===1===
NN'AMICU STRITTU....MA NON TROPPU
Commedia in due atti
di Umberto Amato
(Turi Scialoia,si e' messo da poco in pensione,dopo una lunga vita di lavoro,trascorsa nel suo paese e all'estero,sempre nelle funzioni di dirigente.
Pertanto,ha maturato una grande esperienza,che ha formato il suo carattere di persona ,per cui si puo' dire,di essere un uomo molto deciso nei rapporti con altre persone.
Vive da solo,con due figlie femmine,Pina e Maria,da quando gli e' morta la moglie ,alcuni anni
prima.
Pina,lavora presso uno studio legale,e Maria,diplomatasi infermiera,lavora presso uno studio
medico.
Purtroppo ambedue non si sono mai sposate,o per scelta propria o perche' non si sono presentate
le occasioni.
La scena si apre ed inizia con Turi che fa il suo ingresso nel soggiorno in vestaglia,andandosi a se-
-dere al tavolo,dove tutto e' stato approntato la sera prima,da una delle figlie e, si accinge a fare
colazione.
Turi,sedutosi al tavolo,non inizia a mangiare,bensi',guarda nel vuoto,pensando a voce alta.)
TURI :Mihh!!!! A chissa nuttata!!!!Ai sunnatu tutta a not-
-ti!!!Assira ma vo' jutu a cuccari tantu tranquillu!!!
Ma ri unni caspitina ...mi venunu ss sonni raccussi'
strani???
Pina : ( Facendo il suo ingresso nel soggiorno,e,ascoltando le ultime parole del padre)
Buon giorno papa'....cu sunu ss strani????
TURI:Ciao gioia!!!Ma quali strani e strani ...stava ricennu
c'ai passatu na mala nuttata,picchi' aia' fattu nsonnu
stranu.....ca uora tu cuntu....ianzi...chiama a Maria se
no' ,poi, aia' cuntari nautra vota!!!!
Pina : Maria..Veni..veni..ca u papa' na' cuntari sonnu stranu
c'ha' fattu stanotti!!!!
Maria:(facendo il suo ingresso) Buongiorno!!!!Papa'.su nn fari scan-
-tari ...je' megghiu ca nun cunti nenti!!!
TURI:Assettiti....assettiti..quannu mai ,v'ai fattu scantari!!!
Vv cuntu,e....pi mi riciti su nun'e' pocu stanu!!!
M'attruvava nn nu bosco ,ri notti,sulu,ca caminava,
===2===
stancu.....picch acchianava n muntagna,ammenzu all'albiri
e tuttu nn na vota arrivaiu no pizzu,unni mi vinni l'istintu
ri ittarimi n nciumi ca c'era ri sutta!!!Mi vuleva ammazzari
Fazzu npassu,nn'avanti,ma nun'nu potti fari picch mi ntisi
tratteniri r spaddi...e cc era ???Visti a facci ra bonanima
ri vostra madri ,quann'era picciotta,ca mi riceva:TURI!!
Ma chi st facennu???Nu nni pensi e t figghie???
Idde...a tta sulu janu!!!!E tu i v lassari sule????
J...ch rrispunniu ,ca chiddu ca era sulu ju' era, ri quannu
sinn'avo' jutu idda!!!
U sapiti chi mmi rissi ca dda' unn'era a vo' ttruvatu nvec-
-chiu cumpagnu ri scola ca si vulevunu beni ,quannu erunu
picciotti , prima ri canusciri a mmia,e ,ora ca sunu nsemi
sunu felici e cuntenti!!!Pecci mi cunsigghio'ri ttruvarimi
qualchi anima gemella e maritarimi nautra vota!!!
Ma ta' cririri...quannu idda mi rissi ss paroli...n schigghia
ittaiu!!!Senza addunarimi ca mi scivulo' u peri ,carennu
r muntagna....ca pi furtuna ,mentri ca careva m'affirraiu
na nn ramu ri albiru,e, ittannu vuci ,m'arrusbigghiaiu!!!
Chi vi nn pari???gne'..sonnu stranu chissu???
Pina : Cettu...nsonnu stranu e' chissu!!!
E,poi...ss cunsigghiu ca t datu a mamma,ancora
cchiu' stranu je'....pinsannu a quantu era gilusa,quan-
-nu era ancora in vita!!!!Veru Maria???
Maria:Papa'...viri ca niautri nun semu ancora picciridde!!
Ma a mprissioni mia je'... ca chissu ca na' cuntatu ,
pi mmia...ta' nvintatu tuttu tu!!!
Npocu paroli...chi nni vo' riri???Ca scusa r sonnu,
ca jai a ntinzioni ri vuliriti maritari nautra vota???
===3===
Nun si nni parra propriu!!!! A chi n'avissimu ttruva-
-ri ri gnornu a nautru...nn strana am'menzu e peri?
Papa'!!!Nun ni riri ca st pinsannu chissu!!!!!
Pina : Papa'...riccillu ca nun e' veru!!!!
Turi : A vvuiautri...m'avissi a siccari a lingua su vai cun-
-tari tuttu chiddu ca mi passa n ciriveddu e speci-
-almenti su fazzu qualchi sonnu ...bbonu o tintu..
ca subbitu faciti casteddi all'aria.
Ri vostra mattri...nun lassasturu mancu npilu....siti
precise a idda,bon'anima!!!
Y...nenti ai rittu!!!!Sulu...ca vai cuntatu nsonnu,
ca nun m fattu rommiri tutta a notti!!!
U sacciu ju'...chi mala nuttata ai passatu!!!!!
Pina : Papa'....nun ci fari casu...u sai quantu ti vulemu
bbeni!!!
Pero'....ma lluvari nn curiusita'!!!!A chissu ca t'h
mmuntuvatu a mamma nn sonnu...u canuscevutu
t????
Turi :Nunn'ai canusciutu mai...pero'....ai ntisu riri....
ca vostra mattri...prima ri canusciri a mmia a v
stata zita ,pi npocu ri tempu,cu ncumpagnu ri scola
ma mai puteva nmmagginari ca sa v na' ratu n'ap-
-puntamentu na nautru munnu!!!!
Bedda mattri....cunfunnutu ranni sugnu!!!!
Maria : Papa'....nun capisciu,picchi' ti st priuccupannu!!!
Ormai...chiddu ca fu'...fu'!!!Ora ...ra mamma t'h
resta sulu no riuordu...e pensa sulu ca t'h vutu nn
vita filici...e nun ci pinsari cchiu'!!!!!
===4===
Turi : Siii...raggiuni ii...ma comu nun ci pozzu pinsari..
...uora ca nd sonnu m'h ddittu ca je' filici e cun-
-tenta cu nnauttru....ca nun sugnu ju'!!!!
Sacunnu i viauttri....comu ai chiamari sti cosi???
Pina : Papa'....ma chi ccosa v riri???Comu i v chiama-
-ri sti cosi???
Turi : CORNA!!!!!Raccuss i chiamu!!!!
Maria : Papa'...sti cosi nun ha ddiri mancu pi schezzu!!!!
Viri ..ca tu..stavutu sunnannu!!!!
E ppoi...ca mamma c'h statu nn vita!!!!
A saputu sempri ca idda era na santa fimmina!!!
Peccio'...nun fari ss pinsati e nun fantasticari!!
Pina : Senti...Maria...viri ca sa fattu taddi...U sai ca
uoggi e' duminica ,e..ju' ai gghiri a missa!! si t
ci v fari cumpagnia o pap ...stai cc!!!!
Maria : Unni...quannu...macari ju' staiu scennu..ca gi
sugnu in ritaddu
( Le due ragazze,predono le loro cose,salutano il padre ed escono )
Turi : ( Ancora in preda ad una certa agitazione,inizia a fare delle rifles-
-sioni a voce alta )
Sti mo' figghie....parrunu....parrunu,senza sapiri
chiddu ca passa nd m ciriveddu!!!!
Idde...pensanu...ca po sulu fattu ,ca sugnu pattri,
avissi iessiri vecchiu e decrepitu!!!!
Sunu cunvinte,ca stu poviru vicchiareddu ha
truvatu a paci r sensi ,e gia' m'hana' misu ncati-
-nazzu a duppia mandata a tuttu chiddu c'ancora
===5===
pozzu aspirare nd vita!!!!
Ju'....sebbene jaiu n cetta eta'....mi sentu sanu e
chinu ri vita,je' a vogghiu sfruttari tutta chidda ca
mi resta,prima c'arrivunu i malanni,je'...ppoi
m'avvissunu a chiuriri 'nd n casa ri riposu!!!!
