira Ma alora a deuv esse bin granda për avej doi pè long parej !
Toni Si..nsoma...a sarà 1,50 d’aotëssa ,ma ’n compens a l’è un po’
bondosa un po’ straripanta ...si ...’nsoma ...a l’è bin piantà..
Elvira Ah,certo che con doi pè parej a l’è bin piantà,a cròla nen
Toni No,son nen spiegame da bin,vorìa dì che a l’è un pò grassòta..ecco...
a l’è sij 90 chilo ,ma a l’ha na bela faciòta
Elvira Pròpe na bela dòna,alora stavòlta i foma l’afè ,a l’è la vòlta bon-a
Toni Sai nen...a la mia età ormai ...sposeme ...
Elvira Ma cò i disi ,i seve ancora giovo.Vaire ani i l’eve ?
Toni I son sota i sent ! I n’hai 55 bele passà...i son pì nen giovo,a vòlte in sento già i ciò dla cassia che an foro...
Elvira Ma ste mach ciuto,dì nen tante tavanade che i seve pì fort d’un tòr, e peui seve ancora un bel òm,la Chinòta a farìa n’afè se a vë sposèissa
Toni Ah chila si,ma mi i sai pà,a-i è queicòs che an convinch nen
Elvira Bè forse a l’è un po’ grassòta,nen tant granda ,però
a sarà brava e peui se i dise che a l’ha un bel faciòt,i seve a pòst cò i veuli ’d pì !? A venta nen avej tante preteise ,a venta cò savèisse contenté ’nt’la vita
Toni Si,ma...
Elvira Ma cosa ?
Toni A l’ha i barbis !
Elvira ( Stizzita) Oh,come i sevi sufistich ! Vojautri òmo i seve mach bon a trovè ’d difet a le fomne,mai gnente che a vada bin ! Seve mach bon
a critichè !
Toni Ma mi i critico pà,i diso che le ròbe come che a son ,ecco,la Chinòta a l’è un pò pelosa e mi sòn an va nen tant....A dì la verità a fòrsa ’d parlè a l’è mnùme sej...
Elvira Alora fe pura ,fòra a-i è ’l poss, ecco piè ’l sigilìn e ’l cassùl ,
servive pure
Toni No,forse i son nen spiegame da bin,a mi l’eva an fa nen bin,i la digerisso nen,sai pà përchè, ma an gira slë stòmi e an va nen giù...pitòst se a-i fussa un bon bicer ëd cola freisa che a mossa e che ël padron a ten
ant l’infernòt son sicur che an farìa passè la sej
Elvira Sa,sa...i l’hai capì ( prende un bicchiere ed una bottiglia dalla credenza)
ecco...piè,feve passè la sej,costa a l’è barbera ma a va bin l’istèss
( Gli porge il bicchiere)
Toni ( beve) Bon,grassie,susì a-j’indasìa pròpi..in sento già mej ...bon
Eh sì, a volte mi i penso ...
Elvira Ah përchè i pensi ’d cò ? I l’avrìa mai pì dilo
Toni Certo che i penso,son nen andaita a scòla,ma mi i penso,i rason-o,
i l’hai d’idee, oh già,a smìa nen ma a smìa
Elvira E cò i pensi ?
Toni ( sorseggiando il vino) Antant che sì a -j’andarìa n’autr bon biceròt e peui i penso che cò a sarìa mai la vita sensa na bon-a bota ëd freisa veja magari anche doe...si cò a sarìa mai la vita sensa tute ste vigne che a fan
bele le nòstre colin-e. Ël vin a l’è ’l sangh dla tera e alora mia bela mariòira fame ’l piesì,dame ancora ’n bicer,che ’l dotor a l’ha dime che mi i son un pò anemich
Elvira Anemich !? Ma se doi meis fa quandi che i j’eri rubatà da lë scalòt i l’oma portave a l’ospidal e a l’han fave l’esame dël sangh ël dotor a l’ha dit che ant’le vòstre ven-e a-i era pì ’d vin che ’d sangh !
Toni No,a l’è pà che i beiva tròp, a l ’è pròpe che dòp an pòch che i ciaciàro i l’hai la boca mpastà ,sai nen përchè e peui a l’è cò che mi i sudo tròp e alora mi im më dësratisso...no,i më disrattasso..in detartrasso..’nsoma ,
i l’hai pì nen ëd bensin-a e alora a venta che i beiva ’n biceròt,scapìs a l’è pà për caprissi , a l’è mach perché a l’ha ordinamlo ël dotor
Elvira Ma da che dotor ’ndevi ?
Toni Dal dotor Bertero
Elvira Alora i seve a pòst,seve bin cobià. Al dotor Bertero a lo san tuti che a-i piass cirinè,si aussè ’l ghëmmo,che invece d’andè a fè ’l gir dij malavi chiel a fa ’l gir dle piòle !
Toni Pà vera ,tute busìe, ma come dotor a l’è an gamba e ades a fa anche ’l dentista
Elvira Ël dentista ?
Toni Si,un meis fa a l’è mòrtije la suocera ’d Flipòt ,a l’avija 95 ani,ma a l’avija la dentera bele neuva e alora vist che a Don Pipeta ’l parco Sant’Anna a-i servia na dentera ,chiel a l’ha gavàila a la suocera ’d Flipòt,tant a l’era mòrta e a-servija pì nen e a l’ha butàila al parco
Elvira Costa l’avìa peui mai sentùla ...e ’l parco cò a dis ?
Toni Oh,chiel a rij sempre
Elviira Forsa che a l’è content
Toni No,a l’è che a rièss pì nen a sarè la boca e alora a rij,a rij...
Elvira Ma piantèla lì ’d dì tante tavanade !
Toni A son nen tavanade , a l’è la verità
(Entra tòta Adele, una vicina di casa sulla sessantina,detta anche madama Canapia)
Adele A l’è përmess ? (Entra) Oh,salve Toni,ciao Elvira,a-i è nen la padron-a ?
Elvira No,a l’è surtìa col padron
Adele Surtìa col padron ? Oh Madonna santa,cò a l’è capitaie ?
Elvira Gnente ,a son andaita a fè na comission a Ast ,a më smìa che a sia andà dal nodar
Adele Dal nodar ? Ma a l’è mòrtie queidun ? Oh,Maria Vergine e Olga a l’ha pà dime gnente ,mi i sai gnente ...
Elvira Përchè.cò a duvrìa savej ?
Adele Tut...nen për savej j’afè ’d j’ àutri,né, che a mi a interesso pròpe nen,ma Olga a mi an dis tut e treuvo strano che a sia andaita ad Ast sensa dime gnente
Toni Ch’a senta madama Canapia,nen per savej o i sòi afè,ma chila cò a-i
na frega ’d savej andova a son andà i padron ?
Adele Mi per tua norma e regola in ciamo nen madama Canapia,ma tòta Delina,prima còsa e peui mi veuj nen savej j’afè d’autri,mi i ciamava mach perché gnun a l’ha dime gnente e alora ...
Toni E alora ?
Adele Alora gnente...pitòst quandi che a-i riveran i padron,deme na vos,che parej i ven-o a salutè Olga
Elvira Ch’a staga tranquila,che pen-a cà rivo i mando subit Toni a ciamèla
Toni Oh,scapìss,come se mi i l’aveissa gnente da fè..no.no...mia
cara Elvira,va pure ti a ciamè madama Canapia,che mi i l’hai d’autr da fè
Adele Ah,ma che insolent ! L’hai già ditlo,che mi in ciamo nen madama Canapia ,’l me nòm a l’è Adele,për j’amis ..tòta Delina !
( Entra appoggiandosi ad un bastone Severin ël parìn d’80 ani,suocero di Olga)
Severin Oh,salve madama Canapia,come a sta ?
Adele Oh,salve Severin ,come a l’è ? Vëddo che as ricòrda pì nen me nòm,
a sarà l’età...varie ani chi i l’evi ?
Severin I vado për j’otanta ... i son dël secol passà,mia cara Delina ,ma come mai da ste part ?
Adele Passava da sì e son dime,vado a salutè Olga
Severin Ma Olga a-i è pà a son andaita dal nodar ad Ast ,perché a l’han comprà doe vigne e un camp da un che a sta a Costiòle
Toni Due vigne e un camp ?
Severin A më smìa che a l’abbia dit parej me fieul...chiel a l’è ancora giovo e
vist che j’afè a van bin a veul slarghèsse,anche për lasseje na bela dòte
a sua fija
Adele Ah,certo che Marta,la fija a l’è bin fortunà, as troverà na bela dòte ,certo
a dovrà trovesse anche ’n bel moros,nen come col ganimede che
a-i gira d’antorn...
Elvira Ma cò a dis,tòta Delina, Cesco a l’è nen un ganimede a l’è ’l fieul dla tabachìn-a e peui a l’è un bel fieul
Adele Ah,si,si a sarà pro un bel fieul,ma veuja ’d travajè, gnente ! Scapa travaj che mi i rivo !
Elvira Ch’a disa nen parej tòta Delina ,che Cesco a-i giùta ai sòi e peui a studia da geometra
Adele Për l’òn che i na sai mi,chiel a studia i numer bon për nen travajè, a l’ha prest 24 ani e a va ancora a scòla,peuli capì che inteligensa! Nen vera Parìn ?
Severin Mi a scòla i son andaita mach fin-a a 8 ani,peui la crava a l’ha mangiame i liber e i mej a l’han mandame ’n pastura.Però la vita a l’ha mostrame tante còse che a s’amparo nen a scòla.
Toni I l’eve rason,Parìn,ant’la vita a-i è sempre da amparè,as finis mai d’amparè,nen vera madama Canapia ?
Adele Pròpe vera,as finis mai d’amparè e ti me car Toni,a me smija che it l’has amparà an bel gnente da la vita,se it continui a ciamème madama Canapia che a l’è nen me nòm.Ricòrte che mi i son tòta Delina e se is son nen sposame a l’è mach përchè i l’hai nen trovà gnun parpagnaco che an meriteissa !
Severin Ma j’eri nen ’mparolà con Vigiu ’l sotror dël camposanto ?
Toni Chi ? Vigiu col che a sonava con Giusèp dle Pompe Funebri e Giaco
ël guardian del simiteri ant’orchestra “Allegria” ?
Adele Si,perché ?
Toni L’orchestrin-a a-i era po’ mal, e andasìio fin-a sij bal a sonè e peui coma a l’è che i seve nen sposave ?
Adele El trombon...si chiel a sonava ’l trombon ,ma a batia anche un pò le querce . Na seira a l’è mnùita a cà mia a conòssi i mej e a l’ha cò portà el trombon e parej quandi me pari a l’ha ciamaje ’d sonè queicòs ,chiel a l’ha fan-e senti ’na sua composission che a l’avìa scrivò con Giusep dle Pompe Funebri për l’Orchestra Allegria. Ël titol a l’era “Tutti dobbiamo morire” Na goduria !A l’è andaita avanti due ore,peui me pari a l’è stofiasse e a l’ha sbatulo fòra chiel e sò trombon e parej la mia stòria d’amor a l’è finìa. ..
Elvira Oh,am dispiass...che bela stòria ,a l’ha fin-a comuvome .Mi ste stòrie an fan piorè .Dominica i soma andaita al cinèma dla Parocchia a veddi un bel film ”Catene” con Amedeo Nazzari,brav né,che ator e peui a l’è cò bel.E bin mi e la mia amisa Cecilia i l’oma sempre piorà,a dì la verità a pioravo tuti. I soma pròpe divertisse,a l’è pròpe piasùme.Duminica a lo dan torna e parej ì vado torna a vëddlo
Adele A mi,no,mi podrìa pà vëddi ste cose,an fan ste tròp mal ...bin se a l’è parej mi iv saluto,steme bin e feme savej quaicòsa .Arvëdse a tuti
(ESCE)
Toni Arvëdse madama Canapia che an saluta i sòi che mi i saluto i mei !
