“QUATAR VECC IN LIGÜRIA”
commedia dialettale di Alfredo Caprani
personaggi:
GILDA POLETTI
ORESTE VIMERCATI
MARTINO RIMOLDI
LUIGI LONGATTI
RAIMONDO
I ATTO
Ufficio reception dell'albergo MIRAMONTI di Manarola. In scena Oreste alle prese con un computer.
ORESTE ma indua diavul l'ù casciada quela prenutaziùn? Epüür l'avevi scrivüda sü chì...(manovra il mouse) oh, porca bestia! Gh'è andaa via tütt...mò cussè che fuu? (schiaccia dei tasti e rimuove nervosamente il mouse) a vegn pü föra nagòtt...ma che sa rangian. Stu minga chì a dà fö de matt cunt 'sti baracch...(suona il telefono) pronto?...sì, è l'albergo Miramonti...una camera? Ne abbiamo quindici di camere...ah! Ne vuole una doppia...per quando?...aspetti che guardo, neh...(prende un registro)...dal 25 maggio al 2 giugno...sì, c'è l'ultima...la pensione completa costa 50-60 euro circa al giorno...certo che varia, dipeend da quantu la mangia e la bééf...ah, léé e 'l so marì mangiuff pooch? Sì, a disan tütt inscì pö, quand vegnan chì, a mangian e bevan cumè danaa...no, niente, niente...pensavo ad alta voce. Alura fèmm cinquanta...ma certo che siamo al mare...l'albergo a 'l sa ciama Miramonti perché se la sa gira a gh'è i muntagn...bene, allora aspetto la conferma per la camera...sì, via mail...la nostra l'è: miramontimanarola lumachina tin.it...lumachina? No, la scriva minga lumachina c'è il simbolo...eh? Sì, la chiocciola...perchè, la chiocciola l'è minga una lümaga? Allora ha scritto? La saluto, neh! (appende e prende nota)
GILDA tì, che casòtt te fàà?
ORESTE mì! Perchè?
GILDA gh'ìnn rivàà düü de Bulogna che ànn prenutàà una camera per quindàs dì e sèmm al completo
ORESTE pussibil?
GILDA ceert che l'è pussibil. I tò solìt casòtt. Adèss indua a i metumm?
ORESTE (prende il registro delle prenotazioni) cumè cha sa ciaman?
GILDA Bellini de Bulogna
ORESTE (scorrendo il registro) Bellini...Bellini...ah! Ecui chì...dal 13 maggio...incöö se ga n'èmm?
GILDA tredas! Tredici maggio
ORESTE e cume mai gh'è minga post?
GILDA l'è quèll che ta dumandi a tì
ORESTE sarà che gh'è minga partii un quaj vün che 'l duveva partì
GILDA sarà mej che ta vagat fö di bàll tì
ORESTE ecu chì! Al tredas a gh'ànn de partì quii de Voghera, i Balzarotti
GILDA (legge) ma ta vedat minga che l'è ul quindas?
ORESTE quindas? Stuchì l'è un trii
GILDA l'è un ciinq, bestia!
ORESTE e chi l'è che l'à scrivüü?
GILDA mì! La prenutaziùn l'ù ciapada mì
ORESTE e l'è culpa mia se ta scrivat ul ciinq che 'l paar un trii?
GILDA nanca bòn de lééng i nümar
ORESTE e adèss, cussé che fèmm?
GILDA adèss zifulum!
ORESTE chì bisögna truvà una camera
GILDA ga dèmm la tua per un para de dì
ORESTE e mì, indua a vuu?
GILDA in albergu
ORESTE già! Mi a gh'ù un albergu mè e vuu a durmì in un altar. Vànn tì
GILDA ma l'è culpa tua
ORESTE e tì impara a scrììv i numar giüst
MARTINO (entra) in sala ma dumandan qual'è ul menü de incöö
GILDA un muméént, un muméént! Adèss l'è minga l'ura. Gh'èmm un'altra rogna de sistemà
MARTINO cussè che gh'è capitàà?
GILDA (scruta Martino maturando l'idea) gh'è che per un para de dì a ta gh'éét de durmì cunt ul Raimondo!
MARTINO durmì cunt ul Raimondo! Sìì màtt?
GILDA gh'è rivaa düü cliéént e gh'èmm minga la camera
MARTINO mandai via
GILDA sa po' minga. Gh'ànn la prenutaziùn e quèll rimbambii chì (indicando Oreste) l'à sbagliaa la data
ORESTE l'è stada léé a scriif ul trii cumè un ciinq
MARTINO e cussè che c'entri mì?
ORESTE ti a ta séét ul püsséé giuvin e ta podat stà un para de nòtt cunt ul Raimondo
MARTINO ma sa po' minga durmì cunt quèll lì. A 'l spüzza de grapa, a 'l runfa cumè un purcèll e pö a 'l gh'à la prostata e 'l và trenta voolt al cèss
GILDA sü, sü, fa minga ul dificil per un para de nòtt
MARTINO (indicando Oreste) e perchè a 'l va minga sü lü?
ORESTE huei, giuvinòtt. Mì a summ il più anziano e dormi pooch; po' a guardi la televisiùn fina tardi e ma spüzzan i pè, va ben?
GILDA lassal pèèrd quell lì e fà un sacrifizi per düü dì. Per il buon nome dell'albergo
RAIMONDO (entra) a cuminci a fa i camer?
GILDA cumincia a disfà la tua
RAIMONDO cussè?
GILDA per un para de nòtt a ta dormat cunt ul Martino
RAIMONDO mì!?
GILDA no. Mì! Gh'èmm bisögn una camera per düü dì e ga dèmm la tua
RAIMONDO e duvaria durmì cun lüü? (indicando Martino)
GILDA perchè, a 'l gh'à minga la rogna, neh!
RAIMONDO ma 'l runfa, e ìl spüzza de fümm
MARTINO e tì de grapa
RAIMONDO e pö lüü a 'l dorma cunt la lüüs pizza
GILDA quand a 'l dorma ta ga la smorzat! Sü, femela minga taant lunga e và sü a purtà via i to quatar strasc e metaj nela camera del MARTINO
RAIMONDO (a Martino) vegn sü a dàmm una màn
MARTINO devi fà ul menü per messdì
GILDA preocupass minga. Ga pensi mì cunt ul Luigi
MARTINO sì, ma cerchéé da cambià un quajcòss. I cliéént ìnn stüff de risòtt, bisteca e patati fritt. Ma l'ànn già dii in tanti
GILDA vörarà dì che incöö ga darèmm salmone, caviale e champagn! Cussé che pretendan quii quatar strepanàà che pagan quatar ghèj? A cà sua stànn in pè cunt macherùn, ööf in cereghìn e tumatìs
MARTINO beh, un puu de fantasia la faria minga màà
GILDA sü, sü, vàn de sura a fà ul trasloco che ga pensi mì. Prima de andà sü, MARTINO va de là e dicch a quii düü de Bulogna che la camera la gh'è e la preparum sübit
MARTINO va bèn! Andèmm Raimondo
RAIMONDO andèmm (escono)
ORESTE però a 'l gh'à resùn. Podarium fa un quajcòss de püsséé apetituus. A füria de mangià risòtt m'ìnn vegnüü i öcc cumè i cinéés
GILDA ul riis a 'l fa bèn e 'l sgunfia minga. Pö, tütt i dì a 'l cambia cundiméént: la fà cunt ul sugo, in biaanch, cunt i zuchétt, l'altar dì l'à faa perfina al barolo
ORESTE Barolo!? A 'l gh'à casciaaa déént ul barbera che l'era andaa in aséé
GILDA e quand l'à faa ai quattro formaggi?
ORESTE già cun tütt i furmagg vanzaa
GILDA ma cunt la cutüra sa capiss nagòtt. Eran bùn!
ORESTE se un quai dì la fasèss ala milanesa, cunt ul zafràn
GILDA sèèt matt!? Cun quèll che custa ul zafràn. Se lassum fa a tì, andèmm sübit in faliméént. (chiama fuori scena) Luigi!
LUIGI (dalla cucina) cussè che gh'è?
GILDA vegn chì che fèmm ul menü per incöö
LUIGI (entra) eccomi qua!
GILDA alura cussè che metum süla carta?
LUIGI risòtt, bisteca e patati fritt
GILDA ma adèss, disi, gh'è propi nagòtt d'altar de fà? Un puu de fantasia. La géént l'è stüfa de mangià risòtt, bisteca e patati frìtt. Ma l'ànn già dii in tanti
LUIGI ma se ta séét sempar tì a dìmm de fa ul risòtt e la bisteca
GILDA e incöö, ù cambiaa idea
LUIGI alura fèmm la pasta al sugo
ORESTE bravu! Macherùn al ragù
GILDA a mì ma piasan minga
ORESTE ma i cliéént duvran minga mangià duma quèll che ta piaas a tì
GILDA alura fa le tagliatelle al ragù
LUIGI ga n'ù minga de tagliatelle, gh'ù dumà spaghetti
GILDA bèn! Alura spaghetti al ragù e incöö andèmm a fa ul carich de tagliatelle al Gross. Ta féét un bèl padelòtt de ragù, inscì sèmm a post per una setimana
ORESTE ù bèl e capii che per un méés magnum pasta al ragù
GILDA e ringrazia ul ciéél
LUIGI e de seguund?
GILDA un bèl arost cunt l'insalata
LUIGI e indua a vuu a tö l'arost?
GILDA in farmacia! Bestia, va dal macelaar
LUIGI ma l'è tardi e 'l fa minga in téémp a cöös per messdì
GILDA alura a 'l fèmm dumàn. Per incöö darèmm ancamò i bistecch. Magari casciacch sü una salsina
LUIGI faruu la “salsa cremosa all'aglio”
ORESTE inscì sa séént minga la spüzza dela bisteca che l'è lì da una setimana
LUIGI per forza, n'i cumpraa un quintaal
GILDA cunt l'uferta che gh'era n'è varüü la pena
LUIGI e de cunturnu
GILDA ta l'ù già dii. Insalata
LUIGI gh'è minga insalata per tütt e pö faria minga in téémp a netàla
GILDA alura fa patati al forno
ORESTE e stasira?
LUIGI minestrina, piatto misto freddo con spinaci e budino
ORESTE creperèmm de indigestiùn
LUIGI ala sira bisögna stà legéér
ORESTE ma ìnn sempar i solit ròbb
GILDA a 'l gh'à resòn. Cambièmm un quajcòss
LUIGI ma va vegnan in méént tütt incöö? A sii burlaa giò dal lètt?