Nenti...quannu mai!!!!ncuminciannu ri uoggi,
cangiu vita RADICALMENTE!!!!
Poi...cchiu' taddu possibili,quannu nun mi pozzu
moviri.cchi,..ncoppu siccu ma pigghiari mentri
staiu rummennu,e...l'opira si cumpleta ddcu!!!!
( Mentre Turi st fantasticando come cambiare vita,suonano alla
porta,pertanto v ad aprire e si presenta un suo vecchio amico con
il quale era solito uscire )
Ciau...Nele..comu mai ammatinata...unni st ien-
-nu????
Nele : Ciau...Turi..a unni ai gghiri??Cca staiu vi-
-nennu,direttamenti r casa,picch.....ai rrivatu
unni a v rrivari!!!
Turi : Ma...picch ?? Unni vulevutu arrivari??
Nn nisciutu ra t casa pi veniri cca',oppuri ha
fattu qualchi giru largu p'arrivari cc???
Nele : Turi...tu a pigghi supra o schezzu,ma ju' staiu
ugghennu!!!!M'h finutu a paci nfamigghia!!!
Javi n simana ca fazzu custioni cu Milina!!!
A tirarini i piatti nda testa....picca cci manca!!!!
E'...na battaglia cuntinua 24 uri su 24 uri ...vuci
schepiti tutti i mumenti...idda rici s e ju' ricu n!!
Turi : Nele....ma chi t'h successu??Nun e'ca tuttu da
na vota t'arrivatu na vicchiania precoce,ancora pic-
===6===
-ciottu s,,,,,pi quali mutivu ...quannu idda rici si'
tu c'h ddiri no'???Chi e'...sciamunisti????
Nele : Viri....ca su cc intra cc'e' nu sciamunitu ..unu
sulu ci nne'...T!!!!
Picch nun'ha caputu nenti!!!!!
Nun sulu chissu...forsi nun mi sappi spiegari
bbonu,ma t'haia ddiri nda facci...a cuppa ri stu
infennu ca mi ttrovu nda me casa e' : TO'!!!
SULA TO'!!!!
Turi : Miiiia??? Ma chi st ncucchiannu??Miaaa!!!
Nele...iau l'imprissioni ca st sparannu sulu minc
-hiunati o scuru!!!Viri ca iavi misi e misi ca ju'
nun vegnu a t casa,e, ca t cumpagna Milina ia-
-vi nn vita ca nun ci parru!!!E ppoi...chi centru ju'
n probblemi ca tu ii cu idda111
Nele : Ccentri...ccentri...rammi minutu ca t'alluminu
tutta a situazioni!!!
Turi : Parra ...parra..c'ancora pigghiatu re bummi sugnu
Nele : Tu avissutu a canusciri a Nzina ,a soru cchi
nnica ri Milina????
Turi : Cettu ca canusciu!!!j allura????
Nele : Tu,u sai ca tutti i matini scinnu o mercatu,e diver-
-si voti s'ha datu u casu ,ca m'hai ncuntratu cu
Nzina ,ca macari idda fa a spisa ...sacunnu ri tia
chi fazzu a salutu e passu??Sempri una ri famig-
-ghia je'!!!!!
U fattu je'...ca l'argomentu ro riscussu s sempri
t....Turi,parrannu cu tta,st niscennu pazza...
===7===
Si...s propriu pazza pi ttia!!!
A vogghia ca ceccu ri cunvincilla ca tu ormai t'ha
misu u cori npaci ,ca nun vuoi sentiri nenti ri fim
-mini ri quannu ti mossi t muggheri!!!
Nun'ni voli sentiri!!!Rici ca tu s l'ominu ra so
vita!!!J...nun t'hai vulutu cuntari nenti pi nun
fariti angustiari...e....mancu nenti c'hai cuntatu
a Milina,picch canusciu u carattiri so'...
idda forra sulu capaci a dirimi ca fazzu u ruffianu
Ma...nun ti cririri ca a cosa finisci cc!!!!
A simana passata,ritornavu r mercatu,e..appena
rapu a porta,caricu che bossi ra spisa,m'arrivo'
nda facci na tappina ri Milina ,accumpag-
-nata ri na valanga ri mali paroli..tipo<svergog-
-natu-senza russuri nda facci-nun mu meritu ecc>
Turi...ma cririri...nun mi firava mancu ri parra-
-ri!!!Sulu dopu npezzu ca si calm,mi rissi ca ju'
ma sinteva cu ss soru Nzina!!!!
Turi...tu nun poi nmmaginari quante brave fim-
-mini ci sunu in giru ca mettunu zizzanii nde fa-
-migghi,ca spatti cci mettunu a junta!!!
Pecci...chissu je' u fattu !!!
E sinu a stamatina semu sempri dda': Idda rici SI
e ju' ci ricu NO!!!!!!!!
Turi : Nele...semu sicuri,ca je' a virita' chiddu ca mi sta'
cuntannu....picchi' j staiu carennu re nuvuli!!!
Ancriri...ca j vera a ncazzatina ri Milina e tu...
mi stai abbiannu a cuttra a mmia,senza cupparic-
===8===
-ci p nnenti!!!!Ohuu....nun gnucamu co pupu ,nun
e' ca ma mettiri ndo menzu a mmia!!!
Nele : Turi....viri ca chiddu ca t'hai cuntato je' a pura e
santa virita',e...tu giuru supra u nnomu ri m mattri
santissima ,bona e mmorta unn!!!!
Si t nun esistissutu,nun ci'avissi statu nuddu muti-
-vu ca st Nzina m'intrattinissi pi strada a parrari ri
tia,e....fari parrari macari a ggenti!!!
Turi....senti a mmia....chista pazza je'...s....s..pazza
pi tta je'!!!
Turi : Ma...nun ti nn'adduni...ca st parrannu ammatula!!!
Pecci...sacunnu ri ta....Ju' avissi a spariri...m'ai
sparari,p'aviri tu a paci nfamigghia ca t cumpagna
Nele...st babbiannu...veru????
Nele : Turi....propriu na st mumento....viri ca nunn'hiu
nuddu pitittu r'abbabbiari.....J...u nfennu iaiu a m
casa!!!E...su ai vinutu cc,stamatina,m'aspettu ri
ttruvari n'amicu ca mi po' ddari n manu p risolviri
st facenna,ca cchi gghiorna passunu ,sugnu sicu-
-ru,ca...JEMU A FINIRI.... NTRAGGEDIA!!!!!!
Turi : Neeele.....cammiti....cammiti.....assettiti cc...picch
ti staiu virennu troppu aggitatu...assettiti e raggiun-
-amu cu calma!!!
Javi nn vita ca ni canuscemu...ma...dopu ca m'h
cuntatu st cosi...nun sacciu mancu j...ri unni ai
ncuminciari,p risolviri st facenna!!!
Nele : A facenna e'...chiara e lampanti!!!!
===9===
Pi pprima cosa...tu t ffari zitu cu Nzina!!!
Sulu r'accuss ci pozzu livari ra testa ri Milina.
tutti sti fantasticarii ca iavi fr mia e ss soru!!!
Chi ti nn pari ...Turi????
Turi : Nele....ma chi st ncucchiannu???
J...st Nzina a canusciu picca e nenti!!!
Su veru ai ncuntratu pi strada,n pocu ri voti,e
mai, hai vistu cu nn cammisa ri forza,picch st
niscennu pazza pi mmia!!!!
Nun sulu chissu....ma tu mi v fari sparari re m
figghie...c'appena sanu nn cosa ri chissa,mi di-
-classunu comu patri,picchi',propriu stamatina ma
n cantatu nda facci,ca nun vonu viri genti strani,
peri peri intra st casa!!!!Nele...scoddatillo!!!
Pecci....u nfennu ca iai a t casa,mu v purtari
cc intra???? Nun si nn parra propriu!!!!!!
Nele : Turi.....viri ca ju'sugnu nn'amicu,e...nun ti vog-
-ghiu mettiri n vai cu nnuddu!!!!!
Sulu ca m'h ddari n manu r'aiutu,comu amicu!!
Viri...ca nu nn'haiu nudda ntinzioni ri fariti
ddannu!!!
Pecci....uora mi nni vaiu,e cu nn scusa ti man-
-nu Milina cca',e tu cunvinciri a idda,pi finta,ca si'
nnamuratu pazzu pi s soru Nzina.........sulu pi
finta...raccussi' si leva ssi pinseri r testa,e...
sulu accussi' pozzu truvari a paci nfamigghia!!!!