Elvira Ma Toni, di nen parej,che i la feve anrabiè
Toni No,ma tant a l’ha pà sentù
Adele ( Affacciandosi alla porta) E ’nvece i l’hai pròpe sentù e i la passi nen lissia sta vòlta,mi i riferirai a chi di dovere . A finiss nen parej !Cerea Severin ,steme bin,ciao Elvira
( Esce sdegnosa)
Severin A l’è un pò ’nrabià, a smìa che a l’abbia i giv
Elvira A l’è Toni che a lo fa apòsta a ciamèla parej ,diao là ,a venta fe un po’ d’atension !
Toni Ma cò i l’hai dit ëd mal ? Anche Parìn a l’ha ciamàla për nom
Elvira Sa,lassoma perdi...adès a sarà mej che iv don-i da fè,che da sì un pòch
a-i riva ’l padron e lo seve che a veul nen vëddve sì ’n cusin-a
Severin Ah,si,ades che an ricòrdo , me fieul a l’ha dime “ Dissie a Tòni che a don-a ’na polidà al granè,na bela ramassà e che a gava un pò ’d ragnatele”
Toni Polidè ’l granè ? Diav,ma a l’è pà ancora ora d’andè a fè i gran,
a-i manco ancora doi o tre tre meis për andè a mëssonè
Severin Ma a smija che a veussa butè na pajassa për fè deurmi ’l garson neuv
Toni El garson neuv ! Ma come ?! I basto nen mi,a l’è pì ’d des ani che i son si da garson e i l’hai sempre fait tut da mi,pà damanca d’autra gent an bele sì
Elvira Eh ma se ’l padron a l’ha compra d’autre vigne a-i sarà pro damanca
ëd n’autr garson che av don-a na man
Toni Mi i l’hai pà damanca ’d gnun,i basto mi...e peui chi a l’è sto garson neuv,da andova a riva ?
Severin Sai nen,ma a më smija che a sia nen un da le nòstre part,a smija che a
l’abbia mandàilo ’l parco Don Tomà
Toni Se a l’ha mandàilo ’l parco ,i soma a pòst.E peui perché a va a piè ’d gent che a l’è nen da le nòstre part,gent forëstera che magari a l’è gnanca bon a ten-i ’n trent an man
Severin Ma ’l parco don Tomà a dis che a l’è na brava përson-a.a l’è fin-a staita përsonnè ’n Russia
Elvira Se a lo dis ël parco alora a sarà sens’autr na brava përson-a e peui a basta che a l’abbia veuja ’d travajè e che a s’anciùca nen come a fa queidun che i conòsso mi ...
Toni Mi m’anciùco mach a la festa dël pais,se no mi beivo al massim un bicer o doi ,pà ’d pì e mach an mangiand
Elvira Si,ma ’l fatto a l’è che i mangi tre o quat vòlte al dì e...
Toni E alora gnente,serchè gnun-e scuse ,cominso a pensè che ’l padron a veussa licensieme për piè un badòla che a ven da fòra e che magari a l’è gnanca bon a poè le vis o a bati ’l fer dla mëssòira .E peui veuj vëddi quandi andaroma a tajè ‘l gran se a l’è bon a steme da près !
Elvira Ma no,Toni,fe nen parej,magari a l’è un brav fieul che a l’ha damaca ’d travajè..Se ’l parco Don Tomà a dis che a l’è fin-a staita përsonnè an Russia,a veul dì che a l’ha vist le sue !
Toni E mi i son nen staita përsonnè !? Quandi a l’è staije ’l rastrelament dij tedesch e dij republichìn si ant’ël pais a l’han piame cò mi e a l’han portame an caserma a Ast e peui a vorìo fin-a mandeme ’n Germania .A l’han tenume quasi un meis an përson ,ma mi i l’avja pà fait gnente,j’era pà un partigian .Ma lor a parlavo come ’d croco,a criavo come ’d sassìn, a -j’ero sempre ’nrabià,a smiava che tute le matin a magèisso mes chilo dë spagnolìn ! Oh,già,.Un meis an përson,pa stòrie !
Elvira Ma peui coma a l’è che seve nen finì ’n Germania ?
Toni A l’è staita Don Lorens,ël parco che a j’era prima,che a l’è ofrisse
chiel a nòs pòst. A l’avìo già butan-e contra la muraje a vorìo fusiliene j’ero na desen-a ,peui l’è rivaje Don Lorens a e a l’ha salvan-e.Chiel a conossià un tedesch, e anche n’ufissail dla Republica,si,ansoma a l’ha fait finchè a l’han liberan-e noi che i ero pì nen tant giovo.Ma doi fiolìn ’d vint’ani a l’han spedije an Germania
Elvira Chissà che paura che i seve piave !
Toni Pì che paura a-i era na fifa neira , i tedesch a criavo “ Kaputt,kaputt” e
an possavo contra la cinta dël simiteri.Peui Berto,col che a l’ha le vigne
sij brich ëd Santa Maria a l’è svenù.Un tedesch a vorìa spareje a la testa ,ma peui a l’è rivaje Don Lorens e a l’ha parlà pì ’d mes’ora con i repubblichìn e noi sempe lì con i bras aossà...Mi i l’hai paura ’d gnente ,
ma cola vòlta lì i l’hai pròpe vistla bruta,i son nen famla a còl për miracol .
Elvira Ah che ròbe brute ! Mi i era cita ma in mnà ricòrdo dla guera, na vòlta i l’hai fin-a vist un tedesch col fusil ,che paura ! A sarà staita àut doi meter
Severin Ti it l’has vistie,ma mi i l’hai combatuje ant’la prima guera mondial.
Che ’d mòrt, tuti fieul ëd vint ani,da na part e da l’autra.Ricòrdo sempre la bataja dla Bainsizza, a l’ durà na sman-a....pì ’d 150 mòrt sensa contè i ferì e tut për piè na montagnòla che a valìa pà due lire.Peui dòp na sman-a che i combatijo j’austriaci a son ritirasse e noi l’oma conquistà la Bainsizza. E bin,sevi cò a l’è rivaje ? Dòp gnanca un dì che i j’ero lì a l’è rivan-e l’ordin ëd ritirèsse cò noi...parej a son staje 150 mòrt për gnente e mi i son piame na scheggia ant’ij polmon e për 7 ani i l’hai passà da n’ospidal a l’autr.
Elvira Ma sòn i l’avij mai contàmlo , certo che i l’eve vistla bin bruta
Severin Eh,mia cara mariòira ,la guera a l’è na còsa spòrca ! A-i è gnente ’d pì brut che vëddi meuiri la gioventù e peui për còsa ? Për gnente ...ma ades lassoma perdi ste còse,che an fan mach stè mal,pitòst Elvira dame na vòlta da beive,fame ’l piasì
Elvira Ma certo,parìn,piè un bicèr che mi i pijo la bota
Toni Pijo cò mi un bicer ,mi a senti ste còse an ven na sej dël bòja
Elvira Toni,feme ’l piesì andeme a piè doi euv ant’ël giùch dle galin-e,che
i deuvo ancora finì d’ampasté
Toni Si,ma...e ’l vin?
Elvira Su,su andé ...andé...dòp iv don an bel biceròt ëd barbera
Toni A toca sempre a mi ,i veuj pròpe vëddi se ’l garson neuv a cor a piève doi euv come fasso mi,veuj pròpe vëddi ! ( ESCE brontolando)
Severin Toni a brontola sempre,ma a l’è brav come ’l sol,a farìa pà d’mal a na
mosca, a crìa ma a mòrd nen
Elvira L’è pròpe vera,ma l’hai nen capì përchè a veul nen n’autr garson sì a la
Cà Rossa .Ël travaj a manca nen, a-i n’ha j’è për tuti
Severin Si ma chiel an bele sì as sent cò ’n pò padron e a l’ha paura che l’àutr
a-i pija ’l pòst
Elvira I penso pròpe pà che sò fieul a veussa madelo via.Toni a l’è ’n travaieur,
as tira mai ’ndarera
Severin Lo sai pro,ma chiel a l’è fait parej ...oh varda chi a-i riva,sor prevòst,
ël parco
(ENTRA IL PARROCO DON TOMÁ con una lunga veste un po’ logora,il fazzoletto al collo ,due scarpe vecchie e malandate)
Elvira Oh salve Don Tomà ,come mai sì da ste part ?
Don Tomà Eh, i son mnùita a vëddi se a l’era già rivà ’l garson neuv Elvira No,i l’oma pà ancora vist gnun ...ma coma a l’è sto garson neuv
Don Tomà Na brava përsona, a l’ha racomandamlo ’l vësco
Severin Ël vësco ’n përson-a ?
Don Tomà Si,pròpe ’l vesco ’n persona...e mi alora l’hai dijlo a sò fieul përché a
l’avjio dime che a sercava un garson
Elvira Ma che tipo a l’è ? Da andova a riva ?
Don Tomà Ëd precìs lo sai nen,ma a smìa che a riva da lontan
Elvira Ma da lontan ...’ndova ?
Don Tomà Oh,che ’d domande ! Ciamèje peui a chiel a duvrìa rivé ancheuj
Severin Për mi mach che a l’abbia veuja ’d travajè,peui da ’ndova ch’a riva a m’nterèssa nen
Don Tomà I disi bin , Severin ,l’òm as giudica nen d’andova a riva,ma da la veuja
ëd travajè e ’l vësco a l’ha assicurame che a l’è un brav òm,che a l’ha avù na vita dificila e che a l’è staita përsonnè ’n Russia
( RIENTRA TONI con due o tre uova in mano)
Toni Oh,bondì don Tomà,coma a l’è ?
Don Tomà Oh,salve Toni, oh grassie,grassie a son për mi ? I l’avja pròpe veuja ’d cuchè doi euv ,ma duvij pà disturbeve parej
( Gli prende le uova e se le mette in tasca)
Toni Ma ...a-i pija tuti , ma mi ...
Severin Ma si ,ch’a pija don Tomà che i vëddo che l’aptit av manca nen
Don Tomà Si,l’aptit a-i è pro,ma a l’è la materia prima che a manca.La curia an passa na miseria al meis e i parochian a son pì verd che ’l vërdaram.
Andova che i j’era prima stasìa bin, i parochian j’ero generos,ma peui a l’ è capitame na disgrassia
Elvira Na disgrassia ...e cò a l’è capitaje ?
Don Tomà Bè, a l’è capità che i l’hai fait n’eror dë sbaglio...si...ansoma...i son sbagliame ...ecco,al matrimoni del sindich dël pais ’nvece ’d tachè ’l Kirie Eleisson i l’hai tacà ’l De Profundis ora pro nobis
Toni Ma a l’ha cò contame che n’autra vòlta al funeral ëd Cecu ’nvece ’d benedì la salma i l’eve bendì la suocera
Don Tomà Cose ch’a capito ai viv
Elvira Ma a l’è vera che na vòlta al matrimòni nvece ’d benedì ij sposs i l’eve daje l’estrema unzione ?
Don Tomà Si ,purtròp a son còse che a capito
Elvira I seve pròpi simpatich ,Don Tomà ,sa beive na vòlta ,che mi i vado
a serchè doi euv per fini d’ampastè i tajarin
(ESCE)
Don Tomà I tajarin ? A l’è na vita che i sagio pì nen
Severin E alora fermeve si con noi,che dasì ’n pòch a-i riva la padron-a con me fieul e mangioma na vòlta ’nsema
Don Tomà Bè,se pròpe insisti ...i l’hai gnanca tanta fam...però vorerìa nen ofendve...
Severin Ma no,che i m’ofèndo nen ...Un ’d pì un ’d meno si a-i è pòst për tuti
Don Tomà E bin,alora i n’aprofito ( si siede a tavola) A l’han dime che i leve massà ël crin...l’eve cò fait un pò ’d sautisëtta ? Përchè mi i vado mat për la sautisëtta
Severin Ma si, i l’oma fin-a fait i bodìn da mangè con la polenta ,av piaso ?
Don Tomà Ah,për piaseime am piaso pro,ma se pròpe insisti i tasto cò i budìn,
ma mach për feve piesì,né,che mi i mangio pòch
Toni Eh,doi grissìn e n’oca ...
Don Tomà Ma cò it dise ,Toni,politte la boca prima ’d parlè,che id vëddo mai a mëssa la dominica e vaire a l’è che it confesse pì nen ?
