===1===
NN'AMICU STRITTU....MA NON TROPPU
Commedia in due atti
di Umberto Amato
(Turi Scialoia,si e' messo da poco in pensione,dopo una lunga vita di lavoro,trascorsa nel suo paese e all'estero,sempre nelle funzioni di dirigente.
Pertanto,ha maturato una grande esperienza,che ha formato il suo carattere di persona ,per cui si puo' dire,di essere un uomo molto deciso nei rapporti con altre persone.
Vive da solo,con due figlie femmine,Pina e Maria,da quando gli e' morta la moglie ,alcuni anni
prima.
Pina,lavora presso uno studio legale,e Maria,diplomatasi infermiera,lavora presso uno studio
medico.
Purtroppo ambedue non si sono mai sposate,o per scelta propria o perche' non si sono presentate
le occasioni.
La scena si apre ed inizia con Turi che fa il suo ingresso nel soggiorno in vestaglia,andandosi a se-
-dere al tavolo,dove tutto e' stato approntato la sera prima,da una delle figlie e, si accinge a fare
colazione.
Turi,sedutosi al tavolo,non inizia a mangiare,bensi',guarda nel vuoto,pensando a voce alta.)
TURI :Mihh!!!! A chissa nuttata!!!!Aià sunnatu tutta a not-
-ti!!!Assira ma vo' jutu a cuccari tantu tranquillu!!!
Ma ri unni caspitina ...mi venunu ssì sonni raccussi'
strani???
Pina : ( Facendo il suo ingresso nel soggiorno,e,ascoltando le ultime parole del padre)
Buon giorno papa'....cu sunu ssì strani????
TURI:Ciao gioia!!!Ma quali strani e strani ...stava ricennu
c'aià passatu na mala nuttata,picchi' aia' fattu nsonnu
stranu.....ca uora tu cuntu....ianzi...chiama a Maria se
no' ,poi, aia' cuntari nautra vota!!!!
Pina : Maria..Veni..veni..ca u papa' na' cuntari sonnu stranu
c'ha' fattu stanotti!!!!
Maria:(facendo il suo ingresso) Buongiorno!!!!Papa'.su nnà fari scan-
-tari …...je' megghiu ca nun cunti nenti!!!
TURI:Assettiti....assettiti..quannu mai ,v'aià fattu scantari!!!
Vvù cuntu,e....pòi mi riciti su nun'e' pocu stanu!!!
M'attruvava nnà nu bosco ,ri notti,sulu,ca caminava,
===2===
stancu.....picchì acchianava nà muntagna,ammenzu all'albiri
e tuttu nnà na vota arrivaiu no pizzu,unni mi vinni l'istintu
ri ittarimi nà nciumi ca c'era ri sutta!!!Mi vuleva ammazzari
Fazzu npassu,nn'avanti,ma nun'nu potti fari picchì mi ntisi
tratteniri rè spaddi...e ccù era ???Visti a facci ra bonanima
ri vostra madri ,quann'era picciotta,ca mi riceva:TURI!!
Ma chi stà facennu???Nu nni pensi e tò figghie???
Idde...a ttìa sulu janu!!!!E tu i vò lassari sule????
Jù...chà rrispunniu ,ca chiddu ca era sulu ju' era, ri quannu
sinn'avo' jutu idda!!!
U sapiti chi mmi rissi ca dda' unn'era a vo' ttruvatu nvec-
-chiu cumpagnu ri scola ca si vulevunu beni ,quannu erunu
picciotti , prima ri canusciri a mmia,e ,ora ca sunu nsemi
sunu felici e cuntenti!!!Pecciò mi cunsigghio'ri ttruvarimi
qualchi anima gemella e maritarimi nautra vota!!!
Ma ta' cririri...quannu idda mi rissi ssì paroli...nà schigghia
ittaiu!!!Senza addunarimi ca mi scivulo' u peri ,carennu
rà muntagna....ca pi furtuna ,mentri ca careva m'affirraiu
na nnù ramu ri albiru,e, ittannu vuci ,m'arrusbigghiaiu!!!
Chi vi nnì pari???gne'..sonnu stranu chissu???
Pina : Cettu...nsonnu stranu e' chissu!!!
E,poi...ssù cunsigghiu ca tà datu a mamma,ancora
cchiu' stranu je'....pinsannu a quantu era gilusa,quan-
-nu era ancora in vita!!!!Veru Maria???
Maria:Papa'...viri ca niautri nun semu ancora picciridde!!
Ma a mprissioni mia je'... ca chissu ca na' cuntatu ,
pi mmia...ta' nvintatu tuttu tu!!!
Npocu paroli...chi nni vo' riri???Ca scusa rò sonnu,
ca jai a ntinzioni ri vuliriti maritari nautra vota???
===3===
Nun si nni parra propriu!!!! A chi n'avissimu ttruva-
-ri ri gnornu a nautru...nnà strana am'menzu e peri?
Papa'!!!Nun ni riri ca stà pinsannu chissu!!!!!
Pina : Papa'...riccillu ca nun e' veru!!!!
Turi : A vvuiautri...m'avissi a siccari a lingua su vaià cun-
-tari tuttu chiddu ca mi passa nò ciriveddu e speci-
-almenti su fazzu qualchi sonnu ...bbonu o tintu..
ca subbitu faciti casteddi all'aria.
Ri vostra mattri...nun lassasturu mancu npilu....siti
precise a idda,bon'anima!!!
Yù...nenti aià rittu!!!!Sulu...ca vaià cuntatu nsonnu,
ca nun mà fattu rommiri tutta a notti!!!
U sacciu ju'...chi mala nuttata aià passatu!!!!!
Pina : Papa'....nun ci fari casu...u sai quantu ti vulemu
bbeni!!!
Pero'....ma lluvari nnà curiusita'!!!!A chissu ca t'hà
mmuntuvatu a mamma nnò sonnu...u canuscevutu
tù????
Turi :Nunn'aià canusciutu mai...pero'....aià ntisu riri....
ca vostra mattri...prima ri canusciri a mmia a vò
stata zita ,pi npocu ri tempu,cu ncumpagnu ri scola
ma mai puteva nmmagginari ca sa vò na' ratu n'ap-
-puntamentu na nautru munnu!!!!
Bedda mattri....cunfunnutu ranni sugnu!!!!
Maria : Papa'....nun capisciu,picchi' ti stà priuccupannu!!!
Ormai...chiddu ca fu'...fu'!!!Ora ...ra mamma t'hà
resta sulu no riuordu...e pensa sulu ca t'hà vutu nnà
vita filici...e nun ci pinsari cchiu'!!!!!
===4===
Turi : Siii...raggiuni iài...ma comu nun ci pozzu pinsari..
...uora ca ndò sonnu m'hà ddittu ca je' filici e cun-
-tenta cu nnauttru....ca nun sugnu ju'!!!!
Sacunnu i viauttri....comu aià chiamari sti cosi???
Pina : Papa'....ma chi ccosa vò riri???Comu i vò chiama-
-ri sti cosi???
Turi : CORNA!!!!!Raccussì i chiamu!!!!
Maria : Papa'...sti cosi nun ha ddiri mancu pi schezzu!!!!
Viri ..ca tu..stavutu sunnannu!!!!
E ppoi...ca mamma c'hà statu nnà vita!!!!
A saputu sempri ca idda era na santa fimmina!!!
Peccio'...nun fari ssì pinsati e nun fantasticari!!
Pina : Senti...Maria...viri ca sa fattu taddi...U sai ca
uoggi e' duminica ,e..ju' aià gghiri a missa!! si tù
ci vò fari cumpagnia o papà ...stai ccà!!!!
Maria : Unni...quannu...macari ju' staiu scennu..ca già
sugnu in ritaddu
( Le due ragazze,predono le loro cose,salutano il padre ed escono )
Turi : ( Ancora in preda ad una certa agitazione,inizia a fare delle rifles-
-sioni a voce alta )
Sti mo' figghie....parrunu....parrunu,senza sapiri
chiddu ca passa ndò mò ciriveddu!!!!
Idde...pensanu...ca po sulu fattu ,ca sugnu pattri,
avissi iessiri vecchiu e decrepitu!!!!
Sunu cunvinte,ca stu poviru vicchiareddu ha
truvatu a paci rè sensi ,e gia' m'hana' misu ncati-
-nazzu a duppia mandata a tuttu chiddu c'ancora
===5===
pozzu aspirare ndà vita!!!!
Ju'....sebbene jaiu nà cetta eta'....mi sentu sanu e
chinu ri vita,je' a vogghiu sfruttari tutta chidda ca
mi resta,prima c'arrivunu i malanni,je'...ppoi
m'avvissunu a chiuriri 'ndà nà casa ri riposu!!!!
Nenti...quannu mai!!!!ncuminciannu ri uoggi,
cangiu vita RADICALMENTE!!!!