Chi ti nni pari Turi?????
Turi : Tu...nun tu po' mmagginari na quali vai mi sta'
===10===
mittennu!!!!!
E...che mo' figghie...comu a mittemu?????
Nele : Nun ti preoccupari...nun succeri nenti,su tu nun
ci fai sapiri nenti!!!!
Turi : Siiii....nn parola je'!!!!!
( Nele,saluta ed esce,lasciando solo Turi,in un mare di confusione )
Ma vaddati...signuri mei ...n quali vai mi staiu
iennu a nficcari pp n'amicu!!!!
Cettu...cu Nele,a m crisciutu nsemi r picciriddi
e su nun ci rugnu ju' n manu r'aiutu,c cci
ddari,ca semu comu a dd frati!!!!!
Mmahhhh...u signuri m po' mannari bbona!!!!
Ma...uora staiu pinsannu all'uttimi paroli ca Nele
m dittu: <PI' FINTA>!!!!!!
Ma ch vuleva riri???
Forsi....iddu voli ca ju' ambrogghiu a Milina???
O iddu,cu s riscussu,st nbrugghiannu a mmia?
Ju'...........iaiu l'imprissioni ca nun m st
cuntannu giusta!!!!!
Viremu unni si v cucca ss sceccu!!!!!!
( Si snte suonare alla portaTuri si alza e va' ad aprire,trovandosi
davanti la signora Razzia,una vicina di casa,alla quale e' morto
il marito,alcuni anni prima,e, poiche' si sente ancora piacente,ha
da tempo fantasticato,sia con sguardi che comportamenti una
simpatia nei riguardi di Turi,da quando questi e' rimasto vedovo.
L'unico difetto naturale,pero', e' quello di interessarsi degli
affari di tutti,non omettendo nei suoi discorsi il sarcasmo verso
il prossimo )
Turi : Biihh!!!Vadda cu cc'e' cca'...Razzia,buongiorno
Tttrasi ...ttrasi ...Quali bon ventu ti potta cca'!!!
===11===
Razzia : Bon giornu Turi...chi ssi' sulu...je' to figghie???
Turi : Sulu..sulu sugnu!!!Nn sai ca uoggi je' duminica
Peccio' sunu a missa!!!Ma su ccia' ddiri quarcosa
fa' cuntu ca su nd veniri!!!Pecci...assettiti...
Voi quarchi bibbita...n'aranciata...n limunata??
Parra ...parra!!!
Razzia : Turi...nun vogghiu nenti...ai vinutu pi parrari cu
ttia....e sugnu futtunata ca t'ai ttruvatu sulu....
picchi' sulu tu mi po' livari nn curiusita'!!!
Turi : Curiusa...ci statu sempri ...ri quann'erutu
nnca ...uora nda vicchiania ss difettu t gghiutu
aumintannu...parra...parra chi vvo' sapiri!!!!
Razzia : Miih...Turi,p essiri ca si'...sempri sfuttenti????
Ma unni ci ll'hai l'occhi (alzandosi e come se facesse un
defile',mostra a Turi la propria avvenenza )Peccio'...taliami
bbonu .sacunnu ri tia ,mu vo' riri ,chi cci st
virennu ri vicchiania...viri ca rughi nun 'ni viri
mancu ca lenti ri ngrandimentu j a peddi ci
ll'aiu comu o mammuru...tocca....tocca!!!!!!
Turi : ( toccando il braccio di Razzia )Miih..comu a mammuru...
...Razzia....pari ca staiu tuccannu npisci cungi-
-latu ri quant'e' gghiacciatu!!!!!
Razzia : ( scansandosi ) Leviti ri ddocu....babbu ca nun s
iutru....ju'...iaiu a mprissioni ca dopo ca mossi
t muggheri .astutasti tutti i cannili e ti mit-
-tisti a fari pinitenza ritiru re pattri cappuccini!
Nun capisci...ca sutta ss mammuru c'e' nmari
ri lava ca st bugghennu!!!!
Turi : ( rivolgendosi alla platea e non realizzando le parole di Razzia )
===12===
Miih...a chista .chi e'...nvulcanu spentu????
Razzia : Siii....e tu s nna miccia fasulina ...astutata!!!
Senti...Turi....nun'n puttamu cchiu' a llongu!!!!
Tagghiamula ddocu !!!!
Quannu ttrasiu...ti rissi ca m livari nn curiu-
-sita'!!!
A cosa riguarda l'amicu t intimu..Nele,picch
ma n cuntatu cetti cosi ri iddu,ca, sulu t mi po'
riri a virita'!!!!
Chi e' veru ca sa senti cu Nzina,a soru ra s cum-
-pagna Milina????
Suddu je' veru....mi rispiaci ca j nn'amicu t,ma
pi mmia j nu dibusciatu e piccatu a cunfirenza
ca tu cc runi!!!!!
Turi : Razzia....ma chi st ncucchianu!!!Ma...c ti cunta
st cosi...j staiu carennu re nuvuli!!!!!
Nele,Milina , Nzina...a chissi pi ddaveru sunu
minchiunati oscuru ca st sparannu t!!!!
Viri...ca Nele e Milina ,macari ca cunvivunu si
vonu bbeni comu su forrunu maritati che sacri
crisma ra chiesa, e...a Nele nun'nu facissi mai
capaci ri nn cosa ri chissa!!!!
Peccio'.....levatilli r testa ,tutti ss fissarii ca ti
vanu cuntannu,e...ricci, a cchissa ca ti cunta ss
bazzilletti ,ri irisi a viriri i cavuli r so casa!!!
Razzia : Turi...viri ca su,chiossai ri nn pirsuna ,ca stanu
cuntannu ngiru ss barziletti,comu rici t!!!!
Pecci....possibili...ca tu nun sai nenti????
===13===
Turi...nun fari u nofriu cu mma!!!!!
( Turi non ha il tempo di rispondere,e, si vedono entrare le due figlie
che ritornano dalla messa )
Pina : Bon giorno signura Razzia....c j ca sta facennu
u nofriu????
Razzia : A cc...t pattri....u sapiti megghiu ri mia ca cc
piaci sempri schizzari,macari n cosi serii!!!
Turi : ( il quale ha accolto l'arrivo delle figlie ,per uscire dall'impaccio in
cui si trovava per rispondere a Razzia,come una liberazione,approfitta
alzandosi ,per tagliare la corda ed uscire di casa )
Ohuuu......ormai u sapiti ,ca quannu ci sugnu
j.....vi teggnu tutti allegri!!!!!
Uora ca ci siti viautri...facitici npocu ri cumpag-
-nia a Razzia,ca sugnu sicuru idda ...nun v fa'
annuiari,picch j mastra pi cuntari bazzilletti!!
J...staiu scennu e mi v fazzu quattru passi,pic-
-ch javi ri st matina ca sugnu nculacchiatu
ndocu,e...mi staiu sintennu tuttu ncruccatu!!
Arrivederci!!!!!!
( Le tre donne,per un attimo restano ammutolite e Maria,che non ha
perso una parola di quello che ha detto Razzia,interviene,spinta dalla
curiosit )
Maria : Signura Razzia....chi vuleva significari,quannu
ha dittu,ca nostru patri,schezza macari che cosi
serie....chi vuleva riri????
Pina : Si...si ,,,a stissa ddumanna ci stava facennu
macari j....chi vuleva riri???
Razzia : Nenti......sulu ca vostru pattri iavi a testa rura,ma
n...ri uora ma macari quann'era nnicu ,picch j
u canusciu ri tannu,prima ri nasciri viautri!!!
===14===
Iera tantu strurusu .ma tantu strurusu ,ca mu
riuordu sempri n'episodiu,ca iddu puteva aviri sei
o sett'anni....u sapiti chi faceva????
Maria : Chi faceva...chi faceva??Cuntati...cuntati!!!
Pina : Cuntati....cuntati signura Razzia!!!
Razzia: A sapiti a chiesa ro Carmini????Nn ruminica ,
mentri ca u parrinu cunsacrava l'ostia,e tutta a genti
priava nginucchiata n banchi,vostru pattri ,ca
femmu nun ci stava,ncuminciannu r primu bancu
di rarreri a una a una ci isava i gonni e i vistini a
tutti i fimmini!!!!!
Mai e ppoi mai putiti immaggianari chiddu ca
successi intra d chiesa!!!!!