Toni Mi a mëssa a sarà pì ’d trant’ani che i vado pì nen, e peui mi vado pà
a confesseme da chiel,diao,che peui a lo sa tut ’l pais
Don Tomà Ma cò it disi,che mi i son na tomba,i diso gnente a gnun
Toni Chiel pì che na tomba a l’è na tromba ! No,no,mi i vado pà a confesseme da chiel e peui mi i l’hai pà gnun pecà da confessè
Don Tomà Lassoma perdi,che i l’hai sentù come che it bëstëmmie,e a dì ’d bëstëmmie as fa pecà,it lo sas nen ?
Toni Lo savja pà...anche përchè cola vòlta che i l’hai giutaje a tirè via la fiòca dal teit dal paròcchia,a l’è rivaje un cop an testa e se më sbaglio nen chiel a l’ha distacan-e due che së Gesù Crist a l’aveissa sentù a sarìa calà giù da la cros !
Don Tomà Na ricòrdo nen....ma a l’è quasi mesdì,ma i padron a rivo ’ncora nen ? Diav là , a l’è quasi ora ’d mangè e la cusinera a l’è ancor nen rivà...i lo diso për vojautri,né,che mi basta un pò ’d sautissa e un bicerot ëd col bon e i son bele servì...si magari anche doi tajarìn e na fëtta ’d col salam dla grassa,che a l’han dime che i ten-giù an cròta ...ma a l’han cò dime che ’l marghè a l’ha portave le robiòle ’d Rocaveran, a l’è vera ?
Severin Ma come feve a savèìlo ? I seve pròpe tut,a vë scapa gnente
Don Tomà Eh,la gent a parla, a-i son tante canapie ant’ël pais,la gente bësbìa, mi i don pà da ment,però i peuss cò pà stopème j’orje
Toni Ah,i na conòsso cò una che a l’ha ’l nas longh...tòta Delina,
a la conòss ?
Don Tomà Na santa dòna,tute le matìn a mëssa prima,as confessa e a fa sempre la comunion ,a-ì na fusso ’d brave fomne come Delina
Toni No,no,una a basta e a vansa ...ma che an disa un pò sto garson neuv a riva i o a riva nen
Don Tomà L’hai già divlo,a dovrìa rivè ancheuj, ma mi i lo conòsso nen,sai mach
che a l’è na brava përson-a
(ENTRA ELVIRA piuttosto spaventata col alcune uova nel grembiule che tiene sollevato con na mano)
Elvira Severin,Severin fòra a-i è un un che an pias gnente
Severin E chi a l’è ?
Elvira A l’è setà sël balòt ’d paja davanti a la stala,sai pà...mi i l’hai pà parlaje
Toni Ma com’a l’è ?
Elvira A l’ha la barba lunga ,a l’è tut malvesti ...
Toni A sarà ’n pòver che a gira për i brich a ciamè l’elemòsna,a-i na son tanti ’n gir
Severìn Magari a l’avrà fam ,felo intré che i doma queicòs da mangè
Don Tomà No,no, a l’è mej nen felo intrè,soma pà chi a l’è,al di d’ancheuj a l’è mej nen fidese
Toni Sa i vado mi a vëddi cò a veul
(ESCE)
Don Tomà A venta fè tension,a son temp gram,na sma-a fa a l’han fin-a robà an paroccchia
Severin Diav ,e cò a l’han robave ?
Don Tomà Gnente ...ma son piame na paura ! A l’ha forsà la pòrta dla sacrestia,
e a son intrà ’n cèsa.A l’han forsà anche la cassiëtta dl’ elemòsne
Severin Scomëtto che a l’era veuida
Don Tomà A l’è sempre veuida,ansi për feje piesì a San Gregori che a l’è ’l patrono dël pais,quei vòlta i fico mi queicòs andrinta,an fa pen-a
a vëddi sempre la cassiëtta veuida...e peui scapìs che San Gregori
’d grassie a na fa gnun-e, se gnun a-i dà pà na lira...për cheuje a venta cò sëmné,nen vera Severin ?
Severin I l’eve rason,Don Tomà,ma si la gent a l’ha pà da spendi,a-i è n a granda abondansa dë scarsità ’d moneda circolanta , a-i è d gent che a l’ha gnanca i sòld da fè balè na summia
Don Tomà Seve cò i l’hai trovà ant’ël sachèt dla mëssa dominica ? Doi boton e n’argalissia già rusià ! A saran cò pòver,ma certo che i pitòch si a manco nen ,a dovrìo vërgognesse
Severin Pièvla pà Don Tomà,che sòn a l’è gnente.Deuvi savej che ’n pòchi d’ ani fa si a nòs pais,prima che a- i riveissa chiel,a-i ’era un che a lo ciamavo “ el puj” fòrsa che a l’era avar...eh bin... un dì a l’ha trovà për tera un boton da preive e seve l’òn che a l’ha fait ?
Don Tomà Cò a l’ha fait ?
Severin Për nen sgheirèlo a l’ha fait studiè ël fieul da preive !
Don Tomà Costa a l’è gròssa !
( Entra Toni)
Toni A veul pà gnente, a dis che a l’ha damanca ’d gnente .A l’ha tirà fòra na tabachera e a l’è fasse su na cica e a l’ha ciamàme se i l’avìa da vischè.
Ma mi i tòrcio pà , Elvira pòrtie ’n brichèt !
Elvira Mi no,l’eve vist che facia...no,no...mi i l’hai paura
(Improvvisamente appare sulla soglia il misterioso individuo)
Gioan Paura ’d chi ?
Elvira Paura ...
Gioan I l’eve da vischè ?
Severin Don Tomà, i fumi nen la sigala ?
Don Tomà Mi no,mi i fumo pì nen,anche perché le sigale a costo
Severin Su,Elvira ,daje un brichèt a col monsù
( Elvira si avvicina tremante e accende un fiammifero)
Gioan Se i tramoli parej , i peuss pà vischè
( Le afferra il braccio mentre Toni sta per intervenire ma Severin lo ferma.Il poveraccio si accende la sigaretta ) Grassie...
Disie al padron che i son rivà
( ESCE)
SIPARIO
ATTO SECONDO
SCENA (L’aia della cascina . Sulla destra la porta cucina,al centro la porta della stalla ,sulla sinistra il portone che dà sulla strada. Accanto alla porta della stalla una scala a pioli che porta al granaio.
Seduto per terra Toni col martello batte il ferro della falce)
Adele (Entrando) Salve Toni, bati ’l fer ?
Toni No, bato le querce !
Adele Sempre gentil nè ...pròpe la gentilëssa ’n përson-a !
(Dalla cucina asciugandosi le mani col grembiule esce Olga la padrona di casa)
Olga Oh,ciao Delina,cò it l’ha da brontolè parej
Toni Gnente,a l’ha le bòje ...
Adele Maleducà ! Ah,mi cossì i lo sopòrto nen, sai nen come it fassi ti Olga
a soportelo
Olga Fass finta ’d nen senti e peui l’hai già me òm da soportè
Adele Pròpe vera che se i të sposi nen it n’has una, e se it marie it n’as doe
Olga Ò anche tre, a-i è cò ’l garson neuv ades
Adele Ël garson neuv ? E come a l’è ? A l’è giovo ? A travaje e mangè a mangia ,a bev ?
Toni Si,e a va fin-a al cess a posè na braja
Adele Che vilan !
Olga Eh,mia cara Delina,j’òm a son fait parej,a l’han sempre rason lor e ti
Toni ,piàntla lì ’d bati un moment che i sentoma gnente !
Toni I deuvo andè a fè un po’ d’erba për i cunij,se ’l fer a taja nen ,con cò
i tajo l’erba con le bale ’d Menelik !?
Adele Ammi,an ciàpa fin-a mal,an ven-o le caudan-e a sente ’d parolasse parej
Olga It përmëtto nen ëd parlè ’n cola manera lì a tòta Delina ,staseira i rangeroma i cont con Pierin me òmo
Toni Ecco,rangioma pure i cont,che Pierin an deuv ancora pagheme tre meis
Adele Ammi,an ciàpa n’autra caudan-a ....dime nen che i l’evi pì nen i sòld da paghè ’l garson !
Olga Ma cò it dise ! Se i l’oma pen-a comprà due vigne e un camp che a son na meravija ! E peui come i l’hai già dite i l’oma un garson neuv
Adele I l’hai ancora nen avù ’l piasì ’d conòsslo...a l’han dime però che a l’è un tipo un pò strano
Olga Ma no,a l’è nen ëd tante paròle,a parla pòch a venta tireje via le paròle
da ’n boca con le pinse
Toni ’Nvece për Madama Canapia a- i è pà damanca dle pinse
Adele Impertinent ! Andoma,Olga,andoma a cantè n’autra cort,che si as peul gnanca parlèsse da cristian con collì che bat ël fer,a batèissa na vira andova i diso mi!
Toni Scomodève pura nen,che mi i l’hai finì e i vado mi a cantè an n’àutra cort....( Si alza) A propòsit , Olga,prima a l’è passà da si ’l parco Don Tomà,a dis che a vorìa parleje dla Madòna
Adele Dla Madòna ? Ma it l’has fait un vot a la Madòna ?
Olga Ma no,ma it lo sas nen ? I soma ant’ël 1950 l’Anno Santo ! E alora an tute le paròchie d’Italia as pòrta la statua dla Madòna benedìa an tute le cà,ant’le cort dle cassin-e , e la statua a resta lì tuta la neuit e alora a venta preparè da bin ,perché peui a la seira a ven-o tuti a dì ’l rosari da noi .Soma già d’acòrdi con ël parco.
Adele Oh,Maria santa ,sòn i lo savìa ancora nen , i son nen stà bin e a l’è na
sman-a che i von nen a mëssa prima. Ades dovrai subit andèilo dì a Maria la frutassèra,chila a sa cò gnente .Pensè che a sa sempre tut,
epura a l’ha pà dime gnente !
Olga Ma don Tomà a l’ha dime che a sarìa passà për avisè.Chi a veul che la Madòna as fërma na neuit a sua cà, a lo dis al parco e a-i fa n’oferta
Adele A la Madòna ?
Olga No,al parco,ma a l’è l’istessa còsa
Toni A si,si...peui a-i pensa chiel a fè j’oferte a la Madòna
Adele Come a sarìa dì ?
Toni A sarìa dì che av pija tuti an gir,i l’eve ancor nen capì ?
Olga Toni, bëstëmmia nen,fame ’l piasì !
Adele Ah si,si..Nosgor a paga tard,ma a paga largh ...
Toni Ma l’important a l’è che a paga,nen come a fa certa gent che a paga nen
(ENTRA PIERIN il padrone della cascina)
Pierin Cò it l’has dit ?
Toni Mi,gnente ,gnente …
Pierin Ma it ses ancora sì ? L ‘avìa dite d’andè a fè un pò d’erba për i cunij e ti te stass si a ciaramlé con ste due befane ch’a son mach bon-e a fe perdi temp
Adele Noi me car Pierin i soma nen si a fe perdi temp,noi l’oma da organissé per l’anno Santo ,perché a Roma ’l Papa a piora per tuti i pecà
che j’anticrist come ti a fan tuti i dì e a fan fin-a sagnè ’l cheur a la pòvra Madòna
Pierin La Madòna a l’ha d’autr da fè...a l’ha pà temp ’d vardé l’òn che
i fon mi
Olga Si,però a sent l’òn che it disi
Adele E anche le bëstëmmie che it dëstachi quandi it vas a caussè le baragne,che col pòvr caval an fa fin-a pen-a
Olga Come cola vòlta che it portave doe damigiane ’d vin a Flipòt dla
cassin-a dle Scòle, che ’l caval a l’ha dait ël gir e ’l carton a l’è finì
ant’ël garòss,le damigiane a son rompùsse e ’l vin a l’è spataràsse ant’ël fossàl e ti it l’has cominsà a dëstachene che...
Pierin E cò duvìa dì,dovìa forse ringrassiè la Madòna ? L’hai dëstacan-e doe al Padreterno,doe damigiane ’d barbera,ròbe da mortze l’ cul con i dent ëd goma ,come a disìa sempre barba Carlìn bon-anima !
Olga Ma l’è possibil che it disi mach sempre ’d parolasse!! Mal parlant
it ses pèss che un cartonè dla Granda !