GILDA ìnn düü ànn che gestisùmm 'stu albergu e gh'èmm fàà una bela clientela e, per mantegnila, bisögna tratala bén...tratàla bén e stà nei costi
ORESTE ga vöör fantasia
LUIGI alura stasira fèmm riis e latt cunt ul predesèn
ORESTE ecu! Quest a 'l ma piaas püsséé
GILDA e per seguund omlett con sottilette e prosciutto
ORESTE brava!
LUIGI e spinaci
ORESTE bravu!
GILDA e pö, creme-caramèll
ORESTE brava!
GILDA ecu! (a Oreste) scriiv cunt ul computer ul menü e stampal
ORESTE preferissi a màn su un cartèll e 'l tacum föra
GILDA alura scriiv
ORESTE indua l'è ul pennarello? (prende un pennarello dalla scrivania ed un foglio di carta rigido)
LUIGI alura mì a vuu in cüsina
GILDA ta sa regordat quèll che ta gh'éét de fa?
LUIGI sperèmm
GILDA dopu ta porti là una copia
LUIGI sarà mej! (esce)
GILDA (detta a Oreste) alura scriiv...”menù di oggi”...(Oreste esegue) mezzogiorno: spaghetti al ragù...o in bianco...secondo: bistecca...
ORESTE ancamò bistecca?
GILDA alura scriiv “entrecot”
ORESTE cussè che l'è?
GILDA l'è sempar la bisteca in fencéés
ORESTE cumè che sa scriiv
GILDA cume sa leeng...entrecot con salsa cremosa all'aglio
ORESTE e chi a vöör minga l'aj?
GILDA ...o senza aglio
ORESTE …entrecot con salza...
GILDA salsa cun la “esse” minga la “zeta”. Ignuraant!
ORESTE ...con salsa cremosa all'aglio o senza...a richiesta
GILDA contorno di patate al forno
ORESTE ...contorno patate al forno...
GILDA sera! Due punti...
ORESTE ...riso, latte...e prezzemolo...
GILDA secondo...omlett con prosciutto e formaggio...
ORESTE come sa scriiv omlett?
GILDA cume sa leeng...e spinaci
ORESTE …e spinaci...pö ul crem-caramell...
GILDA crem-caramell? Chi l'è che l'à dii?
ORESTE ul Luigi. Cume sa scriiv crem-caramell?
GILDA cume sa leeng
ORESTE ...crem-caramèll
GILDA no, no, lassèmal péérd. De sira l'è tròpp pesaant, digerissan minga e dorman màà. Quèll a 'l fèmm dumeniga a messdì
ORESTE (squilla il telefono) pronto?...sì, Miramonti...una cussè? Sciambre!?...ah, camera...per quando? Che la scusi ma capissi minga...ah, franzé...(a Gilda) l'è una francesa...
GILDA passumela a mì che ai cumerciai ù fàà 'l francéés
ORESTE un muméént madama che ci passo l'”interpetre”...aufidersén!
GILDA huì, madam che la disa a mì...bonjour a léé...una sciambre? Per che méés? Lüj? Un muméént che guardi...(prende il registro) dal nööf al viint...sì...c'è post...per düü...léé e ul marì...va bièn...huì, le mèèr l'è a céént metar...pensiòn cumplèt sessant euro per persòn...ma huì, tütt le sciambre cun la televisiùn e le bagn...come? Le scièn? Petit scien? Ah, “bau-bau” petit cagnolèn...sì...ma che 'l boja minga de nòtt...che non faccia “bau-bau” a la nuit...va bièn...che la spedissa la prenutaziùn...aurevuar (appende)
ORESTE indua te stüdiaa ul francéés?
GILDA ai cumerciai
ORESTE pensavi a l'università de Pona mèzz (o altra località a soggetto)
GILDA cussè che ta vörat capì tì! Cià che ga porti la lista al Luigi, intàànt tì scriiv ul cartèll de tacà fö (prende la lista ed esce. Oreste prende un foglio e scrive)
ORESTE (squilla il telefono. Risponde) Hotel Miramonti! Ah, ciau...e alura cume la và?...sempar péég...ànn saraa sü...e adèss? Vedarùù cussé fà...e i fiöö?...sì, va bèn...
GILDA (rientra) ecco fatto! Adèss sarà mej andà a mètt a post la sala...
ORESTE ù capìì...sì, ta ciami mì püsséé tardi...ciau neh! Adèss podi minga...ciau...ù dii che podi minga! Ciau (appende)
GILDA chi l'era?
ORESTE nissùn!
GILDA e ta parlavat departì al telefono?
ORESTE ànn sbagliaa nümar
GILDA e ta gh'éét dii “ciau”? Che cunfidenza!
ORESTE l'era un amiis che l'à sbagliaa nümar.
GILDA ta ma la cüntat minga sü giüsta. Hueì, t'avaréét minga fàà la murusa?
ORESTE ga mancaria anca quèla
GILDA alura l'era ul to fiöö”! (Oreste tace) ecu, l'era lüü. Cussé che 'l vureva ancamò?
ORESTE nagòtt. A 'l vureva salüdàmm
GILDA ma paar che a 'l ta salüda tropp spèss
ORESTE l'è sempar ul me fiöö
GILDA adèss! Anca quaand a 'l vureva casciàtt déntar a l'uspizi l'era ul tò fiöö
ORESTE cussè che c'entra?
GILDA a 'l c'entra, a 'l c'entra. Ta sa regordat perché sèmm scapaa de cà? Ul tò fiöö, la tua nöra e i tò nevuud, a ta tegnivàn cumè un rimbambii e vivevan süi spàll dela tua pensiùn, t'ànn mangiaa fö quii quatar ghej che t'avevat metüü via in una vita de lavurà cumè un asan, ta mantegnivan cunt una minestrina, un tocch de crescenza, mezza poma e un bicéér de vìn e pö? Quand ta sérat lì interdètt, ta vurevan cascià déént a l'uspizi. Bela ricunuscenza!
ORESTE stèssa situaziùn de tì cunt la tua tusa
GILDA ma la mia tusa la vureva minga metum a l'uspizi
ORESTE sì, ma anca léé e la sua famiglia la stava in pè cun la tua pensiùn e i tò danéé e la ta tratava cumè un strasc de paviméént
GILDA e infati sùmm andada fö di bàll
ORESTE sì, ma adèss, ul mè fiöö a 'l sa tröva in dificultà
GILDA ga credi! Ascultam, Oreste. Düü ànn fa, serùmm düü vècc intrunaa che passavan i giurnaat setaa giò sü una panchèta di giardìn püblich a guardà in aria e 'spetà ul téémp che passava; serum inütil e vivevum dumà de ricordi del passàà. Quand s'èmm svegliaa e gh'èmm truvaa l'ucasiùn de gestì st'albergu del Luigi, gh'èmm piantaa lì tütt e sèmm vegnì chì a rimbucà i manich e metàss in discüssiun. Sèmm ringiuvanii, almèn nel spirit, de vint'ànn e sèmm impegnaa nel lavurà e nel custruì ancamò un quajcòss. Mangium, bevum, parlum cun tanta géént, sèmm sempar in mèzz a 'n quaj rogna, litigum, ridum, vusum, ma sèmm viif, sèmm pü quii vècc passiif setà giò su una panchèta di giardìn püblich a specià che vegna siira
ORESTE sì, ma se adèss ul mè fiöö a 'l gh'à di prublemi?
GILDA e chi 'sse ne frega! A 'l duveva pensacch prima. Se i nòss fiöö gh'avessan trataa cun ricunuscenza per tütt i sacrifizi che gh'èmm fàà per luur nela vita, a sarium ancamò a cà. Tròpp bèll cumprà telefonini, scaarp, bursètt, machin, vacaanz e mangià bistecch cunt ul bursìn dei vècc e senza dacch nagòtt in cambiu, nanca un puu de afètt, trataa cume estranei e lassaa lì cume supramobil
ORESTE sì, ma adèss ul mè fiöö l'è disucupaa
GILDA disucupaa!?
ORESTE sì! Cun la crisi ànn seraa sü la dita indua a 'l lavurava, e gh'ànn düü fiöö che stüdian
GILDA che sa rimboca i manich la miéé e la vaga a lavurà
ORESTE la tröva minga
GILDA e inscì, a ìl cumincia a bàtt cassa?
ORESTE no, ma...
GILDA che sa rangian. Si raccoglie quello che si semina, anca se nümm èmm seminaa e gh'èmm tiraa sü nagòtt
MARTINO (entra contrariato) mì, cunt quèll là, a dormi minga
GILDA perchè?
MARTINO l'è rivaa dentar nela mia camera. L'à metüü un bicéér d'acqua sül cumudìn e a 'l gh'à casciaa dentar la dencèra
GILDA e alura?
MARTINO a mì ma fa schivi vedè la dencèra sül cumudìn
GILDA e tì guardala minga. Quanti bàll! Sü, fa minga ul dificil
MARTINO e pö, l'à purtaa giò anca l'urinari. L'à dìì che tanti voolt a 'l sa sveglia e 'l fà minga in téémp a cuur in gabinètt
GILDA cussè che 'l gh'à de fà, poor òmm?
MARTINO e pö, l'à dìì che 'l sufrìss de aerofagia
GILDA l'è minga culpa sua
MARTINO no, ma nanca mia. Sarànn nòtt d'infernu
GILDA ma tì, te fàà quarant'ànn l'inferméér e ta duvariat vèss abitüaa a stì ròbb
MARTINO sì, ma mì a durmivi minga cunt i malàà. De nòtt, stavi a cà mia e durmivi deparmì
GILDA sü, sa trata pö de un para de nòtt e 'l turnerà nela sua camera. Adèss vàn de là a mètt fö ul menü e prepara i tavuj
MARTINO mì stanòtt a dormi in machina nel garage
GILDA vàn indua ta vörat ma adèss và fö di bàll
MARTINO cià ul menü
GILDA (a Oreste) dacch ul menü
ORESTE indua l'è?
GILDA t'ù dii de scrival giò
ORESTE ma regordi pü cussè che gh'è
GILDA Martino, vàn dal Luigi e fàtt dì ul menü e scrival giò perchè se aspetum questchì a tirum nòtt
ORESTE a seri dréé a scrival e gh'è rivaa la telefunada del me fiöö
MARTINO urmai podi fàll a memoria. Gh'è sempar i stèss ròbb
GILDA spirituus! Incöö gh'èmm cambiaa tütt...o quasi!