( A sentire questo racconto le due ragazze,scoppiano in una fragorosa
risata,alle quali, s'accompagna una risata stridente di Razzia )
Pina : Cettu...ca nostru pattri,r nncu,a v essiri trementu!
Per...signura Razzia....ancora...nun h dittu nenti
r riscussu ri prima...quali snu i cosi seri ca lei
stava raggiunannu c m pattri????
Maria : Ah...s...s....quali sunu ss cosi tantu serii????
Razzia:Viauttri...iavi nn vita ca mi canusciti,j sapiti
ca j nun sugnu una sparrittera,e...mi fazzu sempri
i cavuli r m casa,e....nun sugnu r chidda c senti
e riporta....per....st cosa,ca ma n'h cuntatu,n una
ma ttr pissuni....nun m pozzu teniri supra o stomu-
-cu!!!!!
Maria :Chi ccosa v n cuntatu....Signura Razzia????
Pina :Ni stati facennu stari cc ciatu suspisu!!!!
===15===
Pi ccasu....quarcunu sa misu nda ucca a nostru
pattri??? Viriti ...su j raccuss....ricitannilu subitu,
picch i cannarini ci jemu a scippari!!!!!
Maria : Nun sulu i cannarini,ma...c tiramu i capiddi j
lassamu scutinnati,comu facevunu l'indiani!!!!
Razzia : Bbonu...bboni....nu v'allammati!!!
Vostru pattri nun c'entra nenti!!!!
Nele...amicu intimu r votru pattri....iddu j chiddu
ncriminatu!!!!
U sapiti,ca iddu cunvivi cu Milina,ca nun sa n
pututu maritari ,p nun perdiri a pinsioni!!!
Uora...sa n misu a diri ca stu Nele,sa senti ca soru
ri Milina,npochi paroli joca cu dd mazzi ri carti!!
E su m cuntunu ttri pissuni...voddiri ca cosa j
sicura e lampanti comu a luci r jornu!!!!
Pina : E...mm pattri???
Maria : Veru...e nostru pattri chi cc'entra???
Razzia : Cc'entra....cc'entra,picch tutti rui sunu amici
troppu stritti ri nnichi,e sa n cuntatu sempri pili
e piliddi....ma iddu m'ha dittu ca st cascannu r
nuvuli e nun sapi nenti!!!!!
Ma j....nun m mmuccu...sugnu sicura o centu pi
ccentu ca iddu sapiri quarcosa!!!!!
Pina : Sintiti....signura Razzia,p carattiri miu,nun ci
criru a tutti ss chiacchiri ca v n cuntatu....j si
i cosi nun'ni viru cu ll'occhi mii....nun mi fazzu
ncantari ri ss bazzilletti!!!!
Maria : Viriti...ca j sugnu comu a m soru....nun ci criru!!!
===16===
Razzia : Ai caputu...u provebbiu nun sbagghia mai :Tali
pattri e tali figghie!!!!
Uora s'ha fattu taddu.... megghiu ca mi rritiru a
casa!!!Tantu u duviri miu ai fattu!!!Arrivederci!!!
( una volta,uscita Razzia,le due ragazze si guardano in faccia in silenzio,
ed essendo colpite dai discorsi che si erano fatti prima,restano perplesse
intuendo,di essre coinvolte nei fatti che stavano avvenendo )
Pina : Pecci...Maria...ha capitu comu si stanu mburig-
-ghiannu i cosi????Viri ca Nele j u pattri ri Saru,
l'amorucciu miu!!!!!
Maria : Siiii....j Pippuccio,l'amorucciu miu,j u figghiu ri
Milina!!!!!Mattri santa....a testa mi st scuppiannu!
Ma...comu ponu succeriri st cosi....nun ci vogghiu
mancu pinsari!!!!!
Pina : U bellu j....ca sugnu sicura ca st r picciotti nun
sanu nenti ri st cosi....sempri su e' veru chiddu ca
cuntatu a signura Razzia!!!!
( Suona il campanello d'ingresso e Pina v ad aprire,trovandosi davanti
la loro comare Cittina con la sorella Mmaculata )
Biih...chi sorpresa,bongiorno cummari,accomoda-
-tevi!!!!Maria...viri ca n vvinutu a ttruvarini a
cummari Cittina cu s soru Mmaculata!!!!
Maria : A chissa pi ddaveru nn sorpresa j..bongiorno...
Prego...prego...accomodatevi!!!!
Pina : Cummari...comu mai, n st parti???
Cittina :Nenti...ni ttruvamo cc...picch u sapiti ca missa
r ruminica j e mm soru nun'n piddemu mai,
pecci a m pinsatu,mentri ierumu cc vicinu ,ri
veniri a fari nn visita e nostre cummaredde e o
===17===
nostru cumpari Turi....ca nun'nu staiu virennu....
...pi ccasu chi nda intra o j ndo bagnu????
Maria : No...nun c'...sciutu j...sa gghiutu a fari na pas-
-siata,m'avissi essiri ndo veniri!!!!
Mmaculata:Spiriamu ca s'arricogghi prestu,picch niautri
avissimu npocu ri primura!!!!
Pina : Ma picch ss primura???
Allura a t vinutu r propositu..p parrari cu iddu??
Cittina : Nooo...a quali propositu....stamu apprufittannu,
mentri ca semu cc...viremu su nn po' llivari n
curiusit..ca ivi ttri nnotti ca nun st facennu
rommri a mma e m soru!!!!
Mmacul:Veru j...j mancu o jornu staiu rummennu!!!!
Pina : Maria....jiu l'imprissioni ca nostru pattri.tuttu
nd n vota o ha divintatu parrinu o ci st facennu
a cuncurrenza o nostru dutturi Pampinedda!!!
Maria : Pina...raggiuni ii....prima cu ronna Razzia ,a v
parrari ri cosi seri j...uora ch'avissi a curari
l'insonnia ,cc ,.....e cummari nostre, ca iavi ttri
gghiorna ca nun dormunu!!!!
Cittina : Caruse.....nunn'abbabbiati...U sapiti ca Milina
cugnata nostra,j....a idda cc tinemu comu su
forra nn soru..spicialmenti ,( emozionata e piangente)
r quant'vi mossi nostru frati!!!!
Ma....vostru pattri ...quannu veni??
Mmacul:Si..si ma nbari Turi...quannu s'arricogghi,ca n
lass cc...viriti ca niautri r primura semu!!!
Cittina :Mmaculata...t v chiuriri ss ucca!!!Vi ri ca mmia
===18===
a primura mi finiu,su prima n risuvvemu st
custioni!!!Chi vv sicutari a n nnommiri
cchi,n r notti e...mancu r jornu????
Maria : Cummari Cittina...nun v siddiati c vostra soru!!
Mentri aspittamu a m pattri,pi llo menu ric-
-itini quarchi cosa a niautri,raccussi vi cammati
npocu!!
Pina : Veru ...veru j ,chiddu ca rici m soru...parrati...
parrati!!!!
Cittina : Viautri...nun p putiti mai mmagginari comu ni
sintemu j e mm soru..quannu ci fanu ntortu a
mm cugnata Milina!!!
J...comu si nn rassunu nn timbulata a nniautri
ri ...ch manu ncucchiati!!!!
Mmacul : Si...si che manu ncucchiati...dui a mm soru e
ddui a mma!!!
Pina : Siii. A m capitu e n putemu mmagginari,m'an-
-cora nunn'h t rittu nenti r fattu!!!!
Cittina : Vegnu e vv spiegu!!!
O beddu spicchiu r mennula amara r Nele....
L'AMICU INTIMU RI' VOSTRU PATTRI, u
canuscemu tutti,noo! Ca ri quant'avi ca mossi m
frati si misi nsemi a m cugnata Milina ,e,
cunvivunu ,e nun si pottunu maritari ,picch c'era
u piriculu r peddiri a pinsioni!!!
Maria : j...allura???
Pina : J.....allura????
Cittina : J allura,stu dibbusciatu ri Nele ,p semplici
===19===
fattu,ca nunn'avi nuddu vinculu ri mattrimoniu,
si senti in dirittu ri farasilla cu Nzina ,a soru ri
Milina ,ca j cchi picciuttedda!!!A t capitu uora?
Mmacul:Ai rittu sempri...chissu manisculu j!!!
A mmia...chissu nun m pututu mai calari r
primu mumentu!!!
Chissu...manisculu j,e...macari fimminaru!!!!
(le due sorelle ,come se non sapessero niente,si mostrano esterefatte)
Pina : Stamu ristannu ca ucca aperta a sentiri st cosi!!!