Pierin Ah certo che i son pà n’ingeniè...mi le scòle àute i l’hai nen faje,però i sai fè andè la tera,l’hai ’n mestè che a val pì che cent papè dle scòle
Toni Bin dit,Pierin,noi l’oma nen studià però i soma come poè le vis,sëmnè
’l gran,la melia e descaussè le baragne ...e sòn a val pì tant che ’n monument
Olga Si però i seve sempre ’d patelavache a confront con coj che a vivo an sità
Pierin Si,si magari noi i soma nen tant fin,ma lor a son smòrt, a smio ramì
Adele Certo che a s’anciocàsso nen come feve voiautri ,lor a beivo l’acqua mineral
Toni A mi l’eva an fa mal,preferisso la barbera e na bela fëtta’d polenta magari condìja con un bel tòch ’d sautìssa
Pierìn E magari na bela soma d’aj
Olga A l’è inutil parlè dë ste còse con lor,a capìsso gnente
Pierin Eh,i capissi tut vojàutre fomne ! Sa,pitòst Toni ti va a fè l’erba për i conij e peui va a ciamè Gioan,disie che a ven-a si ,che i veuj portelo ant’la vigna granda e veuj mostèie le vis neuve che i l’oma piantà
Adele Ma Gioan a l’è për caso ’l garson neuv ?
Toni Come a l’ha fait a indovinè,madama Canapia ?? A l’arvista , che an saluta i sòj che mi i saluto i mej ! (ESCE)
Adele Ma it l’has sentù,Pierin ? Disie quaicòsa !
Olga Lassa perdi Delina ,pitòst Pierin ,ël parco a l’ha dime che doman seira a porteran si la Madòna andova la botoma ? E peui a venta dèie na bela polidà a la cort,na ramassà e gavè ’d pò ’d ragnà tacà a le muraje
Adele A certo che a deuv esse tut bel polid,gavè anche ’n pò ’d rumenta davanti a la stala e peui spostè la drugia da n’autra part
Pierin E peui magari i spatareroma anche un pò ’d profum . A le vache i deuvo feje anche i rissolìn e i deuvo buteje doi bei nastrin ai còrn ?
Olga Ma dis nen tante cretinade ! Che Elvira a l’è doi dì che a travja a fè le fior ëd carta për la Madòna e Marta a l’ha fin-a fait doe corone ’d reuse rosse che a son na meravija
Pierin Fè l’òn che i veuli,rumpi mach nen i ciàp. I vado a piè le tisòire e poi
vado con Gioan ant’la vigna
(ESCE)
Adele Se it veuli mi i son bon-a a fè i lampion ’d carta ’d tanti color , andrinta t’ij buti na candeila ,a fan an bel efèt a la neuit, a venta mach fe tension che a pijo nen feu
Olga L’important che a-i sia nen ël vent, përchè si a la seira a-i è sempre un pò d’aria che a ven giù da le colin-e
(ENTRA GIOAN il nuovo garzone)
Gioan Anche na bava ’d vent a peul esse pericolosa
Adele Come a fa chiel a savèilo ?
Gioan A së schersa nen con ël feu, na candeila davzin al pajè a peul
deje feu a la cassin-a
Adele Ma chiel chi a l’è ?
Olga A l’è Gioan, ël garson neuv
Adele Ma noi voroma mach vischè quei candeila a la Madòna
Olga Doman seira a porteran si ant’la cort la statua dla Madòna,përchè
a l’è l’anno Santo e alora a venta preghè
Gioan Mi i prego nen,mi i l’hai già pregà tròp,ma da lassù a l’han mai scotàme
Olga E ’nvece a venta preghè ,coma a dis ’l proverbi ,aiutati che ...
Gioan Che ’l Padreterno a l’ha d’autr da fè
Adele Ma no, a l’è pà parej...” Aiutati che il ciel t’aiuta ” A venta avei fede.
Olga Doman seira a-i sarà tanta gent a dì ’l rosari , peui dòp doman a la porteran a la cassin-a dij Matè e parej për tut ël meis,da na cassin-a a l’autra e chissà che la Madòna a fassa nen na grassia
Gioan Mi i l’hai spetà vint’ani për avej la grassia
Adele Ma alora i seve stait miracolà,la Madòna a l’ha fave la grassia
Gioan No,a l’è nen la Madòna,ma ...a l’è na stòria lunga
Adele Ma a l’è vera che i seve stait përsonnè ’n Russia ? E a fasìa freid ?
Gioan An Russia a fa sempre freid
Olga Ma come av tratavo,av tratavo bin ?
Gioan La galera a l’è galera...
Adele Ma a l’è tant che i seve tornà da la Russia ?
Gioan No,a l’è nen tant
Adele E i l’eve ’d famija ò i seve sol ?
Gioan Ël padron a l’ha mandame a ciamè,cò a veul ?
Olga A veul porteve a vëddi la vigna granda
Gioan E andova as treuva sta vigna ?
Olga A l’è a mes ’dla colin-a dij ninsolè ,iv mostro la strà ?
Gioan Pà damanca ,sai andè da sol
(ARRIVA DON TOMA’ il parroco)
Don Tomà Bondì a tuti,oh bondì Gioan,come a l’è ? A va ?
Gioan A va
Don Tomà Alora,it treuvi bin si a la Ca’ Rossa ?
Gioan Peuss nen lamenteme .Mi i vado
(ESCE)
Don Tomà Oh bondì,mariòire, alora doman seira i portoma la Madòna,im racomando che a sia tut a pòst. A venta ricevla con tuti j’onor
Olga Ch’a ston-a tranquil don Tomà,che për doman seira l’oma preparà tante fior ëd carta,tanti bei feston e forse anche ’d lampion, peui Pierin e Toni a faran un bel autarìn con tante candeile ’nvische
Adele E peui a ventrà cò tirè fòra i linseuij dël corredo,i linseuj ëd lin,e dzora i
buteroma tante reuse,che Elvira e Marta a son an camìn che a-i pronto
Don Tomà Elvira a l’è per caso ’n camìn che a fa i tajarìn ? Përchè coj che a l’ha dame due sman-e fa a-i ero na bontà !
Elvira Purtròp Elvira a l’ha d’autr da fè, a fa le reuse con la carta rissolin-a,
a l’è brava a fè sti travaj, a l’ha ’mparà da le suore
Don Tomà Alora con përmess i vado a salutela,chissà che a-i sia nen un biceròt
për mi,con la caud che a fa ....Con përmess....
(Entra nella cucina)
Adele Mi i sai pà,ma Don Tomà a l’ha sempre sej,second mi a sta nen bin,
a l’avrà un pò ’d prostata ,ti Olga cò it na dise ?
Olga Ma che pròstata ! A don Tomà a-i pias cirinè, a-i pias ël vin
bon,a l’han dime che doi di fa il vin dla mëssa a-i era un po’ brusch e alora chiel a l’ha brontolà për tuta la Mëssa e a l’ha gnanca dait la comunion ,al Crist’eleisson a l’ha benedije e a l’ha mandà tuti
fòra dij ciàp !
Adele Eh,pòvr òm a l’è cò sol...a l’ha gnanca la perpetua, a venta capìlo...ma dime un po’... sto Gioan,sto garson neuv,a rij mai ? A l’è sempre serio,a l’ha na facia ...
Olga Che facia che a l’ha ?
Adele Sai pà,ma am pias gnente !
Olga Ma va, a l’è un travajeur ,peui scapìs la seira a vòlte a-i pias andè a l’òsto, a vòlte a spasëggia për ël pais o për le vigne,ma a la matìn prest a l’è sempre ’l prim a àussèsse.Ades però a venta che i compra ’n paira ’d braje, përchè a l’ha gnanca un ricambi, a l’ha mach cole che a l’ha adòss e a l’ha cò damanca ’d na camissa o doe .A l’è rivà si da noi che
a l’avìa gnente
Adele Ecco...lo savìa,si a-i è queicòss che a va nen...a l’ha na manera ’d vardè che am piass nen, i sai pà,ma a l’è come se a stërmèissa queicòsa
Olga Tute stòrie, a l’ha avù na vita grama ...Oh,ardlo si Mario che a riva !
Salve Mario,come a l’è ? Come mai da ste part ?
(ENTRA MARIO UN GIOVANE CONTADINO innamorato di Marta
la figlia di Olga. Porta un bel mazzolino di violette,caplin-a
’n testa,maniche della camicia rimboccate )
Mario Cerea Olga,oh bondì Delina... i passava da sì e alora i son dime...i pòrto doe violëtte a Marta,sai che a-i piaso,l’hai trovaje longh la riva dla mia vigna,a-i son cò le primule,ma mi i sai che chila a preferiss le violëtte
Adele Come it fass a savèilo ?
Mario A lo san tuti che a le bele fije a-i piasso le violëtte ...ch’a senta
che profum
Adele ( annusa) Bon ,però a san un pòch dë siola
Mario A peul desse,i l’hai gavà doi siolòt da l’òrt per fe colassion
Adele Tua mare a sarà contenta che ’nvece ’d travajè ti it vas an gir a badolè
Mario Mi i von nen an gir a badolè,come a fan certi mei coscrit,che a son mach sempe an gir a deie la “tantara” a le fije da mariè . Mi a l’è tuta la matin che sapo le baragne
Olga E chi a sarìo sti coscrit che a dan la tantara a le fije da sposè ?
Mario Eh, mi na conòsso un sempre bin vestì con la crovata e le braje a rigadìn,ma veuja ’d travajè gnente,e pura a certe fije a-i pias cola gent lì
Adele Brav Mario,it l’has rason,it veuli dì Cesco,’l fieul dla tabachin-a ?
Olga Ma ti Mario it saràss pà gelos ?
Mario Mi gelos ? Figuronse,sai gnanca l’òn che a sia la gelosia,disìa parej
tant për di,përchè le fije d’ancheuj a capisso gnente , a-i piaso i
“ patachìn “ coj che a van bin vestì,con la spussa sota ’l nas e peui magari a l’han le braje taconà ’nt’ël darè
Adele Pròpe vera, nen për parlè mal dla gent,ma Cesco as buta fin-a ’l profum , e quandi a passa a lassa tuta la scia
Mario E a tira le mosche e i zanzarìn .Sai pròpe pà come un torolo parej a peul piaseie a na bela fija come la vòstra Marta.
Olga Ma Cesco a deuv pà piasèi a ti,a deuv piaseie a Marta
Mario L’eve rason,ma mi i schersava...ma Marta ’ndova che a l’è ?
Olga A l’è ’n cusin-a ,a-i è cò ’l parco,va pura ...
Mario Peus andè,i disturbo pà ...
Olga No,va,va che a j’è cò Elvira
Mario Alora mi i vado
( Entra in cucina)
Adele L’hai idea che Mario a sia annamorà ’d tua fija
Olga A peul d’esse,d’altronde a sarìa nen ël prim ,,ma chila ades a studia
e peui a l’ha mach 16 ani,a l’è ancora un po’ tròp giovo për ’mpegnesse
Adele Ades le fije a së sposo tard,mia mari a 16 ani a l’avja già un cit e peui a l’ha comprame mi che a l’avia ancora nen 18 ani
Olga Eh...i temp a cambio.Anche mia mari a l’è mariasse prest,a l’avìa pen-a
17 ani,,ma a l’avìa un bel corredo,tre linseuij e quatr fodrètte tute ricamà,
na meravia ! E peui ancora doe tovaje con ël bòrd ëd pisèt ,mia mari a-i era bon-a a ricamè.Cò chila a l’avìa ’mparà da le suore
Adele Mia mare ’ nvece a l’avìa pà temp per ël ricam,dòp gnanca due sman-e
che a l’avìa comprà ’l prim cit a-i era già ant’ij camp a sapè . A l’è
frustasse a fòrsa ’d travajè e peui a l’ha avù 8 masnà,un ogni doi ani.E pura mi i l’hai mai sentula lamentasse, a coj temp là la vita a l’era grama,a l’avìo gnanca la luce,ma mach ël lumin a petròlio e polenta e
lait mesdì e sin-a.