Poi...cchiu' taddu possibili,quannu nun mi pozzu
moviri.cchiù,..ncoppu siccu ma pigghiari mentri
staiu rummennu,e...l'opira si cumpleta ddòcu!!!!
( Mentre Turi stà fantasticando come cambiare vita,suonano alla
porta,pertanto và ad aprire e si presenta un suo vecchio amico con
il quale era solito uscire )
Ciau...Nele..comu mai ammatinata...unni stà ien-
-nu????
Nele : Ciau...Turi…..a unni aià gghiri??Cca staiu vi-
-nennu,direttamenti rà casa,picchì.....aià rrivatu
unni a vò rrivari!!!
Turi : Ma...picchì ?? Unni vulevutu arrivari??
Nnà nisciutu ra tò casa pi veniri cca',oppuri ha
fattu qualchi giru largu p'arrivari ccà???
Nele : Turi...tu a pigghi supra o schezzu,ma ju' staiu
ugghennu!!!!M'hà finutu a paci nfamigghia!!!
Javi nà simana ca fazzu custioni cu Milina!!!
A tirarini i piatti nda testa....picca cci manca!!!!
E'...na battaglia cuntinua 24 uri su 24 uri ...vuci
schepiti tutti i mumenti...idda rici sì e ju' ricu nò!!
Turi : Nele....ma chi t'hà successu??Nun e'ca tuttu da
na vota t'arrivatu na vicchiania precoce,ancora pic-
===6===
-ciottu sì,,,,,pi quali mutivu ...quannu idda rici si'
tu c'hà ddiri no'???Chi e'...sciamunisti????
Nele : Viri....ca su ccà intra cc'e' nu sciamunitu …..unu
sulu ci nne'...Tù!!!!
Picchì nun'ha caputu nenti!!!!!
Nun sulu chissu...forsi nun mi sappi spiegari
bbonu,ma t'haia ddiri nda facci...a cuppa ri stu
infennu ca mi ttrovu nda me casa e' : TO'!!!
SULA TO'!!!!
Turi : Miiiia??? Ma chi stà ncucchiannu??Miaaa!!!
Nele...iau l'imprissioni ca stà sparannu sulu minc
-hiunati o scuru!!!Viri ca iavi misi e misi ca ju'
nun vegnu a tò casa,e, ca tò cumpagna Milina ia-
-vi nnà vita ca nun ci parru!!!E ppoi...chi centru ju'
né probblemi ca tu iài cu idda111
Nele : Ccentri...ccentri...rammi minutu ca t'alluminu
tutta a situazioni!!!
Turi : Parra ...parra..c'ancora pigghiatu re bummi sugnu
Nele : Tu avissutu a canusciri a Nzina ,a soru cchiù
nnica ri Milina????
Turi : Cettu ca canusciu!!!jè allura????
Nele : Tu,u sai ca tutti i matini scinnu o mercatu,e diver-
-si voti s'ha datu u casu ,ca m'haià ncuntratu cu
Nzina ,ca macari idda fa a spisa ...sacunnu ri tia
chi fazzu a salutu e passu??Sempri una ri famig-
-ghia je'!!!!!
U fattu je'...ca l'argomentu ro riscussu sì sempri
tù....Turi,parrannu cu ttìa,stà niscennu pazza...
===7===
Si...sì propriu pazza pi ttia!!!
A vogghia ca ceccu ri cunvincilla ca tu ormai t'ha
misu u cori npaci ,ca nun vuoi sentiri nenti ri fim
-mini ri quannu ti mossi tò muggheri!!!
Nun'ni voli sentiri!!!Rici ca tu sì l'ominu ra so
vita!!!Jù...nun t'haià vulutu cuntari nenti pi nun
fariti angustiari...e....mancu nenti c'haià cuntatu
a Milina,picchì canusciu u carattiri so'...
idda forra sulu capaci a dirimi ca fazzu u ruffianu
Ma...nun ti cririri ca a cosa finisci ccà!!!!
A simana passata,ritornavu rò mercatu,e..appena
rapu a porta,caricu che bossi ra spisa,m'arrivo'
nda facci na tappina ri Milina ,accumpag-
-nata ri na valanga ri mali paroli..tipo<svergog-
-natu-senza russuri nda facci-nun mu meritu ecc>
Turi...ma cririri...nun mi firava mancu ri parra-
-ri!!!Sulu dopu npezzu ca si calmò,mi rissi ca ju'
ma sinteva cu ssò soru Nzina!!!!
Turi...tu nun poi nmmaginari quante brave fim-
-mini ci sunu in giru ca mettunu zizzanii nde fa-
-migghi,ca spatti cci mettunu a junta!!!
Pecciò...chissu je' u fattu !!!
E sinu a stamatina semu sempri dda': Idda rici SI
e ju' ci ricu NO!!!!!!!!
Turi : Nele...semu sicuri,ca je' a virita' chiddu ca mi sta'
cuntannu....picchi' jù staiu carennu re nuvuli!!!
Ancriri...ca jè vera a ncazzatina ri Milina e tu...
mi stai abbiannu a cuttra a mmia,senza cupparic-
===8===
-ci pì nnenti!!!!Ohuu....nun gnucamu co pupu ,nun
e' ca ma mettiri ndo menzu a mmia!!!
Nele : Turi....viri ca chiddu ca t'haià cuntato je' a pura e
santa virita',e...tu giuru supra u nnomu ri mò mattri
santissima ,bona e mmorta unnè!!!!
Si tù nun esistissutu,nun ci'avissi statu nuddu muti-
-vu ca stà Nzina m'intrattinissi pi strada a parrari ri
tia,e....fari parrari macari a ggenti!!!
Turi....senti a mmia....chista pazza je'...sì....sì..pazza
pi ttìa je'!!!
Turi : Ma...nun ti nn'adduni...ca stà parrannu ammatula!!!
Pecciò...sacunnu ri tìa....Ju' avissi a spariri...m'aià
sparari,p'aviri tu a paci nfamigghia ca tò cumpagna
Nele...stà babbiannu...veru????
Nele : Turi....propriu na stù mumento....viri ca nunn'hàiu
nuddu pitittu r'abbabbiari.....Jù...u nfennu iaiu a mò
casa!!!E...su aià vinutu ccà,stamatina,m'aspettu ri
ttruvari n'amicu ca mi po' ddari nà manu pì risolviri
stà facenna,ca cchiù gghiorna passunu ,sugnu sicu-
-ru,ca...JEMU A FINIRI.... NTRAGGEDIA!!!!!!
Turi : Neeele.....cammiti....cammiti.....assettiti ccà...picchì
ti staiu virennu troppu aggitatu...assettiti e raggiun-
-amu cu calma!!!
Javi nnà vita ca ni canuscemu...ma...dopu ca m'hà
cuntatu stì cosi...nun sacciu mancu jù...ri unni aià
ncuminciari,pì risolviri stà facenna!!!
Nele : A facenna e'...chiara e lampanti!!!!
===9===
Pi pprima cosa...tu tà ffari zitu cu Nzina!!!
Sulu r'accussì ci pozzu livari ra testa ri Milina.
tutti sti fantasticarii ca iavi frà mia e ssò soru!!!
Chi ti nnì pari ...Turi????
Turi : Nele....ma chi stà ncucchiannu???
Jù...stà Nzina a canusciu picca e nenti!!!
Su è veru aià ncuntratu pi strada,nà pocu ri voti,e
mai, haià vistu cu nnà cammisa ri forza,picchì stà
niscennu pazza pi mmia!!!!
Nun sulu chissu....ma tu mi vò fari sparari re mò
figghie...c'appena sanu nnà cosa ri chissa,mi di-
-classunu comu patri,picchi',propriu stamatina ma
nà cantatu nda facci,ca nun vonu viri genti strani,
peri peri intra stà casa!!!!Nele...scoddatillo!!!
Pecciò....u nfennu ca iai a tò casa,mu vò purtari
ccà intra???? Nun si nnì parra propriu!!!!!!
Nele : Turi.....viri ca ju'sugnu nn'amicu,e...nun ti vog-
-ghiu mettiri né vai cu nnuddu!!!!!
Sulu ca m'hà ddari nà manu r'aiutu,comu amicu!!
Viri...ca nu nn'haiu nudda ntinzioni ri fariti
ddannu!!!
Pecciò....uora mi nni vaiu,e cu nnà scusa ti man-
-nu Milina cca',e tu à cunvinciri a idda,pi finta,ca si'
nnamuratu pazzu pi sò soru Nzina.........sulu pi
finta...raccussi' si leva ssi pinseri rà testa,e...
sulu accussi' pozzu truvari a paci nfamigghia!!!!
Chi ti nni pari Turi?????
Turi : Tu...nun tu po' mmagginari na quali vai mi sta'
===10===
mittennu!!!!!
E...che mo' figghie...comu a mittemu?????