MARTINO l'era ura (esce)
GILDA adèss tì vànn a fa la spesa dal frütiröö per dumàn
ORESTE cussè che manca?
GILDA l'insalata e i pòmm; cumpran ciinq chili de segunda scelta, anzi de terza, perchè i fèmm còtt e un para de chili de quii bùn
ORESTE e l'insalata?
GILDA un chilu de zicoria
RAIMONDO (entra) mi, cunt quèll là, a dormi minga!
GILDA cussè che gh'è ancamò?
RAIMONDO a 'l gh'à déént l'üsèll
GILDA eh! L'è ul Pippo
RAIMONDO Pippo o minga Pippo, mì, cunt l'üsèll, dormi minga. L'è un merlu indiàn che a 'l sigüta a fà vèèrs
GILDA l'è un merlo parlante
RAIMONDO a rivi déént a 'l ma dìss: (imitando con voce stridula) ”ciau”!
GILDA l'è edücaa!
RAIMONDO sì, ma l'à dii almèn trenta voolt: “ciau”, “ciau”, che bàll! E pö, quand a gh'ù dii un quajcòss a 'l m'à rispundü: “macaco”! E 'l diseva: “Martino bello” e “”tu macaco”
GILDA sì, ma de nòtt a 'l dorma
RAIMONDO a 'l dorma l'üsèll ma ul Martino l'à dii che a 'l sufriss d'insonnia e 'l guarda la televisiùn
GILDA ma sa trata pö de un para de nòtt
RAIMONDO no, no, mì a vuu a durmì in machina nel garage
GILDA bravu, inscì a dormuff in düü dentar in machina
MARTINO (entra) ecco il menù
GILDA (a Martino) tì, Martino, perchè stasira e dumàn ta portat minga ul Pippo giò nel garage?
MARTINO perchè?
GILDA perchè ul Raimondo a 'l rièss minga a durmì
MARTINO vialtar sìì màtt! Ul Pippo l'è cumè ul mè fradèll e 'l stà cun mì
GILDA e te minga dìì che ta andavat a durmì nel garage?
MARTINO mì scherzavi. Mì a stuu nela mia camera cunt ul Pippo
GILDA (a Raimondo) alura vànn tì nel garage
RAIMONDO anca mi scherzavi
GILDA alura stà in camera cunt l'üsèll
MARTINO e pö, de nòtt, ul Pippo a 'l dorma
RAIMONDO sì, ma gh'è la televisiùn pizza
MARTINO e alura?
RAIMONDO alura, mì a riessi minga a durmì
MARTINO mètt déént düü büsciùn in di urècc
GILDA sü géént, cerchèmm de minga cumplicà i ròbb...(osservando Oreste) e tajèmm la testa al toro...tì Martino e ìl tò üsèll adarii a durmì nela camera de l'Oreste
ORESTE e mì?
GILDA nela camera del Martino cunt ul Raimondo
ORESTE e perchè ta véét minga tì?
GILDA mì sùmm una dòna
ORESTE e alura? Sta sicüra che ta viulenta nissùn
GILDA sfaciaa! Un muméént...gh'è ul Luigi...Raimondo, và a ciamà ul Luigi
RAIMONDO per fà?
GILDA vànn a ciamàll e tààs! (Raimondo esce) Ul Luigi l'è un bravu òmm e 'l capisserà. Lassèm fà a mì
LUIGI (rientra con Raimondo) cussè che gh'è, m'ì ciamaa?
GILDA (mielosa) oh, sì...caro Luigi...tì che ta séét un òmm inteligéént...edücàà e minga ignuràànt cume 'sti trìì àsan...
LUIGI cussè che duvarja fà?
GILDA ma no, nagòtt de impurtàànt...vedi...(indicando Oreste) quel intrunàà lì, l'à dàà una camera a düü cliéént...cumè dì...e gh'è tütt ucupàà
LUIGI e alura?
ORESTE l'è culpa sua che l'à scrivüü un ciinq al post del trìì
GILDA dacch minga reta! Alura, per un para de nòtt, a gh'èmm...gh'avarium bisogn de... de una camera
LUIGI beh! Ga dèmm la mia! (tutti si guardano basiti)
GILDA cumè, la tua?
LUIGI che prublema gh'è?
GILDA (perplessa) appunto! (guardando i presenti) Che prublema gh'è?
MARTINO nissùn!
RAIMONDO nissùn prublema!
GILDA ma scüsa, e tì indua ta véét a durmì?
LUIGI da un'amisa
GILDA ah! Ta gh'éét anca un'amisa
LUIGI l'è una veduva
GILDA te mai dii nagòtt. E quantu téémp l'è che ta gh'éét st'amisa?
LUIGI trii dì
GILDA e ta véét già in cà sua?
LUIGI no! In cà mia
GILDA quale cà?
LUIGI questa. L'è la veduva Bardelli dela camera 27
GILDA i capii, ul mandrillo!? A 'l pèèrd minga téémp...(ringalluzzita riprende Luigi) hueì, guarda che chì l'è minga un casòtt, neh!
LUIGI alura a vuu minga sü
GILDA (ripensandoci abbassa il tono) no, no, vànn! Per 'sta volta femm finta de nagòtt. Ma ciapa minga ul vizi, neh! Béh, alura l'è tütt risoolt. Tutti ai vostri posti! (a Raimondo e Martino) vialtar andii a traslucà ancamò, (a Oreste) e tì, vànn dal frütiröö
ORESTE a fà?
GILDA cume a fà? T'ù minga dìì de andà a cumprà i pòmm e la zicoria?
ORESTE quand ta ma l'éé dìì?
GILDA prima, no!?
ORESTE a mì ta m'èèt dìì nagòtt
GILDA oh, géént, questchì a 'l gh'à l'Alzaimer!
RAIMONDO (a Martino) cià, andèmm a mètt a post i camer
MARTINO prima meti sü ul menü
LUIGI e la mia camera? Bisögnerà svujala
GILDA ecu, andii a svujà la camera del Luigi e metéé tütt per un para de dì nela vossa...(tutti escono a soggetto. A Oreste) e tì vànn dal frutiröö e cumpra...(prende un foglio, penna e annota) ta fuu ul biglietìn se no chissà cussè che ta cumprat...dunca...cinque chili di mele terza scelta...due di prima scelta e un chilo di cicoria...
ORESTE (squilla il telefono e risponde) Pronto! Gilda? Sì, un muméént...
GILDA chi l'è?
ORESTE chi la vuole? Ah, sua figlia
GILDA la mia tusa? (tra sé) Cussè che la vöör?
ORESTE cussè che la vöör?
GILDA (interrompendo bruscamente Oreste) cussè che ta interessa a tì cussè che vöör la mia tusa?
ORESTE ta l'éét dumandaa tì
GILDA (prendendo il ricevitore) cià, damala a mì! Tì vànn a fà la spesa (dandogli il biglietto) pronto? Ciau...
ORESTE a cumpri anca i banàn?
GILDA i banàn? Per fa cussè?
ORESTE per mì
GILDA va bén, cumpra i banàn e và!
ORESTE e i danéé?
GILDA fa marcà giò...pronto?
ORESTE va che vuu anca dal tabachìn a cumprà i tuscan
GILDA sì, ma sta minga là a bééf i bianchìn cumè al solit
ORESTE pö, ma toca andà anca in farmacia a tö i pastigli per la pressiùn
GILDA (sempre più agitata) sì, ma vànn fö di bàll...pronto!
ORESTE alura a vuu
GILDA ta séét chì ancamò? (Oreste esce) Pronto! Alura, cume la và?...cussè che ta gh'éét de piaang?...cussè!? Ma indué che l'è andaa? Cunt chi?...oh, porca bestia!...che delinquéént...ta 'l disevi mì che l'era un barlafüüs...sü, sü, adèss sta calma...e i fiöö? Almen luur stàn bèn...in Svizzera? Mascalzùn!...ma sta tranquila...sì, ga penserèmm...
ORESTE (rientra) indua l'è l'umbrèla? A 'l cumincia a piööv
GILDA (sempre in conversazione)...l'à già purtaa via tütt i so ròbb?
ORESTE l'umbrèla!
GILDA (c.s.) anca la machina...
ORESTE ma l'umbrèla indua l'è?
GILDA (interrompendo nervosamente a Oreste) ma vàn al diavul tì e l'umbrèla!
ORESTE ma a 'l piööv
GILDA (riprendendo la conversazione) ta ciami püsséé tardi. Adèss sta calma e cercherèmm de risoolv la sitüaziùn...sì, ciau...vabèn...ciau neh...(riappende)
ORESTE e l'umbrèla?
GILDA ancamò! Ma ta séét minga bòn de truvà un'umbrèla? Vàn de là e tirann sü vüna de un quaj cliéént
ORESTE ma cussè che gh'è? Ta ma parat preucupada
GILDA altar che preucupada
ORESTE per la tua tusa?
GILDA ga mancava anca questa
ORESTE cussè che gh'è capitàà?
GILDA gh'è scapaa ul marì
ORESTE de induè?
GILDA de cà. L'à truvaa una rümena e l'è sparii. L'à piantaa lì tüta la famiglia e 'l sa vééd pü
ORESTE da quaand?
GILDA inn trii méés che 'l sa vééd pü. L'à tiràà sü tütt quèll che 'l gh'aveva in banca e l'è partii
ORESTE l'à fàà cume nümm
GILDA sì, ma nümm a gh'avevum minga una famiglia de mantegnì
ORESTE mantegnivum i nòss fiöö
GILDA ma luur a gh'avevan ul so lavurà
ORESTE ma a 'l ga manderà i danéé per i fiöö?
GILDA la vééd minga un ghèll. A 'l faseva ul piastrelista e 'l paar che a 'l sia andàà in Svizzera a lavurà cun la balurda che l'à truvaa
ORESTE e inscì, l'è a tera anca léé?
GILDA (pensierosa) tüta culpa nòssa
ORESTE perchè?
GILDA perchè serumm nümm a tegnì in pè e insèma i famigli di nostar fiöö. Cunt i nòss pensiùn e i nostri risparmi de una vita a gh'avevan minga prublemi ecunomich e tütt filava via lisc
ORESTE adèss ta sa rimangiat tütt i paròll che ta m'avevat dii prima?
GILDA quand?
ORESTE quand l'à telefunaa ul me fiöö che l'à perdüü ul lavurà e ta ma disevat de regurdàss de cumè ga tratavan. Adèss, che l'è la tua tusa a truvàss in braga de tela, a ta vegnan i sensi de culpa?