Olga Tua mari a l’è mòrta giovo
Adele Si,mia pòvra mama a l’avìa ancor gnanca 50 ani
Olga Ades i giovo a son fortunà , a l’han fin-a la luce e la macchina da cuse e pensa che Pierin a veul fin-a compresse un tratorin,che nòs caval a l’è vej
Adele Pròpe vera,ades i giovo a l’ha tut ,mi quandi a travajava a Fossan a la filanda an fasìo travaje fin-a la dominica, e stasìa ’d meis prima ’d vëddi mia mari .Pensa che a la filanda a fassìo fin-a travajè le cite ed 7/8 ani,pòvre masnà,tute ’l dì con le man ant’eva bujenta ! Che ’d pior che i l’hai sentù...ma mi i j’era già grandin-a,i l’avìa già 12 ani e an pagavo già, ma col pòch che i vagnavo duvìo portelo tut a cà,gnanca doe caramele i podìo comprème
Olga Ma andova i dormije ?
Adele A la filanda ,le fije a dormio tute lì, a-i era na stansia gròssa,d’invern na freid,perché a-i era mach na cita stùa che a fasìo andè a ressiùra,un fum che it diso nen !
Olga Pensa che i mej a l’ha fait ’l viagi ’d nòsse dzora un carton,përchè a l’avìo gnanca ’l birocin e it sa s andova a son andaita ? Dal pais ëd mia mari a col ëd me pari,8 chilometri e a son tornà ’l dì dòpo.Pensa che temp!
Adele Eh, i nostri vej a l’han pròpe fait ëd vite grame,noi is lamentoma,ma lor cò a duvrìo dì ?
(ESCE IL PARROCO dalla cucina)
Don Tomà Elvira a l’ha fame sagè la Freisa neuva.Na bontà,magari vist che doman seira i portoma la Madona se a-i fussa ancora na’autra bota ’d cola Freisa a sarìa pà mal,perché mi dòp ël rosari an ven sempre na sej,ma na sej che i sai nen perché...
Olga Va bin, foma parej ,ma a che ora i pòrti la Madòna ?
Don Tomà Prima ’d sin-a ,verso ses ...set ore
Olga Alora i mangi un bocon con noi
Don Tomà Se pròpe insisti....sempre che i disturba nen...
Olga Ma gnun disturbi,Don Tomà,un ’d pì , un ’d meno...
Don Tomà No,ma a l’è pà për ël mangè,pensè nen subit mal,ma la la tradission a veul che il reverendo parroco ’n coste ocassion as fërma a mangè andova che as porta la Madòna....sa,a l’è për nen lassè da sola la Madòna ...Bin mi i vado ...is vedòma doman...( fa per avviarsi poi ritorna indietro) A pròposit e Gioan come a va ?
Olga A volte a l’è un pò dròlo ,un po’ diffident ,sempre un pò ’mbrutì,ma a smia un brav òm , travajè a travaja
Don Tomà A l’è sò carater ...bin, a doman
( ESCE)
(ESCE DI CORSA DALLA CUCINA MARIO inseguito da MARTA)
Marta E fate pì nen vëddi con ste violëtte che a san dë siolòt !
Mario ( Con il mazzolino di violette in mano) Oh,che carater !
Për doe fior donà col cheur !
Marta Mi i l’hai pà damanca dle tue fior,l’hai già chi ch’am m’ij pòrta !
Mario Chi disprezza ama,a dìso nen parej Olga ?
Olga Mi sai pà,a son còse vòstre ,beata gioventù !
Marta E peuj a ven a dime che Cesco a fa nen për mi,
mi Cesco an pias e alora ?
Mario Alora fa come it veuli, ma un bel dì të mniràss a sërchéme
Marta Si...la sman-a dij tre giòbia ! Mama , mi e Elvira i l’oma finì ’d fè le ghirlande ’d carta,’ndoma a fè doi pass fin-a al pais,parej comproma ancora d’autra carta ,përchè i l’oma finila
Mario Eh già parej a van da la tabachin-a a trovè Cesco,ma Cesco a -j’è nen ,
a st’ora sì col gamel a deurm ancora
Elvira ( Uscendo dalla cucina) Cesco a l’è nen un gamel e se pròpe it veuli savèilo a lè pi bel che tì e anche pì inteligent !
Mario A come inteligensa as discut nen,a l’ha na biòca ! ( fa il segno con la mano) Quandi a l’è andaita a fè ’l militar a-i trovavo nen n’elmett che j’andèissa bin e alora a l’han ficaje ’n testa un bojeul !
Elvira Spiritos !
Marta Maleducà ! Bin,noi andoma ,cerea Delina ,cìao mama, i tornoma subit
Mario E mi in saluti nen ?
Elvira It conossoma nen
Marta I soma gnanca chi it sess ,arvëdze ( SI AVVIANO)
Adele Speteme,che i ven-o cò mi,ciao Mario,ciao Olga,is vedoma doman
(ESCONO tutte e tre insieme)
Olga Deuvi avej passiensa,mia fija a l’è giovo a sa gnanca chila cò a veul
Mario A dì la verità Marta am piass,ma chila a veul pà savein-e
Olga Doma temp al temp,chi a vivrà a vëdrà e se a son reuse a fioiran come
a dis ël proverbi
Mario Già e se a fusso crisantem !?
Olga Ma no,sta tranquil ,pitòst Pinòta tua mari a sta bin e tò pari ?
Mario Tut bin ,grassie,ma i soma piasse në spavent l’autra neuit !
Olga Cò a l’è capitave ?
Mario A noi gnente,ma a la cassin-a ’d Ricu,davzin a noi a l’ha piàje feu
’l trabial.Meno male che dzora a -i era pì nen né paja nè fen e parej i soma riusssì a domè ’l feu quasi d’subit
Olga Ma quandi a l’è capità, mi i l’hai pà savùlo
Mario L’autra neuit e për fortun-a che a passava da lì ’l vòstr garson,Gioan,
che a l’ha subit crijà e a l’ha dësvian-e , i can a l’han cominsà a baolè , parej i l’oma sautà giù subit dal let e i l’oma dëstissà le fiame
Olga Gioan !? Ma a l’ha pà din-e gnente
Mario Ah, Ricu a peul ringrasiè Gioan ,se no a podia piè feu tuta la cassin-a
Olga Ma cò a fassia Gioan ëd neuit da le vòstre part ?
Mario Sai nen,ma a dis che certe neuit a riess pà a deurmi e alora a seurt për la campagna,a l’è un tipo un pò strano . Ricu a vorìa ringrassielo,ma chiel a l’è andasne senza saluté ...Bin,i vado cò mi
Olga A venta pièlo come ch’a l’è...Ciao Mario,salùtme i tòj
Mario ( Fa per avviarsi ,poi torna indietro e porge il mazzetto di violette ad Olga) Ste violëtte buteije a la Madòna,chissà che a sia nen la vòlta bon-a che la Madòna a buta për mi na parolin-a bon-a për vòstra fija...
Olga Va bin, a sarà fait,va pura e se t’ëncontri Elvira e Marta disie ’d tornè prest che i l’oma ancora tante còse da preparè
( Intanto arriva TONI con un fascio d’erba sotto il braccio)
Mario Oh,salve Toni ,come a l’è ? It ses andaita a fè un po’ d’erba ?
Toni Si a son tuti scapa travaj che mi i rivo .Cò it veuli ,quandi ant’la grupia a- manca ’l fen anche le vache a së scòrno
Mario Bin dit ,Toni,ades che i penso i deuvo andè cò mi a fè un po’ d’erba
për i cunij,na sman-a fa la cunija a l’ha fait set cuniòt,ma a son già mortijne doi , però j’autri a son na meravija
Olga A l’ha dime che tua mari a l’ha fin-a comprà doe faraon-e,a l’è vera ?
Mario Ma si al mercà ’d Canej a l’ha fin-a comprà un pavon,vedèisse che meravia
Toni I pavon a servo a gnente,cò na feve ?
Mario A mia mare a-i piass a vorìa fin-a compre due o tre colombòt,
chila a l’ha cola passion lì , ma me pare a veul pà përchè a dis che a spòrco tròp .Chiel a veul comprè n’autr crin
Toni Tò pari a l’ha rason.pavon e colomb a son bej ma i crin a son bon,
mi i salam am piaso
Mario Già a diso che i salam a son l’ardità del crin...Bin,arvëdze a tuti
( ESCE)
Olga Ciao Mario ...su,Toni,dòp che it l’has daje da mangè ai cunij a-i è da
ciadlè le bestie ant’la stala e peui a-i è da ramassè la cort
Toni Bòia fauss ,ma a toca sempre a mi ! E j’autri andova a son ?
Olga Pierin a l’è andaita a la vigna granda con Gioan
Toni Ecco,lor an gir a badolè e mi si a travajè,ma i lo treuvi giust tut sòn ?
Prima si a la Cà Rossa i j’era mach mi sol e tut a girava bin,adès i soma ’n doi e a toca sempre a mi
Olga Sta brav ,che Pierin at veul bin,e ’d darà na bela paga.
Toni Si,però a l’han dime che i veuli compreje un bel paira ’d braje a Gioan e anche na camisa neuva, e mi chi i son ?
Olga Ma ti it n’as pà damanca ,it l’has fin-a ’n paira ’d braje për la dominica,
cò it veuli ’d pì ?
Toni Mi i veuj gnente ,però a l’è nen giust...
(ESCE brontolando)
Olga ( rimasta sola) A sarà mej che in don-a da fè cò mi...( poi arriva Severin) Salve Severin,da andova i rivi ?
Severin Da la società, i l’hai na bon-a neuva
Olga Ah si,e cola a l’è la bon-a neuva ?
Severin I vado a Milan
Olga A Milan ? Ma se a l’è mai surtì dal Piemont e cò andeve a fè a Milan ?
Severin La società a l’ha organissà na gita col pulman,’ndoma a vëddi la fera,
mi i l’hai mai vistla
Olga La fera ’d Milan ? A a diso che a l’è gròssa,iv perdi ’n mes a tanta gent
Severin Ma no, i soma ’n tanti,a l’organissà Michel dij Coltivatori Diretti a costa gnanca tant ,partoma a la matin a sinch ore e a la seira i soma già a cà
Olga Ma Milan a l’è distant e peui i seve pì nen giovo
Severin Vej a l’è mach chi a meuir e peui a diso che pì an là a faran fin-a na gita al mar e mi ’l mar i l’hai mai visto ,veuj pròpe andè a vëddlo
(ARRIVANO ELVIRA E MARTA tenendosi sottobraccio)
Elvira Chi a l’è che a va al mar ?
Olga A l’è parin che a veul andè a vëddi ’l mar ,a fan na gita ’n pulman
Marta E mi i deuvo ste a cà ? I vado cò mi,anche mi ’l mar l’hai ancora nen vistlo e peui parej i ten-o compagnia a nòno
Elvira E mi alora ? I duvrìa stè a cà ?
Marta E alora ’ndoma tuti al mar !
(ENTRA PIERIN SEGUITO DA GIOAN)
Pierin Andova a l’è che ’ndeve ?
Marta Al mar ansema a parìn
Pierin Ma seve diventà tuti mat,con ël travaj che a-i è da fè ,lor a van al mar,bela la vita nè !
Severin Ma as fa ’l gir dla giornà,però a l’han ancora gnanca decidù la data
Pierin Ma cò andeve a fè al mar ? Veuli pà fè ’l bagn ,no ? Ma për fè ’l bagn
a-i è pà damanca d’andè al mar , si i l’oma na bela sëbrëtta e poi darè dla cassin-a a-i è ’l bolengh,cò veuli ’d pì
Elvira Noi voroma vëddi ’l mar
Marta E peui l’eva dël bolengh a l’è tuta spòrca ,a-i son fin-a i babi e le ran-e
Pierin Përchè , ’l mar a l’è polid ? Ël mar a l’è mach un baciàss pì gros che ’l bolengh
Olga E voi,Gioan, i l’eve già vistlo ’l mar ?
Gioan Mi i l’hai mach sempe vistlo a quadretìn
Marta Ma cò a veul dì ?
Pierin A veul dì che a lo vëdìa da la fnestra dla përson ,an Russia,
nen vera Gioan ?