Tu...Maria...ha saputu nenti ri sti cosi ca st
cuntannu a cummari Cittina???
Maria : Pina...ma..chi st ncucchiannu!!!Viri ca j,comu
a ttia,sugnu casa e putia!!!
C m v cuntari ...e...ppoi su avissi saputu nn
cosa ri chissa ...a prima a sapillu ..avissutu statu t!
(Cittina,guardando la sorella Mmaculata,esterna mosse di stizza,come
pure di nervosismo)
Cittina : Ma vostru pattri unni s u a peddiri u pilu!!!
Ma quannu veni???
Pina : Cummari Cittina....nun ca niauttri semu sciuti cu
nostru padri...cettu ca prima o dopu s'arricogghi,e
pi nn veniri pi mangiari!!!!
Maria : Scusati...vuleva riri nn cosa....cummari Cittina...
...cummari Mmaculata,u vuliti cunsigghiu r ma??
Uora vi nn ti e ritunnati oggi pomeriggiu ca ci
ricemu pap,r'accuss nunn'esci e v'aspetta!!!
Pina : Per...ciccati r veniri taddu picch pap dopu
mangiari si riposa e si fa' npocu ri sonnu!!!
===20===
Cittina : (guardando la sorella)Forsi j mmegghiu ca per'ora ni nni
jmu,sen assittati cc aspittannu a iddu, i cozzi
facemu!!!Mmaculata ...susiti ,ca ppi,uoggi o tad-
-du arritunnamu,picch mbari Turi,dopu mangiatu
si v a fari u sunnillinu!!!
Ma prima ca scura,st facenna a m spurigghiari!!!
( Una volta,uscite le comari,le due sorelle dopo una piccola pausa)
Pina : Miih...Maria...nn'ha vistu a cummari nda facci?
Maria : Pina...a mma nun m'interessa comu ava a facci
a cummari!!!
U scantu miu j unu sulu !!!
Pina : Qual'??
Maria : Ca tutti sti chiacchiri...finisci ca n fanu sfalliri u
mattrimoniu ch picciotti nostri!!!
Pina : St cuttigghiari..ca ni venunu a cuntari a nniautri
tutti st puttanisimi...picch nun vanu a pigghiari
ri pettu a Nele e ci cantunu a iddu nd facci!!!!
F I N E I A T T O
^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^
===21===
2 A T T O
( Si apre il sipario, con Turi seduto in poltrona, intento a leggere il
giornale,poi lo appoggia sulle ginocchia,pensando a quello che era
successo nella mattinata con Nele, Razzia ed al fatto che Cittina
e la sorella Mmaculata,volevano parlare con lui ,poiche' le figlie
che nel frattempo erano fuori di casa,non gli avevano riferito l'og-
-getto della visita delle comari,sebbene lui immagginasse di cosa
si trattasse,per cui un turbinio di pensieri mulinavano nella sua testa)
Turi : Vaddati ...signuri mei..n quali vai mi misi stNele..
Uora ...su salvu a iddu....mi cunnannu j,j su m
salvu j....cunnannu a idd!!!!!
Uora...chistu mi rissi stamatina c mannava cc a
Milina p parrari cu mma...ma quannu mai .su
idda veni...... n veniri nsemi!!!
Nun ca a cosa s'avissi scutulari r spaddi so',...e
m'ancoppula nd m spaddi!!!Sbagghiu fici!!!
Amicizia ..j amicizia ma...ognunu ca cuttra so!!!
Uora ... chiamu pi ttelefunu e cc ricu ri nunn'ar-
-risicarisi r fari veniri a Milina sula!!!
( Turi,prende il telefono e compila il numero di Nele)
Prontu...Nele....Ah...tu s ..Milina!!Fammi parrari
c Nele!!!(Poich Milina ,che ha l'occasione di parlare con Turi
si dilunga ad intavolare una discussione per telefono che fa spazientire
Turi )Milina t'ai rittu r farimi parrari c Nele...si...
siiii...ai capitu,a ppi nn parramu...perora...fam-
-mi u favuri r farimi parrari c Nele!!!
(mentre in attesa )Minchiucchiti....a chista pi ddaveru
ncazzata ranni j ...j c a ttratteni st china ca
scinni r muntagna!!!
===22===
Prontu..Nele...e...tantu cc voli p parrari cu ttia??
Si...si...ca cci scippavutu r manu!!!
Ai capitu.....ca ti facisti mettiri a vistina!!!
Vabbeni....puttamula o cuttu...viri ca tu staiu ri-
-cennu nn vota sula...s Milina a vveniri cc....
tu...a essiri presenti cu idda cc...quannu idda
ncumincia u nterrogatoriu...se n mi nn staiu
scennu e mi perdu u pilu...e...cc nun truvati a
nuddu,picch mancu i me figghie sunu intra!!!
Ha..capitu??(dopo una certa pausa,ascoltando Nele )
Senti...nun fari storie e fai comu ti stai ricennu!!!
R'accordu??.....Siiii....m'ha ddiri sulu su s
r'accordu!!!!!(Pausa)
V bbeni!!!cc sugnu!!!!!
( Lascia il telefono sul tavolo,e come se fosse sfinito si sdraia in una
poltrona,facendo un grande respiro)
Miiih...a chissa testa!!!!Ci ll'havi cchi ddura ri
n ndagghiu!!!!
( Si sente suonare alla porta,Turi si alza per andare ad aprire alquanto
contrariato,aprendo, gli appare la sorella Lina, la quale sin dalla
nascita ha un difetto,cioe' di essere un po' balbuziente,che,s'incavola
sempre,perche' a volte non riesce a dire per intero quello che vorrebbe
dire,sentendosi nervosa)
Biih...m soru Tina!!!!Ciau Tinuzza...cu ti cc
porta cc???
Tina : Ciau Turi...a...sacunnu....r...ta,c....c...mi ...m..
cc..p....putissi ...pu...puttari cc...i peri...n!!
Ma...macari ca..ca..sugnu ra..rannuza,chissi su..
..sunu bboni...l'o...l'occhi nu...mma...mmaccum-
-pagnunu tantu,m'antisa j pi...pirfetta comu
===23===
quann'era pi...picciridda!!!!
Turi : U sacci...u saccu ca p'intisa,s megghiu r ma!!
Picch senti macari quannu abbla n musca!!!
Allura....quali bon ventu ti porta cc a st'orariu???
Iautri voti,prima ri veniri,m'h telefunatu sempri!!
Mi ..st fannu quarchi mpruvvisata??Para..parra!!!
Tina : N...nn j mpruvvisata..su...sulu ca cetti cosi
nun si ponu riri pp tte...ttelefunu,pi..picchi st
cosi sunu tro...troppu dilicati!!!!
Turi : Va bbeni,uora rimmi quali su...st cosi troppu
dilicati..pi ccasu c'avutu quarchi probblema ch
t figghi???C t maritu???
Tina : Tu...turi...viri ca...ca prubblema j nu nn'haiu cu
nuddu!!!U pru...prubblema mu je' unu sulu!!
Chiddu ri sentiri ttr...ttroppu chi....chicchiri ra
genti!!!Tu....tu..nun sai nenti???Indu...induvina r
cui???
Turi : Oohu...e cc ndivintaiu frati nduvinu???
T'hai rittu...ca tu p'intisa cci vinci a tutti...speci-
-almenti,quannu a genti sparunu minchiunati
oscuru!!Tu megghiu ri n'antenna s...acchiappi
tutti cosi,poi...ci metti a junta e fai pubblicit!!
Senti Tina...tu..nun t siddiari,cuntumi chiddu ca
m cuntari e ppoi t'arritiri a casa,picch staiu
aspittannu visiti!!!
Tina : E cc...cc su st visiti??I ca...canusciu j???
Turi : S cuc,cac,Tina...a nun m fari peddiri tempu!!!
I canusci e nunn canusci!!!
===24===
Iallura...cuntimi ss fattu!!!!!
Tina : U fattu...c...c sapi quantavi c...c rura,a mmia
sulu sta...stamatina ma n cu...cuntatu!!!
P...pecci aia vinutu cc,pi...picch sugnu si...si-
-cura ca t sai,datu ca chi...chissu j nna..nn'ami-
-cu t strittu!!!
Turi : Ma si po' sapiri ri cu st parrannu???Picch sinu a
uora nun'a caputu nenti!!!!
Tina :..Turi....nun fari u cretinu cu mma,viri ca...ca j
nu...nunu ai nasciutu aieri!!!T...u...u sai bbo.....