Nele : Nun ti preoccupari...nun succeri nenti,su tu nun
ci fai sapiri nenti!!!!
Turi : Siiii....nnà parola je'!!!!!
( Nele,saluta ed esce,lasciando solo Turi,in un mare di confusione )
Ma vaddati...signuri mei ...nà quali vai mi staiu
iennu a nficcari ppì n'amicu!!!!
Cettu...cu Nele,a mà crisciutu nsemi rì picciriddi
e su nun cià rugnu ju' nà manu r'aiutu,cù ccià
ddari,ca semu comu a ddù frati!!!!!
Mmahhhh...u signuri mà po' mannari bbona!!!!
Ma...uora staiu pinsannu all'uttimi paroli ca Nele
mà dittu: <PI' FINTA>!!!!!!
Ma chì vuleva riri???
Forsi....iddu voli ca ju' ambrogghiu a Milina???
O iddu,cu sù riscussu,stà nbrugghiannu a mmia?
Ju'...........iaiu l'imprissioni ca nun mà stà
cuntannu giusta!!!!!
Viremu unni si vò cucca ssù sceccu!!!!!!
( Si snte suonare alla portaTuri si alza e va' ad aprire,trovandosi
davanti la signora Razzia,una vicina di casa,alla quale e' morto
il marito,alcuni anni prima,e, poiche' si sente ancora piacente,ha
da tempo fantasticato,sia con sguardi che comportamenti una
simpatia nei riguardi di Turi,da quando questi e' rimasto vedovo.
L'unico difetto naturale,pero', e' quello di interessarsi degli
affari di tutti,non omettendo nei suoi discorsi il sarcasmo verso
il prossimo )
Turi : Biihh!!!Vadda cu cc'e' cca'...Razzia,buongiorno
Tttrasi ...ttrasi ...Quali bon ventu ti potta cca'!!!
===11===
Razzia : Bon giornu Turi...chi ssi' sulu...je' to figghie???
Turi : Sulu..sulu sugnu!!!Nnò sai ca uoggi je' duminica
Peccio' sunu a missa!!!Ma su ccia' ddiri quarcosa
fa' cuntu ca su ndò veniri!!!Pecciò...assettiti...
Voi quarchi bibbita...n'aranciata...nà limunata??
Parra ...parra!!!
Razzia : Turi...nun vogghiu nenti...aià vinutu pi parrari cu
ttia....e sugnu futtunata ca t'aià ttruvatu sulu....
picchi' sulu tu mi po' livari nnà curiusita'!!!
Turi : Curiusa...cià statu sempri ...ri quann'erutu
nnìca ...uora nda vicchiania ssù difettu tà gghiutu
aumintannu...parra...parra chi vvo' sapiri!!!!
Razzia : Miih...Turi,pò essiri ca si'...sempri sfuttenti????
Ma unni ci ll'hai l'occhi (alzandosi e come se facesse un
defile',mostra a Turi la propria avvenenza )Peccio'...taliami
bbonu ….sacunnu ri tia ,mu vo' riri ,chi cci stà
virennu ri vicchiania...viri ca rughi nun 'ni viri
mancu ca lenti ri ngrandimentu jè a peddi ci
ll'aiu comu o mammuru...tocca....tocca!!!!!!
Turi : ( toccando il braccio di Razzia )Miih..comu a mammuru...
...Razzia....pari ca staiu tuccannu npisci cungi-
-latu ri quant'e' gghiacciatu!!!!!
Razzia : ( scansandosi ) Leviti ri ddocu....babbu ca nun sì
iàutru....ju'...iaiu a mprissioni ca dopo ca mossi
tò muggheri ….astutasti tutti i cannili e ti mit-
-tisti a fari pinitenza ò ritiru re pattri cappuccini!
Nun capisci...ca sutta ssù mammuru c'e' nmari
ri lava ca stà bugghennu!!!!
Turi : ( rivolgendosi alla platea e non realizzando le parole di Razzia )
===12===
Miih...a chista ….chi e'...nvulcanu spentu????
Razzia : Siii....e tu sì nna miccia fasulina ...astutata!!!
Senti...Turi....nun'nà puttamu cchiu' a llongu!!!!
Tagghiamula ddocu !!!!
Quannu ttrasiu...ti rissi ca mà livari nnà curiu-
-sita'!!!
A cosa riguarda l'amicu tò intimu..Nele,picchì
ma nà cuntatu cetti cosi ri iddu,ca, sulu tù mi po'
riri a virita'!!!!
Chi e' veru ca sa senti cu Nzina,a soru ra sò cum-
-pagna Milina????
Suddu je' veru....mi rispiaci ca jè nn'amicu tò,ma
pi mmia jè nu dibusciatu e piccatu a cunfirenza
ca tu ccì runi!!!!!
Turi : Razzia....ma chi stà ncucchianu!!!Ma...cù ti cunta
stì cosi...jù staiu carennu re nuvuli!!!!!
Nele,Milina , Nzina...a chissi pi ddaveru sunu
minchiunati oscuru ca stà sparannu tù!!!!
Viri...ca Nele e Milina ,macari ca cunvivunu si
vonu bbeni comu su forrunu maritati che sacri
crisma ra chiesa, e...a Nele nun'nu facissi mai
capaci ri nnà cosa ri chissa!!!!
Peccio'.....levatilli rà testa ,tutti ssì fissarii ca ti
vanu cuntannu,e...ricci, a cchissa ca ti cunta ssì
bazzilletti ,ri irisi a viriri i cavuli rà so casa!!!
Razzia : Turi...viri ca su,chiossai ri nnà pirsuna ,ca stanu
cuntannu ngiru ssì barziletti,comu rici tù!!!!
Pecciò....possibili...ca tu nun sai nenti????
===13===
Turi...nun fari u nofriu cu mmìa!!!!!
( Turi non ha il tempo di rispondere,e, si vedono entrare le due figlie
che ritornano dalla messa )
Pina : Bon giorno signura Razzia....cù jè ca sta facennu
u nofriu????
Razzia : A ccà...tò pattri....u sapiti megghiu ri mia ca ccì
piaci sempri schizzari,macari né cosi serii!!!
Turi : ( il quale ha accolto l'arrivo delle figlie ,per uscire dall'impaccio in
cui si trovava per rispondere a Razzia,come una liberazione,approfitta
alzandosi ,per tagliare la corda ed uscire di casa )
Ohuuu......ormai u sapiti ,ca quannu ci sugnu
jù.....vi teggnu tutti allegri!!!!!
Uora ca ci siti viautri...facitici npocu ri cumpag-
-nia a Razzia,ca sugnu sicuru idda ...nun vì fa'
annuiari,picchì jè mastra pi cuntari bazzilletti!!
Jù...staiu scennu e mi vò fazzu quattru passi,pic-
-chì javi ri stà matina ca sugnu nculacchiatu
ndocu,e...mi staiu sintennu tuttu ncruccatu!!
Arrivederci!!!!!!
( Le tre donne,per un attimo restano ammutolite e Maria,che non ha
perso una parola di quello che ha detto Razzia,interviene,spinta dalla
curiosità )
Maria : Signura Razzia....chi vuleva significari,quannu
ha dittu,ca nostru patri,schezza macari che cosi
serie....chi vuleva riri????
Pina : Si...si ,,,a stissa ddumanna cià stava facennu
macari jù....chi vuleva riri???
Razzia : Nenti......sulu ca vostru pattri iavi a testa rura,ma
nò...ri uora ma macari quann'era nnicu ,picchì jù
u canusciu ri tannu,prima ri nasciri viautri!!!
===14===
Iera tantu strurusu ….ma tantu strurusu ,ca mu
riuordu sempri n'episodiu,ca iddu puteva aviri sei
o sett'anni....u sapiti chi faceva????
Maria : Chi faceva...chi faceva??Cuntati...cuntati!!!
Pina : Cuntati....cuntati signura Razzia!!!
Razzia: A sapiti a chiesa ro Carmini????Nnà ruminica ,
mentri ca u parrinu cunsacrava l'ostia,e tutta a genti
priava nginucchiata né banchi,vostru pattri ,ca
femmu nun ci stava,ncuminciannu rò primu bancu
di rarreri a una a una ci isava i gonni e i vistini a
tutti i fimmini!!!!!
Mai e ppoi mai putiti immaggianari chiddu ca
successi intra dà chiesa!!!!!
( A sentire questo racconto le due ragazze,scoppiano in una fragorosa
risata,alle quali, s'accompagna una risata stridente di Razzia )
Pina : Cettu...ca nostru pattri,rì nnìcu,a vò essiri trementu!
Però...signura Razzia....ancora...nun hà dittu nenti
rò riscussu ri prima...quali sùnu i cosi seri ca lei
stava raggiunannu cù mò pattri????
Maria : Ah...sì...sì....quali sunu ssì cosi tantu serii????