GILDA (squilla il telefono) pronto? Buongiorno maresciallo...ancora? E dov'è adesso?...sì va bene...manderò qualcuno a prenderlo...ma dov'era?...ah...sì...tra dieci minuti arriverà qualcuno...arrivederci...(appende. A Oreste) tì, vànn dai carabiniéér a ritirà ul generààl
ORESTE ancamò!
GILDA a 'l s'è perdüü al mercàà
ORESTE ma quèll lì, quasi tütt i dì a 'l sa péérd?
GILDA l'è interdètt e nanca autosüficiéént e i so paréént ga la cascian chì de cürà a nümm
ORESTE duvarian ricuveràll
GILDA sü, vàn a töll e portal indréé. Ma cerca de minga perdass anca tì
ORESTE indua l'è l'umbrèla?
GILDA ma vànn al diavul tì, l'ubrèla e 'l general! Vànn che ma toca lavurà. Altar che pazienza per tirà avanti 'sta baraca cunt questa cumbricula de rimbambii. (commento musicale)
FINE PRIMO ATTO
SECONDO ATTO
Medesimo ufficio della pensione Miramonti dopo qualche mese dal primo atto. Oreste sempre impegnato al computer. Entra Gilda, con cappotto e cappellino, furibonda.
GILDA Disgraziaa, lazzaroni, gioventù bruciata!
ORESTE cussè che t'è capitaa?
GILDA prima de andà in in banca summ andada a ritirà la pensiùn, vegni fö dala posta e ma méti lì per traversà la strada; hué, pareva de truvàss in mèzz ala pista de Munza quand gh'è la cursa, nessùn che sa fermava...meti giò una zampèta (imita) e zach! Se la tiri minga via svèèlt ma la purtavan via...déés minüt de tentatiiv. A un certo punto, ariva un bèl giuvinòtt, elegante, prufümàà che, cun bela manéra a 'l ma dìss: “permette signora che l'aiuti io ad attraversare?” e mì ga disi: “grazie giovinotto. Meno male che gh'è gente ancamò gentile.” e ma tachi al so brasc. Saltum giò dal marciapè e, cumè ul duce, (imita tutte le azioni) a 'l sa mètt in mezz ala strada e 'l bloca tütt e mì, sempar tacada a lüü, ga vüü adréé...ma, quand a sèmm in mèzz ala strada, quèll lì, a 'l cascia un ürlu cumè Tarzan e 'l sa mètt a cuur cumè una legura tra i machin fermi
ORESTE e tì?
GILDA mì sùmm curüda sül marciapè e m'è burlàà fö una scarpa
ORESTE e cussè che te fàà?
GILDA ù tiràà sü ul brasc e ù blucàà ancamò ul trafich per andà a töla. Tütt che sunavan e ma na disevan de tütt i culuur
ORESTE ma perché l'è scapaa quèl fiöö?
GILDA ciùla! A gh'è restaa la màn nela trapula di ràtt che gh'èri nela bursèta! Te capii? A 'l ma faseva traversà la strada per ciulàmm la mia pensiùn
ORESTE e tì, a ta véét in gììr cun la trapula di ràtt nela bursèta?
GILDA l'è un'abitüdin che ù mantegnii da quand la metevi in cà per ul mè nevùùd che 'l ma faseva sempar sparì quii quatar ghej che gh'avevi. Tütt istèss 'sti giuvin! Lazzaruni che gh'ànn minga vöja de lavurà e tiran avanti cunt i danéé del pà e delle nonnette indifese cume mì
ORESTE esagera minga. Gh'è ancamò bravi fiöö che stüdian e lavuran
GILDA füss mì al guvernu i sistemeria tütt! Chi stüdia minga, a lavurà! Nei campi a vangà, a munc i vàcch, a impastà ceméént: “eh, no! E' troppo faticoso, quel mestiere non è decoroso, io devo studiare”. Ma lassé stüdià chi gh'à ul cervèll, minga vialtar che sìì di asnùni!
ORESTE i téémp ìnn cambiàà
GILDA mì, a quindas ànn fasevi la mondina; quatordas uur in di caamp de rììs in mezz a l'acqua, l'ünica roba buna l'era che gh'avevum i pè sempar nètt. Ala matina una scudèla de rììs e làtt, a messdì, rììs in biaanch e ala sira rììs in cagnùn...pö, disan che il ”riso fa buon sangue”! A ma 'l ma fa incazzà cumè una bestia!
ORESTE altri tempi
GILDA ancamò!? Ma guarda i tusànn adèss. A mangian pü cun tütt ul bèn de Diu che gh'ànn de mangià a fànn la dieta. Che vagan a tirà la lima e vedarii che ingrassa nessùn. Però fanno l'aperitivo! Ala sira, prima de andà a cà, vanno al bar...sprizz, Martini, Negroni, vin biaanc e ròss, sa ingozzan de tartine, salatini, e trujaad simil e pö, quand a rivan a cà: “non c'ho fame!” e i mamm preocupaa: “Ma perché non mangi?” - “C'ho lo stomaco chiuso!”. Altar che stomaco chiuso. Inn ciocch! E ul mè nevuud grand l'era vü de quèj. Tütt i siir, ai séés uur, föra del bar cunt un bicéér in màn e cun l'altra ul telefonino in un rosc che ta pudevat minga passà; chissà a chi telefunan pö? Èer mì sa parlan vün cun l'altar...una sira, seri dréé andà a cà e ma trövi davanti a quèll casòtt e mì cercavi de passà. Dumandi “permèss” e nissùn sa sposta, alura a vusi püsséé foort: “Permesso!”, nisba! Ala terza volta che vusi “permesso”, un facia de pirla de vü a 'l ma diss: “ma nonna, fatte il giro”. Mì, ul giir l'ù fàà, ma a bursetààt süla crapa e püssé ma incazzavi, püsséé quii malnàtt ma tiravan in giir e ridevan
ORESTE altar che riid
GILDA ad un certo punto, salta fö dal grüpp ul mè nevuud: “ma che fai nonna?” - “cosa ci fai te, cunt questi lazzaroni e mangia pàn a tradiméént?” - “ma c'è l'happy howard” - “chi è che c'è?” - “l'happy howuard”, l'aperitivo!”. Te capii, l'aperitivo
ORESTE l'è diventaa de moda
GILDA sì, ma una volta, l'aperitììf la fasevan chi gh'aveva anca de mangià dopu. Adèss la fànn tütt, perfina quèl moort de fàmm, disucupaa del mè nevuud che l'è in giir cunt i calzètt cunt i böcc, che se ga seri minga mì a ramendaj a 'l saria staa in giir a pè biòtt e 'l gh'à sü ancamò i müdaand del mè poor marì; però, a 'l gh'aveva i danéé per l'aperitivo. A un certo punto ma vegn un suspètt e ga dumandi: “ma te, ieri t'avevo dato dieci euro per comprarci i fiori da mettere sulla tomba del povero nonno, ce li hai comprati? - “ma scherzi, nonna? Vai a vedere”. Al dì dopu, vuu al cimiteri a cuntrulà e vedi süla tumba un bèl mazz de fiuur. Beh, ù pensàà, poru fiöö l'è staa de parola e mì, l'ù anca trataa màà....a un certo punto, vedi rivà vüna püsséé larga che lunga che la ma fa: (imitando un accento meridionale) “addove ha preso 'sti fiori?” - “mio nipote dal fiorista per il suo povero nonno” - (c.s.) “che nonno e nonno? Questi li ho comprati io ieri per il mio povero Efisio, e stavano sulla sua tomba”, l'à tiràà sü i fiuur e l'è andada via. Té capìì? Un mazz de fiuur per un happy howard. Disgraziàà, gioventù bruciata!
ORESTE altri tempi
GILDA ta séét bun de dì dumà “altri tempi” ma i cambi mì, i tempi
ORESTE (intento al computer) eh, sì! Altar téémp
GILDA ma vàn al diavul! Sarà mej che ma vada a cambiàss (esce)
ORESTE (squilla il telefono) pronto? Albergo Miramonti...sì...una camera per due...per quando? Il 2 novembre? Venite a festeggiare i morti al mare...sì, sì, a novembre qui l'è come primavera. Ma di dove siete? Vighizzolo!? Ho, bestia! Alura sèmm visìn de cà...mì sùmm de Còmm...sì, ìnn düü o trìì ànn che cunt di soci a gestissum l'albergu chì in Ligüria...bene, inscì podum parlà un puu in dialètt...alura per un para de setimànn...ma mì, de Vighizzöö a cunussevi ul Coduri, serum a suldaa insema, Coduri Amilcare...sò ziu? Ma che cumbinaziùn...e cume che 'l stà? L'è mort!? E quand l'è moort? Vint'ànn fà...inscì giuvin...l'è burlaa giò da una pianta de fiich? Che moort stüpida...a 'l pudeva minga catà i fambrus o i canestrej? Nümm a 'l ciamavum “Cò düür”, perché a paart ul cugnòmm l'era ustinàà cumè un mül...bèn, inscì sa vedum al düü de nuvembar e festegerèmm ul “poor cò düür”...no, minga “porco düür”, ul “porco ziu” ciuè ul poor, intéés cume “povero” Coduri...ah, ma sùmm spiega...alura a 'l speti cun la sua miéé...a 'l salüdi e che a 'l stia bén almèn lüü...arrivederci...condoglianze...(appende e prende nota)
MARTINO (entra con del danaro ed un conto) Oreste, gh'è partii quii dela camera quindàss e ànn pagaa
ORESTE cià! (prende il tutto)
MARTINO ìnn setcéénsetanta euro pù centvint extra
ORESTE (conta il denaro) giüst!
MARTINO e pö, quìì nööf che ìnn rivaa a gh'è la miéé che l'è celiaca
ORESTE cussè che ma interessa mì se la miéé l'è straniera?
MARTINO ù dìì che l'è celiaca
ORESTE de induè che l'è?
MARTINO a 'l suu minga de indua l'è. L'è celiaca e la po' minga mangià certi ròbb
ORESTE e che la mangia minga
MARTINO ma se ga dèmm di ròbb che l'è allergica e la ta crepa, sèmm nümm respunsabil e ga seran sü l'albergu
ORESTE e alura cussè che gh'èmm de fa?
MARTINO alura bisögna cüsinacch di piatt a paart senza certi ingredienti. Ecu, la ma fàà la lista
ORESTE e ta ma 'l disat a mì? Digal al Luiis
MARTINO (chiama) Luigi! Vegn chì
ORESTE (termina di contare i soldi) intaant a vuu a mètt i danéé nela cassafòòrt (esce)
LUIGI (entra) cussè che gh'è?