..bbonu r cu stamu pa..parranu!!
L'a....l'amicu intimu t,Nele,ca je' u cu..cu...cum-
-pagnu ri Milina,e no stissu tempu sa' fa' cu so'
cu...cugnata Nzina!!!!
Tu...nenti sai????Nenti t'h cu...cuntatu???
Turi : Ju'.....nenti sacciu...nenti m'h n cuntatu,e...nenti
vogghiu sapiri,r tutti ss chiacchiri,ca p divitti-
-mentu stati mittennu ngiru!!!
Tina : Chia.....chiacchiri,Tu....Turi,viri caje' veru chiddu
ca t'haia rittu...vi..viri ca j mmisu nd...nd ucca
r tuttu u paisi!!!
Turi : Tina..ti rissi anddura..ca staiu aspittannu ggenti!!
Pecci vattinni tranquilla,ca ppi su a cosa j vera,
nn parramu dopu cu calma..Va bbeni??
( Tina vedendoche non poteva fare uscire un ragno dal buco,perch il
fratello,tergiversava,senza rispondere alle sue domande,decide di
andarsene : Va bbeni mi nn vaiu,ma,st cosa a m
raggiunari bbo..bbona ass..assittati a tavulinu,Ciau
===25===
Turi : ( Sedendosi in poltroma,f un grande respiro di sollievo )
Ohu!!! st m soru j...nn cosa seria!!!
Ma....ppi chi cc'interessa a idda ,su a Nele,sa n
misu nd ucca n tuttu u paisi????Mmh!!!!!
Ma chisti...quannu venunu???
Finisci...ca su ancora ritaddunu....j..mi nn nesciu,
raccuss...levu a vacca r scogghiu!!!
Picch...a ddiri a virit..nun sacciu,chiddu ca cc'ha
rispunniri a Milina ,r tuttu su' mbrogghiu ca Nele
cumminatu!!!!
( Finalmente si sente suonare alla porta e Turi si alza di scatto per andare
ad aprire,profferendo delle parole di stizza e di sgomento insieme )
Turi : Ohoo!!!finalmenti arrivasturu...Ciau Milina..ciau
Nele...ttrasiti...ttrasiti ..accomodativi!!!
Milina:Ciau Turi!!
Nele :Ciau Turi!!!
Turi :Ch vvi pozzu offriri..caff..t, nn limunata..parrati!
Milina:Nun vulemu nenti,picch semu gi sazi...cchiuttostu
assettiti ddocu..j..m ncuminci a spiegari,picch
uoggi ai vinutu cc!!!!
Javi ri st matina ca Nele,mi rici ca'i vveniri cc,
p parrari cu tta!!!!
Uora...tu ricu in anticipu,prima ca parri!!!
Su a ntinzioni t e' chidda ri fari u difinsuri r'ufficiu
pi st'amicu t....viri c sbagghiatu strada!!!
Viri...ca fissarie, r iddu,javi nn simana ca m'ai
nghiuttutu e nun ti cririri ,ca m'avissi ammuccari
macari chiddi ca ,sugnu sicura,mi v cuntari t!!!
===26===
Pecci,levatilli ss pinseri r testa ,picch nun t
cririri ca j sugnu n nghiolla qualunqui!!!
Pecci..parra ca j...suggnu tutt'aricchi!!!
Turi : Parru...parru,per...Milina,t..... t cammari,picch
j nun pozzu parrari,quannu ravanti a mmia c sunu
ggenti aggitati,comu s t, ri quannu ttrasisti!!!!
Nele : Avanti..Turi...parra..parra,ca ppi a Milina man
manu ca parri ci vanu finennu tutti st stitichizzi...
vuleva riri tutti st'attarizzi,veru ...Milina???
Milina:Tu...nun parrari..statti assittatu ddocu,e nun ciatari,
picch quannu rapi a ucca..t....sempri dannu fai!!!
( Rivolta nuovamente verso Turi ) J...allura????
Turi : Ohuu!!!ma ca t ffari tiattru cc???
Si rici...tra moglie e maritu,non mettere ditu!!!
e datu ca siti cunviventi j ci mettu macari a manu!
Pecci...ciccati ri finilla st farsa!!!
Milina....pi chiddu ca m cuntatu Nele...t cci fari
n statua r'oru!!!!
Milina:Siiii....ri stagnu cci fazzu!!!!!
Cettu...nbasi e fissarie ca t'h cuntatu!!!!
Turi....viri ca Nele addivintatu n mbrugghiuni
mattriculatu e...cu mma s'avissi a mmettiri nn
mascara!!!
Nt dittu ca s senti cu mm soru, a nnca, Nzina??
Nt dittu ca j nn ucca ri tuttu u paisi??
Nt dittu ca iddu su neca..e..caj cc ricu ri s e iddu
rici sempri ri... N????
Turi : Propriu chissi r..SI' e...r NO' n statu i primi
===27===
paroli quannu mi cunt u fattu..tantu ca j a v
fattu mali pinsati...m cririri Milina, a v pinsatu
ca Nele nun funziunava cchi!!!!
Milina : Funziona....funziona!!!Nun fari mali pinsati,picch
funziona ttroppu!!Tantu veru ca j nunci bbastu
chhi e sinni v a faffalliari fora!!!
( girandosi e indicando con la mano Nele )
St...dibbusciatu!!!!Senza russuri nda facci!!!!
Nele : Bbnu...bbonu...vogghiu viriri quannu a finisci,
r'ancuitarimi,ca iavi nn simana ca mi st tinennu
ncruci!!! Turi...t firi r parrari...e chiarisci nn
vota p ssempri tutti st ntrogghuli,picch ai
rrivatu unni a v rrivari!!!Parra..nun stari mutu!!
Turi : Nele...tu gi u sai unni arrivatu ,ma j..c Milina
ancora ai partiri,picch...mi sentu comu n'anniatu,
Nn..viri ca nun mi runa mancu u tempu ri parrari
Milina : E...chi mm ddiri???S gi sacciu tutti cosi ri st
bedda facci ca iavi s'amicu strittu t!!!
Ti raccumannu...t'h teniri strittu...vergogna!!!
E v ripetu sempri....Vergogna!!!!Vergogna!!!
E t...nun ci fari u cumpari suddu u v difenniri!!
Nun su merita propriu!!!!!!
Turi : (Spazientito incomincia a gridare,se vuole portare la discussione nei
suoi binari e fare zittire Milina)
Milina...o...Milina,t firi a chiuriri a ucca pi cincu
minuti,p chiariri tutta st facenna???Se n votu
npennu e...mmi nn nesciu e v lassu campu lib-
biru a tutti ri,p'accaparivi comu vuliti!!!!
===28===
Milina : Va bbeni...v bbeni...mi stiu muta,raccuss sentu
tutti i baggianati ca mi v cuntari a difisa ri
st'amicu cirasa!!!!
Turi : Pi prima cosa....a t soru Nzina,tu ci rittu quarchi
cosa ri st fattu???
Milina : N...nun ciiu rittu nenti...s prima nun sugnu
sicura o 100/100 ri st fattu!!!!
Turi : Milina...femmiti dd'ocu!!!
Pecci...ancora nun s sicura qual'e' a virita'!!!
St cosi h saputu,sulu picch quarcunu t'h
cuntatu...Veru?????
Milina : Chiddi ca ma n cunt......
Turi : Milina...t'hi rittu r nun m'interrompiri,su vuoi
chiariri a cosa!!!!
Rimmi...uora...tutti ss cummari,ca n mbriacatu
tuttu u paisi,t'h n rittu su a n vistu a Nele ab-
-brazzatu cu t soru Nzina???
A' n vistu su tutti ri si stavunu baciannu co-
dd nnamurati???
A' n vistu a tutti rui ca ttrasevunu intra quarchi
hotel???
Milina : ( Con voce pi affievolita )No!!!A n vistu sulu,o miccatu,
ca parravunu pi npezzu,e poi sa n ratu a manu,e,
ognunu si nn gghiutu p fatti so!!!
Ma ..chissu ha successu diversi voti!!!
Pecci...t comu a viri a cosa?????
Turi : J...a cosa a viru...ca t s nn bbrava fimmina ca
v bbeni Al qui...presente imputato!!!
===29===
Sulu ca t ammuccatu tutti i minchiunati ca t n
cuntatu!!
Ma...sacunnu ri ta ,Nele e Nzina ca a tutti l'ef-
-fetti,sunu cugnati,s salutari ri luntanu comu s
forra a stazioni???