Razzia:Viauttri...iavi nnà vita ca mi canusciti,jè ù sapiti
ca jù nun sugnu una sparrittera,e...mi fazzu sempri
i cavuli rà mò casa,e....nun sugnu rì chidda cà senti
e riporta....però....stà cosa,ca ma n'hà cuntatu,nò una
ma ttrì pissuni....nun mà pozzu teniri supra o stomu-
-cu!!!!!
Maria :Chi ccosa và nà cuntatu....Signura Razzia????
Pina :Ni stati facennu stari ccò ciatu suspisu!!!!
===15===
Pi ccasu....quarcunu sa misu nda ucca a nostru
pattri??? Viriti ...su jè raccussì....ricitannilu subitu,
picchì i cannarini ci jemu a scippari!!!!!
Maria : Nun sulu i cannarini,ma...cì tiramu i capiddi jè
lassamu scutinnati,comu facevunu l'indiani!!!!
Razzia : Bbonu...bboni....nu v'allammati!!!
Vostru pattri nun c'entra nenti!!!!
Nele...amicu intimu rì votru pattri....iddu jè chiddu
ncriminatu!!!!
U sapiti,ca iddu cunvivi cu Milina,ca nun sa nà
pututu maritari ,pì nun perdiri a pinsioni!!!
Uora...sa nà misu a diri ca stu Nele,sa senti ca soru
ri Milina,npochi paroli joca cu ddù mazzi ri carti!!
E su mù cuntunu ttri pissuni...voddiri ca cosa jè
sicura e lampanti comu a luci rò jornu!!!!
Pina : E...mmò pattri???
Maria : Veru...e nostru pattri chi cc'entra???
Razzia : Cc'entra....cc'entra,picchì tutti rui sunu amici
troppu stritti ri nnichi,e sa nà cuntatu sempri pili
e piliddi....ma iddu m'ha dittu ca stà cascannu rè
nuvuli e nun sapi nenti!!!!!
Ma jù....nun mà mmuccu...sugnu sicura o centu pi
ccentu ca iddu à sapiri quarcosa!!!!!
Pina : Sintiti....signura Razzia,pò carattiri miu,nun ci
criru a tutti ssì chiacchiri ca và nà cuntatu....jù si
i cosi nun'ni viru cu ll'occhi mii....nun mi fazzu
ncantari ri ssì bazzilletti!!!!
Maria : Viriti...ca jù sugnu comu a mè soru....nun ci criru!!!
===16===
Razzia : Aià caputu...u provebbiu nun sbagghia mai :Tali
pattri e tali figghie!!!!
Uora s'ha fattu taddu....è megghiu ca mi rritiru a
casa!!!Tantu u duviri miu aià fattu!!!Arrivederci!!!
( una volta,uscita Razzia,le due ragazze si guardano in faccia in silenzio,
ed essendo colpite dai discorsi che si erano fatti prima,restano perplesse
intuendo,di essre coinvolte nei fatti che stavano avvenendo )
Pina : Pecciò...Maria...ha capitu comu si stanu mburig-
-ghiannu i cosi????Viri ca Nele jè u pattri ri Saru,
l'amorucciu miu!!!!!
Maria : Siiii....jè Pippuccio,l'amorucciu miu,jè u figghiu ri
Milina!!!!!Mattri santa....a testa mi stà scuppiannu!
Ma...comu ponu succeriri stì cosi....nun ci vogghiu
mancu pinsari!!!!!
Pina : U bellu jè....ca sugnu sicura ca stì rù picciotti nun
sanu nenti ri stì cosi....sempri su e' veru chiddu ca
cuntatu a signura Razzia!!!!
( Suona il campanello d'ingresso e Pina và ad aprire,trovandosi davanti
la loro comare Cittina con la sorella Mmaculata )
Biih...chi sorpresa,bongiorno cummari,accomoda-
-tevi!!!!Maria...viri ca nà vvinutu a ttruvarini a
cummari Cittina cu sò soru Mmaculata!!!!
Maria : A chissa pi ddaveru nnà sorpresa jè..bongiorno...
Prego...prego...accomodatevi!!!!
Pina : Cummari...comu mai, nà stì parti???
Cittina :Nenti...ni ttruvamo ccà...picchì u sapiti ca missa
rà ruminica jù e mmè soru nun'nà piddemu mai,
pecciò a mà pinsatu,mentri ierumu ccà vicinu ,ri
veniri a fari nnà visita e nostre cummaredde e o
===17===
nostru cumpari Turi....ca nun'nu staiu virennu....
...pi ccasu chi è nda intra o jè ndo bagnu????
Maria : No...nun c'è...sciutu jè...sa gghiutu a fari na pas-
-siata,m'avissi essiri ndo veniri!!!!
Mmaculata:Spiriamu ca s'arricogghi prestu,picchì niautri
avissimu npocu ri primura!!!!
Pina : Ma picchì ssà primura???
Allura a tà vinutu rì propositu..pì parrari cu iddu??
Cittina : Nooo...a quali propositu....stamu apprufittannu,
mentri ca semu ccà...viremu su nnì po' llivari nà
curiusità..ca iàvi ttri nnotti ca nun stà facennu
rommìri a mmìa e mè soru!!!!
Mmacul:Veru jè...jù mancu o jornu staiu rummennu!!!!
Pina : Maria....jàiu l'imprissioni ca nostru pattri.tuttu
ndà nà vota o ha divintatu parrinu o ci stà facennu
a cuncurrenza o nostru dutturi Pampinedda!!!
Maria : Pina...raggiuni iài....prima cu ronna Razzia ,a vò
parrari ri cosi seri jè...uora ch'avissi a curari
l'insonnia ,ccà ,.....e cummari nostre, ca iavi ttri
gghiorna ca nun dormunu!!!!
Cittina : Caruse.....nunn'abbabbiati...U sapiti ca Milina è
cugnata nostra,jè....a idda ccì tinemu comu su
forra nnà soru..spicialmenti ,( emozionata e piangente)
rì quant'àvi mossi nostru frati!!!!
Ma....vostru pattri ...quannu veni??
Mmacul:Si..si ma nbari Turi...quannu s'arricogghi,ca nì
lassò ccà...viriti ca niautri rì primura semu!!!
Cittina :Mmaculata...tà vò chiuriri ssà ucca!!!Vi ri ca mmia
===18===
a primura mi finiu,su prima nù risuvvemu stà
custioni!!!Chi vvò sicutari a nù nnommiri
cchiù,nè rì notti e...mancu rì jornu????
Maria : Cummari Cittina...nun vì siddiati cù vostra soru!!
Mentri aspittamu a mò pattri,pi llo menu ric-
-itini quarchi cosa a niautri,raccussi vi cammati
npocu!!
Pina : Veru ...veru jè ,chiddu ca rici mè soru...parrati...
parrati!!!!
Cittina : Viautri...nun pù putiti mai mmagginari comu ni
sintemu jù e mmè soru..quannu ci fanu ntortu a
mmè cugnata Milina!!!
Jè...comu si nnì rassunu nnà timbulata a nniautri
rùi ...chè manu ncucchiati!!!!
Mmacul : Si...si che manu ncucchiati...dui a mmè soru e
ddui a mmìa!!!
Pina : Siii. A mà capitu e nù putemu mmagginari,m'an-
-cora nunn'hà tà rittu nenti rò fattu!!!!
Cittina : Vegnu e vvù spiegu!!!
O beddu spicchiu rì mennula amara rì Nele....
L'AMICU INTIMU RI' VOSTRU PATTRI, u
canuscemu tutti,noo! Ca ri quant'avi ca mossi mè
frati si misi nsemi a mè cugnata Milina ,e,
cunvivunu ,e nun si pottunu maritari ,picchì c'era
u piriculu rì peddiri a pinsioni!!!
Maria : jè...allura???
Pina : Jè.....allura????
Cittina : Jè allura,stu dibbusciatu ri Nele ,pò semplici
===19===
fattu,ca nunn'avi nuddu vinculu ri mattrimoniu,
si senti in dirittu ri farasilla cu Nzina ,a soru ri
Milina ,ca jè cchiù picciuttedda!!!A tà capitu uora?
Mmacul:Aià rittu sempri...chissu manisculu jè!!!
A mmia...chissu nun mà pututu mai calari rò
primu mumentu!!!
Chissu...manisculu jè,e...macari fimminaru!!!!
(le due sorelle ,come se non sapessero niente,si mostrano esterefatte)
Pina : Stamu ristannu ca ucca aperta a sentiri stì cosi!!!
Tu...Maria...ha saputu nenti ri sti cosi ca stà
cuntannu a cummari Cittina???
Maria : Pina...ma..chi stà ncucchiannu!!!Viri ca jù,comu
a ttia,sugnu casa e putia!!!
Cù mà vò cuntari ...e...ppoi su avissi saputu nnà
cosa ri chissa ...a prima a sapillu ..avissutu statu tù!