MARTINO gh'è vüna növa che l'è celiaca e la m'à daa l'elenco de quèll che la pò minga mangià (gli porge il foglietto)
LUIGI bel rumpiméént de bàll! (legge)...farinacei e roba impanada...pasta, raviöö...olio di semi vari, salse e sughi già pronti, dadi...a questachì, bisögna facch tütt a paart. L'è bela, almén?
MARTINO l'è minga màà
LUIGI a pruposit, stasira cussè che ta féét?
MARTINO cussè vöt che faga? Finii de lavurà a vuu in lett
LUIGI ta vegnat a balà?
MARTINO cun tì?
LUIGI ma no. Gh'ù un para de dunètt e gh'ù dìì che i portum a balà
MARTINO mì summ minga bùn de balà
LUIGI la ta insegnerà léé
MARTINO chi l'è?
LUIGI i düü prufessurèss de Vipiteno dela stanza vintiséés
MARTINO ma vüna l'è zòpa
LUIGI quéla zòpa la tegni mì
MARTINO ma...savarja minga...
LUIGI sü, fa minga ul dificil. Gh'ù già dii che ta vegnat anca tì
MARTINO e pö, cussè che fèmm?
LUIGI oh, cara Madona! Ma ta séét mai andàà cunt una dona?
MARTINO (timidamente imbarazzato) sì...ma...
LUIGI ta vedaréét che sa divertissum. Stasera fuochi e fiamme!
MARTINO però disemacch nagòtt ala Gilda
LUIGI ga mancaria anca quèla. Dopu la cumincia cunt i so menààt
MARTINO ga diserèmm che a vémm dal tabachìn a fà una partida a scopa
LUIGI o a giügà ai bocc
MARTINO taas che la riva (fingono di leggere il foglietto)
GILDA (entra e, in un lungo silenzio imbarazzante, li scruta) induè che vii stasira vialtar düü?
LUIGI (guardando interrogativo Martino) chi?
MARTINO (c.s.) perchè?
GILDA l'è minga che andrii a balà, per cààs?
LUIGI (imbarazzato) nùmm!?
GILDA no...mì!
MARTINO (sentendosi scoperto indica Luigi) l'è lüü che 'l vöör andà a balà
GILDA (a Luigi) a tì, basta vedèn vüna che la respira e ta perdat ul cò.
LUIGI ma chi ta l'à dìì che vèmm a balà?
GILDA ù incuntràà süi scaal quii do scarlampàn de Vipiteno e ma disan; “questa sera andiamo a fare due salti con il Luigi e il Martino”
LUIGI e alura?
GILDA (alterata) alura, t'ù dìì mila voolt de minga fà ul ganivèll cunt i cliéént de l'albergu. Guarda che chì l'è minga “Sodoma e Camorra”, neh!
LUIGI inn cliéént in vacanza e vöran divertìss
GILDA cun vialtar düü!? Chissà che divertiméént! Ma vardévass, che ma paruf “Stagno e Ollio” e andii in lètt, che ala matina bisögna lavurà
LUIGI ù lavuraa tüta una vita e gh'avaruu diritto de divertimm un puu
GILDA (a Martino imperativa) e tì! Anca tì ta vöörat andà a divertiss? Ta séét sempar staa un òmm seri e tranquill, adèss ta cuminciat a fà ul baluurd anca tì?
MARTINO mì a 'l suu minga. L'è staa lüü a invidàm
GILDA dacch minga reta a 'stuchì che a 'l ta porta ala perdiziùn
MARTINO pö mì, a sùmm nanca bùn de balà
GILDA (a Luigi) ecu, ta vedat? Portal minga in giir a fà figüür
LUIGI e cun chi a vùù? Urmai ù già urganizza tütt
GILDA facch ul bidùn. Ta ga disat che ul Martino a 'l gh'à la sciatica
MARTINO ma mì a gh'ù minga la sciatica
GILDA fatala vegnì!
RAIMONDO (entra) gh'è la coppia apena rivada che disan che ul lett l'è tropp düür
MARTINO l'è la celiaca. La ga de vèss una rumpibàll questachì
GILDA che camera gh'ì dàà?
MARTINO la dudas
GILDA l'è quèla che gh'era dentar quèll cunt ul maa de schéna e gh'èmm metüü sota l'àss. (a Raimondo) Và sü a tiragall föra
LUIGI tì, Raimondo, induè che ta véét stasira?
RAIMONDO perchè?
GILDA (a Luigi) tira minga in giir anca quastuchì
RAIMONDO perchè? Cussè che gh'è de fà?
GILDA gh'è de andà sü a tirà fö l'àss del lètt
LUIGI (a Raimondo) ta spiegheruu dopu
GILDA (a Raimondo) guarda che tì a ta séét minga un soci ma un dipendéént de l'albergu
RAIMONDO e aluura?
GILDA alura, se ta véét cun questuchì, ta licenzi in tronco
RAIMONDO e induè che duvaria andà?
LUIGI andèmm a balà
RAIMONDO ma piaseria
GILDA sì! Cun vüna zòpa e l'altra cunt i öcc stoort
LUIGI la gh'à lo strabismo di Venere
GILDA sa capìss mai cun chi l'è adréé a parlà. Altar che “ostracismo” di Venere. (entra Oreste) ecu, (a Luigi) vànn cun lüü
ORESTE indua?
GILDA indua ta vörat andà tì che ta stéét nanca in pè. Setàss giò che l'è mej. Sü, adèss, ognùn al so post
MARTINO mì a vuu a sistemà la sala
GILDA bravu! (a Raimondo) e tì vànn sü a sistemà i camer e cambià l'àss
LUIGI (a Raimondo) sa vedum dopu. Passa là de mì
GILDA (a Luigi) intaant van là in cüsina. (a Raimondo) e tì, regordass de quèll che t'ù dìì. (escono tutti e tre. Estraendo e leggendo un foglio dalla tasca si rivolge a Oreste intento al computer) tì, stamatina ù ritiraa dala banca l'estratto conto de l'albergu...ta l'éét lengiüü?
ORESTE se ta ga l'éét lì tì, cume fuu a lengial?
GILDA ma l'è un puu de méés che gh'è un quajcòss che funziona minga
ORESTE cioè?
GILDA lavurum püsséé e gh'èmm püsséé géént de l'ànn passaa nel stèss periodo ma gh'è mèn guadagn
ORESTE sarànn aümentaa i spéés
GILDA sarànn anca aümentaa i spéés ma saràn anca aümentaa i entraat se gh'èmm avüü püsséé cliéént
ORESTE la dìss anca la televisùn che i costi ìnn aümentaa
GILDA no, no! Chì mancan propi i deposit in banca. Supratütt de contanti, èmm fa menu deposit de l'ànn passaa. Duman matina a vuu dal ragiuniéér e vedè de capì un quajcòss. A pruposit, quii düü che ìnn partii incöö, ànn pagaa?
ORESTE (evasivo) chi?
GILDA quìì dela camera quindass
ORESTE (c.s.) ah, sì. Inn partii
GILDA e ànn pagaa?
ORESTE cèèrt!
GILDA e indua l'è l'assegn?
ORESTE ànn pagaa in contanti
GILDA e indua ìnn i danéé?
ORESTE i ù metüü in cassafoort
GILDA lassum andà a vedé (fa per andare)
ORESTE ah, no! Adèss che ga pensi bèn i ù lassaa sü nela mia camera
GILDA nela tua camera!? E perchè?
ORESTE sùmm andaa sü a tö...a tö ul fazulètt e ma i sùmm dimenticàà sül cumudìn
GILDA tì, Oreste. Cerca de cüntala sü giüsta, neh!
ORESTE cussè vöt che ta disa?
GILDA la verità. Duman, cunt ul ragiuniéér cuntrolum tütt i danéé di cliéént che ànn pagaa in contanti e se ìnn stàà depusitaa
ORESTE (sentendosi scoperto) beh, sì...mancherà un quajcòss
GILDA cumè “mancherà quajcòss”? Indua in finìì?
ORESTE insomma...mì a gh'ù un quaj prublemìn
GILDA e te fàà sparì i danéé di tò soci?
ORESTE cussè che duvevi fà?
GILDA ancamò per ul tò fiöö?
ORESTE cèèrt! Oltre che minga truvà de lavurà, gh'è scapaa anca la miéé
GILDA scapaa la miéé? E induè che l'è scapada?
ORESTE cun vün pièn de danéé
GILDA e inscì l'è lì cumè la mia tusa?
ORESTE già! Anca lüü l'è lì cunt i düü fiöö. A 'l gh'à ul sfratu dela cà, senza lavurà e i fiöö che vànn ancamò a scöla
GILDA e inscì, ta mantegnat tì tüta la famiglia?
ORESTE a ga spedivi tüta la mia pensiùn e anca quèl che tiravum föra de mensiil da l'albergu, ma eran minga asséé e, inscì, ù duvüü rangiàss in una quaj manera
GILDA sèmm propi cunsciaa bèn! Ma ta capissi...d'altronde, ancamì ù sempar spedii la mia pensiùn ala mia tusa da quaand quèl disgraziaa del mè gener l'è andaa via cunt la rumena
ORESTE e la rièss a tirà avanti?
GILDA macché!
ORESTE e cumè che la fà?
GILDA sùmm sempar mì che tiri la carèta e, ogni méés, ga mandi i danéé. Eh, se ga füssum minga nümm vècc...ma Oreste...
ORESTE cussè gh'è?
GILDA ancamì a gh'ù un gròpp che riessi minga a mandàll giò
ORESTE tirall sü
GILDA vedat...cume tì, a te fa sparì i danéé che entravan in contanti...ancamì ma summ rangiada in una quaj manéra
ORESTE cussè che te fàà?
GILDA beh...mì ma sùmm metüda d'acordi cunt di furnituur per gunfià i fatüür
ORESTE gunfià i fatüür?
GILDA sì. Nela fatüra mensììl del macelaar e del frütiröö cargavan sü sempar un quajcòss che ma davan a mì
ORESTE ah, bela roba! Sa fregavum vün cun l'altar
GILDA per ul bèn di nostar fiöö
ORESTE tütt a scapit di altar soci; ul Luigi e ul Martino
GILDA quii düü lì a gh'ànn minga de prublemi. Vün l'è sciuur de famiglia e l'altar a 'l gh'à nissün de mantegnì
ORESTE e inscì, tì a ta ma ciulavat i danéé?
GILDA (riprendendo vigore) e tì, no!? Senz'altar mèn de tì
ORESTE quantu te tirà sü?
GILDA e tì?
ORESTE ta l'ù dumandaa prima mì
GILDA e adèss ta 'l dumandi mì
ORESTE e mì ta 'l disi minga
GILDA nanca mì
ORESTE e mì ta denünci
GILDA sùmm mì che ta denünci. Disgraziaa, che ta m'éét purtaa via tütt i danéé senza dimm nagòtt
ORESTE anca tì
GILDA sì, ma mì ta l'ù dìì de spuntanea vuluntà. Che se ta 'l disevi minga ta sa incurgevat de nagòtt
ORESTE e adèss che ta ma l'éét dìì a ìl suu
GILDA alura sèmm nela stessa barca. Ala fìn gh'èmm faa cumè ul Robin Hood
ORESTE chi è che l'è?
GILDA l'è vün che 'l purtava via i danéé ai sciuri per dagaj ai poori
ORESTE e che fìn l'à faa?
GILDA chi?
ORESTE ul “Rubinòtt”
GILDA cussè vöt che 'n sappia mì che fìn l'à faa ul Robin Hood
MARTINO (entra) bisögna fà giò ul menü de incöö. Ma dumandan tütt cussè che gh'è de mangià
GILDA l'ì minga ammò de fà? L'è quasi i vündas uur
MARTINO ul Luigi a 'l m'à dìì nagòtt
GILDA à de là a dumandagal. Quèll lì a 'l pensa dumò de andà a balà
MARTINO vuu a vedè (esce)
GILDA chì, duvarèmm fà un quajcòss
ORESTE de mangià per messdì?
GILDA cussè che c'entra ul mangià de messdì!? Disevi che bisögna fà un quajcòss per i nostar fiöö
ORESTE cussè che podum fà?
GILDA podum minga andà avanti inscì e purtaggh via i danéé al Martino e al Luigi
ORESTE basta digal
GILDA (ironica) già! Ga disum: “Martino, Luigi, vardéé che nümm tirumm sü püsséé danéé de vialtar perchè sèmm püsséé bej”
ORESTE ga spiegum la sitüaziùn
GILDA no, no! Sa po' minga andà avanti inscì. Bisögna truvà una suluziùn definitiva
ORESTE licenzium ul Raimondo e ul lavapiàtt. Inscì a gh'èmm püsséé danéé
GILDA bravu! E chi fà i camer e lava i piàtt?
ORESTE tì ta féét i camer e mì lavi i piàtt
GILDA tì ta séét propi föra de cò! Inscì sa spacum la schèna. Ala nòssa età podum pü fà certi ròbb
ORESTE ma i nostar fiöö, sì!
GILDA (illuminata) i nostar fiöö!? Porca bestia, l'è l'ünica idea inteligenta che ta senti dì dopu tanti ànn che ta cunossi
ORESTE l'è mai tropp tardi
GILDA ma cèèrt! Podarian vegnì giò tütt chì
ORESTE ìnn tütt e düü disucupaa e podarian vegnì giò a lavurà cun nümm
GILDA ìnn senza marì e senza miéé, i fiöö podarian vegnì giò anca luur e chi và a scola andrànn chì e, i düü püsséé grand, a podarian lavurà anca luur
ORESTE inscì risolvum tütt i prublemi e podum tirà ul fiàà
GILDA gh'èmm risoolt ul prublema
MARTINO (entra) ecco il menù
GILDA cussè che 'l fà?
MARTINO l'à dìì che 'l ricicla tütt i avanzi in di piàtt de iéér
GILDA cume 'l sarja a dì?
MARTINO l'à dìì che cunt tütt i tuchètt de furmagg vanzaa iéér a 'l farà un risòtt ai “quattro formaggi” e cun la carne avanzada, la trida e 'l fà i pulpètt
GILDA mì capissi minga cumè fànn i cliéént a vegnì ancamò chì
MARTINO ul Luigi l'è bravu a mis'cia sü tütt. A 'l ga cascia déént un puu de spezie, pànera, predesén e aj, inscì nessün sa incoorg de nagòtt
GILDA ma vegn de trasü dumò a pensacch
MARTINO e pö a 'l m'à dumandaa ancamò se vuu a balà
GILDA e tì, cussè che ta gh'éét dìì?
MARTINO che gh'ù la sciatica
GILDA de quand in scià ta gh'éét la sciatica?
MARTINO ta ma l'éét dii tì de dì che gh'ù la sciatica
GILDA sì, ma l'era chì anca lüü quand l'ù dii
MARTINO ah, sì?
GILDA ma cèèrt. Gh'avevi dii de dicch ai dò scarlampàn che ta pudevat minga andà a balà perchè ta gh'avevat la sciatica
MARTINO ecu perchè a 'l m'à dii che l'era minga vera
GILDA ta séét intranaa anca tì cumè un tricheco
MARTINO e adèss, cussè che ga disi?
GILDA dicch pü nagòtt, lassa pèèrd e vànn a mètt fö ul cartèll del menü
MARTINO a vuu (esce)
GILDA e alura, turnèmm al discuurs de prima
ORESTE che discuurs?
GILDA quèl di nòss fiöö. gh'ù avüü una bèla idea, no?
ORESTE quale?
GILDA de fai vegnì chì
ORESTE veraméént a ta l'ù dii mì
GILDA beh, mì o tì, l'è stèss! In sta manera sa sistema tütt. Lavuran, guadagnan e sa fànn cumpagnia
ORESTE e anca i nevuud sa tröverann bèn
RAIMONDO (entra) la celiaca l'à dii che la po' minga mangià i pulpètt
GILDA ga mancava anca questa. Ga farèmm un ööf in cereghìn
RAIMONDO vuu a digal (fa per uscire)
GILDA a pruposit, ti Raimondo, cume la stà la tua mama?
RAIMONDO la stà bèn. Perchè?
GILDA la viif ancamò cunt la tua surèla a Vigevan?
RAIMONDO sì
GILDA e la tua surèla, l'è deparléé, ma paar
RAIMONDO sì, l'è zitela e la stà cun la mia mama
GILDA ah! Ma deparluur, sentan minga la tua mancanza?
RAIMONDO perchè?
GILDA uramai in pü giuvin anca luur e gh'avaran bisögn de cumpagnia
RAIMONDO capissi minga
GILDA gh'avaran bisögn de un òmm in cà...urmai tì a ta gh'éét la tua pensiùn...e anca la tua surèla l'è pensiunada, ma paar
RAIMONDO sì
GILDA alura stii bèn
RAIMONDO beh, ga manca nagòtt
GILDA alura, se ta véét a cà anca tì, sarja minga un prublema
RAIMONDO perchè a vöruf licenziàmm?
GILDA nooo! Però, se sa licenziat departì saja una bela roba
RAIMONDO e perchè? Mì vuu minga a balà stasira
GILDA cussè che c'entra ul balà? Ta licenzi minga perchè ta véét a balà
RAIMONDO e perchè, alura?
GILDA perchè ga sarà una riurganizzaziùn de l'azienda . Comunque, l'è minga una roba immediata. Gh'èmm téémp per pensacch e, se propi, propi, ta vörat minga andà via tröverèmm una suluziùn
RAIMONDO va bèn. Alura adèss vuu de là (esce)
ORESTE ma dispiaas mandàll a cà
GILDA anca a mì. Ma se gh'èmm de tirà chì dò famigli podumm minga mantegnì anca lüü
ORESTE bisögnerà digal anca al lavapiàtt
GILDA quèll a 'l sarà püssèè düra. A ìl gh'à ciinq fiöö de mantegnì giò in Marocch
ORESTE podarium tegnill
GILDA ancamì credi che 'l sarja mej. Perchè tra ul tò fiöö e la mia tusa, pensi minga che stian là a lavà piàtt e sgürà padèll
ORESTE ta podariat sta là tì
GILDA piutost a spachi tütt i piàtt süla tua crapa.
FINE SECONDO ATTO
TERZO ATTO
Panchina immersa nel verde del parco pubblico, luogo del loro primo incontro e nel quale hanno consolidato le loro amicizie. In scena Gilda e Oreste. Gilda è intenta ad intessere una maglia con i ferri, Oreste s'accende un sigaro e si cerca nelle numerose tasche qualcosa.
GILDA cussè che ta cercat? (Oreste non risponde continuando l'azione) Huei! Parli cun tì. Ta séét diventaa ancamò püsséé sturnu?
ORESTE cussè che te dii?
GILDA ù dumandaa cussè che ta cercat
ORESTE (confuso) cussè che cerchi?
GILDA se ta 'l séét minga tì
ORESTE seri dréé a fa un'ispeziùn
GILDA l'è un'ura che ta séét dréé a ravanà dentar i sacocc
ORESTE ogni taant a trövi da una quai paart un queicòss che ma regurdavi minga de avecch
GILDA vardéé se l'è scemu!
ORESTE perchè? Ta gh'éét un quajcòss de mej de fa?
GILDA impara a fa la maja anca tì
ORESTE ga mancaria anca quèla...(trova un foglio) ah! Varda chì. U' truvaa i analisi che ù fàà ul méés passaa
GILDA e ta véét in giir cunt i analisi
ORESTE ogni taant i lengi sü...però inn tütt bej, neh! A parte che l'è un puu alt ul polistirolo
GILDA colesterolo, bestia! Ta l'ù già dii mila voolt
ORESTE a 'l ma entra minga nel cò. (continua a leggere le analisi)
GILDA (mentre parla Oreste non ascolta immerso nella lettura annuendo come se stesse avvalorando ciò che dice Gilda) ta gh'éét de mangià mèn furmagg e salam... e pö, minga béév giò vìn e grapp cumè un camèll...ala nossa età bisögna vèss muderaa ne l'alimentaziùn...mangià tanta verdüra, tanta früta, riis in bianch, pèss...se propi ta vörat
mangià un puu de carna sa po' mangià quela bianca...cunili, pulaster, tachìn...pö, ul latt a 'l gh'à de vèss scremaa...e minga mangià roba frita...l'è un velén (accorgendosi dell'assenza). Ma tì, ta ma ascultat?
ORESTE (evasivo) eh!?
GILDA l'è un'ura che sùmm dréé a parla e tì ta ma déét nanca reta. E 'l bèl che ta scurlissat la crapa cumè dì che gh'ù resùn. Cussè che ta seguitavat a dì de sì?
ORESTE a cüntavi i analisi che vànn bèn... guarda, la glicemia l'è giüsta...cussè che ìnn i tri...trigli...ceridi?