Gioan Parlè nen ’d përson davanti a mi
Marta Ma an Russia a-i è cò ’l mar ?
Gioan No...si ...sai nen ... lasseme stè...
(ESCE)
Severin Ecco,vëddi ,con le vòstre ciance i l’eve ofendulo. A venta fè tension
a parlè con Gioan. Bin , i vado a pieme un pò ’d tabach për na fumà
(ESCE)
Elvira Ma cò i l’oma dit ?
Pierin Dla sua vita passà chiel a veul nen senti parlè
Olga E ades fòrsa ,deve da fè che si doman a-i riva la Madòna
( Mentre le donne fanno per uscire arriva Censin,un curioso venditore ambulante spingendo una vecchia bicicletta con un pacco davanti ed uno dietro)
Censìn ( Urla) Caplin-e, liàsse da scarpe,bòje panatere,boton da preive ,
fòrsa madamine che Censin a l’è rivà
Pierin Salve Censin,a và ?
Censin Ciao Pierin ...sposin-e i l’hai na bela pessa dë stòfa për fè na bela vesta
e doi tòch për fè un faudal
Olga L’oma gnun sòld,Censìn,passè n’autra vòlta
Marta Ma no,mama,fame vardè cò a l’ha portà
Censin Vardè pura,bele mariòire,Censìn a l’ha tut l’òn che i veuli për deve
na mariolà
Elvira Oh,varda che bela caplin-a Marta,e che bei caussèt e la stòfa
come a l’è ?
Olga Vardé pura,mi i vado a fè da mangè..arvëdse Censìn ,a la pròssima
Censìn Alora i compri gnente bela sposin-a ?
Olga N’autra vòlta ...arvëdse Censìn ,saluteme vòstra sposa
(ESCE)
Censìn A sarà fait...alora bele fije,vardè a costa gnente ( tira fuori dai pacchi un po’ della sua povera mercanzia che le ragazze osservano con cura)
Spetè che i pòso mach la bici contra la muraja
Pierin Alora,Censìn cò t’ën conti ’d bel ?
Censìn Le sòlite còse...a-i è ’d bon ed gram daspërtut...Pitòst a l’è vera che
pòchi di fa a l’ha pià feu la cassina ’d Ricu ?
Pierin Già,parej a diso, ma a l’è stait n’afè da pòch a l’han subit distissàlo..Meno male che a passava da lì me garson che a l’ha dait l’alarme
Censin Chi,Toni ?
Pierin No,Gioan me garson neuv .. a l’è un meis che a l’è si da noi
Censin Strano...
Pierin Cò a- i è dë strano ?
Censin Doe sman-e fa a l’ha cò pià feu la cassin-a ’d Vigiu ’d San Giust
Pierin Diav,l’hai pà sentù dì gnente
Censin No,ma anche lì a l’han dëstissalo subit...e peui tre o quat di dòp a l’ha pià feu la stala ’d Notu ’d Carlàss a Bastia .Ma për fortun-a anche lì
queidùn a l’ha crià e a l’han fait seurte le doe vache e ’l caval e ’l feu a l’ha fait pòch dan
Pierin A l’è un po’ dròla la còsa,a-i ero d’ani che a capitava gnente e ades...
Censin A l’ha dime che i carabinìè, a son an camìn che fan le indagini , përchè
la còsa a l’è nen vaire ciàira
Pierin Diav,it veuli dì che a-i sia queidun che as divert a dè feu a
le cassin-e si d’antorn ?
Censin A l’han dime che un meis fa a l’è staie n’incident anche a Tortrèl
e sempre ’d neuit ...Sa alora,bele sposin-e , i comproma queicòsa ?
Tut a metà pressi....
Marta Papà,varda che bela stòfa ...i peuss comprela ?
Pierin Se a costa gnente
Censin Për gnente gnanca ’l can a bugia nen la coa,però peuss feve un bon pressi
Marta Si,si,papà,fame ’l piasì,che tra un meis a l’è la festa ’d San Giaco e a buto ’l bal a palchet e alora ...
Pierin Alora,còsa ? Feve prest vojautre fije a spendi,ma për spendi a venta
cò vagnè
Elvira Si,ma a mi in deuvi ancora un meis ëd paga
Pierin Ti ’mpara a stë ciùto quandi it parli
Censin Ma scusa,come a fa a ste ciùto se a parla ...Sa,ma it compri pròpe gnente ? Oh,varda i carabiniè,a son si che a rivo ...Salve !
(Arriva il Maresciallo dei Carabinieri spingendo la bicicletta)
Maressial Salve
Pierin Maressial come mai da ste part ? Cò a l’è capitaje ?
Maressial Gnente ’d grave,passavo da ste part ...Vorìa parlè con ’l vòstr garson
Pierin Chi ? Toni ?
Maressial No,nen Toni,l’autr...col neuv (estrae un foglietto e legge) Giovanni Perotto fu Amilcare ,classe 1922
(ENTRA GIOAN)
Gioan I son si,cò veuli ?
Maressial Deuvo feje na domanda : “Cò fasìj l’autra neuit al camposanto ?”
Gioan I ’ndasìa a trovè i mòrt...përchè,a l’è proibì ?
Maressial No, a l’è nen proibì,ma a doi bòt ’d neuit a l’è un pò strana la faccenda
Gioan Cò a-i è dë strano ?
Maressial L’ora e peui ’l pais
Gioan Che pais ?
Maressial Sant’Anna a 3 chilometri da sì
Gioan Përchè, as peul nen spassigè ’d neuit a Sant’Anna ?
Maressial Si,ma nen al simiteri a doi bòt ëd neuit….a sarà mej che doman i passi
an caserma,vë speto
Gioan Mi an caserma i ven-o nen,mi i l’hai gnente da dì
Maressial Doman matin a 9 ore e vardè ’d nen feme spetè tròp
Gioan Mi i l’hai gnente da dì, i l’hai già dive tut
Pierin Maressial a veul beive na vòlta ?
Maressial Grassie,ma i beivo nen quandi i son an servissi...salve !
( ESCE volgendo un ultimo sguardo a Gioan) A neuv ore !
(Tutti voltano lo sguardo preoccupati e stupiti verso Gioan)
Gioan Mi al maressial ij diso gnente,mi i l’hai gnente da dì...
( E se ne va tra l’incredulità dei presenti)
SIPARIO
ATTO TERZO
LA SCENA ( La stessa del secondo atto.L’aia della cascina ,due settimane dopo Qualche settimana dopo
In scena Severin sta facendo la punta ad un bastone con il suo coltellino ricurvo)
Toni ( Entra con un secchio vuoto) Salve Severin, i pij ’n pò ’d fresch ?
Severin Eh,si ancheuj a fa caud ,a-i è un sol ch’a brusa
Toni A l’è ancora un pò prest për fe caud parej,i soma mach a magg
Severin A l’è prest ora ’d tajè ’l majènch
Toni A si,l’erba a l’è bela ,se a pieuv nen da si na sman-a i cominsoma a tajè
’l prà darè le gasìe
Severin A sarìa nen mej cominsè dal prà dij morè,là l’erba a l’è sempre pì àuta,
son passà l’aut dì e l’hai vist che stan-i ël trifeuj a l’è na meravia !
Toni Cò l’erba medica a l’è bela... speroma che a pieuva nen
Severin Ma adès andova it vas con ël sigilìn ? It vas a borè le bestie ?
Toni No,Pierin a l’ha dime d’andè a bagnè l’òrt,che a l’ha butà giù le tomatiche. Ades i vado al poss a piè ’n po’ d’eva
Severin Ma no, a venta bagnè l’òrt la matin quandi a fa caud e la seira quandi
a fa freid
Toni Lo sai pro,ma Pierin a l’ha dime d’andè a bagnè
Severin Scotme,mi,lassa stè ... a pròposit a sarìa mej che it deisi na rangià al casòt dla vigna dle ninsòle ,l’hai vist che st’an la fiòca a l’l’ha piegà
’l teit e a-i son diversi cop rot
Toni I l’hai cò vist mi,a toca deie na rangià,i lo diso a Pierin
Severin A l’è vera che a l’ha pià feu n’autra cassin-a ?
Toni Sai nen,ma a diso parej
Severin Ma chissà chi a l’è col bastard che a dà feu,përchè mi i son convint
che ’l feu a s’anvisca nen da sol
Toni Lo penso cò mi,ma a diso che a l’ha fait pòchi dann,certo però a l’è strano sempre ’d neuit a sucèdo ste disgrassie
Severin A l’è strano dabon, a-i era mai capità da le nòstre part,ma son convint che prima ò peui a lo ciapo, prima o peui as tradirà...’ndova a passa la volp a lassa l’odor ... e ’l marescial a l’è un bon cassador
Toni Ah,si ’l marescial Cavagnero a l’è ’n gamba,pitòst a l’è ’l sò appuntato che a më smìa nen tant svicio,colli a l’è ’n cassador da uva ,mi l’hai vistlo pì ’d na vòlta a spicassè le rape d’uva travers le vigne
Severin Fin che a spicasso un pò d’asinej la vigna a patiss nen,a l’è la tempesta che a fa paura
Toni Për fortuna a l’è an pòchi d’ani che la tempesta a gira al largh...oh.
ardlo sì l’autr che a riva ...
Mario ( Con la zappa sulle spalle arriva fischiettando) Salve parin a va ?
Severin Ciao,Mario,it l’has na bela subiòla,brav
Mario Av piass ? A l’è na canson neuva,l’hai sentula sonè a la fisa da
Vigiu giù ’n piòla
Toni A-i era cò Chelo con ël clarìn ?
Mario Si, si e cò Notu con la froja
Toni A son brav, l’hai sentuie sonè sël bal un meisòt fa
Mario Già ,l’hai vist che it bali bin né Toni con la Chinota . L’hai vist che
it la strensije e peui giravi e su e giù,parla pà che balarin !
Toni Lassa perdi , a l’è chila che a strensija,a l’ha certe man da murador !
Mario A l’ha na passion për ti. Si më sbaglio nen doi dì fa a l’han dime che at corìa da press giù dla cara ’d Vigia,ò më sbaglio ?!
Toni I të sbagli nen,ma cola lì a l’è mata
Mario Ma che mata,a sarà annamorà...quandi l’amor a-i è la gamba a tira el pè ...a disìo i nòstri vej
Severin Verament i nòstri vej a disio “Andova che ’l cheur a tira , la gamba
a pòrta”
Toni Altrochè la gamba a tira ’l pè ! Cola lì a dà i numer...mi ’ndasìa a fè d’erba e i l’avìa pà vistla ,peui in sento ciamè,in giro ...a-i era chila, l’avìa pà sentula rivè... e an dis “ Ciao,bel moretìn,it ses
sol ? Cò mi son sola ...” E mi i l’hai dije “ E alora? “ Pà avù temp ëd fìnì ’d rispondi che chila a l’è sautàme a còl ,l’ha campame sël rivass e peui a l’ha strensume s-ciàss con cole man da murador e a l’ha dime “ Ven bel prùssòt,che i foma rassa ! “ Pen-a i l’hai podù libereme i son scapà pì che an pressa,cola lì a campa i dadi !
Mario Ma va là che at piass,ades it dise parej,peui magari le còse a son andà an n’autra manera.Va là va,che la Chinota ad dispiass nen !
Toni Ma seve tuti mat,mi Chinòta la veui nen ! E peui a l’ha i barbis e a mi i barbis am piaso nen ! E ades iv saluto, i vado a dè n’ociàda al casòt,
ciao Mario,salutme i tòi
Mario E se i vëdo la Chinòta cò i diso ?
Toni Ma fate furb,badòla !
(ESCE)
Mario Certo che Toni a l’è un bel tipo nè,la Chinòta un dì a l’autr a-i fa
ël pachèt e a lo ’mbaron-a contra la riva e... andale !
Severin I nòstri vej a disìo “ Chi a veul vivi san da le fomne a sta lontan”
Mario Ma a disìo cò “ Na ca sensa fomna a l’è na ca sensa lanterna”
Severin It l’has cò rason ti
Mario E alora un a sa nen come fè... a l’è destin, e peui për mariesse a venta avej fortuna a trovè cola giusta ...a pròpòsit ,ma Marta a j’è nen ?