(Cittina,guardando la sorella Mmaculata,esterna mosse di stizza,come
pure di nervosismo)
Cittina : Ma vostru pattri unni sì ìu a peddiri u pilu!!!
Ma quannu veni???
Pina : Cummari Cittina....nun è ca niauttri semu sciuti cu
nostru padri...cettu ca prima o dopu s'arricogghi,e
pòi nnà veniri pi mangiari!!!!
Maria : Scusati...vuleva riri nnà cosa....cummari Cittina...
...cummari Mmaculata,u vuliti cunsigghiu rì mìa??
Uora vi nnì ìti e ritunnati oggi pomeriggiu ca ciù
ricemu ò papà,r'accussì nunn'esci e v'aspetta!!!
Pina : Però...ciccati rì veniri ò taddu picchì ù papà dopu
mangiari si riposa e si fa' npocu ri sonnu!!!
===20===
Cittina : (guardando la sorella)Forsi jè mmegghiu ca per'ora ni nni
jèmu,senò assittati ccà aspittannu a iddu, i cozzi
facemu!!!Mmaculata ...susiti ,ca ppòi,uoggi o tad-
-du arritunnamu,picchì mbari Turi,dopu mangiatu
si và a fari u sunnillinu!!!
Ma prima ca scura,stà facenna a mà spurigghiari!!!
( Una volta,uscite le comari,le due sorelle dopo una piccola pausa)
Pina : Miih...Maria...nn'ha vistu a cummari nda facci?
Maria : Pina...a mmìa nun m'interessa comu avìa a facci
a cummari!!!
U scantu miu jè unu sulu !!!
Pina : Qual'è??
Maria : Ca tutti sti chiacchiri...finisci ca nì fanu sfalliri u
mattrimoniu chè picciotti nostri!!!
Pina : Stì cuttigghiari..ca ni venunu a cuntari a nniautri
tutti stì puttanisimi...picchì nun vanu a pigghiari
ri pettu a Nele e ciù cantunu a iddu ndà facci!!!!
F I N E I ° A T T O
^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^
===21===
2° A T T O
( Si apre il sipario, con Turi seduto in poltrona, intento a leggere il
giornale,poi lo appoggia sulle ginocchia,pensando a quello che era
successo nella mattinata con Nele, Razzia ed al fatto che Cittina
e la sorella Mmaculata,volevano parlare con lui ,poiche' le figlie
che nel frattempo erano fuori di casa,non gli avevano riferito l'og-
-getto della visita delle comari,sebbene lui immagginasse di cosa
si trattasse,per cui un turbinio di pensieri mulinavano nella sua testa)
Turi : Vaddati ...signuri mei..nà quali vai mi misi stùNele..
Uora ...su salvu a iddu....mi cunnannu jù,jè su mì
salvu jù....cunnannu a iddù!!!!!
Uora...chistu mi rissi stamatina cà mannava ccà a
Milina pì parrari cu mmìa...ma quannu mai ….su
idda veni...... à nà veniri nsemi!!!
Nun è ca a cosa s'avissi scutulari rè spaddi so',...e
m'ancoppula ndè mò spaddi!!!Sbagghiu fici!!!
Amicizia ..jè amicizia ma...ognunu ca cuttra so!!!
Uora ...ù chiamu pi ttelefunu e ccì ricu ri nunn'ar-
-risicarisi rì fari veniri a Milina sula!!!
( Turi,prende il telefono e compila il numero di Nele)
Prontu...Nele....Ah...tu sì ..Milina!!Fammi parrari
cù Nele!!!(Poichè Milina ,che ha l'occasione di parlare con Turi
si dilunga ad intavolare una discussione per telefono che fa spazientire
Turi )Milina t'aià rittu rì farimi parrari cù Nele...si...
siiii...aià capitu,a ppòi nnì parramu...perora...fam-
-mi u favuri rì farimi parrari cù Nele!!!
(mentre è in attesa )Minchiucchiti....a chista pi ddaveru
ncazzata ranni jè ...jè cù a ttratteni stà china ca
scinni rà muntagna!!!
===22===
Prontu..Nele...e...tantu ccì voli pì parrari cu ttia??
Si...si...ca cciù scippavutu rè manu!!!
Aià capitu.....ca ti facisti mettiri a vistina!!!
Vabbeni....puttamula o cuttu...viri ca tu staiu ri-
-cennu nnà vota sula...sù Milina a vveniri ccà....
tu...a essiri presenti cu idda ccà...quannu idda
ncumincia u nterrogatoriu...se nò mi nnì staiu
scennu e mi perdu u pilu...e...ccà nun truvati a
nuddu,picchì mancu i me figghie sunu intra!!!
Ha..capitu??(dopo una certa pausa,ascoltando Nele )
Senti...nun fari storie e fai comu ti staiù ricennu!!!
R'accordu??.....Siiii....m'ha ddiri sulu su sì
r'accordu!!!!!(Pausa)
Và bbeni!!!ccà sugnu!!!!!
( Lascia il telefono sul tavolo,e come se fosse sfinito si sdraia in una
poltrona,facendo un grande respiro)
Miiih...a chissa testa!!!!Ci ll'havi cchiù ddura ri
nù ndagghiu!!!!
( Si sente suonare alla porta,Turi si alza per andare ad aprire alquanto
contrariato,aprendo, gli appare la sorella Lina, la quale sin dalla
nascita ha un difetto,cioe' di essere un po' balbuziente,che,s'incavola
sempre,perche' a volte non riesce a dire per intero quello che vorrebbe
dire,sentendosi nervosa)
Biih...mè soru Tina!!!!Ciau Tinuzza...cu ti ccì
porta ccà???
Tina : Ciau Turi...a...sacunnu....rì...tìa,cù....cù...mi ...mì..
ccì..pù....putissi ...pu...puttari ccà...i peri...nòòò!!
Ma...macari ca..ca..sugnu ra..rannuza,chissi su..
..sunu bboni...l'o...l'occhi nu...mma...mmaccum-
-pagnunu tantu,m'antisa jè pi...pirfetta comu
===23===
quann'era pi...picciridda!!!!
Turi : U sacciù...u saccìu ca p'intisa,sì megghiu rì mìa!!
Picchì senti macari quannu abbòla nà musca!!!
Allura....quali bon ventu ti porta ccà a st'orariu???
Iautri voti,prima ri veniri,m'hà telefunatu sempri!!
Mi ..stà fannu quarchi mpruvvisata??Para..parra!!!
Tina : Nù...nnù jè mpruvvisata..su...sulu ca cetti cosi
nun si ponu riri ppì tte...ttelefunu,pi..picchi stì
cosi sunu tro...troppu dilicati!!!!
Turi : Va bbeni,uora rimmi quali su...stì cosi troppu
dilicati..pi ccasu c'avutu quarchi probblema chè
tò figghi???Cù tò maritu???
Tina : Tu...turi...viri ca...ca prubblema jù nu nn'haiu cu
nuddu!!!U pru...prubblema mìu je' unu sulu!!
Chiddu ri sentiri ttrò...ttroppu chià....chiàcchiri ra
genti!!!Tu....tu..nun sai nenti???Indu...induvina rì
cui???
Turi : Oohu...e ccà ndivintaiu frati nduvinu???
T'haià rittu...ca tu p'intisa ccià vinci a tutti...speci-
-almenti,quannu a genti sparunu minchiunati
oscuru!!Tu megghiu ri n'antenna sì...acchiappi
tutti cosi,poi...ci metti a junta e fai pubblicità!!
Senti Tina...tu..nun tà siddiari,cuntumi chiddu ca
mà cuntari e ppoi t'arritiri a casa,picchì staiu
aspittannu visiti!!!
Tina : E ccù...ccù su stì visiti??I ca...canusciu jù???
Turi : Sì cucù,cacà,Tina...a nun mì fari peddiri tempu!!!
I canusci e nunnì canusci!!!
===24===
Iallura...cuntimi ssù fattu!!!!!
Tina : U fattu...cù...cù sapi quantavi cà...cà rura,a mmia
sulu sta...stamatina ma nà cu...cuntatu!!!
Pè...pecciò aia vinutu ccà,pi...picchì sugnu si...si-
-cura ca tù ù sai,datu ca chi...chissu jè nna..nn'ami-
-cu tò strittu!!!
Turi : Ma si po' sapiri ri cu stà parrannu???Picchì sinu a
uora nun'aìà caputu nenti!!!!
Tina :..Turi....nun fari u cretinu cu mmìa,viri ca...ca jù
nu...nunu aià nasciutu aieri!!!Tù...u...u sai bbo.....
..bbonu rì cu stamu pa..parranu!!
L'a....l'amicu intimu tò,Nele,ca je' u cu..cu...cum-
-pagnu ri Milina,e no stissu tempu sa' fa' cu so'
cu...cugnata Nzina!!!!