GILDA ìnn trii...trii ròbb che gh'èmm nel corp
ORESTE mì ga n'ù 220
GILDA bestia! Ma paran tanti. E pö, ma interessa nagòtt di tò analisi. Rangiass! Mangia quèll che ta vörat e crèpa
ORESTE e dopu tì, cussè che ta féét?
GILDA quèll che ù faa fina adèss. Summ cressüda senza de tì e andaruu avanti
ORESTE e se ta crepat prima tì?
GILDA perchè duvaria crapà prima mì?
ORESTE sa sà mai
GILDA pensa per tì...(breve pensiero) e se crepi prima mì? Cussè che ta faréét?
ORESTE quèll che ù faa fina adèss. Summ cressüü senza de tì e andaruu avanti
GILDA sentii che risposta
ORESTE l'è quela che ta m'éét da tì
GILDA quand?
ORESTE prima
GILDA cume al solit, senza fantasia. Rispund sempar cumè un papagàll
ORESTE (dopo una pausa) e inscì, sèmm chì ancamò sü 'sta panchèta dopu trii ànn
GILDA quatar!
ORESTE trìì e mèzz!
GILDA trìì e sètt méés
ORESTE ...e quatar dì
GILDA sì! Cünta anca i uur
ORESTE gh'è nagòtt de fa de mej...(pausa) e sta panchèta l'è sempar la stèssa
GILDA püsséé sgarelada
ORESTE un quai dì a burlerèmm per tera
GILDA sgarelada cumè 'l cumün. Nanca ciinq ghèj per cambiala. L'altar dì ma summ ruvinada i calzètt nööf cunt una schegia
ORESTE (dopo una pausa) iéér a 'l m'à ciamaa ul me fiöö
GILDA anca la mia tusa
ORESTE paar che vagan bèn
GILDA sì. La m'à dìì che che ìnn pièn de lavurà e l'albergu l'è sempar pien
ORESTE e anca i luur fiöö sa trövan bèn
GILDA menu maa! Ala fìn sèmm sempar nümm vècc che sistemum tütt
ORESTE anca se sèmm staa nümm a cumbinà tütt stu casòtt
GILDA in che senso?
ORESTE a bütà in aria i matrimoni
GILDA cussè che c'entrum nümm?
ORESTE i nòss fiöö a gh'avevan i so famigli e tiravan avanti bèn e, se nümm, a scapavum minga de cà, stavan ancamò insema
GILDA ma in che manera? Stavan in pè cunt i nòss pensiun e i nòss risparmi e, in cambi, ga tratavan cumè düü rimbambii. Senza cüntà che passavum i giurnaat cume interdètt sü 'sta panchèta. Gh'èmm faa bèn ad andà fö di bàll
ORESTE però gh'èmm disfaa i do famigli
GILDA se stavan in pè per i nòss danéé, l'è mej che la sia andada inscì. Ma, ala fìn, ma paar che l'è andada bèn per tütt. Adèss ìnn giò a gestì un albergu, ànn truvaa un lavurà e gh'ànn un futuro anca per i so fiöö
ORESTE grazie anca al Martino e al Luigi
GILDA luur gh'ànn minga prublemi ecunomich. Mangiaa luur ànn mangiaa tütt
ORESTE sì. Ma eran minga ubligaa a lassà le quote de l'albergu ai nòss fiöö
GILDA se na fasevan luur? Vün a 'l gh'à né fiöö né cagnöö, e l'altar l'è pien de danéé
ORESTE ta gh'éét sempar resùn tì
GILDA cèèrt! Senza de mì, avarian passaa quatar ànn sempar chì süla panchèta a cüntà i föj di piaant che borlan giò. (guardando fuori scena) varda che riva ul Martino
ORESTE indua l'è?
GILDA là in fuund, cun la bursa dela spesa
ORESTE l'è un para de dì che 'l sa fa minga vedè
GILDA a 'l sarà impegnaa per i preparatiiv del matrimoni. Poor diavul, ga mancava anca de spusàss
ORESTE beh, almèn a 'l stà in cumpagnia
MARTINO (entra zoppicante con una borsa di un supermercato colma) ciau
GILDA indua ta séét staa? Trìì dì senza fàss vedè?
MARTINO parleman minga. Ma n'è capitaa de tütt i culuur
GILDA t'à piantaa la murusa?
MARTINO quasi! Matrimonio sospeso
GILDA oh, bestia! Cussè che te cumbinaa?
MARTINO mì nagòtt. Tütt cumbinaziùn
GILDA spiegass mej
MARTINO l'altar dì, duvevi truvàss davanti al cumün cun la Marisa per i püblicaziùn ai déés uur; ai nööv e mezza, vegni fora de cà, a vuu a tö la machina e la gh'è pü. Magari, ù pensaa, iéér nòtt l'ù metüda da un'altra paart, inscì a fuu 'l giir del cundumini ma la trövi minga. Ala fìn vedi un vigil, vu là e ga disi tütt preocupaa; “Signor vigile, mi hanno rubato l'auto” - (caratterizzando il vigile con accento meridionale) “che auto era? Era per caso una Fiat grigia?” a 'l ma dumanda. “sì! Propi quèla.” ga disi e lüü, cun calma a 'l ma rispuund: “Non ce l'hanno rubata, l'ha portata via il carro-attrezzi”. “carro-attrezzi!? Ma non era mica rotta” - “che fosse rotta, non lo so, ma che era davanti al garage di un signore che ci ha chiamati perché doveva uscire, sì!” - “e allora!?” - “allora se vuole la sua macchina deve andare al deposito, pagare la multa e ritirarla”. E inscì a vuu a ritiraà la machina; per furtüna ul deposit l'era lì a cinqcéént metar ma quand rivi là de cursa...
GILDA chissà che cursa
MARTINO ...e lì, a m'ànn cercaa i danéé del carro-attrezzi in contanti e mì ga n'avevi minga asséé...
GILDA e alura?
MARTINO alura ù duvüü andà in un bancomat lì visìn de cursa
GILDA ancamò de cursa?
MARTINO ritiri i danéé e vu là al deposit...
GILDA ...de cursa
MARTINO cèèrt! Ritiri la machina e vuu in cumün...
GILDA ...de cursa
MARTINO ma pareva de vèss ul Schumaker. Finalméént rivi in centro visìn al cumün ma, porca bestia, trövi minga un pustegg...gira de chì e gira de là, ala fìn trövi un bèl post liber, pustegi e ma invii dala Marisa
GILDA sempar de cursa
MARTINO cèèrt!
GILDA e ta l'éét truvada?
MARTINO no!
GILDA te minga curüü asséé!
MARTINO tra una bala e l'altra, sùmm rivaa un'ura de ritaard
ORESTE ma ta pudevat minga telefunacch che ta serat in ritaard?
MARTINO ù tentaa. Ma gh'eri la bateria scarica. Ma s'eri dimenticaa de caricala ala sera prima
GILDA che sfigàà!
ORESTE e cume l'è andada a finì?
MARTINO che sùmm turnaa indréé. Vuu a tö la machina ma...ma la gh'era pü. Ma l'ànn purtada via
ORESTE i ladar?
MARTINO no. Ul carro-attrezzi
ORESTE ancamò?
MARTINO per la pressa ù minga vist che l'avevi metüda nel spazi riservaa ai portatori d'handicap
ORESTE e la Marisa?
MARTINO incazzada cumè una bestia! Sùmm andaa a cà sua al dopumesdì e ma n'à dìì de tütt i culuur: ”ho aspettato un'ora...mancare ad un appuntamento così importante...che fidanzato sei? Che matrimonio sarà il nostro?”
GILDA appunto!
ORESTE e tì. Cussè che ta gh'éét dìì?
MARTINO mì gh'ù spiegaa tütt e, ala fìn, la s'è calmada e s'èmm da apuntaméént a iéér, sempar ai déés uur
ORESTE menu màà
MARTINO menu màà, un cornu!
ORESTE perchè. Cussè che gh'è capitaa ancamò?
MARTINO per minga corr rischi e 'rivà ai déés puntuaal, sùmm vegnüü fö de cà ai nööv uur
GILDA bravu!
MARTINO ciapi l'ascensör de cà e, cussè che sucééd?
ORESTE cussè che sucééd?
MARTINO a 'l sa bloca minga a metà strada in mèzz ai piàn!
ORESTE e cussè che te fàà?
MARTINO soni l'alarme. Tütt che curan fö de cà e mì che vusi: “tiratemi giù!” - “stia calmo signor Martino, adesso chiamiamo i tecnici”, ma disan. Trii quart d'ura per rivà i tecnici
GILDA ma in tütt quèll téémp a t'avarét ciamaa la Marisa che ta ritardavat
MARTINO l'ù pensaa ma avevi dimenticaa ul telefono in cà
GILDA ta duvevat dicch a un quajvün che gh'era lì de ciamala
MARTINO ù pensaa anca a quèll, ma ma regurdavi minga ul so nümar de cellulare
GILDA ma tì, ta sa regordat mai nagòtt?
ORESTE e alura, cussè che te fàà?
MARTINO m'ànn tiràà fö da l'ascensör a un quaart ai déés. Partissi fö dal cundumini e vuu vèèrs la mia machina de cursa ma, sül marciapè, ù ciapaa una scapüsciada e sum finii luung e tiraa per tera cumè un sacch de patati, ù picaa ul cò cuntra un paracàrr e sùmm svegnüü
GILDA oh, poor disgraziàà!
MARTINO quand ma summ svegliaa, gh'era inturnu un rosc de géént che disevan: “si è ripreso!” - “te l'ù dìì che l'è minga moort!” - “stia calmo, adesso arriva la Croce Rossa” e mì disevi: “no ma toca andà in cumün” - “ma potrebbe avere qualche frattura interna” - “E la Marisa?” disi mì: “chiamate la Marisa in comune!” e vün a 'l dìss: “sta delirando! Ma ecco che arriva l'ambulanza”. Inscì, ma cargan sü l'ambulanza e ma portan al Sant'Ana, ma fànn i radiugrafii, medicaa la gamba e lassà andà. A gh'è passaa tüta la matina
ORESTE e la Marisa?
MARTINO la m'à lassaa un bigliètt néla casseta dela posta cunt scrivüü: “non farti più vedere”. Ga telefuni ma, quand la vééd ul me nümar la rispuund minga
ORESTE ga telefunerùù mì
GILDA inscì sèmm sicüür che la vedum pü! La ciameruu mì...(squilla il cellulare) oh. Bestia! Ul telefono!