Severin A l’è andà al pais con Elvira ,dominica a van a la mar con la gita dij coltivatori diretti e ti it vas nen ?
Mario A van cò lor ? Alora i vado cò mi... vorìa nen andè përchè i l’oma tant travaj ,ma se a van lor i vado cò mi ,speroma che a-i sia ’ncora un pòst për mi...ma a costerà car ?
Severin Sai nen,vorìa cò andè mi ,ma i ston nen vaire bin,sai pà,dovija cò andè
a la fera a Milan ma i son nen andaita ,l’è da un po’ d temp che an gira un pò la testa
Mario A sarà la primavera
Severin No, a son le primavere ...comunque va giù a la società e serca Pinòt,
a l’è chiel che a l’ha combinà tut
Mario Pinòt col dla cassina Neuva ? Lo conòsso bin,alora dominica tuti al
mar, a sarà la vòlta bon-a che i veddò sto baciàss
( ARRIVANO ELVIRA E MARTA)
Marta Ma per andè al mar a venta avej ’l costum e peuj ’d pòst a-i n’ha j’è pì gnun , Pinòt a l’ha sarà le iscrission
Mario Vorrà dì che mi i starai ’n pè
Elvira Già ,ma për andè al mar a-i va cò ’l fisich giust,che se ti it buti an mudande it fas rije tuti
Marta E peui për fè ’l bagn a venta butesse a tòrso nudo e ti se it buti a tòrso nudo it fas vëddi tuti i segn dla canottiera
Elvira Ma peui a venta esse bon a novè e ti it novi come an fer da stirè !
Mario Spiritose ! Veui vëddi vojautre al mar, magari ’n combineuss...
Elvira It fas nen rije,l’oma pen-a comprasse doi bei costum da bagn, che a rivo da Turin... pecà che ti it peussi nen ven-i ,i sarìo pròpe divertisse
Marta An compens a-i sarà Cesco,a vorìa fin-a porteme con la sua macchina fuoriserie
Mario Fuoriserie përchè a l’è talment veja che a la fan pì nen
Marta Ma tant Cesco a mnirà sël pulman con noi
Elvira E is faroma tante rijade
Mario Penso pròpe nen
Marta Përchè ?
Mario Përchè Cesco a l’ha pen-a fërmalo i carabiniè për na facenda ’d bische.
As fërmerà ’n caserma almeno doi o tre dì,anche se chiel a
l’è nen tant d’acòrdi
Marta Nen vera,it lo disi mach përchè it ses gelos
Mario E alora andeje a ciamè al marescial , chiel av dirà tut
Marta Impertinent !
Elvira Mal parlant !
Marta A l’è pròpe nen vera,Cesco a fa nen ’d cole ròbe lì.Vërgognos,it parli mach përchè it l’has la lenga an boca !
Elvira Andoma Marta,id vëddi nen che a veul mach fete ’nrabiè !?
Marta No,mi i vado dal marescial,veui pròpe vëddi se cossì a dis la verità o a l’è inventasse tut
Elvira Speta che it compagno
Marta Ma se a l’è nen vera it la pagheras cara!
( ESCONO SDEGNOSE)
Mario Parla pà che paura ! Andè,andè,av conterà tut l’appuntato !
Severin Ma it disi da bon ò të schersi ?
Mario No,no a l’ha dimlo l’appuntato,a dis che a l’era da un pòch che a j’i
stasìo da prèss .Che a l’abbia ’l vissi dël giugh a lo san tuti.Chiel
d’ nvern a gira le stale ’ndova a fan le vijà e dòp ’n pòch a tira fòra le carte e a cominsa a gieughi e a-i frega,përchè chiel a gieuga dë sfròss. St’invern a l’ha fin-a vinciù na vigna e un prà ,e peui a l’ha vagnàje tuti i sòld a Michel dle Cà Veje. A lo san tuti che a tràssa,ma stavolta a l’han pëscalo e as la passerà nen tant bin
Severin Peul pà esse,un fieul parej ...
Mario Purtròp l’è vera,sua mari a l’è disperà...Pitòst a l’è tornà Gioan,’l vòstr garson ?
Severin No,l’è ancora nen tornà,a l’è doe sman-e che a l’è sparì,l’oma pì nen vistlo
Mario Ma a j’era peui andaita a parlè col marescial an caserma ?
Severin Si ,si , l’è ’ndàita ,peui a l’è tornà,ma a l’ha dit gnente a gnun,
chiel a parla pà
Mario Ma,sai pà cò pensè ...A l’è strano ... ma a l’ha nen dive andoa
ch’a ’ndasìa ?
Severin No,a l’è sparì,a la matìn vist che a s’aossàva nen Pierin l’è andalo a ciamè,ma la pajassa a l’era nen disfaita.Cola neuit a l’avìa nen dormi
lì e peui ...pì gnente ,gnùn-e neuve...soma pà còs pensè...Pierin a l’è
andàlo a serchè,ma gnente ...a l’è sparì
Mario A dì la verità a l’è sempre stàita un po’ strano ...a l’avìa na manera ’d vardè che am piasìa nen,a smiava che a voreissa s-cianchete via l’anima da còl ,at guardava con doi euj pien ëd dispèssia,come se a vorèissa dite quaicòsa,ma peui ...sai nen ...a bassava j’euj e tirava andarè ’l capel e a s’nandasìa via sensa salutè.Mi i l’hai mai capilo
Severin E ’nvece a venta capilo,a l’ha sofert tant da përsonè ’n Russia
Mario Ma a l’ha mai dive gnente dla Russia ?
Severin No,chiel a parlava mai ,quasi che as vërgognèissa che a l’ era stait
përsonnè...e pura a- i era pà colpa sua,a l’è stait la guera ...
Mario Cò me pari quand a l’han richiamàlo a l’è stait përsonnè ’n Jugoslavia,da Tito,ma për fortun-a a l’è tornà.A peisava mach pì 50 chilo ,chiel che a l’è sempre staita robust adès a l’è arpiasse , ma a l’ha trubulà un bel pòch
( ARRIVA DON TOMA’)
Don Tomà Bondì Severin , ciao Mario ,alora Gioan a l’è tornà ?
Severin No, a l’è pì ’d doe sman-e che i lo vedoma pì nen, i l’eve d neuve ?
Don Tomà Purtròp ...l’ha ciamàme ’l maressial Cavagnero
Severin E bin ?
Don Tomà A l’ha contame un paira ’d còse che mi i savìa nen
Severin Cò a l’ha contave ?
Don Tomà L’hai la gola sëcca, a-j ’ndarìa un bicer ëd Freisa
Mario Veja o neuva ?
Don Tomà A fa l’istess ...basta, i na peuss pà pì... a l’è da stamatìn che i giro...
prima ’l vësco,peui ’l maressial...( si asciuga i sudori)
Severin M alora,cò a l’è capitaie ?
Don Tomà Peuss nen parlè,l sol an brusa ’l gargaròt
Severin L’hai capì,Mario ciàma Olga che a porta un bicer,ansi disie che a pòrta
na bota ’d cola Freisa che i tenoma giù ’nt l’infernòt
Mario La ciamo subit, a l’è ’n cusin-a ?
(ENTRA IN CUCINA)
Severin Alora, cò a l’è capitaie ?
Don Tomà Còse gròsse...
Severin Gioan ?
Don Tomà Già,pròpe chiel ( intanto continua ad asciugarsi i sudori)
Severin Sa,reverendo,che an conta tut
Don Tomà A l’han vistlo a sò pais
Severin Sò pais ? Chiel a l’ha mai din-e ’ d ’che pais che a l’era
Don Tomà Un pais dla Valsusa,Vilar Fociàrd,ël pais dle castagne
Severin E bin,cò a-i è dë strano,a sarà andaita a trovè un sò parent
Don Tomà No,chiel ’d parent a n’ha gnun
( RIENTRANO OLGA e Mario CON UNA BOTTIGLIA ed un bicchiere in mano )
Olga Oh,bondì Don Tomà,a fa caud né ...sa che a ten-a ’l bicer che
iv verso da beive ( Gli porge il bicchiere)
Don Tomà Grassie...i n’avìa pròpe damanca
Severin A l’han vist Gioan a sò pais
Olga A sò pais ? E andova a l’è
Severin Vilar Fociàrd, an Val Susa
Olga Bè,tut lì ? Mi sai gnanca andova a sia la Valsusa ,ma cò a-i è dë strano ?
Don Tomà ( beve d’un fiato mezzo bicchiere) Gioan a l’è mai staita ’n Russia
Olga Oh,diav ,se i l’eve sempre dit che a l’era staita përsonnè ’n Russia ...
Don Toma No,a l’è staita vint’ani ’n galera
Olga Còsa !? Vint’ani ’n galera ?
Severin Pà possibil,i chërdo pà
Mario Mi ’nvece i chërdo, ’l sò sguard a l’è mai piasùme
Olga Tute stòrie,ma chi a l’ha dijlo ?
Don Tomà A l’ha dìmlo ël vësco, peui anche ’l marescial
Severin Alora a l’è pròpe vera..ma perchè a l’è staita ’n galera ?
Don Tomà Lo sai nen...Olga .fame ’l piasì,versa da beive,brava ...
( Olga gli riempie ancora il bicchiere)
Mario Magari i na beiveria cò mi na stissa...
Olga Alora va un cusin-a a piè n’àutr bicer
( Mario va in cucina)
Severin Certo che costa a l’è gròssa,ma ’l vësco a lo savìa ?
DonTomà Si,’l vësco a l’ha sempre savùlo,ma a vorìa giutelo,përchè surtì da
un përson a-i era pì gnun che a-i dasìa un travaj
Mario ( ESCE di corsa dalla cucina gridando) A l’è sì,a l’è si che a riva !
Olga Chi ?
Mario Gioan,a l’è si, l’hai vistlo da la fnèstra..a l’ha ciapà travers dël sentè
darè dla cassin-a
Don Tomà Im racomando,dì gnente ...n’autra vòlta iv conto tut
Severin Përchè,a-i è cò d’autr ?
Don Tomà Si...ma ades fè finta ’d gnente ...
( ARRIVA GIOAN con i vestiti piuttosto laceri e sporchi)
Don Tomà Salve,Gioan,it ses tornà ?
Gioan I son si
Severin Ma ’ndova it ses staita,che a l’è doe sman-e che it sërcoma
Gioan Mi deuvo rendi cont a gnun
Olga Ma it ses tut spòrch e anche s-ciancà,cò a l’è capitate ?
Gioan Gnente,son passà ’n mes a le gassìe
Don Tomà Bin,alora mi i vado ,saluteme Pierin ...e grassie dla Freisa
Olga Salve ,reverendo ch’a më ston-a bin
Don Tomà Cò vojautri
( ESCE)
Severin Alora,Gioan, come a l’è ?
Gioan Come i veuli che a sìa , a l’è na vita bastarda
Olga Gioan,dì nen ste parolasse ,che a va nen bin
Gioan Sai mi l’òn che a va bin
Olga Ma it veuli beive na vòlta ? It veuli mangè queicòs ?
Gioan Mi i veui gnente,mi i l’hai damanca ’d gnente ...
( sale la scala a pioli che porta al granaio)
Mario Alora parin,cò it na dise ?
Severin A l’è capitaje queicòsa ’d grave
Mario Certo che a fa nen grandi discors
Olga No,ma i l’hai mai vistlo parej,chissà cò a l’ha vist
Severin Vint’ani ’n galera,no a l’è pà possibil ,ël parco a sarà sbagliasse,
a l’avrà nen capì da bin
Olga Certo che costa a l’è gròssa,mi i l’avrìa mai pì dilo ,chissà cò a
dirà Pierin
Severin Cò it veuli che a disa...a l’è Gioan che a l’è fasse 20 ani ’d galera,
pà Pierin
(ARRIVA PIERIN )
Pierin Bè,cò a son ste facie da funeral ? Cò l’eve vist ?
Olga Gioan, a l’è tornà
Pierin Ah si,e andova a l’è ?