Tu...nenti sai????Nenti t'hà cu...cuntatu???
Turi : Ju'.....nenti sacciu...nenti m'hà nà cuntatu,e...nenti
vogghiu sapiri,rì tutti ssì chiacchiri,ca pì divitti-
-mentu stati mittennu ngiru!!!
Tina : Chia.....chiacchiri,Tu....Turi,viri caje' veru chiddu
ca t'haia rittu...vi..viri ca jè mmisu ndà...ndà ucca
rì tuttu u paisi!!!
Turi : Tina..ti rissi anddura..ca staiu aspittannu ggenti!!
Pecciò vattinni tranquilla,ca ppòi su a cosa jè vera,
nnì parramu dopu cu calma..Va bbeni??
( Tina vedendoche non poteva fare uscire un ragno dal buco,perchè il
fratello,tergiversava,senza rispondere alle sue domande,decide di
andarsene : Va bbeni mi nnì vaiu,ma,stà cosa a mà
raggiunari bbo..bbona ass..assittati a tavulinu,Ciau
===25===
Turi : ( Sedendosi in poltroma,fà un grande respiro di sollievo )
Ohu!!! stà mè soru jè...nnà cosa seria!!!
Ma....ppòi chi cc'interessa a idda ,su a Nele,sa nà
misu ndà ucca nà tuttu u paisi????Mmàh!!!!!
Ma chisti...quannu venunu???
Finisci...ca su ancora ritaddunu....jù..mi nnì nesciu,
raccussì...levu a vacca rò scogghiu!!!
Picchì...a ddiri a virità..nun sacciu,chiddu ca cc'haìà
rispunniri a Milina ,rì tuttu su' mbrogghiu ca Nele
à cumminatu!!!!
( Finalmente si sente suonare alla porta e Turi si alza di scatto per andare
ad aprire,profferendo delle parole di stizza e di sgomento insieme )
Turi : Ohoo!!!finalmenti arrivasturu...Ciau Milina..ciau
Nele...ttrasiti...ttrasiti ..accomodativi!!!
Milina:Ciau Turi!!
Nele :Ciau Turi!!!
Turi :Chì vvi pozzu offriri..caffè..tè, nnà limunata..parrati!
Milina:Nun vulemu nenti,picchì semu già sazi...cchiuttostu
assettiti ddocu..jè..mì ncuminci a spiegari,picchì
uoggi aià vinutu ccà!!!!
Javi ri stà matina ca Nele,mi rici ca'ià vveniri ccà,
pì parrari cu ttìa!!!!
Uora...tu ricu in anticipu,prima ca parri!!!
Su a ntinzioni tò e' chidda ri fari u difinsuri r'ufficiu
pi st'amicu tò....viri cà sbagghiatu strada!!!
Viri...ca fissarie, rì iddu,javi nnà simana ca m'aià
nghiuttutu e nun ti cririri ,ca m'avissi ammuccari
macari chiddi ca ,sugnu sicura,mi vò cuntari tù!!!
===26===
Pecciò,levatilli ssì pinseri rà testa ,picchì nun tì
cririri ca jù sugnu nà nghiolla qualunqui!!!
Pecciò..parra ca jù...suggnu tutt'aricchi!!!
Turi : Parru...parru,però...Milina,tù..... tà cammari,picchì
jù nun pozzu parrari,quannu ravanti a mmia cì sunu
ggenti aggitati,comu sì tù, ri quannu ttrasisti!!!!
Nele : Avanti..Turi...parra..parra,ca ppòi a Milina man
manu ca parri ci vanu finennu tutti stì stitichizzi...
vuleva riri tutti st'attarizzi,veru ...Milina???
Milina:Tu...nun parrari..statti assittatu ddocu,e nun ciatari,
picchì quannu rapi a ucca..tù....sempri dannu fai!!!
( Rivolta nuovamente verso Turi ) Jè...allura????
Turi : Ohuu!!!ma ca tà ffari tiattru ccà???
Si rici...tra moglie e maritu,non mettere ditu!!!
e datu ca siti cunviventi jù ci mettu macari a manu!
Pecciò...ciccati ri finilla stà farsa!!!
Milina....pi chiddu ca mà cuntatu Nele...tù ccià fari
nà statua r'oru!!!!
Milina:Siiii....ri stagnu ccià fazzu!!!!!
Cettu...nbasi e fissarie ca t'hà cuntatu!!!!
Turi....viri ca Nele addivintatu nù mbrugghiuni
mattriculatu e...cu mmìa s'avissi a mmettiri nnà
mascara!!!
Ntà dittu ca sà senti cu mmè soru, a nnìca, Nzina??
Ntà dittu ca jè nnà ucca ri tuttu u paisi??
Ntà dittu ca iddu su neca..e..cajù ccì ricu ri sì e iddu
rici sempri ri... Nò????
Turi : Propriu chissi rò..SI' e...rò NO' à nà statu i primi
===27===
paroli quannu mi cuntò u fattu..tantu ca jù a vò
fattu mali pinsati...mà cririri Milina, a vò pinsatu
ca Nele nun funziunava cchiù!!!!
Milina : Funziona....funziona!!!Nun fari mali pinsati,picchì
funziona ttroppu!!Tantu è veru ca jù nuncià bbastu
chhiù e sinni và a faffalliari fora!!!
( girandosi e indicando con la mano Nele )
Stù...dibbusciatu!!!!Senza russuri nda facci!!!!
Nele : Bbònu...bbonu...vogghiu viriri quannu a finisci,
r'ancuitarimi,ca iavi nnà simana ca mi stà tinennu
ncruci!!! Turi...tà firi rì parrari...e chiarisci nnà
vota pì ssempri tutti stì ntrogghuli,picchì aià
rrivatu unni a vò rrivari!!!Parra..nun stari mutu!!
Turi : Nele...tu già u sai unni arrivatu ,ma jù..cù Milina
ancora aià partiri,picchì...mi sentu comu n'anniatu,
Nnò..viri ca nun mi runa mancu u tempu ri parrari
Milina : E...chi mmà ddiri???Sù già sacciu tutti cosi ri stà
bedda facci ca iavi s'amicu strittu tò!!!
Ti raccumannu...t'hà teniri strittu...vergogna!!!
E vù ripetu sempri....Vergogna!!!!Vergogna!!!
E tù...nun ci fari u cumpari suddu u vò difenniri!!
Nun su merita propriu!!!!!!
Turi : (Spazientito incomincia a gridare,se vuole portare la discussione nei
suoi binari e fare zittire Milina)
Milina...o...Milina,tà firi a chiuriri a ucca pi cincu
minuti,pì chiariri tutta stà facenna???Se nò votu
npennu e...mmi nnì nesciu e vì lassu campu lib-
biru a tutti rùi,p'accaparivi comu vuliti!!!!
===28===
Milina : Va bbeni...và bbeni...mi stàiu muta,raccussì sentu
tutti i baggianati ca mi vò cuntari a difisa ri
st'amicu cirasa!!!!
Turi : Pi prima cosa....a tò soru Nzina,tu cià rittu quarchi
cosa ri stù fattu???
Milina : Nò...nun ciàiu rittu nenti...sù prima nun sugnu
sicura o 100/100 ri stù fattu!!!!
Turi : Milina...femmiti dd'ocu!!!
Pecciò...ancora nun sì sicura qual'e' a virita'!!!
Stì cosi hà saputu,sulu picchì quarcunu t'hà
cuntatu...Veru?????
Milina : Chiddi ca ma nà cunt......
Turi : Milina...t'hàià rittu rì nun m'interrompiri,su vuoi
chiariri a cosa!!!!
Rimmi...uora...tutti ssì cummari,ca à nà mbriacatu
tuttu u paisi,t'hà nà rittu su a nà vistu a Nele ab-
-brazzatu cu tò soru Nzina???
A' nà vistu su tutti rùi si stavunu baciannu co-
ddù nnamurati???
A' nà vistu a tutti rui ca ttrasevunu intra quarchi
hotel???
Milina : ( Con voce più affievolita )No!!!A nà vistu sulu,o miccatu,
ca parravunu pi npezzu,e poi sa nà ratu a manu,e,
ognunu si nnà gghiutu pè fatti so!!!
Ma ..chissu ha successu diversi voti!!!
Pecciò...tù comu a viri a cosa?????
Turi : Jù...a cosa a viru...ca tù sì nnà bbrava fimmina ca
vò bbeni Al qui...presente imputato!!!
===29===
Sulu ca tù ammuccatu tutti i minchiunati ca tà nà
cuntatu!!
Ma...sacunnu ri tìa ,Nele e Nzina ca a tutti l'ef-
-fetti,sunu cugnati,sà ò salutari ri luntanu comu sì
forra a stazioni???