MARTINO sarà la Marisa
GILDA (cercando il telefono nella borsetta) la Marisa? E cussè che la vöör da mì?
MARTINO la vörerà fa la paas
GILDA cun mì?
MARTINO no, cun mì!
GILDA no. L'è la mia tusa...pronto? Ciau, tütt bèn?...sì, dìmm...ah! Cussè!?...ma de bùn? (incuriosito, Oreste accosta l'orecchio al cellulare. Gilda lo riprende bruscamente) Cussè che ta vörat tì?
ORESTE nagòtt
GILDA alura tirass in là! (riprendendo la comunicazione) ma da quaand?...ma ta séét sicüra?...cerca de minga fa stüpidaat...no, no, disi nagòtt...và bèn...sì, sa sentirèmm püsséé tardi...sì...ciau neh...salüdum i fiöö...ciau (chiude)
ORESTE cussè che gh'è sücedüü?
GILDA cussè che ta interessa a tì?
ORESTE ta ma parevat preucupada. Gh'è capitaa un quajcòss giò in albergu?
GILDA no. Motivi personali. Mè e dela mia tusa
ORESTE ma và tütt bèn?
GILDA sì, tütt bèn
MARTINO (a Gilda) ciama la Marisa
GILDA sì! Gh'ù propi vöja de ciamà la Marisa, adèss!
ORESTE ta vedat che ta séét preucupada. Cussè che gh'è?
GILDA nagòtt! Ta l'ù già dìì
MARTINO se gh'è nagòtt, ciama la Marisa
GILDA ma vànn al diavul tì e la Marisa!
ORESTE ta vedat cumè ta séét nervusa. Ta vörat minga parlà...(squilla il suo cellulare) ul telefono! (lo cerca nelle varie tasche)
MARTINO l'è la Marisa!
ORESTE e la ma telefuna a mì? (trova il telefono) Pronto? (ai due) l'è ul me fiöö,,,ciau, dìmm...no,no, parla püür...ah! Tì?...ma quaand...(Gilda s'accosta per udire la conversazione. Seccato le dà una spinta esclamando) cussè che ta vöötat? Tirass in là! (al figlio) no, no! Minga a tì. Gh'è chì la Gilda che la ma rump i bàll...
GILDA hué! Sta ateent cumè ta parlat, neh!
ORESTE (ignorandola) ...sì, va bèn...ma pensacch sü...no, no...stà tranqìll...va bèn, sa sentirèmm püsséé tardi... sì, ta ciami mì stasira...ciau...sì, ciau...(chiude)
GILDA cussè che 'l vöör?
ORESTE cussè che ta interessa a tì cussè che 'l vöör ul mè fiöö?
GILDA fina pröva cuntraria, l'è giò cun la mia tusa
ORESTE e tì, ta m'ét dìì cussè che la vureva la tua tusa quan la ciamaa?
GILDA la m'à dìì de dìll a nissùn
ORESTE e anca ul mè fiöö a 'l m'à dìì de dìll a nissùn
GILDA cussè?
ORESTE quèll che a 'l m'à dìì
GILDA e cussè che a 'l t'à dìì?
ORESTE dìmm prima tì cussè che l'à dìì la tua tusa
GILDA no! Dimal prima tì
MARTINO ma paruff düü fiulètt
GILDA tì pensa ala tua Marisa e taas! (a Oreste) Ma l' t'à dìì cussè che vöran fà?
ORESTE chi?
GILDA i nòss fiöö. Se gh'ànn ciamaa tütt e düü avrànn dìì la stèssa roba
ORESTE ma sa anca a mì
MARTINO quanti misteri. Cussè che vöran fà?
ORESTE (contemporaneamente a Gilda) vöran spusàss!
MARTINO e alura? Indua l'è ul prublema?
GILDA l'unich prublema l'è che diventeruu consuocera de questchì!
ORESTE dimall minga a mì
LUIGI (entra) ciau a tütt! (tutti salutano a soggetto) cume la và?
ORESTE cume vött che la vaga? Sempar chì a guardà pel'aria. E tì?
LUIGI l'andava mej iéér
GILDA cussè che t'è capitaa. T'àn purtaa via la machina cunt ul carro-attrezzi?
LUIGI la m'è capitada bela. U' perdüü la murusa
GILDA murusa? De quand in scià a ta gh'éét la murusa?
LUIGI l'è quèla veduva che frequenti da un puu de téémp
GILDA la veduva del mecelaar?
LUIGI sì
GILDA ma alura l'è una roba seria. Ma l'è quindass dì che ta la cunossat
LUIGI sì, ma sa trövum bèn e serum dréé a pensa de vììf insema
GILDA perchè “serum”?
LUIGI perchè iéér la m'à piantaa
GILDA perchè?
LUIGI serum a cà mia in dolce conversazione, quand a sona ul campanèll. Vuu a veerd e chi ma trövi lì? La Marisa!
MARTINO la Marisa! La mia Marisa?
LUIGI sì. Propi la tua Marisa
MARTINO e cussè che la vureva?
LUIGI lì, süla porta. La ma dìss: “voglio uscire con te!”. Mì, sùmm restaa lì cumè un merlüzz e ga fuu segn de minga parlà foort, ma léé l'è andada avanti: “tu sei un uomo, minga un bamba!” e mì ga disi: “ma non posso” - “come non puoi?” la dìss léé: “cun tütt i dònn che ta giran in gììr ta ma refüdat dopu méés che sa cugnossum?” a stu punto la salta in pè la macelara e, infüriada cumè una bestia, la dìss. “chi l'è 'sta sgualdrina?”...
MARTINO “sgualdrina” ala mia Marisa!?
LUIGI sì. E pö, russa cumè un peverùn, la ma dìss: “vàn püür cunt 'sta sderenada e cun tütt quii barlafüüs che ta giran in gììr ma mì, ta ma vedat pü!” l'à tiraa sü la sua bursèta e l'è filada via
MARTINO “sderenada” ala mia Marisa!?
LUIGI propi inscì. Pö, quand sèmm restaa deparnümm...
MARTINO cussè che te fàà?
LUIGI nagòtt! La m'à dumandaa scüsa e la m'à cünta sü quèll che gh'è capitaa cunt ul Martino
MARTINO la t'à racuntaa tütt?
LUIGI sì. Dela machina, del carro-attrezzi, del bancomat e dei bidùn in cumün
GILDA perchè la sa minga ancamò de l'ascensör, dela scapüsciada e dela Croce Rossa
MARTINO l'era minga culpa mia
GILDA e inscì la vureva piantà ul Martino e vegnì cun tì?
LUIGI ma no. La m'à dìì che la vureva fàss purtà fö al risturaant e fass vedè in gììr cun mì per ingelusì ul Martino e cercà de svegliall föra
MARTINO ma alura la ma vöör bèn!
GILDA che curagg!
LUIGI intaant mì a summ restaa a pè
GILDA ma sì, ta na trüveréét un'altra, cun tütt i dònn che gh'è in gììr, tra veduv, divurziaa e zitèll. Al dì de incöö gh'è l'imbarazz dela scelta
MARTINO ma lassa stà la mia Marisa
LUIGI ma tegnessala tì, la tua Marisa! Chi l'è che la vöör?
MARTINO mì! Cun l'aria che tira de matrimoni, vööri spusàss anca mì. Summ stüff de stà in cà deparmì
LUIGI perchè? Chi l'è che sa spusa?
MARTINO i so fiöö (indicando Gilda e Oreste)
LUIGI ma và! Che bela nutizia
GILDA sperèmm che vagan bèn
LUIGI anca a mì, ma piasaria sistemàm
GILDA cun la macelara?
LUIGI l'è l'ünica che ma trövi bèn
GILDA ù capìì. Chì ma toca sistemà tütt mì ancamò una volta
ORESTE a fà?
GILDA incö a ciami la Marisa e ga spieghi tütt. Vedarii che la cuur dal Martino
MARTINO brava! Ciamala sübit
GILDA stà quièt, che la scapa minga. Indua vött che la vaga? E pö, (a Luigi) ta ma déét ul numar dela macelara e ciameruu anca léé
LUIGI Gilda, ta séét propi ünica
GILDA inscì a farémm trii matrimoni insèma. I nòss fiöö, quèl del MARTINO e quèl del Luigi
MARTINO e magari quatar
GILDA quatar cussè?
MARTINO matrimoni
GILDA de chi?
MARTINO de vialtar düü (indicando Gilda e Oreste)
GILDA ù sempar dìì che ta séét un puu rimbambii
ORESTE stuchì l'à picaa ul cò cuntra ul paracàr e sragiona
MARTINO perchè? Piutost de stà a cà ala sira, vün de una paart e l'altra da l'altra, poduff stà in cumpagnia
GILDA a litigà dala matina ala sira
ORESTE e sentì vusà 'sta nevrotica tütt ul dì
MARTINO pö, gh'avarii de pagà dumà un afìtt
GILDA quèll l'è vera
MARTINO ...spéénd la metà de lüüs, riscaldaméént, bulètt
ORESTE anca quèll l'è minga sbagliaa
MARTINO ...e pö gh'è la pensiùn
GILDA cussè che c'entra la pensiùn?
MARTINO beh, se manca, vün de vialtar, quel'altar a 'l ciapa la reversibilità
GILDA (a Oreste) quantu ta ciapat de pensiùn, tì?
ORESTE e tì?
GILDA preocupàss minga de mì
ORESTE e tì, pensa per tì
GILDA a cumincium propi bèn!
MARTINO sìì düü bastrücch ma, ala fìn, va vöruff bèn
GILDA sì, ma lüü, cumè che la pensa?
ORESTE mì? Te sémpar decidüü tì, cussè fà e ta lassi deciid ancamò a tì
GILDA bèn! Cunsideràà la cunvenienza, farèmm un matrimonio d'interesse
LUIGI minga d'amore?
GILDA d'amuur ala nossa età? Se stèmm nanca in pè
MARTINO ma tirà giò 'sta maschera Gilda. Malgrado la tua rigidità, i tò manéér brüsch e la tua intransigenza, ul to cöör a 'l bàtt sempar per l'Oreste
GILDA se a 'l suporti da ciinq ànn, un quajcòss in fuund a 'l gh'è
ORESTE dimal minga a mì
GILDA e alura che sa fagan 'sti quatar matrimoni! E che tüta 'sta géént che ànn seguii e partecipaa ai nòss piasè e ai nòss disgrazi podànn passà serèn ul futuro cume ma auguri sia serèn ul nòss.
FINE