Olga A l’è andaita su ant’ ël granè
Pierin E bin ,l’hai si na litra për chiel
Severin Na litra për Gioan ? Ma ’l postin a l’è due o tre sman-e che a passa nen
Pierin A l’è na litra dël tribunal ëd Turin ,a deuv presentese tra des dì
davanti al giudice
Mario Davanti al giudice ? Ma a l’ha massà queidun ? Cò a l’ha combinà ?
Pierin No,a l’ha massà gnun,ma queicòsa a deuv avej combinà
Mario Già, a l’è mai staita an Russia .. a l’è staita vint’ani an galera
Pierin Ma cò it dise ? It ses diventà mat ?
Olga A l’ha dimlo don Tomà,’l parco che a l’ha dijlo ’l vësco ,che ...
Pierin Si,che a l’ha dijlo mia nòna ...ma i seve diventà tuti fòj ,tuti mat ?!
( All’improvviso compare Gioan dall’alto della scala a pioli)
Gioan No, a son nen diventà tuti mat,a l’è vera ,mi i son staita 20 ani
an galera e alora ? (scende lentamente la scala tra il silenzio e l’imbarazzo generale) Ma mi an galera i torno pì nen
( porta un sacco spalle e s’avvia verso la strada)
Pierin Gioan,andova it vas ? Si a-i è na lettera për ti,da sì des dì deuvi
andè an tribunal a Turin... ( lo insegue)
Gioan Mi i vado da gnun-e part,la litra i peuli brusèla ,mi ’n galera i torno
pì nen
Pierin Ma Gioan ,andova it vas , fa nen parej,scota,it buteroma n’avocat ,
speta un moment ..( Gioan se ne va ) ...a l’è partì ...
Mario Vado cò mi
Pierin Im racomando,dì gnente a gnun
Mario Sta tranquil ( ESCE)
Olga E ades cò foma ?
Pierin Podoma fè gnente,mach ste ciùto , peui parlerai con ël maressial
Olga Ma Marta ed Elvira a son ancora nen tornà ?
Severin A son tornà e a son torna ripatije
Olga Bin,pen-a che a rivo disie che ven-o da mi .Mi vado a butè su la mnestra sël feu...Oh ,Maria santa che giornà !
Pierin E mi i vado a sërchè ’l maressial ( Si avvia anche lui)
(ARRIVA Toni )
Toni I l’hai daje na rangià al casòt dla vigna granda,sai pà se i son
sbagliame,ma a l’è smiàme d’avej vist Gioan
Pierin Peul d’esse
Toni Ma alora a l’è tornà ?
Pierin Si,ma a l’è già torna partì....pitòst va ai camp dij ninsolè, l’hai butà doe o tre trapole për i trapon,va vëddi se i l’oma ciapàn-e quaidun ,che mi i l’hai da fè e doman a passa Vigin , ël pel-cunij
(ESCE)
Toni Già capì, a toca sempre a mi
Olga E mi a sarà mej che in bogia ,a ven subit tard
( si avvia verso la cucina)
(ARRIVA ADELE)
Adele Salve ,Severin... ciao Olga ,sercava pròpe ti
Olga Cò a-i è ?
Adele L’hai damanca che i të m ’ën prëste ’l gat
Olga Ël gat ? Oh basta là ,costa a l’è dròla
Toni Ma se i l’has damanca d’un gat përchè it na pije nen un ?
Adele L’hai pro piàlo,ma sto plandron a mangia e deurm , a l’ha veuja ’d fè gnente a dà gnanca la cassa ai giari. Lor a-i passo sël muso e chiel a-i varda gnanca ,as gira da l’autra part e a deurm, a miàula gnanca,
sto sassìn d’ën bòja !
Olga Ma it l’has cò nen un can ?
Adele Si,n’autr plandron,cò cullì a deurm ,se a-i riva quaidun da fòra
për felo baulé a venta che i lo dësvìa
Severin Parla pà che can !
Adele Ades lo faso deurmi sël pogieul,përchè ’d neuit quandi i sentia ’d romor a ventava che i caleìssa giù ant’la cort a dësvijelo,come l’autra seira che a son intraje doe singrie ant’la cort...che paura !
Toni Pì che un can da guardia a l’è un can da pajè
Severin Ma i na dass da mangè ?
Adele Altrochè,tuti i dì i don ’na pagnòta ’d pan dur che an dà la panatera
Toni As contenta ’d pòch
Adele Për fòrsa , i lo ten-o a caden-a se no a dà la càssa a polatr e galin-e .L’autr ani a l’ha massàme doe bele pole che a j’ero na meravija
Olga Su,Toni va a sërchè ’l gat
Toni I l’hai vistlo prima ch’a dormia ant’la stala ( Entra nella stalla)
Adele Stamatin l’hai lassà un tòch ëd formagg sla taula,doe minute dòp
a-i era pì nen. L’hai trovalo ’n tera mes rusià
Severin Ma it l’has nen la moschera pendoa an aria ?
Adele I l’hai pro,ma j’era sortìa ’n moment a piè doi euv ant’ël gioch
Toni ( Ritorna con il gatto) A l’è si,sa che it lo pòrto mi,se no cossì a scapa
Adele Grassie,butlo ant’la mia cusin-a. Ah Toni,fame ’l piasì ,ancheuj an capito tute a mi ,daje në sguard a la burera, a smia che a sia chërpàsse,
ti it ses bon a fè un pò ’d tut,varda un pò se it peuli deje na taconà
Toni E va bin,i don në sguard,ma se a l’è chërpà,sai pròpe pà cò i peussa fè
( Mentre sta per uscire si ferma) Ah,Olga ,i l’hai trovà sto bijèt për tera,
mi i son pa tant bon a lessi,ecco..less ti .( lo estrae dalla tasca e lo porge ad Olga poi ESCE col gatto)
Adele Un bijèt ? Cò a sarà ?
Severin Dë smens ëd curios
Adele Cò dise, Severin,mi a l’è pà che a m’nteressa …vorìa mach savej cò
a-i era scrit
Olga ( Legge) “ Deme sepoltura a me pais.Gnune lapide,mach na cros”
Adele Ma cò a veul di ?
Olga Sai nen....capisso pà ...
Severin Capisso mi...i l’hai come un presentiment
Adele Che presentiment ?
Severin No, gnente...gnente
Adele Alora i vado ..oh .ël maressial...a l’è si che a riva.Cerea maressial,
a ven da mi ?
(ARRIVA IL MARESCIALLO spingendo la solita bicicletta)
Maressial No,i serco Pierin
Adele A pòrta ’d bon-e neuve maressial ?
Maressial No,gnente che a v’ënteressa ,madama Canapia
Adele ( Piuttosto risentita) Ah,bin ,alora se a l’è parej mi i vado,arvëdze a tuti , i diso a Toni che staseira a ven-a piè ’l gat
(ESCE)
Severin Bondì maressial,Pierin a l’è andaita giù a sërchève
Maressial Soma pà trovasse
Olga A beiv na vòlta marescial ?
Maressial No,grassie,’n servìssi i podoma nen beive
Severin Maressial,alora a l’è vera che Giaoan a l’è staita 20 ani an galera ?
Maressial Purtròp l’è vera...ma a l’era innocent
Olga Come !? A l’ha fait 20 ëd galera e a l’era innocent ?
Maressial Na stòria longa.A sò pais a l’avìo massà un e chiel per sua sfortun-a
cola seira as trovava da cole part
Severin Ma se a l’era innocent,përchè a l’han condanalo
Maressial Un dël pais a l’ha vistlo passè da lì e a l’ha testimonià contra chiel
Severin Ma se a passava da lì a vorià pà dì che a fussa colpevol
Maressial Già,ma Gioan a l’hai mai vorsù dì tuta la verità al process.
Përchè,a l’è peui savusse dòp,chiel cola seira a j’era ansema a la fomna ’d col che a l’han massà e a vorìa ne compromëttla,anche se tanti a savio che chiel as trovava con cola fomna
Olga Che pastiss !
Maressial Parej a l’è fasse 20 ani ’d galera
Severin Ma se chiel a l’era innocent chi a l’è ’l colpevol ?
Maressial Un ëd Sant’Ambreus ,col che a l’è mòrt che a l’avìa prëstaje ’d sòlda
ma l’àutr a l’avìa mai renduje.Cola seira a l’han rusà për i sòld e peui a son patlàsse e l’àutr a l’ha tirà fòra ël cotèl e a l’ha ficaje doe cotlà ant’la pansa e parej l’è mort dissanguà
Olga Ah ,che bruta còsa
Maressial Col che a l’ha daje le cotlà ,pòchi meis fa a l’è mòrt e ’n punto ’d mòrt a l’ha confessà,parej Gioan a l’è surtì da la galera
Olga Ah,meno male ,i son pròpe contenta,finalment Gioan a podrà vivi
tranquil
Maressial Pà tant, a l’ ha daie feu a n’autra cassin-a ,a sò pais ,la cassin-a ’d col che a l’avìa testimonià contra ’d chiel. Tra des dì a-i sarà ’l proces
Olga No,Gioan a l’ha fait l’òn ? Ma përchè ?
Maressial Për vendichesse , ma peui a l’è nen scapà,a l’è staita lì a vëddi brusè la cassin-a,alora a l’han riconossùlo e a l’han denunsialo e chiel a l’ha confessà .A l’han portalo a Susa,’n përson,ma chiel a l’è scapà e ades i lo sercoma
Severin Ma alora ...alora a l’era chiel a che a dasìa feu a le cassin-e si ant’tij dintorn
Maressial Si, a vorìa vendichesse për tuti i ’l tòrt che a l’han faje.Vint’ani a son tanti...
Severin Maressial,stamatin i l’oma trovà për tera sto bijèt..ch’a lo lesa...
( Olga glielo porge e il maresciallo legge)
Maressial Già...a l’è chiel...a l’ha anche confessame che ògni tant andasìa ant’ij camposant a la neuit perché a riussia nen a deurmi
Olga Ma cò andasìa a fè ’d neuit al camposanto ?
Maressial Andaìsa a serchè la lapide che an deissa bin a chiel ,për quandi a sarà la sua ora....ades capìsso
Olga Mi ’nvece continuo a nen capì
(ARRIVA PIERIN)
Pierin Oh,a l’è si,maressial ? Son andaita a sërchelo ’n caserma
Maressial Eh,già,soma nen ’ncrosiàsse për la strà
Pierin Ma ...a l’è vera?
Maressial Si,a l’è stait an galera e ades a deuv torna presentesse an tribunal
Pierin Gioan andrà mai an tribunal,a l’ha dime dë s-cianchè la litra
Maressial Purtròp la legge a l’è legge e prima o dòp lo pijeroma
( ARRIVA CENSIN con la bicicletta per mano )
Censin E ’nvece i lo pieréve pì nen
Pierin Cò it dise Censin !
Censin Gioan a l’è ’mpicàsse a cola gròssa pianta ’d fì daré ’l casòt
dla vigna ’d Ricu
Olga ( mettendosi le mani nei capelli) Oh,Madòna santa !
Censin A l’ha trovalo Ricu ,a-i è già l’appuntato sël pòst...A sërcavo
chiel , marescial
Maressial I vado ....( sale in bici ed ESCE)
Pierin I ven-o còl mi,speteme ! (ESCE)
( Tra Severin e Olga cade il silenzio)
Censin Severin.cò na dise ?
Severin La mòrt a ciàpa tuti bel e brut , ògnidun l’ha sua ora
Olga I sento cantè , a son Elvira e Marta che a rivo ,cò ij disoma ?
Severin Gnente , a j’è gnente da dì
Censin Severin l’ha rason ,lor a son giovo , ha l’han tuta la vita davanti, lassomie cantè ,a l’han tant temp davanti a lor
për ’mparé a piorè
Severin La vita a continua,mia cara Olga,i soma a magg ,a-i è ’l fen da tajè,
ël majench d’ambaronè, a-i è da dëscaussé ’l baragne,le ciarësere a
son piene ’d fior , ël sangh dla tera a s’arbeuj, canto l ’colin-e ...
lassomie cantè...
( Entrano cantando e ridendo Marta ed Elvira che accennano ad alcuni passi di danza sull’aia rincorrendosi inseguite da Mario ,con un buffo costume da mare)
SIPARIO
FINE
Venerdì 8 maggio 2012