S'n ncuntratu pi ccasu,e, s'na trattinutu a parrari
Je'...u sai r cu pparravunu rMIA...si...s r ma!!!
Picch Nzina iavi n cetta simpatia pi mma e ci
cunfidatu a Nele!!!
Cettu ca Nele sapennu su fattu nun ca sa v
mettiri a bbanniarlu p strada!!!
M'h dittu sulu a mmia ca sugnu a pirsuna ntiris-
-sata,e,...macari picch semu amici stritti!!!
su t'avissi cuntatu a tta...a prima cosa ca c ricevi
era ruffianu!!
Picch'issu iddu ti riceva SI e t c ricevutu NO!!!
Uora,vulenti o nulenti fatti chissi sunu ,nuri e
cruri!!!
Milina : Turi....s j veru chiddu ca m cuntatu...ch'ai
dumannari piddunu cc...a Niluzzu mu??
Turi : Cettu...cettu!!!!
Milina : (prima,si rivolge a Nele quasi inginocchiata ,chiedendo perdono,poi
subito dopo si rivolge a Turi,con sguardo indagatore)
E..tu..Turi..uora comu a vulissutu mettiri c m
soru Nzina???
Turi : C Nzina a mettu comu mi rendi comudu a mmia
e nun t'hai ddari a tta stu' cuntu...inveci u cuntu
C'hi ddari e m figghie!!!
===30===
Cettu npinseri ai fattu p t soru!!!
J cchi giovani ra bbonanima r m muggheri!!!
J cchi nnica ri tia!!!
J schetta e piacevolmente attraente,e, siccome
macari nun ci ricu a nuddu,u tempu passa,e, l'et
r tramuntu si st'avvicinannu,prima ca s'astutunu
tutti i cannili,je' dirittu miu ri sfruttari i piaciri r
vita!!!!Chi nni riciti viauttri??com' a pinsata!!!
Milina :Bbona...bbona j a pinsata,uora ci v ddicu a
Nzina...cu sa comu sar cuntenta!!!
Turi : Tu...quannu nesci r cc..ti nn vai ritta..ritta a casa,
e..ti vai a mettiri ncirottu nd ucca e nun parri cu
nuddu..senza arrimiscariti n cosi mei!!!
I m figghie suli ..inu u dirittu r sapiri,pi pprima
i cosi r m famigghia!!!!
Nele : Milina...viri ca Turi....raggiuni javi....fammi u fav-
-uri...statti muta e nun diri cchi nenti!!!
Faccilla sbrigari a iddu ca j nn'omunu r'ispirienza
e vaccinatu!!!Turi...comu staiu parrannu????
( Fanno ,dalla porta d'ingresso,la loro apparizione, le figlie di Turi,che
hanno sentito le ultime parole di Nele,ed inizia a parlare Maria,dopo
i convenevoli dei saluti)
Maria :Viriti che i vaccinazioni si ncuminciunu a fari fra
ddu misi,ancora mancu nd farmacie c ll'hanu!!!!
Pina : Cettu...comu anzianeddi c'han pinsari prima,noo!!
Nele : Ohuu...viriti ca cc nuddu j anzianeddu ...cc....
macari ca semu sittantenni...semu sani e cchini r
vita!!!Spicialmenti vostru pattri,ca dittu,..ca
prima ca ch'attisunu i peri,voli cangiari vita!!!
===31===
Maria : Ma picch...c cci mpidisci ri farisi nviaggiu o
farisi nn crucera!!!!
Milina :Caruse...viauttri nunn't capitu nenti...viriti ca
vostru pattri j nnamuratu!!!!
Nele :Sangu r gira!!!P essiri,c'appena sai quarcosa,t
sduvaghi comu nsaccu r patati??A ucca nun ti sicca
mai???
Pina : Chi ...chi ???nostru pattri nnamuratu???
Maria : Si..chi ?? ri cu j nnamuratu???Mattri santa,Pina!!
Mi stanu cascannu i frazza!!!
Turi : Cettu (rivolto a N ele e Milina ) ca n chiamari a tutti ri p
mettiri a guerra na nn famigghia!!!
Raccuss si parra pi pigghiari r pettu n'argumentu
tantu dilicatu????J..nun sugnu nnamuratu ri nuddu
sulu...c'haiu misu npinseri ca soru r Milina..ca
viautri canusciti!!!Chi vi nn pari???
Maria :E...quannu successi???
Pina : S...quannu successi??ca niautri nun sapemu nenti??
Turi : Successi...e chissu abbasta j'assupecchia!!!
Oppuri a v m appizzari i bbanni nd paisi??
Pina : Pap...p chiddu ca v rrivatu nostri aricchi,a cosa
j tutta diversa!!
Maria :Appuntu...r chiacchiri ca cc sunu ngiru...niautri
m fattu nn cattivu pinseri,supra l'amicu t
intimu..cc Nele!!!
Milina:I mali pinsati facitili sempri c Nele,picch..iddu h
fattu sulu u ruffianu!!!
Nele : Ch t v rittu..Turi,quannu ti rissi,stamatina,ca
===32===
nun ch'av cuntatu nenti??
Uora ...addivintai macari RUFFIANU!!!!
( mentre,si svolge questa scena,si sente suonare alla porta,per cui Pina
v ad aprire ed entrano la comare Cittina con sua sorella Mmaculata,
per il motivo che avrebbero voluto chiarimenti da loro compare Turi)
Cittina : ( Davanti la porta,prima di entrare nella stanza),Com'...
s'arrusbigghi nostru cumapari Turi,r sunnillinu?
( Per,man mano che entra nella stanza dove si trovano gli altri,e,veden-
-doli,resta allibita nel trovarsi repentinamente al cospetto degli astanti)
Bih!!!Mmaculata,tala chi suppresa c'avemu cc!!
Macari m cugnata Milina c'!!(baci e abbracci )
Ma chi ..nn riunioni r famigghia???sen....
Viriti..ca j levu u disstubbu e ni nn jemu!!!
Milina : Cittina...ma chi st ncucchiannu??Distubbu!!
ma quali distubbu!!!Tu ..e Mmaculata siti r
famigghia,pecci assittativi cc!!
Sempri c pimmissu r Turi,picch nun v scud-
-dati...a casa so'... semu!!!Veru Turi??
Turi : Nun v priuccupati..assittativi,,ca casa ranni j!!
e su v vuliti viriri a festa,putiti chiamari a quar-
-chi iauttra cummari,tantu a casa capi quantu voli
u pattruni!!!
Cittina : Allura..cuntatimi..cuntatimi...ch cc sunu nuvit?
Milina : A nuvit ranni cc'!!!Turi sa fattu zzitu c mm
soru Nzina!!!Gn na bella cosa????
Turi : ( appena Milina finisce di parlare...anzi mentre Milina pronuncia la
parola zitu,si agita,alzandosi dalla sedia che vola via)
Ohuu!!!ma chi cavulu st ricennu???Viri ca pa-
-rola pinsirinu nun significa ZITU!!!
===33===
( rivolgendosi in platea )Ma chista pi ddaveru minc-
-hiunati o scuru st sparannu!!(poi,rivolgendosi a Milina )
Pi ccasu...nun ca gi st urganizzannu macari u
mattrimoniu e u viaggiu ri nozzi???
Mmacul:Cittina ..allura t n cuntatu fissarie supra a Nele??
Cittina :Cettu...cettu..fissarie ranni,r ggenti ca si fanu sulu
i cavuli ri ll'autri e nun pensunu a chiddi so!!!
Milina :Bbonu..bbonu..lassamu stari i chiacchiri,e,pinsamu
a st r caruse...picch i staiu virennu.......npocu
frastunnati!!!
Chi nn pinsati viauttri ri st pinsirinu ri vostru
pattri???
Pina : A nostru pattri ci m rittu sempri...nun vulemu
genti strana n nostra casa,per,uora trattannisi r
Nzina,a cosa putissi iri!!!
Maria :Pina,t spiegatu e nun t spiegatu!!!
Signura Milina,comu Pina h dittu,niauttri a m
rittu sempri a nostru pattri ,ca su iddu si dicideva,
intra st casa nun vulemu viriri genti strana!!!
Per,uora trattannisi ri Nzina,ca j una r famigghia
semu raccordu j e mm soru!!!
Mmacul:Milina pi ccasu,c Turi,siti parenti????
Milina :Raggiuni vi m cugnata Mmaculata!!!