S'ànà ncuntratu pi ccasu,e, s'àna trattinutu a parrari
Je'...u sai rì cu pparravunu rìMIA...si...sì rì mìa!!!
Picchì Nzina iavi nà cetta simpatia pi mmìa e cià
cunfidatu a Nele!!!
Cettu ca Nele sapennu su fattu nun è ca sa vò
mettiri a bbanniarlu pì strada!!!
M'hà dittu sulu a mmia ca sugnu a pirsuna ntiris-
-sata,e,...macari picchì semu amici stritti!!!
su t'avissi cuntatu a ttìa...a prima cosa ca cì ricevi
era ruffianu!!
Picch'issu iddu ti riceva SI e tù cì ricevutu NO!!!
Uora,vulenti o nulenti ì fatti chissi sunu ,nuri e
cruri!!!
Milina : Turi....sù jè veru chiddu ca mà cuntatu...ch'aià
dumannari piddunu ccà...a Niluzzu mìu??
Turi : Cettu...cettu!!!!
Milina : (prima,si rivolge a Nele quasi inginocchiata ,chiedendo perdono,poi
subito dopo si rivolge a Turi,con sguardo indagatore)
E..tu..Turi..uora comu a vulissutu mettiri cù mò
soru Nzina???
Turi : Cù Nzina a mettu comu mi rendi comudu a mmia
e nun t'haià ddari a ttìa stu' cuntu...inveci u cuntu
C'hàià ddari e mè figghie!!!
===30===
Cettu npinseri aià fattu pì tò soru!!!
Jè cchiù giovani ra bbonanima rì mè muggheri!!!
Jè cchiù nnica ri tia!!!
Jè schetta e piacevolmente attraente,e, siccome
macari nun ci ricu a nuddu,u tempu passa,e, l'età
rò tramuntu si st'avvicinannu,prima ca s'astutunu
tutti i cannili,je' dirittu miu ri sfruttari i piaciri rà
vita!!!!Chi nni riciti viauttri??com'è a pinsata!!!
Milina :Bbona...bbona jè a pinsata,uora ciù vò ddicu a
Nzina...cu sa comu sarà cuntenta!!!
Turi : Tu...quannu nesci rì ccà..ti nnì vai ritta..ritta a casa,
e..ti vai a mettiri ncirottu ndà ucca e nun parri cu
nuddu..senza arrimiscariti né cosi mei!!!
I mè figghie suli ..iànu u dirittu rì sapiri,pi pprima
i cosi rà mò famigghia!!!!
Nele : Milina...viri ca Turi....raggiuni javi....fammi u fav-
-uri...statti muta e nun diri cchiù nenti!!!
Faccilla sbrigari a iddu ca jè nn'omunu r'ispirienza
e vaccinatu!!!Turi...comu staiu parrannu????
( Fanno ,dalla porta d'ingresso,la loro apparizione, le figlie di Turi,che
hanno sentito le ultime parole di Nele,ed inizia a parlare Maria,dopo
i convenevoli dei saluti)
Maria :Viriti che i vaccinazioni si ncuminciunu a fari fra
ddu misi,ancora mancu ndè farmacie cì ll'hanu!!!!
Pina : Cettu...comu anzianeddi c'hanà pinsari prima,noo!!
Nele : Ohuu...viriti ca ccà nuddu jè anzianeddu ...ccà....
macari ca semu sittantenni...semu sani e cchini rì
vita!!!Spicialmenti vostru pattri,ca dittu,..ca
prima ca ch'attisunu i peri,voli cangiari vita!!!
===31===
Maria : Ma picchì...cù cciù mpidisci ri farisi nviaggiu o
farisi nnà crucera!!!!
Milina :Caruse...viauttri nunn'àtà capitu nenti...viriti ca
vostru pattri jè nnamuratu!!!!
Nele :Sangu rì giùra!!!Pò essiri,c'appena sai quarcosa,tì
sduvaghi comu nsaccu rì patati??A ucca nun ti sicca
mai???
Pina : Chi è...chi è???nostru pattri nnamuratu???
Maria : Si..chi è?? ri cu jè nnamuratu???Mattri santa,Pina!!
Mi stanu cascannu i frazza!!!
Turi : Cettu (rivolto a N ele e Milina ) ca nà chiamari a tutti rùi pì
mettiri a guerra na nnà famigghia!!!
Raccussì si parra pi pigghiari rì pettu n'argumentu
tantu dilicatu????Jù..nun sugnu nnamuratu ri nuddu
sulu...c'haiu misu npinseri ca soru rì Milina..ca
viautri canusciti!!!Chi vi nnì pari???
Maria :E...quannu successi???
Pina : Sì...quannu successi??ca niautri nun sapemu nenti??
Turi : Successi...e chissu abbasta j'assupecchia!!!
Oppuri a vò mù appizzari i bbanni ndò paisi??
Pina : Papà...pì chiddu ca vò rrivatu è nostri aricchi,a cosa
jè tutta diversa!!
Maria :Appuntu...rè chiacchiri ca ccì sunu ngiru...niautri
à ò mà fattu nnù cattivu pinseri,supra l'amicu tò
intimu..ccà Nele!!!
Milina:I mali pinsati facitili sempri cù Nele,picchì..iddu hà
fattu sulu u ruffianu!!!
Nele : Chì tà vò rittu..Turi,quannu ti rissi,stamatina,ca
===32===
nun ch'avà cuntatu nenti??
Uora ...addivintai macari RUFFIANU!!!!
( mentre,si svolge questa scena,si sente suonare alla porta,per cui Pina
và ad aprire ed entrano la comare Cittina con sua sorella Mmaculata,
per il motivo che avrebbero voluto chiarimenti da loro compare Turi)
Cittina : ( Davanti la porta,prima di entrare nella stanza),Com'è...
s'arrusbigghiò nostru cumapari Turi,rò sunnillinu?
( Però,man mano che entra nella stanza dove si trovano gli altri,e,veden-
-doli,resta allibita nel trovarsi repentinamente al cospetto degli astanti)
Bih!!!Mmaculata,talìa chi suppresa c'avemu ccà!!
Macari mè cugnata Milina c'è!!(baci e abbracci )
Ma chi è..nnà riunioni rì famigghia???senò....
Viriti..ca jù levu u disstubbu e ni nnì jemu!!!
Milina : Cittina...ma chi stà ncucchiannu??Distubbu!!
ma quali distubbu!!!Tu ..e Mmaculata siti rì
famigghia,pecciò assittativi ccà!!
Sempri cò pimmissu rì Turi,picchì nun vù scud-
-dati...a casa so'... semu!!!Veru Turi??
Turi : Nun vì priuccupati..assittativi,,ca casa ranni jè!!
e su vì vuliti viriri a festa,putiti chiamari a quar-
-chi iauttra cummari,tantu a casa capi quantu voli
u pattruni!!!
Cittina : Allura..cuntatimi..cuntatimi...chì ccì sunu nuvità?
Milina : A nuvità ranni cc'è!!!Turi sa fattu zzitu cù mmè
soru Nzina!!!Gnè na bella cosa????
Turi : ( appena Milina finisce di parlare...anzi mentre Milina pronuncia la
parola zitu,si agita,alzandosi dalla sedia che vola via)
Ohuu!!!ma chi cavulu stà ricennu???Viri ca pa-
-rola pinsirinu nun significa ZITU!!!
===33===
( rivolgendosi in platea )Ma chista pi ddaveru minc-
-hiunati o scuru stà sparannu!!(poi,rivolgendosi a Milina )
Pi ccasu...nun è ca già stà urganizzannu macari u
mattrimoniu e u viaggiu ri nozzi???
Mmacul:Cittina ..allura tà nà cuntatu fissarie supra a Nele??
Cittina :Cettu...cettu..fissarie ranni,rì ggenti ca si fanu sulu
i cavuli ri ll'autri e nun pensunu a chiddi so!!!
Milina :Bbonu..bbonu..lassamu stari i chiacchiri,e,pinsamu
a stì rù caruse...picchì i staiu virennu.......npocu
frastunnati!!!
Chi nnì pinsati viauttri ri stù pinsirinu ri vostru
pattri???
Pina : A nostru pattri cià mà rittu sempri...nun vulemu
genti strana nà nostra casa,però,uora trattannisi rì
Nzina,a cosa putissi iri!!!
Maria :Pina,tà spiegatu e nun tà spiegatu!!!
Signura Milina,comu Pina hà dittu,niauttri a mà
rittu sempri a nostru pattri ,ca su iddu si dicideva,
intra stà casa nun vulemu viriri genti strana!!!
Però,uora trattannisi ri Nzina,ca jè una rì famigghia
semu raccordu jù e mmè soru!!!
Mmacul:Milina pi ccasu,cù Turi,siti parenti????
Milina :Raggiuni ìàvi mè cugnata Mmaculata!!!
A parola cì àmmanca,ma comu ntilligenza mancu
Archimede cì po' fari i scappi!!!
Maria..à rittu ca Nzina jè pi viauttri una ri famighia
ma pi ccasu avemu quarchi parenti luntanu ca jù
nun canusciu??
===34===
(Maria in questo frangente,stenta a rispondere,mentre Pina con
gesti e segnali vuole dire alla sorella :riccillu...riccillu per cui prima
rivolgendosi a Pina e poi a Milina)
Maria : Va bbeni...va bbeni uora cciù ricu!!!
Milina : Chi mà ddiri?? Parra...parra!!!
Maria : Ca jù e..Pippuccio ,vostru figghiu,semu ziti!!
Pina : E jù e Saru,u figghiu rò signor Nele,semu ziti!!
Maria : Pecciò....cchiù nfamigghia ri raccussì!!!!!
Milina : Bedda mattri ...ma jù m'aià mmagginatu quarchi
cosa!!!Però...caruse.... sugnu cuntenta!!!!
E tu...Nele ..nenti rici??
E tu Turi...macari tù..nenti rici???
A sentiri stì belli nutizie...possibili ca ristatturu
sicchi comu a ddù baccalà appinnuti!!!!
Ca parrati...ricitila quarcosa!!!
Nele : E ccà mà ddiri...à rittu tutti cosi tù!!Cuntentu....
cuntentu sugnu!!E.... tù Turi,chi ti nnì parunu
stì sorprese rè tò figghie????
Turi : Ohu....finalmenti ...ttrasemmu ndà parintela!!!
Cuntentu....cuntentu sugnu!!!!
Cittina : A vò vinutu ccà,uoggi,pi veniri a pigghiari nnà
collira ri morti,pò fattu rì Nele,e...inveci ni nnì
jèmu filici e cuntenti!!!
Si...jù e mè soru ,uora ni nnì jemu,picchì a mà
gghiri a fari nnà visita a nostra cummari Pippina,
ca prima rì veniri ccà,nù raccumanno rì passari rì
idda!!!Uora ca ccì pottu tutti stì belli nutizie,pid-
-daveru nnà buttigghia rì champagne nì stuppa!!!
Com'è Mmaculata nun sì cuntenta macari tu???
===35===
Mmacul: Cuntenta????Mi staiu arricriannu tutta,avemu
vogghia ri parrari tutta a simana ca ttrasi!!!!!
Cittina : Tu sempri a tò ccìà mettiri!!!Avanti...susiti e salu-
-tamu a tutti!!!!Arrivederci...arrivederci!!!
Mattri...chì sugnu cuntenta!!!!!!
Milina : A uora macari niauttri ni nnì jemu!
Però ...u sapiti??..m'hà vvinutu na bella pinsata,
Datu ca Pippucciu e Saru sunu a casa,ca sì stanu
virennu a partita...Pina...Maria,facitimi cumpag-
-nia,raccussì ccì purtamu stà bella nutizia é
picciotti,chissa comu sarannu cuntenti !!!!
Chì nnì riciti viauttri???
Tu...Nele facci npocu ri cumpagnia a mbari Turi
(Turi uora tì pozzu chiamari mbari),vivitivi
anticchia ri rosoliu e fistiggiati!!!
Nele...però nun t'arricogghiri nbriacu!!!!
Pina-Maria :(in coro all'apice della felicità)Si...sìì,nun piddemu
tempu...Arrivederci!!!Arrivederci!!!!
( Una volta che tutti sono usciti,Nele e Turi,fanno una pausa di
silenzio.
Turi,il quale. stava incominciando a rendersi conto della sceneggiata
che aveva,appena fatto davanti agli altri,si rivolge verso Nele)
Turi : Nele...uora tu m'hà ddiri nnà cosa,senza nbr-
-ugghiari,e,nun nesci ri ccà su prima nun mi ri-
-ci a pura e santa virità!!!!
Picchì su haià fattu tutta ssà sciniggiata ha statu
sulu pì salvari i chiappi a ttìa !!!!
T'haià rittu...ca jù stà Nzina a canusciu picca e
nenti,e nun nnà vogghiu mancu canusciri!!!
===36===
Uora...spurugghiatilla tù stà facenna e jù nun
vogghiu sapiri cchiù nenti ri chiddu ca cummini tu
Nele : Turi...t'haià rittu sempri ,iautru c'amicu ..tù pi
mmìa sì comu frati!!!!
Pecciò,datu ca rittu ca a Nzina a canusci picca e
nnenti,cerca ri evitari ri canuscilla,picchì chissa è
cosa mia!!!
Jù...sulu ti ringraziu..ca mà misu a paci nfamig-
-ghia,e...chissu m'hà bastatu!!!!
Pecciò...uora mi nnì vaiu...e ci vò ddicu a Nzina,
l'amoruccio mìu ca mà sistimatu tuttu,Ciau,Turi!
(Non appena Nele,esce,si vede Turi,esterrefatto con la bocca aperta,
facendo le considerazioni del caso a voce alta,rivolgendosi alla platea)
Turi : Vaddati..signuri mei...ma chì piccatu haià fattu,
pì mmiritarimi nn'amicu comu a iddù!!!
Strafuttenti..menefreghista...fimminaru!!!
Rì stà casa...nun cià passari cchiù!!!
Ma chi staiu ricennu....chistu uora addivintatu
soggiru ri me figghia!!!
Va bbeni...cì passa,ma....finiu a cunfirenza ca ccì
ràva prima,e nun ci vogghiu pinsari cchiù!!!!
( Si sente suonare alla porta,per cui Turi và ad aprire,vedendosi
davanti una faccia accigliata di Razzia che,entra con irruenza)
Razzia...e cù tì ccì porta ccà???
Razzia : Pecciò...i cosi aià vveniri a sapiri ri ll'autri??
Aià ncuntratu..ppì strada a tò cummari Cittina
cù ssò soru Mmaculata,e...ma nà cuntatu pi filu e
pi seggnu u risuttatu rà riunioni ca tà vùtu ccà
intra!!Tutti i patticulari m'hà dittu!!!
Chi è..stù fattu??ca tù t'hà fattu zitu cù Nzina a
===37===
soru rì Milina!!!Turi...taliami ndà facci e..m'hà
ddiri su è veru o nò!!!! Parra...parra!!!!!
Turi : Razzia...viri ca jù nun sugnu zitu cù nuddu!!!
A' statu sulu nn'à farsa..pì llivari rè vài a nn'amicu,
chi dicu ...n'ex amicu dibbusciatu e fimminaru!!
Ti giuru ...quantu vogghiu bbeni e mò figghie,sulu
nnà farsa hà statu e tu ripetu,ancora sugnu viduvu
e principalmenti schettu!!!
Razzia...chissu jè u fattu...uora su mmi criri va be-
-ni su nun mi criri amici semu e amici ristamu!!!
Razzia : (rinfrancatasi dalle parole di Turi,prende la decisione e pensa ora o mai)
Turi...ma unni ci ll'ài a testa??? Amici...amici!!!
nti nnadduni...ca ogni vota ca parru cu ttìa,nun mi
talii mai na ll'occhi ca mi scintillianu,ca vonu riri
quantu ti vogghiu bbeni...e ca soffru tutti i jorna
rì quant'avi ca mossi tò muggheri!!!
U' sacciu..ca sì troppu timidu e su sti cosi m'avis-
sutu diri tu ...veccha dicrepita addivintassi!!!
Turi...ti vogghiu bbeni assai...assai,e...tù????
Turi : Razzia..t'haià diri a virità...ai'àvuto pi tantu tempu
nnà cassa cu ntesoru ri intra,cà statu sempri vicina
a mmìa,e...nun 'haia avutu mai u curaggiu di rapil-
-la...Razzia...tu...tù sì u tesoru miu!!!!!!
( Un abbraccio concluderà la scena finale con la chiusura del sipario)
F I N E
NN'AMICU STRITTU...MA NON TROPPU
^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^
di Umberto Amato
PERSONAGGI
1 – TURI ( padre )...........................................
2 – PINA (Figlia di Turi e sorella di Maria)
3 – MARIA( Figlia di Turi e infermiera ).........
4 – RAZZIA ( Amica d'infanzia di Turi.)............
5 – NELE ( Amico intimo di Turi )................
6 – MILINA (Compagna di Nele )...................
7 – CITTINA (Comare di Turi e cognataMilina.)..
8 – MMACULATA (Sorella di Cittina )..............
9 – TINA ( Sorella di Turi )...............................
10-Nzina (sorella virtuale di Milina )
11-PIPPUCCIO (Fidanzato virtuale di Maria)
12-SARO (fidanzato virtuale di Pina)
•Chi vorra' rappresentare questa commedia,e' pregato d'informare l'autore del luogo e della
•data dell'esibizione,per potere partecipare da spettatore.
•Umberto Amato tel. 0931-35201 cell.3420556144