A parola c mmanca,ma comu ntilligenza mancu
Archimede c po' fari i scappi!!!
Maria.. rittu ca Nzina j pi viauttri una ri famighia
ma pi ccasu avemu quarchi parenti luntanu ca j
nun canusciu??
===34===
(Maria in questo frangente,stenta a rispondere,mentre Pina con
gesti e segnali vuole dire alla sorella :riccillu...riccillu per cui prima
rivolgendosi a Pina e poi a Milina)
Maria : Va bbeni...va bbeni uora cci ricu!!!
Milina : Chi m ddiri?? Parra...parra!!!
Maria : Ca j e..Pippuccio ,vostru figghiu,semu ziti!!
Pina : E j e Saru,u figghiu r signor Nele,semu ziti!!
Maria : Pecci....cchi nfamigghia ri raccuss!!!!!
Milina : Bedda mattri ...ma j m'ai mmagginatu quarchi
cosa!!!Per...caruse.... sugnu cuntenta!!!!
E tu...Nele ..nenti rici??
E tu Turi...macari t..nenti rici???
A sentiri st belli nutizie...possibili ca ristatturu
sicchi comu a dd baccal appinnuti!!!!
Ca parrati...ricitila quarcosa!!!
Nele : E cc m ddiri... rittu tutti cosi t!!Cuntentu....
cuntentu sugnu!!E.... t Turi,chi ti nn parunu
st sorprese r t figghie????
Turi : Ohu....finalmenti ...ttrasemmu nd parintela!!!
Cuntentu....cuntentu sugnu!!!!
Cittina : A v vinutu cc,uoggi,pi veniri a pigghiari nn
collira ri morti,p fattu r Nele,e...inveci ni nn
jmu filici e cuntenti!!!
Si...j e m soru ,uora ni nn jemu,picch a m
gghiri a fari nn visita a nostra cummari Pippina,
ca prima r veniri cc,n raccumanno r passari r
idda!!!Uora ca cc pottu tutti st belli nutizie,pid-
-daveru nn buttigghia r champagne n stuppa!!!
Com' Mmaculata nun s cuntenta macari tu???
===35===
Mmacul: Cuntenta????Mi staiu arricriannu tutta,avemu
vogghia ri parrari tutta a simana ca ttrasi!!!!!
Cittina : Tu sempri a t cc mettiri!!!Avanti...susiti e salu-
-tamu a tutti!!!!Arrivederci...arrivederci!!!
Mattri...ch sugnu cuntenta!!!!!!
Milina : A uora macari niauttri ni nn jemu!
Per ...u sapiti??..m'h vvinutu na bella pinsata,
Datu ca Pippucciu e Saru sunu a casa,ca s stanu
virennu a partita...Pina...Maria,facitimi cumpag-
-nia,raccuss cc purtamu st bella nutizia
picciotti,chissa comu sarannu cuntenti !!!!
Ch nn riciti viauttri???
Tu...Nele facci npocu ri cumpagnia a mbari Turi
(Turi uora t pozzu chiamari mbari),vivitivi
anticchia ri rosoliu e fistiggiati!!!
Nele...per nun t'arricogghiri nbriacu!!!!
Pina-Maria :(in coro all'apice della felicit)Si...s,nun piddemu
tempu...Arrivederci!!!Arrivederci!!!!
( Una volta che tutti sono usciti,Nele e Turi,fanno una pausa di
silenzio.
Turi,il quale. stava incominciando a rendersi conto della sceneggiata
che aveva,appena fatto davanti agli altri,si rivolge verso Nele)
Turi : Nele...uora tu m'h ddiri nn cosa,senza nbr-
-ugghiari,e,nun nesci ri cc su prima nun mi ri-
-ci a pura e santa virit!!!!
Picch su hai fattu tutta ss sciniggiata ha statu
sulu p salvari i chiappi a tta !!!!
T'hai rittu...ca j st Nzina a canusciu picca e
nenti,e nun nn vogghiu mancu canusciri!!!
===36===
Uora...spurugghiatilla t st facenna e j nun
vogghiu sapiri cchi nenti ri chiddu ca cummini tu
Nele : Turi...t'hai rittu sempri ,iautru c'amicu ..t pi
mma s comu frati!!!!
Pecci,datu ca rittu ca a Nzina a canusci picca e
nnenti,cerca ri evitari ri canuscilla,picch chissa
cosa mia!!!
J...sulu ti ringraziu..ca m misu a paci nfamig-
-ghia,e...chissu m'h bastatu!!!!
Pecci...uora mi nn vaiu...e ci v ddicu a Nzina,
l'amoruccio mu ca m sistimatu tuttu,Ciau,Turi!
(Non appena Nele,esce,si vede Turi,esterrefatto con la bocca aperta,
facendo le considerazioni del caso a voce alta,rivolgendosi alla platea)
Turi : Vaddati..signuri mei...ma ch piccatu hai fattu,
p mmiritarimi nn'amicu comu a idd!!!
Strafuttenti..menefreghista...fimminaru!!!
R st casa...nun ci passari cchi!!!
Ma chi staiu ricennu....chistu uora addivintatu
soggiru ri me figghia!!!
Va bbeni...c passa,ma....finiu a cunfirenza ca cc
rva prima,e nun ci vogghiu pinsari cchi!!!!
( Si sente suonare alla porta,per cui Turi v ad aprire,vedendosi
davanti una faccia accigliata di Razzia che,entra con irruenza)
Razzia...e c t cc porta cc???
Razzia : Pecci...i cosi ai vveniri a sapiri ri ll'autri??
Ai ncuntratu..pp strada a t cummari Cittina
c ss soru Mmaculata,e...ma n cuntatu pi filu e
pi seggnu u risuttatu r riunioni ca t vtu cc
intra!!Tutti i patticulari m'h dittu!!!
Chi ..st fattu??ca t t'h fattu zitu c Nzina a
===37===
soru r Milina!!!Turi...taliami nd facci e..m'h
ddiri su veru o n!!!! Parra...parra!!!!!
Turi : Razzia...viri ca j nun sugnu zitu c nuddu!!!
A' statu sulu nn' farsa..p llivari r vi a nn'amicu,
chi dicu ...n'ex amicu dibbusciatu e fimminaru!!
Ti giuru ...quantu vogghiu bbeni e m figghie,sulu
nn farsa h statu e tu ripetu,ancora sugnu viduvu
e principalmenti schettu!!!
Razzia...chissu j u fattu...uora su mmi criri va be-
-ni su nun mi criri amici semu e amici ristamu!!!
Razzia : (rinfrancatasi dalle parole di Turi,prende la decisione e pensa ora o mai)
Turi...ma unni ci ll'i a testa??? Amici...amici!!!
nti nnadduni...ca ogni vota ca parru cu tta,nun mi
talii mai na ll'occhi ca mi scintillianu,ca vonu riri
quantu ti vogghiu bbeni...e ca soffru tutti i jorna
r quant'avi ca mossi t muggheri!!!
U' sacciu..ca s troppu timidu e su sti cosi m'avis-
sutu diri tu ...veccha dicrepita addivintassi!!!
Turi...ti vogghiu bbeni assai...assai,e...t????
Turi : Razzia..t'hai diri a virit...ai'vuto pi tantu tempu
nn cassa cu ntesoru ri intra,c statu sempri vicina
a mma,e...nun 'haia avutu mai u curaggiu di rapil-
-la...Razzia...tu...t s u tesoru miu!!!!!!
( Un abbraccio concluder la scena finale con la chiusura del sipario)
F I N E
NN'AMICU STRITTU...MA NON TROPPU
^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^
di Umberto Amato
PERSONAGGI
1 TURI ( padre )...........................................
2 PINA (Figlia di Turi e sorella di Maria)
3 MARIA( Figlia di Turi e infermiera ).........
4 RAZZIA ( Amica d'infanzia di Turi.)............
5 NELE ( Amico intimo di Turi )................
6 MILINA (Compagna di Nele )...................
7 CITTINA (Comare di Turi e cognataMilina.)..
8 MMACULATA (Sorella di Cittina )..............
9 TINA ( Sorella di Turi )...............................
10-Nzina (sorella virtuale di Milina )
11-PIPPUCCIO (Fidanzato virtuale di Maria)
12-SARO (fidanzato virtuale di Pina)
Chi vorra' rappresentare questa commedia,e' pregato d'informare l'autore del luogo e della
data dell'esibizione,per potere partecipare da spettatore.
Umberto Amato tel. 0931-35201 cell.3420556144
- Questo copione è stato visto: